1621
101 L. Royer 1793-1868
Hugo de Groot stapt in de boekenkist
Gips, 37 cm
Gesigneerd en gedateerd: L. Royer 1841
Amsterdam, Universiteitsbibliotheek
Royer heeft het moment weergegeven waarop Hugo de Groot in de boekenkist stapt, waarin hij uit slot Loevestein zal ontsnappen (zie ook cat.nr. 38). Naast hem staat zijn vrouw Maria van Reigersberch. Voor de kist liggen een streng garen en een opengeslagen bijbel, die De Groot tot hoofdsteun moeten dienen. Naast de bijbel ligt een tol, die wijst op de aanwezigheid van zijn kinderen op het slot.
Veel elementen uit deze groep, zoals de vorm van de kist, het hoekbeslag ervan, de doek die uit de kist hangt, het garen, de open bijbel, en de tol, komen ook voor op een prent van S. Fokke uit 1754, die diende als illustratie bij Wagenaars Vaderlandsche Historie (cat.nr. 101a). Het is waarschijnlijk dat Royer dit werk geraadpleegd heeft, te meer daar Maria van Reigersberch duidelijke gelijkenis vertoont met een portretgravure van haar door J. Houbraken, die ook in het boek voorkomt.
De tekst op het voetstuk uit Vondels Gijsbrecht van Aemstel is waarschijnlijk pas later aangebracht, maar sluit wel goed aan bij het beeld dat men in de negentiende eeuw van Maria van Reigersberch had, namelijk dat van de voorbeeldige echtgenote.
afb. 101a S. Fokke, Hugo de Groot stapt in de boekenkist (ets), illustratie in Wagenaar, Historie x, t.o. blz. 414 (Atlas fm, nr. 1437a)