| |
| |
| |
Prysverzen.
| |
| |
| |
Zegeprael van 's lands onafhanglykheid: Lotbestemming des Vaderlands.
Bekroond met den eersten Eereprys in den Nationalen Wedstryd uitgeschreven by besluit van den Heer Minister van Binnenlandsche Zaken, van 21 Juny 1834.
'k Zal in der vaedren tael het vaderland bezingen;
Met Belgie's zangrenchoor het strydperk binnentreên
Waer 't heilig eerloof blinkt, door dichtren aengebeên,
En by den zangstryd, daer naer gloriepalmen dingen!
Gy, dichtkunst! die de ziel aen uwe klanken snoert,
Leer gy my d'echten toon die harten treft en roert; -
Gy, die my dierbaer zyt naest 't voorwerp myner zangen,
Stort gy in dit myn lied een vonkjen van den gloed
Die my tot u bezielt; die, hoe de nood moog prangen,
My voor het vaderland den boezem blaken doet!
| |
| |
Wie is hy die daer, droef, met wankelende schreden,
Langs onze velden dwaelt? de smart heeft voor den tyd,
Zoo 't schynt, zyn kruin besneeuwd; - zyn oog gloeit als van spyt; -
Een kleeding, luttel waerd, dekt zyne ontvleeschde leden,
En 't aenzien gansch ontsierd door d'ongeschikten tooi,
Sleept hy zich hooploos voort, aen schaemte en nood ten prooi!
Doch in zyn' fieren blik, in zyne forsche trekken,
In 't overblyvend vuer dat uit zyne oogen straelt,
Is iets heldhaftige, iets wat edel is, te ontdekken! -
Wie is hy die daer, droef, langs onze velden dwaelt?
Ach! gruwzaem is zyn lot! zyn wieg stond aen de boorden
Der Weissel, en zyn jeugd, die nimmer dwang verstond,
Vond rust en heil en roem op zyn' geboortegrond:
Was Polen niet de bloem, de perel van het Noorden?
Thans heeft zyn vaderland voor de overmagt gebukt,
Thans is zyn vaderland, onmenschlyk, hem ontrukt;
Zyn heilig erf zag hy tot wreede schennis doemen;
't Werd onder vorsten, als een oorlogsbuit, verdeeld;
Zyn landzaet, die weleer op vryheid hoog mogt roemen,
Waegt thans geen' verdren stap dan dien zyn Heer beveelt!
| |
| |
Zyn lot is yslyk wreed! Weleer in zyne streken,
Smaekt' hy het zoetst genot by huisselyken haerd,
Maer 's Overheerschers kling heeft gâ noch kroost gespaerd,
En hy, hy is alléén des wreeden woede ontweken.
Weleer zag hy zyn' naem geëerd op vreemden grond,
Thans dwaelt hy, wreed vervolgd, Europa's ryken rond,
En vindt er spot en schimp, maer heil noch troost by vrinden;
Gelukkig zoo hy nog op 't Albionsche strand,
Op Belgie's vrye kust mag eene schuilplaets vinden!
Ach! gruwzaem is zyn lot - hy mist een vaderland!.....
En, Belgen! zulk een lot was 't uwe, eer uwe zonen,
Door eendragt, heldenmoed, en gloriezucht bezield,
De boei vermorzelden die u geketend hield!
Eer onafhanglykheid hun' zegeprael mogt loonen!
Sints eeuwen droegt gy, slaefsch, het juk van vreemde magt,
Sints eeuwen werd uw naem, uw deugd, miskend, misacht!
En nergens vond uwe eer, hoe vaek gehoond, een' wreker;
Men leverde u als 't erf, den bruidschat eener vrouw!
Of de enkele oorlogskans, hoe weiflend, hoe onzeker,
Besliste meest alleen wie u beheerschen zou!
| |
| |
Vergeefs dat eens de held waer 't magtig Rome op roemde,
Die honderd volkren sloeg en dwong in Rome's magt,
Uw' onversaegden moed verdiende hulde bragt,
Daer hy u 't dapperste onder al die volkren noemde!
Vergeefs dat later tyd uw' grootschen lof vermeldt,
't Zy 't moedige oorlogsdeugd of eedle kunstdrift geldt;
Vergeefs dat Egmonds faem naest die eens Rubens gloorde,
Uw grootheid bleef ontkend, uw vryheid onderdrukt,
En wat van deugd, of eer, of roem u toebehoorde,
Schreef men den vreemdling toe voor wien gy laegt gebukt!
Thans heeft de dwangdienst uit - 't verlossingsner geslagen!
De Godheid, met uw leed, uw deerlyk wee, begaen,
Gorde uwen heldenstoet 't geregte slagzwaerd aen,
En liet hem d'yzren dwang van uwen erfgrond jagen!
Thans smaekt gy stille vreê na dondrend krygsgerucht,
En ademt gy voor 't eerst in eigen vrye lucht!
Thans mag uw oog verrukt op eigen welvaert staren;
Naer eigen wil en wet, naer eigen wys beleid,
Bestuert ge uw zeden thans, verdedigt ge uwe altaren,
En smaekt gy 't heilgenot der onafhanglykheid!
| |
| |
De noodvlaeg is voorby! thans stort op uwe beemden
De hemel niet vergeefs zyn' ryksten zegen uit!
De vrucht die uit uw zweet, uw nyvre vlyt ontspruit,
Geniet gy thans alleen, en deelt ze met geen vreemden!
Thans streelt u veil'ge rust, want hy die op dit uer
Uw' grenspael schenden dorst, bragt heel Euroop in vuer!
Gaet! vindt uw' nabuer thans; by 't hartlyk welkom heeten,
Zal hy zyn kus u biên, en drukken u de hand; -
Thans zyt gy in den raed der volkren aengezeten,
Thans eert heel de aerde uw' naem, - thans hebt ge een vaderland!.....
Dus houdt des aerdryks schoot het kostbre goud besloten:
't Wordt eeuwen lang als stof, als nietig zand vertreên;
De wandlaer gaet en peinst, en stapt er over heen,
Gansch achtloos op den schat waeraen zyn' voet mag stooten.
Dan, eindlyk, 't wordt ontdekt; het staet de vuerproef door,
En 't schittert voor het oog in onverdoofbren gloor!
Nu wordt het hooggeschat als 't eêlst geschenk der aerde,
't Strekt nyverheid en vlyt en trouwen dienst ten loon;
't Ontleent zyn' hellen glans alleen aen eigen waerde,
En 't blyft, als de eedle deugd, voor eeuwig rein en schoon!
| |
| |
Verbeelding! streef met my de snelle vlugt der jaren
Vooruit, en laet myn' geest, door uwe wonderkracht
Ontheven aen deze aerd, op later nageslacht
In volgende eeuwen, zien; laet me in de toekomt staren!
De nevel die tot nog myn oog omwolkte, zwicht.....
God! welk een paradys vertoont aen myn gezicht
Zyn veldelyke pracht, zyn lagchende landouwen,
Waerin de zuiderwind, als door een Eden, waeit?
Wat zyn die stroomen, die hun bogten daer ontvouwen?
Die steden zonder tal langs hunnen boord gezaeid?
Herken ik in den vloed, die ginder naer het noorden
Zich wendt, den Scheldestroom en zynen slangloop niet?
Vloeit ginder niet de Maes in 't blaeuwende verschiet?
o! Welk een zee van graen ruischt, goudgeel, langs hun boorden,
En lacht den landman toe die daer zyn' schat erkent!
't Is loover, bloem en ooft waerheen men de oogen wend'!
Natuer heeft dit gewest ten lusthof uitverkoren;
Hier leent haer de akkerbouw de nooit vermoeide hand,
En beide storten hier, vereênd, hun vollen horen
Als gouden regen uit op 't overvruchtbre land!
| |
| |
Daer ginds, waer Schelde en Ley' heur watren zamenmengen,
Daer doet een weidsche stad met majesteit zich op;
Daer voert de nyverheid haer schrandre kunst ten top,
En wondren, nooit gedacht, bestaet ze er voorttebrengen! -
Daer verder, waer de Scheld' zich wendt in breeder boog,
Prykt eene tweede stad, met torens hemelhoog!
Hier is de handelplaets der wereld! duizend kielen
Verheffen in het dok haer statig mastgeboomt'!
Wie telt de volkren ooit die op de marktplaets krielen?
De schatten van het Oost alhier te zaêm gestroomd?
En ginder, waer de Senne aen ryke landgezichten
Een frissche koelte leent, en 't landschap tegenlacht,
Verryzen voor het oog, met morgenlandsche pracht,
Paleizen zonder tal en marmren praelgestichten!
Hier is 't verblyf der weelde, en hare milde gunst
Kroont hier vernuft en deugd, sticht templen aen de kunst,
En leert penseel en lier 's lands hoogen lof voldingen.
Hy, in wiens forsche hand zich 't roer des staets bevindt,
Deelt hier zyn weldaên uit, en oogst er zegeningen,
Daer 't land als Vorst hem eert, doch meer als Vader mint!
| |
| |
Wat zie ik? Welk een drang, wat eene ontelbre menigt'
Stroomt, juichend, hier te zaêm en doet de zwoele lucht
Weêrgalmen van gezang en schaetrend feestgerucht?
Een zelfde broedermin heeft aller hert vereenigd!
't Is of een deugdzaem volk, dat groot en magtig wierd,
Na eeuwen, nog den stond van zyn geboorte viert!
'k Hoor Eendragt, Vrede en Magt in 't zegelied verkonden
Dat hier in galmen stygt, ter eer van trouw en moed,
Terwyl de donderstem van honderd kopren monden,
o Belgie! uwen naem op uw bannieren, groet!.....
Ja! 'k mogt, myn Vaderland! dus in de toekomst lezen:
Ofschoon reeds op uw' grond de zon van voorspoed schyn',
Zoo schittrend zal uw lot in volgende eeuwen zyn,
Zoo onbeperkt het heil dat u bestemd is, wezen!
Dus spelt de dageraed, die opklimt aen den trans,
Het klare daglicht voor en heldren middagglans!
Dus praelt de lieve lent met bloem en groenend loover:
Een sombre neveldamp betrekt nog soms de lucht,
Maer in het zomerty zyn damp en neevlen over,
En dan eerst prykt het veld met rype en kostbre vrucht!
|
|