Multatuli Encyclopedie
(1995)–K. ter Laan– Auteursrechtelijk beschermdLimburg Brouwer, Petrus Abraham Samuël van-,1829-1873, zoon van de volgende, jurist en oriëntalist, vrijmetselaar, redacteur van De Nederlandsche Spectator en mede-directeur van De Gids. Auteur van Akbar, een oosterse roman (1872). Zijn artikel ‘Il movimente intellettuale in Olanda’ in Il Revista Europea (1871), wordt door m. bekritiseerd in Idee 242 (noot uit 1872; in 1879 gedrukt als Idee 242a). Hierin noemt m. niet diens naam, maar spreekt van ‘zekeren wereldberoemden litterator - wiens naam ik verzwygen mag, omdat hy ook zonder myn toedoen op alle nageslachtelyke lippen zweven zal-’: ‘Die wereldberoemde letterkundige dryft de al te stoute welwillendheid zó ver, dat-i my, in gezelschap van twee even wereldberoemde schryvers - wier namen ik alweer, om gelyke reden als boven, mag overslaan - een plaatsjen aanwyst onder de dii minores die den troon omringen eener vierde Nederlandse wereldberoemdheid. Voor jonge studenten in de letteren zal 't na 'n eeuw of wat een aardige taak zyn, de door my overgeslagen namen in te vullen, en tevens uit een-en-ander te besluiten tot il movimente hyper-intellettuale in... Boeotie [*Béotië].’ (vw ii, p. 694-695) Hij komt op dit artikel terug in een brief aan C. Vosmaer van omstreeks 20 juli 1874, waarin hij schrijft dat het artikel hem gehinderd heeft omdat hij daarin ‘in één greep met ten Brink en van Hoevell’ genoemd wordt: ‘Liever had ik gezien dat-i my geheel en al had geïgnoreerd. Zoo'n aalmoes van bekendheid kan ik missen! En dat van L.B. die, geen christen, my zoo alleen liet staan tegen onze zeer christelyke maatschappy! Zag hy dan niet in dat zoo'n behandeling koren op den molen was van de clique die hy evenzeer verachtte als ik? Doch zonder nu acht te slaan op de dingen die ik behandelde op zoog. religieus of politisch gebied, was 't hem geoorloofd my voorby te zien als bellettrist? Ik zeg neen. En daarom deed ik m'n klacht over deze opzettelyke onbillykheid volgen op die zeeziekte-historie. Is dat stuk goed of niet? Welnu, in geen tydschrift is 't genoemd zelfs! Mocht L.B. meewerken aan zoo'n oneerlykheid?’ (vw xvi, p. 618-619) |
|