1600
111 C. Bentinck 1814-1849 naar N. de Keyser 1813-1887
‘La bataille de Nieuwport, par N. de Keyser’
Lithografie op Chinees papier, 38,8 × 55,2 cm
Uit de Galerie des tableaux de S.M. le Roi des Pays Bas. publié par C.W. Mieling à la Haye
Atlas fm, nr. 1148
Amsterdam, Rijksprentenkabinet
Het schilderij was het pièce de résistance op de Haagse tentoonstelling van 1845, zoals onder meer op een prent in De Tijd, i, 1, te zien is (afb. 8). Het begeleidende artikel noemt het stuk ‘het hoogaltaar van dezen tempel’, maar stort er in de populaire dialoogvorm (schildercriticus) toch het nodige venijn over uit, al komt het uit de mond van de ‘nare kritikus’.
Talloos zijn de prenten en prentjes naar het schilderij. Deze van C. Bentinck is wel de grootste (Nederlandse); een litho van Nunnink is iets kleiner. Aan het eind van de reeks staan de almanakplaatjes. De dichter Da Costa geeft in een brief toe (Brieven iii, 159) dat hij een vers schreef bij een plaat naar dit schilderij. Ook naar aanleiding van het werk zelf verschenen verzen.
De hier gekozen litho wordt door Frederik Muller in het voorwoord van zijn atlas speciaal genoemd. Als hij spreekt over negentiende-eeuwse (contemporaine) prenten, zegt hij (blz. vii): ‘Onvoorwaardelijk zijn deze niet te verwerpen, daar vele, als die over Nieuwpoort naar de Keyser, en andere platen door nieuwe onderzoekingen ontstaan zijn.’ Door dit harde criterium van de samensteller wordt het verklaarbaar, dat de negentiende-eeuwse prentkunst met historische onderwerpen zo mager in zijn atlas vertegenwoordigd is. Invloed van de ideeën van Fruin kan hier niet worden weggecijferd.
Auteursrechtelijk beschermd