De vermakelijke spraakkunst
(1865)–Jacob van Lennep– AuteursrechtvrijJacob van Lennep, De vermakelijke spraakkunst. (Facsimile-uitgave van de eerste druk uit 1865) Nijgh & Van Ditmar, Den Haag 1985 (5de druk)
-
gebruikt exemplaar
exemplaar universiteitsbibliotheek Leiden, signatuur: 1301 G 22
algemene opmerkingen
Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een facsimile-uitgave van de derde druk van De vermakelijke spraakkunst van Jacob van Lennep uit 1866. De eerste druk verscheen in 1865. Deze facsimile-uitgave bevat tevens een nawoord van J. Noordegraaf.
redactionele ingrepen
p. 22: geradsn → geraden: ‘(... ) dat het wel geraden kan worden, maar toch niet volkomen leesbaar is.’
In het origineel wordt bij de hoofdstuktitels het derde hoofdstuk van het tweede boek overgeslagen. In deze digitale editie is dit aangehouden.
Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (p. II, X, XII, 2, 190 en 212) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.
[pagina I]
De Vermakelijke Spraakkunst
[pagina III]
Jacob van Lennep
De Vermakelijke Spraakkunst
met een nawoord door
J. Noordegraaf
Nijgh & Van Ditmar
's-Gravenhage
[pagina IV]
Vijfde druk 1985 Nijgh & Van Ditmar, 's-Gravenhage
Copyright © 1985 nawoord J. Noordegraaf
Omslag: Tom Blits, Amsterdam
Voor België: A.G.H.A. Baart pvba, Deurne
ugi 999 / isbn 90 236 7780 3
[pagina V]
Inhoud
inleiding. | 3 |
eerste boek. | |
Spelkunst. | 7 |
Eerste hoofdstuk. Van de natuur der letters. | 7 |
Tweede hoofdstuk. Van lettergrepen. | 21 |
Derde hoofdstuk. Van woorden in 't algemeen. | 23 |
tweede boek. | |
Woordgronding of etymologie. | 26 |
Eerste hoofdstuk. Van de soorten van woorden. | 26 |
Tweede hoofdstuk. Van de zelfstandige naamwoorden. | 29 |
- Eerste afdeeling. Van den aard en de soorten der zelfstandige naamwoorden. | 29 |
- Tweede afdeeling. Van het geslacht. | 31 |
- Derde afdeeling. Van het getal der zelfstandige naamwoorden. | 36 |
- Vierde afdeeling. Van den naamval der zelfstandige naamwoorden. | 40 |
Vierde hoofdstuk. Van de bijvoegelijke naamwoorden. | 47 |
- Eerste afdeeling. Van den aard en het gebruik der bijvoegelijke naamwoorden. | 47 |
- Tweede afdeeling. Van de trappen van vergelijking. | 50 |
- Derde afdeeling. Nog een woord over vergelijkingen. | 51 |
Vijfde hoofdstuk. Van de voornaamwoorden. | 54 |
- Eerste afdeeling. Van den aard der voornaamwoorden en hoe zij verdeeld worden. | 54 |
- Tweede afdeeling. Van de persoonlijke voornaamwoorden. | 55 |
[pagina VI]
- Derde afdeeling. Over de bezittelijke voornaamwoorden. | 62 |
- Vierde afdeeling. Van de aanwijzende voornaamwoorden. | 63 |
- Vijfde afdeeling. Van de bepalende voornaamwoorden. | 63 |
- Zesde afdeeling. Van de onbepaalde voornaamwoorden. | 64 |
- Zevende afdeeling. Van de vragende voornaamwoorden. | 65 |
- Achtste afdeeling. Over de betrekkelijke voornaamwoorden. | 66 |
Zesde hoofdstuk. Over de lidwoorden. | 68 |
Zevende hoofdstuk. Van de telwoorden. | 73 |
Achtste hoofdstuk. Over het werkwoord. | 76 |
- Eerste afdeeling. Van den aard en van de soorten der werkwoorden. | 76 |
- Tweede afdeeling. Van de verbuiging der werkwoorden. | 78 |
- Derde afdeeling. Van de getallen en de personen der werkwoorden. | 78 |
- Vierde afdeeling. Van de wijzen der werkwoorden. | 80 |
- Vijfde afdeeling. Van de tijden der werkwoorden. | 82 |
- Zesde afdeeling. Van de verbuiging der hulpwoorden. | 86 |
- Zevende afdeeling. Van de verdeeling der werkwoorden naar hun verbuiging. | 89 |
Negende hoofdstuk. Van het bijwoord. | 92 |
Tiende hoofdstuk. Van het voorzetsel. | 94 |
Elfde hoofdstuk. Van de voegwoorden. | 98 |
Twaalfde hoofdstuk. Van de tusschenwerpsels. | 100 |
Dertiende hoofdstuk. Van de afleidingen. | 103 |
derde boek. | |
Woordvoeging of syntaxis. | 107 |
Regel i. | 112 |
[pagina VII]
Regel ii. | 116 |
Regel iii. | 117 |
Regel iv. | 118 |
Regel v. | 119 |
Regel vi. | 120 |
Regel vii. | 120 |
Regel viii. | 121 |
Regel ix. | 122 |
Regel x. | 124 |
Regel xi. | 124 |
Regel xii. | 125 |
Regel xiii. | 126 |
Regel xiv. | 127 |
Regel xv. | 127 |
Regel xvi. | 128 |
Regel xvii. | 129 |
Regel xviii. | 130 |
Regel xix. | 132 |
Regel xx. | 133 |
Regel xxi. | 135 |
Regel xxii. | 136 |
vierde boek. | |
Van klankmaatkunde of prosodie. | 139 |
Eerste hoofdstuk. Over de uitspraak. | 140 |
- Eerste afdeeling. Van den klemtoon. | 140 |
- Tweede afdeeling. Van de waarde of quantiteit. | 143 |
- Derde afdeeling. Over den Nadruk of Emfazis. | 145 |
- Vierde afdeeling. Over de Rust (‘Pauze’). | 149 |
- Vijfde afdeeling. Van den Toon. | 151 |
Tweede hoofdstuk. Over de samenstelling van het proza. | 154 |
- Eerste afdeeling. Over de goede volgorde der woorden. | 154 |
- Tweede afdeeling. Over de behoorlijke samenstelling der volzinnen. | 156 |
- Derde afdeeling. Over de leesteekens. | 158 |
[pagina VIII]
Tweede hoofdstuk. Van den versbouw. | 162 |
- Eerste afdeeling. Inleiding. | 162 |
- Tweede afdeeling. Van poeëtische voeten. | 164 |
- Derde afdeeling. Over de kompositie. | 177 |
- Vierde afdeeling. Over eenige bijzondere voetmaten. | 180 |
- Vijfde afdeeling. Nog een paar gewichtige waarschuwingen. | 183 |
- Zesde afdeeling. Van de rusten en leestekens. | 186 |
Jacob van Lennep en zijn Vermakelijke Spraakkunst, een nawoord door J. Noordegraaf