Christelijcke plicht-rymen om te singen of te leesen
(1648)–Cornelis de Leeuw–
AuteursrechtvrijCanon a. 4. In een stem. 1. IN-dien de Achterklap ghebannen waer uyt 't lant,
2. En alle lastertongh gheholpen aen een kant,
3. De Weerelt (die gheheel in sonden is gheleghen)
4. Een Hemelsch Paradijn hadt tot haer deel verkreghen.
| |
[pagina 203]
| |
2 Geen schadelijcker quaet op Aerden dan een tong,
Die ymandt nae Gods Wet en reden niet bedwongh.
Ontsteecken door het vuyr der Duyvels en der Hellen
Sal hy in vuyr en vlam de gantsche Weerelt stellen.
3 Een Scorpioen, hoe quaet, beschadigh of verseert
Gheen mensch met haer venyn, dan die hy met sijn steert
Kan raecken; met haer oogh doen Basilisken schaden;
De Slanghen door haer beet, doch van na by verraden.
4 Een boose lastertongh, kan niemant oyt ontgaen:
Sy wond, en steeckt, en quest, en siet geen menschen aen.
'tSy dat gy by of van haer wesen meught ontvluchten
Kondt ghy haer nimmermeer; sy doet de vromen suchten.
5 De mensch, het eelste dier, nae 's Heeren beelt alleen
Ghemaeckt, veel dinghen heeft met 't domme Vee ghemeen:
De Achterklap een van de allersnootste sonden
By Duyvels van der Hel en menschen wert ghevonden.
6 De Moeder en Fonteyn van Achterklap is Nijt,
Of haet, en eyghen liefd, waer doormen sigh verblijt,
Wanneer een anders eer ghebrantmerckt en verschoven
Magh werden, op dat ons de menschen meerder looven.
7 De vrucht, die lastering of achterklap brengt voort
| |
[pagina 204]
| |
Is, datse drie verderft, en schent; een die het hoort
Den achter, die 't venijn heeft uyt sijn mont gespoghen;
Den derden, diemen heeft door Achterklap beloghen.
8 Een goeden naem veel Gout, en schatten overwint;
Men vinter, die sijn eer ver boven 't leven mint.
Faemroovery nochtans, en schaemt haer niet te schenden
Des menschen goeden naem, een troost in haer ellenden.
9 O! Schadelijck venijn, uytbroetsel van der Hel
Wat lijt een Edel hert om uwent wil ghequel!
Wat trotz! wat schamperheyt, wat spijt moet hy al lijden,
Die door manhaftigheydt en deucht om een strijden!
10 O! Doodelijck venijn, dat soo veel quader is,
Om dat het sigh onthoudt in nare duysternis.
O! Dobb'le boose plaegh, vermoorster van de zielen,
Die sigh aen u eens mocht! Wee! die tot wraeck vervielen!
11 Bedaer u, ey bedaer. Hoe? dient hy niet ghestraft,
Die door sijn valsche Tongh, sijn evn-mensch verschaft
Niet dan een quaet gherucht! een van de boose plaghen,
'tIs voor een Edel hert in 't minste niet te draghen.
12 En daer en boven noch berooft van gelt en goet!
En waer hy kan en magh hem alle hinder doet,
En door sijn lastertongh hem dinght nae lijff en leven!
| |
[pagina 205]
| |
Wie kan soo snooden quaet een lasteraer vergheven?
13 De Achterklap verbreeckt, en ruckt, en pluckt aen twe'en,
Des vrientschaps stercken bant, die zielen hecht tot een:
En soo nootwendig is op Aerden als de stralen
Des Sons, die van de lucht op Aerden nederdalen.
14 Sy liefde keert in haet, en soete vriend'lijckheydt
In stuurheyt, bitterheyt, nijt, en afkeerigheyt.
Gheeft oorsaeck datmen hem, die als een goeden Vader
Ons trouw en gunst bewees; acht als een snoo Verrader.
15 Verrader? datmen hem nae goet en leven staet;
En eer niet is gherust, voor dat de ziel verlaet
Haer leemen hut en sterft, ach! hielts' haer dan te vreden!
Maer neen; 't onweerbaer rift moet sy met voeten treden;
16 En onversadelijck aen 't Heyligh lijck en romp
Knaeght sy tot walghens toe haer bitze tanden stomp.
Afsetsel van der Hel, ach! waert ghy eens ghestorven!
Ach! hadt ghy eens u rechtverdiende straff verworven!
17 De Aerde, die nu is een Hel, een Hemel waer;
Een Hemel vol van vre'e, en eenigheyt aldaer
't Venijn der boosen Tongh gantsch wesen sou vervloghen;
Wie isser, die haer kan my stellen onder d'ooghen?
18 Ghy die in 't duyster sluypt, komt treet eens aen
| |
[pagina 206]
| |
den dagh;
Op dat ick u te recht in 't oog aenschouwen mag.
Ach! quaem 't ghy, soo ghy sijt, niet so ghy schijnt, verdelghen
Soud u mijn gram ghemoet met wortel, tack en telghen
19 Wat wil ick veel boha doch maken en gespuys?
't Quaet loont sijn eyghen Heer, en komt hem selver t' Huys.
Een last'raer, wie hy sy, 't sy jonck of out, moet weten,
Soo hy een ander meet, wert hem we'er in ghemeten.
20 Quae woorden sijn geen wint (ghelijck de Weerelt raest)
Of soose sijn een wint, soo zijns' een wint, die blaest
De voncken van der Hel, tot damp en vuyr en vlammen,
Tot d' ondergangh van laegh en hoogh-ghebooren stammen.
21 Godt spreeckt sijn vonnis uyt, so wel op woort als daet.
Door woorden alsoo wel, ghy and're menschen schaet
Als wercken; t' een soo wel alst ander is verboden.
Wie een van beyden doet, sal Godt ghewisslijck dooden.
22 En waerom sou God niet? straft hy de dievery
Met meerder recht en re'en dan oock saem-roovery.
Doen sulcke menschen quaet, die 's naestens goet ontrooven
Veel meer, die door haer tongh haer 's naestens eer verdooven.
| |
[pagina 207]
| |
23 Den naem gaet voor het Gout. De eer is meer dan goet.
Het derven van sijn eer, betreurt een vroom ghemoet.
Een ygh'lijck, kan een dief licht uyt sijn wooningh sluyten;
Wie sluyt een boose tongh, 't sy hoe voorsichtigh buyten?
24 Sy in 't verborghen sluypt, en toont haer Helsche kracht
Sy wont, en quezt en doot, by dagen en by nacht.
Soo veel te meer als sy tot lasteringh is vaerdig.
25 So veel te meerder plaegh, so veel te minder wy
Ons selven van 'tVenijn der tongen konnen vry
Bewaren en verhoen. En dat met meerder reden
Om dat sy boven twee, den derden komt vertreden,
26 Te weten die persoon, die valsche reden hoort;
En soo wanneer hy 't weet, niet met een enckel woort
Den Achterclapper straft; maer gunstigh leent sijn ooren,
Om uyt een valsche mont, sijns naestens leet te hooren.
27 Die daerom (om dat hy niet teghenspreeckt het gheen
Een Achterklapper snapt) met lasteraers in een
Ghelijcke graed sich stelt, en oock sijn straf sal draghen
Soeckt hy door waer berouw sijn Godt niet te behaghen.
28 Die 's naestens leet ontdeckt, dat nutter was ghedooft,
Die sonder teghenspraeck een lastermont gelooft,
| |
[pagina 208]
| |
Verscheelen van malkaer niet meer, dan dat den eene
Den laster-Duyvel heeft in tongh of mont; en gheene
29 Die 't aenhoort, in sijn oor. Den heelder in een staet
Gehouden wert van ons met die uyt steelen gaet.
Geen dieven saghmen nau, so gy den rooff niet heelde;
Men vont gheen lastertongh, soo ghy als hy niet queelde.
30 Een dief oock steelen kan, schoon hy gheen heelder vont;
Leent ghy u ooren niet, ghy vint geen lastermont.
Wilt ghy van Achterklap u tongh en hert bewaren;
Swijgt, mijt, bestraft het volck die 'snaestens leet verklaren.
|
|