Multatuli Encyclopedie

Disraeli, Isaac-,

1766-1848, geb. te Londen, vader van bovengenoemde, studeerde te Amsterdam en Leiden, en vertrok in 1786 naar Frankrijk. Auteur van Curiosities of Litterature (1791-1834), dat m., samen met Disraeli's biografie door *W.C. Taylor, hekelt in Idee 1279 (vw vii, p. 654-656). In Idee 1280 neemt hij Disraeli's artikel over de Nederlandse letterkunde uit Curiosities of Litterature over, waarbij hij uitgebreid kritiek levert op de wijze waarop Disraeli een oordeel velt over de Nederlandse letterkunde (*Marchand). Wanneer Disraeli bijvoorbeeld schrijft te ‘walgen’ van een passage in Vondels Verwoest Jeruzalem, schrijft m.:

‘Onder protest tegen 't woord walg, dat gevoeglyk door: mishaagt zou te vervangen zyn, erken ik de gegrondheid dezer aanmerking. Maar ik ontken haar gepastheid als bydrage ter karakterisering onzer Letterkunde, in den mond van iemand die 'n landgenoot is van den in Engeland nog altyd hooggeprezen Bunyan, e.d. De invloed van goddienery werkte altyd en overal bedervend op letterkundige en wetenschappelyke ontwikkeling, doch 't komt me voor dat 'n Engelsman wel de laatste wezen mocht, die op zúlke fouten aanmerking maakt. Walgt hém Gabriels preek, duizenden en duizenden veroorloven zich misselyk te zyn van z'n Highchurch en andere engelse geloven, die érger zotternyen in de wereld brachten dan onze Vondel!’ (vw vii, p. 661)

m. noemt hem verder in dit Idee ‘Onze ridder van 't smaak-acmé’ (vw vii, p. 664) en in Idee 1281 een ‘verheven compilateur van curiositeiten’ (vw vii, p. 667).

Marie Anderson schrijft in Uit Multatuli's Leven (Utrecht, heruitgave 1981, p. 57), dat m. het hoofdstuk over ‘genius’ uit de Curiosities of Litterature, met ‘gaatjes heeft doorgekrabd’. *Churchill *Risler aîné