Bloemen mijner lente
(1839)–Karel Lodewijk Ledeganck–
Auteursrechtvrij
[pagina 106]
| |
 | |
Zelfopoffering uit menschenliefde.
Der solches Muths sich rühmen kann,
Dem lohnt nicht Gold, dem lohnt Gesang.
Burger.
Ginds, waer de wieg van kunst en heldengrootheid stond,
En 't gloriezonlicht daegde; op Hella's heilgen grond,
Waer dichtrenvorst Homeer zyn zangen wrocht, zyn wondren,
En waer Demosthenes zyn godenspraek deed dondren;
Waer Themistocles leefde, en waer Leonidas
Der wereld heeft getoond wat ware krygsmoed was;
Daer, op dat dierbaer erf, (het paradys der aerde,
Eer overmaet van weelde er list en dweepzucht baerde)
Waert thans verwoesting rond en slagting, en wat voort
Den Muzulman verzelt by wreeden christenmoord.
Daer kruipt thans Sparta's kroost, onmenschlyk aengegrepen,
Voor Mekka's volk in 't stof, moet yzren boeijen slepen,
En wordt, als dienstbaer vee, in 't jok eerst afgemat,
| |
[pagina 107]
| |
Eer 't naer de slagtbank stapt, die 't met zyn bloed bespat.
Geen kindschheid, maegdeneer, geen grysheid wordt beveiligd,
De templen van den Heer zyn daeglyks snood ontheiligd,
En 's Hemels priestrenchoor wordt aengetast, ontzield,
Daer 't Godes dienst verricht en voor de altaren knielt!
Vergeefs doet Griekenland den schrikbren noodkreet stygen,
Vergeefs het wee geklaegd; Europa's vorsten zwygen,
En laten heel een volk, een christen volk, vergaen.
Nog luttel tyds getoefd - geen Griek meer zal bestaen!....
Maer welk een vlag zweeft ginds, uit Albion gevaren
Naer 't Adriatisch meer, langs de ongestuime baren?
O! 't is een eedle Brit die have en huis verliet,
En lyf en goed en schat den Griek ter hulpe biedt.
Hem trof dat knellend wee, dat ongehoorde lyden;
Waer menschheid wordt verdrukt, daer wil hy voor haer stryden.
Hy landt; - en 't wapenstel en 't krygstuig dat hy bragt
Verschrikt den Ottoman, die op geen' weêrstand wacht.
Reeds staet hy aen het hoofd van duerbeproefde helden,
Die op het hooren van zyn' naem te zamen snelden,
Om, door hem voorgeleid, zich moedig vry of dood
Te kampen, op den grond van hunnen bloedstroom rood.
Reeds doet hy hier en ginds de trotsche halve manen
Verdwynen voor het kruis der christen oorlogsvanen;
Reeds slaekt hy veler boei; en Griekens slavental
Juicht dat het haest den held verlossing danken zal! -
| |
[pagina 108]
| |
Doch, neen! een felle ramp bestaet hem aenteranden:
Den dampkring ongewoon, verduert hy 't middagbranden
Na koude nachtlucht niet; - de koortsvlam grypt hem aen,
En dwingt hem, onvoorziens, van 't stryden af te staen.
In Missolounghi's vest, zoo wyd van vriend en magen,
Ligt hy, (geen hulpe baet) op 't krankbed neêrgeslagen;
En de eedle, die in kunst Homeer op zyde streeft,
Achill' in dapperheid - de groote Byron.... sneeft!
Zie daer, o Menschenliefde! uw heerlykst beeld geteekend,
Schoon al den glans dien 't hoeft, den echten toon ontbrekend! -
't Is teeder, wen geen hulp den weedom baten mag,
En 't felgefolterd hart zich uit in smartgeklag,
Den lydenden alsdan, door weenend meê te treuren,
Door een' gevoelgen traen, is 't mooglyk, op te beuren.
Zoo wordt het veldgebloemt', dat 't zonvuer had verschroeid,
Door d'uchtenddauw verkwikt, waerna 't weêr lieflyk bloeit.
't Is edel, waer gebrek en bleeke honger woeden,
't Ellendige gezin te dekken en te voeden,
En met den overvloed, dien God heeft uitgestort,
Te zorgen dat de nood, waer 't past, gelenigd wordt;
En eedler, schooner nog zyns broeders leed te heelen,
Door 't zuergewonnen brood verrukt met hem te deelen.
De winterzon biedt dus, wanneer het aerdryk kwynt,
Haer flaeuwen vuerstrael nog, die dan zoo troostlyk schynt.
Ja 't weldoen van natuer, in 't zegendeelend pogen,
| |
[pagina 109]
| |
Stelt menschenliefde voor, weldadig en bewogen.
Maer nimmer wordt naer eisch den sterfling afgemaeld
Die zyner broedren heil met eigen graf betaelt!
Vergeefs de schepping, om gelyknis, rond te dwalen,
Geen voorwerp in natuer kan by zyn grootheid halen.
Alleen de fabelleer, die van een Phenix meldt,
Heeft in dit heerlyk beeld zoo'n grootheid voorgesteld!
In 't trouw geschiedverhael staen eedle Regulussen
By Beilings, Schaffelaers by waerde Curtiussen;
Staen andre namen, die de faem sints eeuwen noemt,
Wen zy grootmoedigheid of zelfopoffring roemt.
Doch 't was of eed of pligt die vaek die helden griefde,
Of drift voor 't vaderland, of kroost - of oudrenliefde;
Maer 't was die liefde niet, het voorwerp van myn' zang,
Die rein en heilig is en zonder zelfbelang;
Die rang noch namen kent, wanneer er valt te hoeden,
Maer, waer vernieling heerscht, in vlammen of in vloeden,
Den dood in 't aenzicht vliegt, en hem zyn prooi ontscheurt,
Onachtzaem of zy zelf 't bestaen er by verbeurt -
Dus kent haer ieder oord, waer zy haer templen stichtte,
Dus kent haer Nederland - verneem wat ze er verrichtte!
Twee kielen reven 't zeil aen Hollands Noorderree
Voor Huisduinen.Ga naar voetnoot* Een storm verheft zich, en de zee
In woede, slaet en brult. Hoor hoe de golven klotsen,
Als waterbergen die elkander tegenbotsen!
| |
[pagina 110]
| |
De Orkaen, in 't gieren, rukt met buldrend windgerucht,
De kabels los, en werpt de kielen naer de lucht
Als enkel schuim, of smakt ze in bodemlooze kolken.
Welk een ontzetbre stryd van golven, winden, wolken!
Hier is onmooglykheid tot redding, want den dood
Te tarten baet er niet, onnaekbaer is de nood.
Nogtans, (en wat versaegt den moed van ware helden,
Wanneer 't gevaer gebiedt, 't moog hun of andren gelden?)
Op 't ongestuime strand staen zeven dappren dáér.
Die wyzen 't schriklyk lot van 't scheepsvolk aen elkaêr,
Dat ginds het aekligst lot thans niet meer kan ontkomen.
Niet eer is 't leed gekend dan 't redden ondernomen.
Men werpt in booten zich, en worstelt met orkaen
En baren wat men mag - wat schreeuwt ge uw' echtvriend aen,
o Vrouw! dat hy aen u en kindren heeft te denken?
‘Dáér ook zyn moeders ligt die my ter hulpe wenken!’
Dus roept hy, en hy dringt zich met zyn makkers voort.
Wat heil! daer raekt men reeds de schepen beide aen boord!
Daer zet men op het strand reeds elf geredden neder,
En keert, met dubblen moed, naer de ongeredden weder!
Maer ach! 't is thans vergeefs! - den nood, die steeds nog klom,
Kan niets meer weêrstand biên. De booten kantlen om
En zinken. 't Stout bestaen kost aen een viertal 't leven.
Nog strydt daer met den dood een vyfde van de zeven
En eer de golf hem zwelgt, roept hy, by 't yslyk lot,
Zyn' vader toe: ‘vaerwel, tot wederzien by God!’
| |
[pagina 111]
| |
Neen, iets wat grootscher is heeft nimmer mensch bedreven.
Eene onbevlekter daed dan deze, en meer verheven,
Waer godlyk - en ook hy, die 't menschdom schiep alléén,
Heeft tot een grooter doel, een' heilger stryd volstreên!
Hy, loutre menschenliefde, ontsteeg der heemlen kringen,
En ging naer Golgotha, om al de stervelingen.....
Maer de eerbied boeit myn tong - neen, 'k roer die stof niet aen,
Het past den Englen slechts hiervoor de harp te slaen!
 |
|