Gids voor den eenvoudigen bijbellezer

[p. 264]

Hoofdst. X. - Joodsche Sekten.

Tijdens de herstelling van de Joodsche kerk na den terugkeer uit de Babylonische ballingschap, stonden er twee partijen onder hen op, die zich veel met Godsdienst bezig hielden. De eene hield zich alleen aan de Heilige Schriften, en verwierp de menschelijke overleveringen; en, voorgevende de geheele wet in acht te nemen, eigenden derzelver aanhangers zich den naam van zadikim, de regtvaardigen, toe. Uit deze zijn de Sadducéërs voortgesproten. De andere partij voegde bij de Heilige Schriften nog de overleveringen der Ouden; de aanhangers van deze laatste partij stonden in nog grooter reuk van heiligheid en werden chasidim, de vromen, geheeten. Uit deze partij zijn de Farizéërs en Esséërs voortgekomen.

1.

De Samaritanen waren oorspronkelijk de afgodische plaatsvervangers van de tien stammen, die door den koning van Assyrië in derzelver land geplant werden om zich met de overgeblevene inwoners van Samarië en het land van Israël te vereenigen, ten einde die streken weder te bevolken. Tot straf van hunne afgoderij werden zij door leeuwen geplaagd. De koning zulks vernomen hebbende, zond hun een priester, daartoe uit de gevangenen verkoren, om hen in de wet des Heeren te onderwijzen (2 Kon. 17:24-33). ‘Alzoo dienden zij den Heere en dienden ook hunne goden, naar de wijze der volken van welke zij die weggevoerd hadden.’ In later tijd hervormden zij zich gedeeltelijk, namen de vijf boeken van Mozes aan, bouwden eenen tempel op den berg Gérizim en aanbaden den God Israëls. Uit het gesprek van den Zaligmaker met de Samaritaansche vrouw zien wij dat de oude haat der Joden en Samaritanen nog altijd bestond, en dat onder deze bedorvene

[p. 265]

	bevolking eenige kennis en verwachting van den Messias aanwezig was (Joh. 4:25).
2.	De Sadduceërs waren eene soort van deïsten. Hun naam komt af van Sadok, den stichter van deze sekte, die omtrent 280 jaren vóór Christus leefde. Eerst verwierpen zij de overleveringen der Ouden, als van geen Goddelijk gezag zijnde; maar daarna namen zij vele goddelooze gevoelens aan, die veel overeenkomst hadden met die van Epikúrus, een Heidensch wijsgeer, en verwierpen den geheelen kanon, uitgenomen de vijf boeken van Mozes. Zij loochenden de opstanding der dooden, het bestaan van engelen en de onsterfelijkheid der ziel. Zij erkenden het bestaan en de voorzienigheid van God, maar verwierpen de leer der belooning en straf in een toekomend leven. Jozéfus, de Joodsche geschiedschrijver, zegt: ‘dat zij zeer gestreng waren in het vonnissen der schuldigen, en dat hunne partij de minst talrijke van alle Joodsche sekten was, doch dat zij uit de aanzienlijksten en rijksten bestond.’
3.	De Farizéërs maakten de voornaamste sekte onder de Joden uit; en hoewel zij groote minachters waren van het gemeene volk, stonden zij bij hetzelve nogtans in zulk een aanzien en roep van heiligheid, dat men gewoon was te zeggen, dat als er maar twee menschen in den hemel kwamen, een Farizéër er één van zijn moest. Het meerendeel der wet- en schriftgeleerden behoorde tot deze sekte. Zij stelden de overleveringen der wijzen bijna gelijk met het Woord van God, ja somwijlen gaven zij aan dezelve de voorkeur! Zij waren zeer hoogmoedig op hunne godsdienstigheid, en meenden de gunst van God door hunne instellingen en de stipte, veeleer uiterlijke dan inwendige, nakoming hunner godsdienstige pligten te verdienen. Om die reden heeft de Heere Jezus hen met regt hui-

[p. 266]

	chelaars geheeten, en verklaard dat zij veel verder van het koningrijk Gods af waren dan zelfs hoeren en tollenaren.
4.	De Esséërs vormden eene strenge sekte onder de Joden, zijnde eene vertakking van de Farizéërs; zij leidden een stil, ingetogen leven, en waren misschien minder geveinsd. Hoewel de Heere menigmaal de andere sekten bestraft heeft, heeft Hij nogtans van deze niet gesproken; zij worden zelfs niet eens bepaaldelijk in het Nieuwe Testament genoemd. De reden hiervan was dat zij in eenzame plaatsen leefden, nagenoeg zoo als de Roomsche monniken; zij kwamen maar zelden in den tempel of op openbare bijeenkomsten. Velen onderstellen dat Johannes de Dooper onder hen geleefd heeft. Zij geloofden aan eenen toekomstigen gelukstaat, maar trokken de opstanding in twijfel. De meesten van hen keurden het huwelijk af, en trokken zich arme kinderen aan, om die in hunne gevoelens op te kweeken. Zij namen niemand in hunne gemeenschap op, dan na drie jaren proeftijd, en die daarin opgenomen werd, moest zich verbinden om God te aanbidden, de geregtigheid te oefenen, voor geen lid der broederschap iets geheim te houden, en aan anderen daarbuiten niets te openbaren, al liep zijn leven er ook mede gevaar. Zij verachtten den rijkdom, en leefden in gemeenschap van goederen. Zij waren zeer matig, aten te zamen en kleedden zich hoogst eenvoudig
6.	De Schriftgeleerden maakten geene bijzondere Joodsche sekte uit; maar waren de afschrijvers van de Heilige Schriften; ook wijdden zij zich aan letterkundige studiën toe, verklaarden de wet en onderwezen het volk.
6.	De Herodianen vormden veel meer eene staatkundige partij, dan eene godsdienstige sekte. Zij vereenigden zich met vele Heidensche gebruiken, om zich aangenaam te maken bij Herodes en diens beschermers, de Romeinen.

[p. 267]

7.	De Galiléërs of Gauloniten schijnen eene woelzieke staatkundige partij geweest te zijn. Hun eerste aanvoerder was Judas de Galiléër (Hand. 5:37).
8.	De Libertijnen (Hand. 6:9) waren Joden of Jodengenooten, vrije burgers van Rome, die eene eigene synagoge te Jerûzalem hadden.