Uit Roemer Visscher's Brabbeling. Deel 1

[p. 58]

Het seste schock van de quicken.

3. Antwoort op des Heers van Noortwijcks Elegiaaant..

Heer, u brief is my ghecomen te hant,
Daer ghy om mijn te prysen oeffent u verstant:
Dan als ghy van my seght al dat ghy denckt of weet,
Soo zijt ghy een ongevallich Waersegger, en een goed Poeet.

4. Aen den selven Heereaant..

Ick heb Heer ghespronghen, en ghedanst,
Ghesonghen, ghegheten ende ghesopen,
Ick heb ghestormt, gheschoten, gheschanst,
Ghevrystert, ghevrijt, by nacht gheloopen:
Maer 't meeste werck hebt ghy my ghewracht,
Vraecht ghy noch wat? Ick heb u ghewacht.

5. Noch aen den selvenaant..

Ghelijck de Coopluy het ghelt quaet achten,
Daer haer de taye betalers nae doen wachten,
T' onrecht beschuldighen dat van haer wort ghepresen,
Soo heb ick Heer u int qua blaetken gheset,
Om dat u comste soo langhe is belet
Deur die van Hoorn, dan wilt daerom niet vresen,
Comt, ghelijck als 't ghelt sult ghy noch wellecom wesen.

[p. 59]

6.aant.

Als ick segh Maria ave teghen die ick vrye,
Meent ghy dat ick dan segghe ave Marie?
Soo zijt ghy van ooren Mieuwes doof, en van snave slecht:
Maria was Moeder en Maecht, loof ick ghewis,
En ick weet dat sy Moeder noch Maecht en is;
Segh ick dan niet Maria ave recht?

10.aant.

D' onbekeerde Sint Pouwels seyt, segt my de waerheyt,
Gheen dingh ter Werelt ick soo gaern mach hooren,
Voor Ketters te doen branden, maect hy geen swaerheyt,
Die de Schriftuere te lesen en beleven spooren:
Maer om dat zijn bede niet sou zyn verloren,
Sal ick de ware waerheydt segghen, sonder duchten:
De waerheyt Pouwels moocht ghy niet luchten.

11.aant.

Waer ick als ghy, seyt Mieuwes, ick soude varen
Nae Oosten, en daer twee of drie duysent gulden winnen,
En daer nae by my int huwelijck paren,
Een aerdich Meysken waert om beminnen,
Schoon van aensicht, luchtich van sinnen,
T'waer wel goet Mieuwes, dan daer eyscht veel,, toe:
T'is wel te segghen, back wit, dan daer hoort Meel,, toe.

12.aant.

Daer is niet een Vryster in de gantsche stadt,
Die Mieuwes weygheren mach zijn Lief te wesen,
Vallen hem dan alle Vrysters soo plat,
Soo ben ick verwondert dat hy niet uyt gaet lesen,
Een van de schoonste tot zijn huysvrou ghepresen:
Dan Mieuwes heeft een brief, en sleept het block:
Elck is wel zijn, dan dat hy haer Lief sou zijn, is jock.

[p. 60]

13.aant.

Als Capeteyn Wolfaert treckt op de wacht,
En drie hondert knechten heeft in zijn macht
Derf een Burgher wel segghen, wat hem leyt op zijn crop,, dan:
So is hy gheen bloot loer, noch gheen stout Hopman.

14.aant.

Seven hondert Ducaten had Schipper Hans ontfanghen
Van vracht, en gaf reeckeningh waer 't ghelt was ghebleven:
Inden eersten een vlagh ghecocht, om mee te prangen,
Cost 99 dalers, 20 om edick daer beneven,
Noch 30 dalers om Zennip ghegheven,
12 om bloox, om Juffers, om schyven,
17 isser inde naden aen werck verdreven,
8 om een bretspil, om den tijt te verdryven,
50 dalers om vyghen voor de reeders Wyven,
En de rest is verteert doe 't Schip was ghelost:
Reeckent schryveyn, wat de ton wel cost.

15.aant.

De beste Griet seyt Mieuwes diemen vant,
Was die de Duyvel op het cussen bant:
Dan haer rechte goetheyt wert hier bevonden,
De quade had hem op een heeckel ghebonden.

16.aant.

Mijn Reys-broeder heeft bedroghen de Waerdin,
Sy schafte hem een ey, en daer een kiecxken in,
Hy sweech stil, en slobberdese op alle bey,
En hy ging deur, en betaelde niet dan 't ey.

17.aant.

Dat ghy hondert gulden Nel geeft voor een bouwen,
Vijfthien of sesthien voor een paer Satyne mouwen,

[p. 61]

 

Seven pondt voor een keursken van root scharlaken,

 

Dat elck doecxken dat ghy draecht u cost een Croon,

5

Dat u oorlap en huyfken seer ruycken naet loon,

 

En een Anghelot van een halsdoeck gheeft van maken,

 

Dat ghy met aqua Nymphe wascht u caken,

 

Daer deur wilt ghy dat wy u schoon te zijn vermoen,

 

Een schoone dochter Nel heeft het al te niet van doen.

19.aant.

Al ben ick bruyn, wat leyt daer an,
Schoon Lief slaet my daer om gheen swick,
Ick ben immer soo lustich by de Man,
Als eene die blancker is dan ick,
Het blanck verandert met een click,
Bruyn blijft ghestadich in een wesen,
Daerom ben ick liever bruyn ghepresen,
Aen ghestadicheyt gheplicht,
Dan blanck als volle Maen gheresen,
Sijnde int veranderen licht.

20.aant.

Al ist saeck dat blanck haest vergaet,
Daerom machment nochtans niet wraken,
Het bruyn blijft in gheen eene staet,
De tijt cant oock wel laelijck maken:
Maer ick en wil dat hier niet laken,
Om my te wreken met woorden cranck,
Dan ick ben al veel liever blanck,
Thien twintich Jaer aen een gheschreven,
Ghedient van Vryers om den danck,
Dan bruyn en swert al mijn leven.

21.aant.

Hans. Hoe dus gepronct Lijs? noot ghy niemant te dans?
Lijs. De Bruygom is vervormt, mijn alderliefste Hans,

[p. 62]

 

En de oven is heet al ghereet om backen.

 

Hans. >Wat salmen na de maeltijt dan? loopen cacken?

5

Lijs. Neen, hij (soot behoort) sal vermaken de Bruyt,

 

Wy soet slordighe Raetselen gheven uyt:

 

Voort nae middernacht allegaer even stijf

 

Geeuwen, dat de ziel cout wort int lijf.

23.aant.

Mieuwes roept ick weet voor u een Meyt,
Isse rijck? Ick telde noyt haer schat.
Isse schoon? Dat heb ick u niet geseyt.
Isse anminnigh? Als een benepen Kat:
Dan sy is puntich, ick segh u dat,
Soo prijst men een naelt of een diamant:
Maer een puntighe vingherhoet quetst de hant.

25.aant.

Mijn Vader heeft my als een kint gheteelt,
Dies most ick leven nae zijn wil in dwanck,
Ghy hebt my (ick kent) tot een Vryster erweelt,
dat heb ick u gheloont met grooten danck,
Maer die my schenckt dat hy mijn Moeder schanck,
En maeckt van een Vryster Moeder nae Wijf
dien alleen wil ick dienen met Ziel en met lijf.

26.aant.

Alle daechs draecht Joris verscheyden cleeren,
Om dat hyse sou verluchten inder Sonnen,
Hy sont Tapissen, Dekens, Bedden vol veeren,
Hy sont al dat men sluyten mach in Cassen en bonnen,
Hy sont Kisten, Kevijs, Schappraen en Tonnen:
Dan hy selfs alleen blijft altijt onghesont:
Want elck die hem siet die maent hem terstont.

[p. 63]

27.aant.

Hy die zijn gangh stelt met een: gravité,
En à la mode de France doet maken zijn cleeren,
Segghende hoort toe Monsieurs met een bravité,
Wat my belast is u te communiceren,
Van de Magistraet, onse Notabele Heeren,
Heeft wel soo veel verstants van de Fransche Tael,
Als een Raven die zijn Swagher can saluteren,
Meent ghy dat ick liech? Brenght hem by een Wael.

28.aant.

Nel is altijt seer naerstich inde weer,
Sy weet schier bescheyt van alderley waren,
Sy coopt Cooren, Hennip, Asch, Pick en Teer,
Sy bevracht Schepen om over Zee te varen,
Linde Laken doetse weven, ruylt Vlas om Garen,
Om Koeyen te houden soo huert sy Lant,
Van Kattedermen laetse maken snaren,
Een Doornen heyningh heeftse om haer Hof geplant:
Maer hoe comt dat niemant wil aen haer cant,
En trouwen dees Vryster verstandich en cloeck?
Wil ick dat segghen, nae mijn plompe verstant,
Om dat elck Vryer sorghe draecht voor zijn broeck.

29.aant.

Wat Mieuwes doet, hy can cryghen gheen Wijf,
Niet om dat hy arm is, of weynich goet,, heeft,
Dan lijm noch looch heeft hy in zijn lijf:
Alsmen van vechten spreeckt die arme bloet,, beeft:
't Casteel te bestormen hy gansch gheen moet,, heeft:
Want hy weet dattet noyt man heeft mogen winnen,
Wat sal hy dan doen? Maer leeren spinnen.

[p. 64]

30.aant.

Jan Dircksz. draecht een seer hooghe moet,
Dat hy van elck een Meester wort ghegroet,
En van Coussen maken of snyen weet hy niet van,
Hy is Medecijn, Barbier, noch gheleert in de Rechten,
Hy can spelen, dansen, worstelen noch vechten,
Wel waerom heet hy dan Meester Jan?
Maer de Beul van Haerlem was zijn ghenan.

31.aant.

Als Joris by 't werck comt, soo weet hy soo veel te segghen,
Soo moet dit, soo moet dat, soo moet het ander wesen,
Soo moet men dit stuwen, soo moet het ander leggen,
Datment soo aen leyde, soo waert uyt alle vreesen,
Soo sout worden ghelaeckt, en soo ghepresen,
Dan laet u soo staen Joris en brenght ons slijck:
Want soo duysentmael soo, brenght niet een soo aen den dijck.

32.aant.

Jan, sal u Hopman Overste zijn over al de Soldaten?
Neen hy, niet daer ick af hoor of af weet:
Hy sal, elck een weet daer veel af te praten:
Voorwaer soo wort het ampt niet wel besteet
Van Overste of Cornel, hoe dattet heet:
Jae Cornel mach hy zijn, dats reden die sluyt,
Want daer is 't fyne Meel meest al uyt.

33.aant.

Elck een vraecht Roemer hoe comt het by,
Dat ghy noch gheen Wijf hebt aen u sy?
Ghy wilt te veel keurs hebben wat u gheschiet:
Neen, de keurs moet uyt, of ick wilse niet.

[p. 65]

34.aant.

Packebier can spelen, singhen noch segghen,
Packebier can onder noch boven legghen,
Packebier can lesen noch schryven te deghen:
Dan Meesterlijck can hy de kan uytveghen.

35.aant.

Totebel was uyt haer hant ghepropheteert,
Van de Heydens loos, datse niet sou sterven,
Om datse Sinte Barbar had neerstich gheeert,
Of 't eeuwighe leven sou sy verwerven,
Sy nu waenseker voort vernietich bederven,
Gingh met licht ghesindeken triumpheren,
Tuyschen, bruyschen, swieren en swerven,
Verteren Lant, ghelt, juweelen en cleeren,
Waer door sy (om dat de Waerseggher niet sou faelgeeren)
Jae voor haer doot 't eeuwighe leven heeft verwurven:
dats een Pels vol luysen, daer sy is in ghesturven.

36.aant.

Een lustighe Weduwe een dappere Tas,
Die seer quick (soo elck docht) te vryen was,
Worde van Mieuwes ghevraecht, of sy niet wilde houwen?
Noch, seyde sy, is mijn sin daer toe niet ghestelt,
dan so mijn Vrou van Middelburch my weder quelt,
Soo wil ick voor al gheen Vryer trouwen.
O Mieuwes, nu moochdy u hooft wel clouwen
Men placht u af te setten na ghy veel redens had ghewaecht:
Maer hier stoot ghy u scheenen, al eer ghy 't hebt ghevraecht.

41.aant.

Veel periculeuse wateren hebt ghy deur swommen,
Gheluckich (soo ghy seght) dan niet sonder beswaren,
Met de leer van schenkage nae officy gheclommen,

[p. 66]

 

Over de Zee van woecker, nae rijckdom ghevaren,

5

Nae tytel en naem door onschamelheyts baren,

 

Inde Kelder van schande nae wellust ghedaelt,

 

Met de tortse van brassen ghesocht u beste caren,

 

Met de haeck hoovaerdy de Zijdworm zijn goet onthaelt,

 

Dan nu hebt ghy, siet toe dat ghy niet en faelt,

10

Met mijn Vrou van Middelburch een saeck te beslechten,

 

Die ghy wel sult winnen, hebt ghy verstant van rechten.

43.aant.

Jaep Dael is een Coopman, jae een Coopman int gros,
Jaep Dael is een Hopman over ses Vaendel Knechten,
Jaep Dael mach doen vanghen en laten los,
Hy is artellery Meester met de mont te vechten,
Maect Ordonnantien, Willekeuren en nieuwe Rechten,
Wil zijn boven Schout, Schepens, Burghemeesters altemael,
God gheeft dat hy eeuwich moet blyven Dael.

44.aant.

Wel Joost zijt ghy mal? Vraecht ghy dat my?
Waerom 't vlieghende Vaendel treckt op de Wacht?
Daer zijn (seght ghy) gheen vyanden om veer noch by,
T'ghewenste volck is aen 't regiment ghebracht,
Ist Lant niet in vreden? Of isser noch tweedracht?
Neent, dan men moet 't Vaendel verluchten of 't sou verrotten,
En 's Hopmans cleeren bewaren voor de Motten.

45.aant.

De Paep hadt gheboden dat Fobert sou vasten,
Dan hy wist niet hoe dat hijt sou beginnen,
Zijn oude huys stutte hy met twee stercke Masten,
Brocht vullis op de Wal, datmen die niet sou winnen,
Hy taste zijn Liefs borsten tot vasten van minnen,
Tot vasten van 't lijf heeft hy al den dach ghebrast,
Wat dunckt u, heeft Fobert niet devotich ghevast?

[p. 67]

46.aant.

Al seght ghy Jorden dat hy een schelm en dief,, is,
Een Roffiaen en Haneray, ten is gheen swaerheyt,
Dat hy zijns Wijfs Joseph een ander haer Lief,, is,
En dat haer kint teghen een onrecht Vaer,, seyt,
Hy sal hem niet steuren, want het is de waerheyt:
Maer dat hy een bloot loer is, moet ghy hem niet na segghen:
Want hy sach de Paep by zijn Wijf, en hy dorst wel ba,, segghen.

47.aant.

Elck seyt, sal Trijnken die Hoerjagher trouwen?
Soo mach sy Sint Job wel ontsteecken een kaers,
Hy sal haer wel besparen met ander Vrouwen,
En aen de pocken helpen binnen 's Jaers;
Maer Trijnken verstaet de saeck al aers,
Want alle Hoerejaghers zijn goe ghesellen:
Dan het zijn de Hoerevangers die de pocken quellen.

48.aant.

De Tuyn-man windt met moeyelijck Bocken zijn broot,
Om 't vel te vercoopen slaet de Boer de Bocken doot,
De gheroockte Bocken vercoopen die van Enchuysen duer:
En als Mieuwes een Bocken om niet crijcht, soo siet hy suer.

49.aant.

De botte Hollander haelt de Bot uyt de Zee,
De vette Botter Melckt hy van het grove vee:
Dan ghy alderbotst die voor bot den Hollander schelt:
Waerom gheeft ghy hem voor Bot en Botter, Cooren en ghelt?

51.aant.

Onder de cloecke Gheesten, Goris ghy u selven telt,
Dat zijt ghy niet! wat dan? Een guyt,

[p. 68]

 

Een die groot ghemack gheeft om cleyn ghelt,

 

Cruyt voor Rotten en Muysen, en roept vlacken uyt,

5

Die by nacht uytdraecht de vuyle Bruyt,

 

Een schommel Cock van Sint Sobers convent,

 

Een houten schietgen van de blaeuwe schuyt,

 

Een Schoorstien-veger sonder leere behent,

 

Een Claudijt van Calewaerts regiment,

10

Een Cramer van ghebroken glasen en cruycken,

 

Voor Ulespiegels Meester waert ghy gaern bekent,

 

Gaet bedriecht die langh-bereede bier-buycken,

 

Deses lants neusen u al te nau ruycken:

 

Want die door beroemen zijn eygen saeck maect vuyl,

15

Dat en is gheen Ulenspiegel, dan een Uyl.

52.aant.

Om duysent gulden soo het rijt en zeylt,
Is 't Schip dat Joris ghecocht heeft gheveylt,
En om duysent gulden heeft hijt toegheladen,
Twee duysent heeft hy op bodemery ghehaelt,
Voor twee duysent versuyckereringh betaelt,
Om hem te deghen te verwissen voor schaden,
In schoon weer, met het Boot, op Gods ghenaden,
Om een cleyn leck, en onclare pomp, is hijt gheruymt,
Heeft hy niet onnosel al willens zijn Schip versuymt?

53.aant.

Ick wil niet hebben soo over fynen Vrou,
Die haer armen deur mijn ringhen wel steecken sou,
Die een neus heeft om te besighen voor een fret,
Wiens vingheren te dun zijn tot een swick,
Wiens knien bequaem zijn tot een wick,
Wiens rugghe been als een saghe is gheset:
Doch wil ickse niet hebben soo over vet,

[p. 69]

 

Als dees bolbeende Waterlantsche onsoete corsten,

 

Die een ton vullen met billen, een tobben met borsten,

10

Maer als ick aen een van beyen most soenen sat,

 

So waer ick liever int Vleyshuys, als int kniels vat.

54.aant.

Ghy kaeckelt dat Gerrit een quinckernel heeft ghehaelt,
Wat roertet u Jorden, als hy u wel betaelt?
Goris bilt Neelken dat weet ghy wel,
Wat roert u wat elck doet met zijn eyghen vel?
Van den avont tot de morghen doet Hans niet dan lapen:
Wat roertet u, als ghy de gantsche nacht moocht slapen?
Gosen gheeft 100 gulden om te slapen by een Meyt:
Wat roertet u waer Goossen zijn ghelt aen leyt?
Dan dat u roert, en bestaet te wachten,
Daer wilt ghy Jorden niet eens op achten:
U Dochter is met een Lansknecht op ter tril,
Dat roert u Jorden, en u wijf die wil,
Eens ter weeck gaen slapen by haer Lief,
Dat roert u oock, en u Soon is een Dief:
Voort wie uwer edelheyt wil leenen of borghen,
Die laet ghy voor goede betalinghe sorghen,
Dat roert u, en veel meer dat t' uwen huys gheschiet:
Dan wat ghy doet, dat roert my gantschelijck niet.

55.aant.

Boven Helena hoor ick u Bruyts schoonheyt loven,
Meer ghevrijt dan Penelope van ghesellen veel,
In geylheyt gaetse de gheleerde Sapho te boven,
Kiescher dan Apitius op een lecker morseel,
Niet dan delicate deel-wijn mach door haer keel,
Nu derft ghy Jorden u huysraet niet bewaken:
Want gheen Dieven en sullen u huys ghenaken.

[p. 70]

59.aant.

De oude Jan druyl hielt een Meysgen te voren,
Of sy by hem wilde slapen op trou en eer,
Hy soude haer schencken van sijn tresoren,
Goude ketens en ringhen, en dan noch meer,
Waer door het Meysgen volbracht zijn begeer:
Maer doe de nacht schier over was heeft sy gevraecht
Seght, waer sullen wy trouwen, ende wanneer?
Hy seyde Liefgen wacht tot dattet beter daecht:
Want de heetste zijn met my nu al ghejaecht.