| |
| |
| |
IX. Op Reis beleid men zich.
Doch de Godzaligheid is een groot gewin met
vergenoeging. Want wy hebben niets in de wereld gebragt, het is openbaar dat wy
ook niet konnen iet daar uit draagen. Maar als wy voedsel en deksel hebben, wy
zullen daar mede vergenoegd zyn. I Tim: VI: 6, 7,
8.
| |
| |
| |
Zedige aanmerkingen op het leven van Joannes Genuwit.
Het verre Oosten liet ons hooren,
Hoe, onze Eeuwen lang te vooren,
Den afgescheide Kluizenaar,
Geweeken wyd van al het zyne,
In wildernissen en woestyne
Zyn leven sleet zo menig jaar.
Maar nu in onze levens dagen,
Komt ons 't geruchte voor te draagen,
Een man, die eenzaam heeft gewoond,
Nabuurig deeze Nederlanden,
Van waar zyn licht aan alle standen
Het sober leven heeft getoond.
Daar zyn hem zyne veertig jaaren
Gelyk een stroom voorby gevaaren,
En sleepten onnalaat'lyk meê,
Des levens wederwaardigheden
Van d'eerste aanvang na beneden,
Tot in vergeetens diepe zee.
Daar leggen zy nu weggezonken,
En zyne weelde is aan het vonken:
| |
| |
Had hy nu deze schoone tyd
Een koninglyken troon betreeden,
Hy was 't nu ook, als 't and're, kwyt.
't Verblyf, de Varken-stal, in waarde,
Daar hy den Hemel zocht voor d'Aarde,
Een deksel voor het sterflyk deel,
Ontbloot van alle lust der oogen,
Is, door een wonderlyk verhoogen,
Veranderd in een schoon prieel.
Wie weet, hoe veele dat'er reizen
Uit weelden huizen en paleizen,
By afscheid uit het jammerdal,
Daar zy het alles achterlaaten,
Wat zy begreepen en bezaten,
En komen in een varken stal.
Want wie zyn leven hier bewaarde,
En zo zyn deel neemt op der aarde,
Die vrees de slag van 't zwaare woord,
(Hoewel bekleed met zachte reden)
Dat van den Hemel kwam beneden,
En van den rykaard wierd gehoord,
Terwyl de arme en verschooven,
Verheven in des Hemels hoven,
Gezet was in een zachte schoot.
ô Wonderlyke groote dingen
Der wigtige verwisselingen
Na 't korte leven, door de dood!
't Zyn al geen Koningen, die 't heeten
Voor duizenden der Ingezeeten;
| |
| |
't Zyn al geen slaaven, die men 't acht:
't Zyn Vorsten, die hun vlees regeeren,
't Zyn knechten en verslaafde Heeren,
Die buigen onder 's lichaams macht.
't Zyn al geen ryken, welker leven
Met veele dingen is omgeeven;
't Zyn al geen armen, die ontbloot,
Als vreemdelingen hier verkeeren.
't Zyn ryken, die niet veel begeeren;
Maar lust tot veel heeft armoeds nood.
Joannes, een van deze ryken
En prinsen, die maar slaaven lyken,
Al hield de wereld hem onwys,
Bezat in zyn onwaarde wooning,
Met rust en vreden, als een koning,
Zyn hoogen berg als een paleis.
Van waar zich in nabuurige ooren
Een vreugdenryk gejuich liet hooren,
Wanneer zyn opgevulde ziel
Den overvloed der zoete weelde,
Die hem de Hoogste mededeelde,
Door drang niet langer in en hiel.
Dat heeft wat anders te beduiden,
Als 't vrolyk lachen ende luiden
Der blydschap uit het werelds hof,
Die, met een boozen worm bezeeten,
Van binnen maar word uitgegeeten,
En eind'lyk afvalt in het stof.
Het was een Rots daar hy op bouwden,
Om daar zyn leven op te houden,
| |
| |
Na d'aardse hut van vlees en bloed;
't Was ook een Rots, daar 't zielse leven
Zich klimmende had op begeeven,
En daar hy woonde na 't gemoed.
Van d'eerste is hy weggenoomen,
En zal daar nimmer wederkomen,
Maar op de tweede blyft hy staan,
Die kan den voeten niet bezwyken,
Schoon alle vastigheden wyken,
En alle dingen ondergaan.
ô Rotsteen aller vastigheden,
Die onze bouwlust van beneden
Op uw verheven hoogte nood;
Uw grondslag zal, het wyslyk bouwen,
Voor eeuwig onbeweeglyk houwen,
In wederwil van hel en dood.
Aan welke straaten ende wegen
Die vaste Rots nu is gelegen,
Of iemant zyner gaarne vond;
Die neige aandachtig zyne ooren,
Om zulks ontwyfelbaar te hooren
Uit waarheids allerwaardste mond.
Doch 't vlees en lust 'er niet te woone,
Maar kiest het vette en het schoone,
Zit liever op een driftig zand,
Al zag hy 't veel in zyne dagen,
Hoe dat gebouw word neêrgeslaagen,
En weggeschooven aan een kant.
Doch wyl het vlees eerlang moet sterven,
En in de aarde gants verderven,
| |
| |
Verheffe zich den eed'len geest,
Om niet te luist'ren na zyn vleyen,
En niet te gaan na zyn verleyen,
Hem geld de schaade 't allermeest.
ô Jezus, Koning aller waarde,
Gy waard ook arm op dezer aarde,
En die zich noemen na uw naam,
Die hebben evenwel behaagen,
Dat haare akkers doornen draagen,
Waar door het zaad werd onbekwaam.
Langs armoed kwaamt gy 't pad te spooren,
Tot rykdom die daar was verlooren
In de eerste menschelyke stam,
Op dat de mensch voor slechte dingen,
Die als de rook en damp vergingen,
Het wezentlyke goed bekwam.
Maar laas! de zorg voor 't aardse leven
Heeft de arme ziel zo zeer omgeeven,
Dat de aad'ren van de hert-fontein,
Schoon dat de grond wel op wil dringen,
Niet kunnen bersten en ontspringen,
Wyl zy verstopt met aarde zyn.
Hoe kan de ziel barmhertig weezen,
Daar 't lichaam altyd ftaat in vreezen,
Voor eigen zelfs gebrek en nood?
Hoe kan hy aan zyn mede-leven
Na 't heilig Woord de helfte geeven,
Van 't dubb'le kleed, en 't dubb'le brood?
Doch om 't gemoed wat toe te dekken,
Laat hy den armen Christus lekken,
| |
| |
't Geen van zyn beker overloopt:
Hy zelfs behoud de volle teugen,
Of dit voor vol zal gelden meugen
Moet elk verwachten, die het hoopt.
Hy heeft ons 't voorrecht aangebooden,
Om hem te dienen in zyn nooden,
Der arme broed'ren van zyn huis;
Maar 't hert, gewend aan 't stof te kleeven,
En durft zyn slyk voor 't goud niet geeven,
Die koop is hem een lastig kruis.
Hoe moet het herte zyn bevrooren,
Dewyl het zich niet laat bekooren
Door zulk een liefelyke tong
Van onafmeet'lyk groot beloove,
Voor eenen halm een gantse schoove,
Op dat hy ons tot voordeel drong.
Dat komt, (na 't rypelyk beproeven)
Door waanen van het veelbehoeven;
Wy spreeken veel, met onzen mond,
Van 't vreemd'lingschap, en 't pelgrims leven,
En 't burgerschap houd ons omgeeven,
Als zaten wy op vasten grond.
Joannes heeft ons met zyn leven
Een baak en spiegeling gegeeven,
Hoe een, wien 't Vaderland behaagt,
Met zucht en hertelyk begeeren
De wegen derwaarts kan passeeren,
Met klein behoeven, dat hy draagt.
| |
| |
| |
Van 't toekomende. Stem: Nerea. Os,
Reveilles vous. Of, de 10 Geboden. De twee laatste regels aleens
gezongen.
Hoewel ik niet en heb te schryve
Uit een verrykt en breed gemoed,
Nochtans op dat de liefde blyve,
Zo werd gy dus van my begroet:
Al 't heil verdiend door Jezus bloed,
Dat wenst myn ziel u tot een zegen,
Beminde vrienden, treed maar aan,
Al vind men schoon geen breede wegen
Om na het vaderland te gaan,
De reis is kort en haast gedaan.
Het zal ons ginder niet berouwen,
Dat wy hier in dit vreemde land
Geen vaste wooning wilden bouwen
Op 't fondament van 't driftig zand;
De tyd schuift alles aan een kant.
En of 't de wereld schynt verlooren,
't Geen in 't geloof werd uitgezaait,
Daar werd een bloempjen uit gebooren
Dat ons geen dag noch tyd ontmaait.
Och wierd het Menschdom omgedraait!
| |
| |
En zag na God met reine oogen,
Wat waard een welbedochte keur!
Hoe droevig vind men zich bedroogen
Als 't einde komt voor 's levens deur;
Wech ydelheid van 's werelds fleur.
Uw' schoonheid kan ons niet bekooren,
Wy leggen 't op een schoonheid aan
Daar alle schoon uit werd gebooren,
Uw' schoonheid moet als gras vergaan,
Maar die ik meen blyft eeuwig staan.
Al mogt ons hier op aarden beuren
Een scepter en een goude kroon,
Al liet men ons in weelden keuren,
En vierden ons als groote Goôn,
't Waar drek te achten tegen 't schoon.
Dat wy met ons gemoed beminnen,
Nooit uitgesprooken noch bepaalt,
Nooit afgemeeten met de zinnen,
Hoe hoog, hoe diep, hoe ver gehaald,
Nooit recht beschreeven of gemaalt.
Wie mag toch deze schoonheid weezen?
't Is Jezus, d'alderzoetste Bron
In 't Wezen Gods, die hoog gereezen,
Van eeuwigheid, gelyk een Zon,
Wiens Weezen nooit met tyd begon,
| |
| |
Zo lieflyk blinkt door alle Kooren,
Dat zich de groote Seraphyn
Met duizend duizenden laat hooren
Tot lof van d'eeuw'ge Zonneschyn.
ô Mensch, wat moet dat wonder zyn!
Daar uit des Vaders eeuw'ge krachten
Ontelb're wond'ren breeken voort,
Zo schoon voor oogen en gedachten
't Geen eeuwig 't Engels hert bekoord
Te zetten zynen lofzang voort.
De vreugde wil daar nimmer zinken,
Het Heil klimt op in eeuwigheid,
Men ziet'er duizend Zonnen blinken,
Men meet geen plaats noch telt geen tyd.
Wat eeuwig is, is lang en wyd.
Wech wereld met uw' slechte leuren,
Wy waaren immers veel te dwaas
Daar ons die schoonheid mag gebeuren,
Dat wy ons voor een tyd, helaas!
Vergaapten aan een lokkend aas?
Ga dan maar voort, beminde vrinden
Wy volgen ook by Godes hand,
Op dat wy eens malkander vinden
In 't alderliefste vaderland,
Dan is de moeiten aan een kant.
| |
| |
| |
Van de tegenspoeden op den weg des
levens. Toon: ô Zalig Heilig Bethlehem.
Een zomer-vlaagje doet geen quaad,
Al valt het neder, onderwegen,
Wanneer men na zyn oogwit gaat,
Zo diep in 't hert, en ziel gelegen.
Wie is gerust, op 't vreemde pad,
Tot aan den Avond uit te rusten?
Eer hy zyn weg ten einde trad,
Dat zal geen wyze reizer lusten.
Behouden t'huis, os by zyn vrind,
Laat afgeslooftheid achterwege,
Als hy zich in de rust bevind,
Kan hy die moeiten wel verveege.
Of zo hy daar noch aan gedenkt,
Het is tot zyne meerder vreugde,
Die 't heil van rust zyn voedsel brengt,
Voorleden leed, doet goed en deugde.
Wat zal 't een groote weelden zyn,
De Pelgrims-weg te overdenken!
Bedaagd van 's Hemels Zonneschyn,
Daar ons geen moeiten meer zal krenken.
| |
| |
| |
Van 't eeuwige leven in Jezus
Naam. Toon: Sulamite.
Jezus, Jezus, Jezus, Jezus,
Ach laat ons doch, die schoonste Naam herhaalen,
Al schynt het buiten paalen;
Wat zouden wy, om iemant, daar na geeven?
Want Jezus is ons leeven!
Den liefden-oly, tot heeling en verzachten,
En den balsem, en den balsem, en den balsem der krachten.
Wy hebben hoop, om eens, eerlang, na dezen,
Uw lof en prys te weezen,
Met hooger tong ontstooken door uw krachten,
Bereikt met geen gedachten,
Om u te heffen met hemelse gezange,
Eeuwig, eeuwig, eeuwig, eeuwig, eeuwig, eeuwig is lange.
Laat ons eeten en drinken,
Van Jezus Naam, dien aldergrootsten zegen,
Als Pel'grims onderwegen,
Tot wy, eerlang, uit deze wereld scheiden,
In 't leven zonder tyden;
Om in Gods Herte, voor eindeloos te woone;
Jezus, Jezus, Jezus, Jezus, Jezus Christus myn schoone.
|
|