| |
| |
| |
Koeienslijk
It wie tsjuster wurden. Better sein: it skimere. Fier fuort wiene noch wite wolken te sjen, mar de nacht foel alwer rap oer de huzen. Dit wie it tiidstip dat Henk Faber gewoanlik syn hûs ferliet.
Net hiel folle hie er mei: in plestik tas. Op 'e tas stie ‘Albert Heijn’. Mar dêr kaam Faber net mear. Foar himsels oer hie er dúdlik steld: de Albert Heijn wie te fier fuort. As er dêr kaam om iterij, moast er altyd sykje. Dat wie gjin service foar in ôfstânsrinner as him. Syn bestellings wiene altyd ... eh ... bestellings dy't ien altyd samar hie. Juster hie er dêrom yn in buertwinkel west. Neat te krijen fansels, hy wist net hoe hurd er fuortkomme moast. Guon moatte net ferjitte: Henk Faber wie in man ûnder tiidsdruk.
Hy rûn it koarte paadsje ôf, iepene it hikje, die it wer ticht en sloech rjochtsôf. It wie in belachlike hanneling: hy koe der ek wol oer stappe, sa leech wie it. Mar Henk Faber wie in man mei prinsipes, hoe nuver dat miskien ek klinke mei.
Nei rjochts dus. De drokke tardyk gie mei him mei: de ôfslach folge him, by de stoepe del, nei it tankstasjon. De ôfslach begûn flak nei it lege hikje. Doe't Faber ûnder de ferljochte oerkaping kaam, hie er al fyftich meter rûn. En dat yn hurde tsjinwyn dy't allinnich mar hurder waard.
Je kinne sizze: it siet Henk Faber net mei. By tankstasjons is ommers hast altyd wyn. Ek hjoed sûze dy troch de oerkaping hinne en batste tsjin de ruten fan de shop. De blommen dûnsen yn de amer. Soe er oare wike in boskje meinimme? Foar Mofro? Mmm, tocht Faber, mei de ‘m’
| |
| |
fan ‘miskien’. Tankstasjonblommen wiene net moai, Mofro fertsjinne beslist better.
Niis hie er ‘koeienslijk’ lein. Earst stie der ‘koeien’. Op it plankje lei siljekq. In prachtwurd, al hie Mofro fuort sein: ‘Wat? Koeienslijk? Noait!’ Moai al, hie er tocht. Mofro rôp mar wat. Se koe har jaloerskens net ûnderdrukke oer sa'n prachtwurd. It wiene har eagen: se skeaten fjoer en lava, hieltyd mear.
Doe't er yn de shop kaam, wie it ynienen stil wurden. Der wie gjinien. No ja, hy. En ien achter it tsjokke rút. Henk Patje fansels, de sinteman mei it skerpe ringburdsje. In rinnende kut, hie er ris tsjin Mofro sein. It hie eins net aardich fan him west. Henk Patje wie in bêste keardel, dy't him wolris wat joech. Ferline wike noch: in read-grien-giele strânbal, hoewol't er mei Mofro noait op it strân kaam.
- Henk, wat moat ik no mei in strânbal?
- Henk, der binne fierste folle oer. Nim mei!
- Henk, wy ha leaver in setsje handoeken. Of in oanstekker op lpg.
Mar Henk Patje joech de kleurige bal oan him.
- Of in elektryske blikiepener, Henk.
- Je binne noait te âld foar in bytsje wille, Henk. Nim mei en hjir wei!
Patje hie it kwasy-lilk roppen. Je binne noait te âld foar in bytsje wille. Dat kwasy-lilke, dat die er altyd. Hy wie hiel genereus, woe er sizze. Faber hie gjin tiid om te wegerjen, ek al wie er te âld foar in bytsje wille.
Doe't er thús kaam, hie er de kleurige bal fuort nei Mofro smiten. Mar as in volleybalster, sa sloech se werom. Hy hie de bal nei boppen brocht en op in lege ladekast lein,
| |
| |
net fier fan it rút. Eins wist er net wêrom't er him der lein hie. It iennige antwurd dat er betinke koe wie syn mooglik foarnimmen Mofro nochris skrikke te litten.
Faber rûn nei de grutte iiskast, die de kâlde doar iepen en gie mei de hân nei de blikjes bier. Seis stiks moast er ha. Hy krige ek twa blikken snert en in brune bôle.
It wie al nei seizen. Doe't er by de kassa kaam en ien blikje yn de grutte slús die, seach er achter it tsjokke rút it reade ik-wurkje-hjir-blûske om de rêch fan Henk Patje al. Henk Faber hie noch in prinsipe. Hy sei altyd ‘dach’, wêr't er ek kaam. Meastal sei er ‘Dach Henk!’ troch it roasterke. Henk sei dan: ‘Henk!’
Dêr gie er.
- Dach He...
Henk Patje wie der net. Samar stie der in oar. In eh ..., wie it no in jonge man of in jongfrommes? Dat hier, dy sturt, dy kleurige earmbantsjes. In folslein ûnbekende. Fan skrik draaide Faber him om. Wêr wie Henk Patje? Wa wie dizze trochfokte hynstesturt? Dizze Himhar mei earbellen? Mmm, tocht er opnij en hy rûn in eintsje werom. Syn each wie fallen op twa kuorren moaie salamy's. De lofter koer sei: ‘salami naturel’, de rjochter sei: ‘salami pepperoni’. Wat soe Mofro it leafste wolle? Skerper, dat wie wis en Faber krige ien ‘salami pepperoni’. Doe't er by de kassa kaam, stie er wer each yn each mei Himhar.
- Dach, eh ..., dach. Wêr is Henk?
- Goejûn. Henk is mei fakânsje.
- Mei fakânsje? Wêr is er dan hinne?
- Nei Itaalje.
Henk Patje wie nei Itaalje. Earearjuster wie er der noch.
| |
| |
Dat hie er ek wolris sizze kind. Henk Patje mei it kutburd wie ien grut stik koeienslijk. Sa.
- Wannear komt er werom?
- Oare wike.
Oare wike. Krekt nei Mofro har jierdei. Ferline jier hie se in handoek fan him krigen. Miskien soe se no in skaaltsje krije. Of miskien naam er wol wat mei út Itaalje.
- Oars noch? hearde er Himhar sizzen.
- Dach, eh ..., nee.
- Fyftsjin tweintich graach.
Faber joech tweintich euro. Himhar draaide him in kwartslach om. Neist it slúske stie it kranterekje. Faber lies de foarside. Dief doet graai in kassa, stie der ûnderoan. It wie mar in koart berjochtsje. De hân fan Himhar wie alwer werom, Faber koe noch krekt de lêste sin meinimme. De dader verkoos het hazenpad. Van hem ontbreekt elk spoor. Syn hert kloppe wat hurder. It buertwinkeltsje. Hy betocht him dat er juster gjin ‘dach’ sein hie. Yn it slúske lei it wikseljild.
- Wat is it min waar net? rôp Faber mar.
- Ik fernim der neat fan.
- O. No, it waait oars aardich.
- Ja, dat is wier. Mar dat kin my noait safolle skele.
- O. No ja, my eins ek net.
Himhar wiisde nei in buordsje. Bij meer dan € 15,- aankoop van onze artikelen een Staatslot kado!
- Jo ha foar 15,20 oan boadskippen dien, dat ...
- Nee, danke wol.
- Wier net?
- Nee. Jild genôch, haha!
- Echt gjin tontsje derby?
| |
| |
- No ja ...
- Hjir. Oars noch wat?
- Nee. Dach mar wer, rôp Faber troch it roasterke.
- Dach Henk.
Henk Faber skode wat er kocht hie yn 'e smoarge pûde en rûn fuort. Mar doe't er by de skodoarren kaam, draaide er him om. Hurd rûn er werom.
- Hoe witte jo myn namme!? No? Ik ha jo noch noait sjoen!
- O, Henk sei it. Jo komme hjir dochs elke dei?
- Hàst elke dei. Juster ha ik yn de Albert Heijn west, liigde Faber.
- No ja, ik sjoch jo dizze wike fêst noch wolris.
- Mmm, bromde Faber. No dach dan mar wer opnij.
- Ja, dach.
Apart. Himhar koe him by de namme. Henk Patje hie it dan wol sein, mar dochs wie it frjemd. Want it wie al sa: Henk Faber wie in ûnbekend persoan. Hy wenne yn in hûs mei in tún; hy hie in kreakjend bêd dat yndie wat gammel wie; ûnder de dûs liet er heimlik wiete sketen; as er bôle smarde en bûter oer hie, fage er it mes ôf oan de râne fan it kúpke. Hy hie in jas mei in kapusjon. It wie maart. Ien hie him by syn namme neamd.
No moast er wol fyftich meter werom rinne. Earst wie it noch ljocht, doe rûn er it tsjuster wer yn. Fierderop hearde er in trein foarby kommen. In ûnsichtbere trein yn it tsjuster, dat joech in fêste, mar frjemde echo.
It hikje gie iepen en de kaai gie yn de doar. Henk Faber stie yn de smelle gong. Hy die de jas út en hong dy mei de kapusjon oan 'e kapstok.
| |
| |
Der wiene trije dingen oan 'e hân: it wie healwei sânen, it wie tsjuster wurden en fierderop suchte Mofro oan de tafel. Yn de gong wist er noch goed dat er niis it wurd lein hie. Mofro wie wyt wurden.
- Henk Faber, hoe hellesto it yn dyn harses om ‘koeienslijk’ te lizzen? Derôf!
Dàt hie it momint west om de jas oan te dwaan en nei it tankstasjon te gean. Glimkjend hie er syn skoare yn it foar al fêststeld. Seisentweintich hiele punten. Daliks soe er hiel achteleas de letters nochris optelle en dan de j kear ‘drie keer woordwaarde’ rekkenje. Mofro soe read wurde. Steinend soe se troch it rút sjen, koartamich sykhelje troch de noas, de earms oerinoar slaan. As er de j hiel stadich optille soe, soe er har fuotten stampen hearre.
Yn de keamer wie it net al te ljocht. Se hiene de ljochte, fealwite fitraazje tichtdien. Mofro hie hiel beslist west. Se woe gjin útsjoch ha op foarbyridende auto's. En achter hûs wie it ien grutte rotsoai. Fan wat der lei - in hiele protte hout, grutte stikken izer, wat stiennen - hie Henk Faber al ien ding makke: in túnhikje fan noch gjin meter heech.
Se siet oan de tafel yn it midden fan de achterkeamer. Skynber hearde se him net, mar Faber wist wol better. It wie goed har wer te sjen nei sa'n lange tiid. Neist har leine de wurdboeken en de radio-cd-spiler.
It gesicht stie op tongerjen.
Hy hie besluten dat se Mofro hiet. Hy woe har earst ‘Lila’ neame, mar hie dochs fêststeld dat ‘Mofro’ better wie. Oandwaanliker. ‘Lila’ wiene faak har klean, en ek har tinne hierbân. Mar ‘Lila’ wiisde ek op kwasy-djipte, hie wat sweverichs. Boppedat kocht er Lila wolris yn it tankstasjon.
| |
| |
No woe er har bytiden wol opite, mar dan net mei yn 'e holle de namme fan in ko. Dêrom allinnich al wie ‘Mofro’ better. Ek hie er ris ‘Marylin’ tsjin har sein, mar Mofro hie mei klam ha-ha-ha'd, folge troch in kenlik serieuze tirade oer dat se gjin heechblond hier hie, dat se gjin pûkel op it wang hie en dat se ek net sa dom lake. Dêrom wie ‘Mofro’ ek better.
It wie foaral in eigennamme. Yn de hiele wrâld wie der mar ien dy't Mofro hiet - yn de hiele wrâld wie der ek mar ien Mofro.
Sjoch har dêr no sitten, tocht Faber. Soms hie se in hierbân om. Mar dat wie ek bedoeld om it spul better te spyljen. De hannen leine dan, lykas no, ûnder it kin, neat koe har út har konsintraasje helje. No ja, hast neat. In prachtwurd fan him heechút. ‘Koeienslijk’. It wurdboek lei iepen by de s. Hy wie benijd.
- Henk Faber!
(Hoe hellesto it yn dyn harses om ‘koeienslijk’ te lizzen?)
- ‘Koeienslijk’? Derôf!
- Nee, sei Faber wylst er it pûdsje op 'e tafel sette. ‘Koeienslijk’ is ‘slijk’ fan in ‘koe’. Jarre dus.
- Nee! ‘Slijk’ is grûn. Fean of drek. Hasto wolris heard fan drek fan in ko? No?
- ‘Slijk’ komt fan ‘sliksel’, dat betsjut: ‘ingedikt afval’. Kinst it wurd ‘bezinksel’ der ek yn hearre. Eartiids moasten minsken ‘ter slijkhe gaen’, dat wol sizze dat se harren jiske nei in grutte bult brochten. Boeren diene ...
- Ach, hâld op do! Do spilest gewoan falsk!
- Mofro, juster hasto ‘amperepit’ lein. Ha ik dêr wat fan sein?
| |
| |
- In ‘amperepit’ leit it oantal Watten fêst fan in lampe. Ast in lampe deryn draaist, seit de amperepit tsjin de elektrisiteitstrie: ‘Pas op, ik bin 25 Watt!’
- Wat sei it wurdboek derfan?
- Ha ik wûn?
- Dat is gjin argumint! ‘Ha ik wûn?’ Ik ha it tastien!
- It wiene mar fiif punten!
Henk Faber seach nei it wite bondeltsje op tafel. Daliks soe er syn skoare ynfolje. Hy hie in beslissende slach slein, hjoed alwer.
Guon moatte it folgjende witte. Faber wie in topspiler: kreatyf, passionearre en foarsjoen fan in aardige wurdskat. Mar it wichtichst wie dat Henk Faber beslist net oer syn ferlies koe, en dat wist, ja, dat foar himsels oer al hiel faak tajûn hie. Dy erkenning wie Faber syn grutste fermogen - en it tredde prinsipe.
Sûnder wifeling gie er wer sitten. Lilk seach se nei him. Faber seach nei de twa rychjes en hearde Mofro djip suchtsjen. Oer in pear dagen hie se har jierdei. Wat moast er har jaan? Hy hie wierskynlik in lyts finansjeel foardiel opdien, in lytske mar. Dêr koe er wierskynlik net folle fan keapje. No ja, in blomke, dat al.
En hy betocht him dat er eins noait safolle foar har kocht hie. Yndie, wolris in blomke. En in kear in fleske lekkere wyn. En lêsten noch in opskriuwblokje om de scrabble-skoares yn te skriuwen. Kaam se thús, hie er it moai ynpakt en fersegele mei in moaie giele anjer. Fernuvere en bliid hie se it útpakt - Mofro's wize om syn grapke te wurdearjen. Koe se soms grof wêze en skerp, sa koe se meigean yn syn mieningen en laitsje om syn troch himsels tige wurdearre
| |
| |
fratsen. In teken fan hege yntelliginsje, sa hie er har en himsels faak foarholden. Dat wie Mofro. Status: syn wiif. Deistich berop: wat mei minsken, wat op in kantoar.
Earder hie er noait fratsen. Om gjin tiid te fergriemen hie er soms in fratske - tusken fan bêd komme en op bêd gean moast er rekke, gripe, tille en sjouwe; moast er stinne en switte. Mar goed, doe koe er Henk Patje ek noch net.
Hy seach nei de rychjes. Se hie noch net faak fan him wûn. Ien kear. Al sa faak hiene se spile en hast alle kearen wûn er. Doe't er ferlear, wie er eins net iens sa lilk oer syn spul. Wierskynlik hie er der alles úthelle, miskien hie er in kombinaasje dochs oer de holle sjoen. Dat koe allegear noch ûnder it haadstikje ‘it ferlies tajaan’ of ‘in flaterke makke, minsklikerwize’. Mar kwalik wie de laits fan Mofro - al hie se in hiele moaie laits. Mofro dy't de fingers ta lytse fûsten krolle en mei de earms in nuvere draai yn 'e loft makke, as woe se har winst net leauwe en koe se tagelyk net litte har wraak lang út te spyljen. It wie Mofro op har ferachtlikst, it leafst woe er har dan nèt by har echte namme neame en dêrnei sizze: ha-ha-ha. It earste dat er dwaan soe, wie har by de namme neame en dan ha-ha-ha sizze: ‘Elizabeth, ha-ha-ha.’
Mar der wie neat oan te dwaan. Ferlieze wie de tiid trochkomme. Ferlieze wie de tiid in hân jaan. Ferlieze wie wachtsje op it momint dat it ferlies draachlik wie. Of dat der in ûnderwerp wie om oer te praten, sadat it ferlies miskien ferjitten wurde soe. Dat lêste koe fansels noait, dat wist Henk Faber hiel goed. De lêste kear dat er ferlern hie, wie er dêrom fuort nei it tankstasjon gien, dêr't er mei Henk Patje in petear begûn oer wêrom't it altyd sa hurd
| |
| |
waait ûnder de grutte oerkaping. En passant hie Patje him wiisd op de oanwêzichheid fan barbecueblokjes. Wol in kertier hiene se it hân oer barbecueë, in ûnderwerp dêr't Faber werklik noch noait mei ien oer praat hie.
- Ris sjen.
Fjirtjin hiele punten, dat stie al fêst. In knappe skoare, sa let yn it spul noch.
- Dat binne (tsien plus fjouwer) fjirtjin punten ...
- It is net earlik.
- O ja, de j. Ris sjen ... O, dat is trije kear fjouwer punten, dus tolve derby.
- Henk Faber!
- Makket seisentweintich ...
- Faber, Henk!
Mofro dy't hast raasde, hy hie har op it plak dêr't er har hawwe woe. Se dage him út, se narre him, se taaste de grinzen fan syn begrutsjen en spyt ôf. Mar noch noait hie se trochset, noch noait wie it spul út 'e hân rûn - ek net as se it boerd krige en it hurd op tafel sloech en alle stientsjes yn it rûn fleagen.
- En ik hie der twahûndertnjoggenenfjirtich ...
- Hûn!
- Dan ha ik no twahûndertfiifensantich punten en do ... twahûndertachtentritich. Dat is in ferskil fan ... even rekkenje ... sânentritich.
- Ik haat dy.
- Bêst wol folle.
- Jou!
Se wiisde nei it pûdsje dêr't Albert Heijn op stie. Faber joech in blikje, rûn nei de keuken om alles op it oanrjocht
| |
| |
te lizzen en smiet de smoarge pûde yn it jiskefet. Of wie er no wat ferjitten? Hy wifele even, hearde in hurde pssst út de keamer kommen en gie werom. Gau makke er sels ek ien iepen. Pssst, gie it nochris. Doe gie er wer sitten.
Hy hearde dat Mofro djip suchte en fernaam dat se nei de fealwite fitraazje seach. Yndie. Se stinde. Se azeme koart troch de noas. Se sloech har earms oerinoar. Pok, dêr giene har fuotten oer de flier.
- Wolst ek woarst? Ik ha in salami pepperoni meinommen.
- Nee.
- Der sit in nijenien achter de baly. Patje is fuort!
- O.
- Mei fakânsje!
- O.
- Wêrhinne? O, nei Itaalje.
- O.
- Ik wol ek wolris nei Itaalje. Nei Ravenna, Venetië, Rome en Milaan.
- O.
- Hearst my?
- Kinst better nei Toscane gean.
- Wêrom?
- Yn Toscane kinst lekker ite. Teminsten better as salami pepperoni fan in tankstasjon.
- Ik tocht: miskien is it lekker troch snert. No, tafallich ha ik dat ek kocht. Wolst wier net in plakje?
- Nee.
- Wolst wol snert?
- Ja.
- Dan fiere wy myn oerwinning mei in ekstra blik.
| |
| |
- Gean no mar.
- Spylje wy moarn wer?
- Ja.
- Dan dogge wy temascrabble, mei as tema Itaalje.
- Mmm, hearde er Mofro stinnen.
Faber krige it blikje en gie nei de keuken. Hy krige in mes út 'e ôfwask, helle it fel fan de salamy en ferdielde him yn stikjes. Doe't er klear wie, naam er in grutte slok bier en sette it blikje yn de grutte iepen kast dy't achter it oanrjocht stie. De keuken lei eins achter it hûs. It wie in betide útbou nei de rotsoai ta. De rotsoai wie sa grut, Faber seach it net iens mear. Oait hie it in hok west, in grutte skuorre mei in heech puntdak. No ja, in garaazje anneks skuorre/hok, hoewol't de auto mar ien kear binnen stien hie. Op de dwersbalken leine swiere peallen, dy't er ris kocht hie foar in noch nij te bouwen hok anneks skuorre. Achterôf hie er it oan de swiere doarren merke kinnen, se giene de lêste tiid al wat lestich ticht. Om't it stoarmje soe, hie er de auto mar yn de garaazje riden. De stoarm kaam en boldere achter it hûs, krekt as wie er kommen en bleau er hingjen boppe it hiem. Hy hie der noch twahûndert foar krigen, mar moast dy fuort útjaan om de fuortsleepkosten te beteljen. De fersekering hie er net iens mear belle. It koe net ien ûntgean, houtwjirms hiene it gebou folslein opfretten. Dat allegear wie net it slimste. It slimste wie dat Mofro ek achter it rút stie. De auto wie fan har.
Itaalje, tocht Henk Faber wylst er mei de noas boppe de snert mei salami pepperoni hong. Miskien moast der wat piper by, dat diene se yn Toscane fêst ek.
De snert sea. Hy die der salamy yn. Itaalje, tocht Faber op- | |
| |
nij. Dêr hie er noch noait west. Om mei Mofro nei Itaalje te gean, dêr moast er ris oer neitinke.
Hy krige twa kûmkes út de ôfwaskbulte, spielde se ôf en krige de grutte, djippe leppel fan it hingrekje. Foarsichtich rûn er de wenkeamer wer yn.
It hûs fan Henk Faber en Mofro wie net sa hiel grut. Der wie in gong, in keamer en in keuken. De eartiids troch himsels ferboude foar- en achterkeamer wiene eins ien grutte Z-keamer. Yn de gong wie in húske. By de doar stie in grutte doaze mei âld papier. Neist de doaze gie de trep nei boppen. Oan 'e kant fan de drokke wei wiene twa lytse, spegele keamers, oan 'e kant fan de rotsoai-tún noch ien gruttere sliepkeamer. Yn it earste fan de twa lytsere stie hast neat. No ja, de rommel dy't elkenien dy't in hûs hat, hat: in strykplanke, in lytse ladekast fol allerhanne papieren, in opklapbêd. Mofro wie der ien kear op lizzen gien, nei't er ‘bisqwizz’ lein hie (‘in Sibearysk koekje’ = 45 punten + 50 ekstra want 7 letters, wie: 95. Touché!). Mar fierder wie it ferlitten.
De twadde lytse keamer siet op slot. Under it rút stie in klús. Yn de achterste keamer stie it grutte bêd, in kleankast en in grutte spegel, dêr't it kaaike fan it twadde keammerke oan hong - it kaaike dat Faber juster tafallich noch brûkt hie. De gerdinen bestiene út grutte pearse lapen. Tusken de twa keammerkes en de gruttere wie de badkeamer - ek mei in húske.
Dat wie it hûs fan Henk Faber en Mofro. It hie ek sintrale ferwaarming. Yn it finsterbank achter tikke in klokje. De telefoan stie yn 'e foarkeamer, mar Mofro hie de stekker derút lutsen. Foar de wenning wie in lyts, stiennen túntsje.
| |
| |
Tusken de buorlju en harren wenning wie in smelle oprit. Achter wie de grutte rotsoai-tún. Mar, sa hie Faber faak sein, it wie net in rotsoai, it wie gewoan noch net oprêden. Guon sille sizze: ‘Ja, sa ken ik der ek noch wol ien!’ Mar Henk Faber miende dat er grut gelyk hie en miskien wie dat ek wol sa. Yn elts gefal dizze wike.
- Moatst ris sjen. Snerti con salami pepperoni!
- Adoni, grazie! Otro bieri?
- Si-i.
Pssst! diene de blikjes.
Se begûnen mei harren miel - oant Mofro de earste hap wer útkoarre en in bêste slok pils naam.
- Gadferdamme Henk! It is fierstente hyt! Wat hast der troch smiten??
- Wat piper.
- Piper yn de snert wylst der ek al salami pepperoni yn sit?
- Ja, ik tocht: miskien dogge se dat ek wol yn Toscane.
- ‘Miskien dogge se dat ek wol yn Toscane.’ Fansels net! Witst wat ik no dwaan moat? No moat ik nei de keuken rinne om in glês wetter en moat ik dat der trochsmite! Ik hâld net fan snert mei wetter, keapje dan mar in fiif tellen-pakje!
- Dochst it ljocht út?
- Faber!
- Oars wurdt de amperepit te waarm.
En Mofro gie de keuken wer yn en kaam werom mei in glês wetter. Doe't se sitten gie, suchte se djip.
Stadich ieten se fierder. Faber hearde Mofro sêft sloarpjen en dan wer in slokje wetter nimmen.
- Sille wy nei it nijs lústerje? It hat krekt sân oere west, sei Faber. Hy die it knopke al oan.
| |
| |
‘... hy hie fannacht noch goed slept, mar troch it tanimmende autoferkear en de stress yn 'e strjitte, wol er no ek gjin droege brokjes mear ite, sa ferklearre de eigener fan de hûn.’
De nijslêzer sloech in papierke om.
‘Fan de oerfaller dy't it juster op in buertwinkel foarsjoen hie, ûntbr...’
Faber die de radio wer út.
- Gjin muzyk, al dat gelul, dêr wurdt in mins gek fan. Is der noch bier?
- Sa is't, sei Mofro. Just, is der noch bier?
- Noch twa.
- Jou!
- Asje!
Pssst!
Henk Faber naam in grutte slok en seach nei Mofro. Se hie ek in slok nommen. In frou mei in blikje bier, dat wie net in moai gesicht. Mar Mofro hie ferbean om der wat fan te sizzen - alteast dizze wike. Hy seach by har del, troch it rút en fernaam dat er har rêch en himsels sjen koe. Hy moast it bûtenljocht ek ris meitsje. As se thúskamen en it wie let, dan seagen se gjin hân foar eagen yn it tsjuster. Hoewol, meastal kamen se troch de foardoar, dus dat bûtenljocht yn de achtertún wie eins hielendal net nedich. Mar it wie wol moai om deroer nei te tinken fansels. In goed wurkjend bûtenljocht, it soe harren libben glâns jaan; romte en eh ... ljocht. Miskien moast er it har oare wike mar ris foarlizze. Henk Faber iet snert mei salami pepperoni. Hy sloarpe in bytsje en wiksele it miel ôf mei slokjes bier. Mofro koe it net mear op en hie har taflecht nommen ta bôle mei flokken.
| |
| |
- Fynst it net lekker?!
- Nee.
- Mar ik ha oeren yn de keuken stien!
- Oeren? In kertierke heechút.
- Toscaanske snerti!
- Henk...
- Mei woartels, sipels en asperti!
- Henk Faber, doch net sa grappich, ik kin it hjoed net útstean!
Mofro hie it ferbean. Alles wat er sizze woe, alles wat er útstelle woe, alles wat er mei har dwaan woe, dat hie se him ferbean. De fraach Who's the Boss? wie ienfâldich te beantwurdzjen - eins wie Who's the Bitch? in makliker fraach.
Dochs wiene dat wurden dy't Faber noait brûke soe. Mofro dy't scrabbele, dat wie net oars as oars; Mofro dy't troch it hûs rûn, dat wie wat er dageliks hearde. Se hie har gewoanten, har plakjes, har lokstoffen. Henk Faber, hy wenne net allinnich yn dit hûs.
Faak brocht er har moarnsiten. As se nei ûnderen kaam, rûn se elegant nei de keuken. As se de wask die, krigen har bewegings in rêstich, ferliedlik ritme. As se de magnetron oansette, wie it krekt as gie it beltsje even letter fol graasje ôf. Mar dizze dagen wie de skerpte derôf en se hie him frege, ja, fan him easke har perfoarst net winne te litten. It betsjutte folle mear, dat wie Faber fuort dúdlik. Hy mocht har gjin moarnsiten op bêd bringe, hy moast gewoan oan tafel Sitten bliuwe en him net omdraaie as se nei ûnderen kaam, hy mocht net nei har sjen as se de wask út de masine helle, hy mocht net nei har sjen as sy net wist dat er nei har seach. De wike wie mear as gewoan, hoe ûngewoan dat ek wie.
| |
| |
- Mofro ...
Mar Henk Faber hold fan har, ek dizze wike.
- ... sil ik noch wat helje? Wat te iten of sa?
Mofro hie de riming tusken de tomme en wiisfinger foar de eagen slein, mei de flakke hân nei boppe. It wie begrutlik om te sjen, dat seach er fuort. Mofro, syn earme Mofro siet ferslein oan tafel.
- Mofro?
- Ja?
- Wolst dat ik wat helje?
- Jawol.
- Wat?
- In flesse port.
Faber betocht him net, gie nei de gong, die de jas oan en stapte it hûs út. Hy moast noch wol fyftich meter rinne. It waaide noch krekt sa hurd as niis, woest fleagen de blommen op en del. By de pomp stie in auto. De skodoarren giene fansels iepen.
Hy hearde muzyk yn de shop. Himhar siet der noch en lies in boek. De wyn stie neist de iiskast mei bier en fris. Der wie wite wyn, reade wyn en port, hoewol't port strikt nommen ek wyn wie. Port kaam út Portugal. Haadstêd: Lissabon. Der wiene allegear klassen, lykas ‘Ruby’, ‘Tawny’ en ‘10 years old’. It leafst hie er Tawny, mar dy hiene se hjir net. Allinnich Ruby lei yn it skapke. Soe hy der noch wat by dwaan? In stikje bôle mei flokken wie net genôch fansels. Kom, tocht Henk Faber, wy litte ús lekker gean, en hy rûn nei de pûden sjips en socht om de meast portfreonlike soart. In ienfâldige sjips moast it wêze, sûnder nuvere smaak of frjemde krûderij dertroch. Syn hân folge de pûden. Doe't
| |
| |
er it net fine koe en nochris socht, hearde er achter him de klant troch it roasterke mei Himhar praten. Boppe him klonk de muzyk.
- Bedankt!
- Segels?
- Ja, segels graach. Wy ha al hast in magnetron, mar ik wol leaver in frituer!
- Gelyk ha jo. Lekker fet!
- Ja, en boppedat: wy ha al in magnetron. Wat moatte wy no mei twa? Foar yn de karavan, seit myn frou. Mar ik sis dan: kinst better in frituer ha yn de karavan.
- Oars sparje jo foar in home-fyts.
- Nee.
- Wêrom net? Goed foar it liif.
- Dy ha wy ek al. Ien thús en ien ...
- ... yn de karavan?
De man suchte.
- Ja.
Fabers wizende finger stie stil. Naturel. Sjips foar by port, dat wie dúdlik. Hy krige ien pûde en gie nei de kassa. De klant wie fuort, de shop wie wer ferlitten.
Mar de bekende muzyk wie oeral.
- Dach. Sa, sei Henk Faber en hy lei de waren yn de slús.
- Ek dach en sa, antwurde Himhar troch it roasterke.
It hie wat ûngemakliks, in frjemde Himhar op it plak dêr't oars Patje altyd stie. As hie er him ferklaaid en hie er ek in oar gesicht krigen.
Op de monitor boppe him ried de klant fuort, op it ritme fan de muzyk. Op de baly lei in soart lytse stofsûger.
- Drok? frege Faber.
| |
| |
- No nee. Pûdsje derby?
- Nee.
- O. Gjin segels wol?
- Nee.
- No, dach.
- Dach.
En de skodoarren giene iepen en ticht, de muzyk fleach fuort en Henk Faber rûn wer nei hûs.
It wie moai: as se no meisong, soe er har fonetyske ‘love’ hearre (‘luv’). Healwei makke er in lyts hipke. Doe't er de gong trochrûn, de jas ophong en de keamer yn kaam, noch ien. Sjonge wie moai.
- She loves you, yeah, yeah, yeah! She loves you, yeah, yeah, yeah! She loves you, yeah, yeah, yeaaaaah! (pouwwouwwouwwouwwouwwouwwouwwouw)
Mar it wie stil yn 'e keamer. Mofro hie de bôle opiten. Se hie ek al twa smelle glêzen krigen. Faber sette de flesse op tafel en draaide de dop derôf.
- You think you've lost your love, well I saw her yesterday-yiyay ... Sjoch, ik ha ek sjips meinommen. Lekker by port!
- Paprika?
- Naturel. Wachtsje, ik krij in skaaltsje. In buorrelhapke moatte je net ite út in pûdsje. Because she loves you!!! And you know you sh...
- Henk!
- Ja?
- Wolst dat ferske net sjonge? Aanst ha ik it yn 'e kop.
- Mar it is in moai ferske.
- It is net in moai ferske.
- Wol.
| |
| |
- Henk!
- Okee, it is hjoed net in moai ferske. Gleske port?
- Ja.
Faber geat yn, wylst Mofro de sjips yn in net-ôfwaske snert-skaaltsje die. Doe't se foarinoar oer sieten, seach se nei him.
- Hast de doar op slot dien?
- Yeah! Yeah! Ye... O, sorry. Ja.
- Goed. With a luv like that, mmm... Gadferdamme Henk!
- Sille wy in potsje?
- Nee. Moarn wer.
- Wat wolst dan?
- Sinke.
It wie healwei njoggenen.
- Okee.
Sinke, dat wie: sitte en drinke. Port. Yn dizze tastân wie alles mooglik, alles tastien. It wie Mofro har meast sensitive hâlding. It wie ek net in hâlding, Mofro hie net in hâlding, Mofro ferburch neat. Neat hold har tsjin, wierskynlik wie se yn gedachten al in pear glêzen fierderop. Wêr't se oan tocht, wat se nedich hie, wat foar jûn se woe; yn syn tinzen koe er alles oan har kwyt - en krige er alles werom. It wie Mofro dy't foar him oer siet, de frou mei de hannen dan op tafel, dan om it ranke, hege glês.
Se sonken nei de djipte, mei port en naturelsjips. Henk Faber die de radio oan en fuort wer út. Better wie in moai ferske.
- Kenst dizze ek? ‘I give her all my love. That's all I do-o.’
- Dy ken ik.
- And I if you saw my love, you'd love her too. And I love her. She gives me everything ...
| |
| |
Hy hearde it goed. Mofro naam in slokje en foel yn. Hy hold fan har.
- And tenderly ...
- The kiss my lover brings.
- She ... eh, he brings to me.
- And I love her.
Se nuenten sêft oan de beskieden tafel. It siet nammentlik sa: Henk Faber wie neist top-scrabbeler ek in top-nuenter. Ja, yn in protte saken wie er top - mar hy bleau dochs ek in mins fan fleis en bloed. Soms bygelyks moast er nei it húske. Mige of skite. Hieltyd faker, net allinnich fannejûn, fergeat Faber dêrnei de hannen te waskjen. Oare kearen, no bygelyks, sei er foar it gemak dat er de doar op slot dien hie, mar hie er dat net dien en fergeat er dêrnei ek noch de doar op slot te dwaan.
De port rekke op. De swiete sjerp folle de hollen. Mofro lei de finger op har lippen en gie foarop. De trep wie smoarch, der moast nedich in ferfke oer. Oare wike.
Faber klaaide him út en stapte it bêd yn. Hy wie in bytsje wankel. Mofro lei al en wachte op him. De wille fan it stadige útklaaien hiene se mar oerslein. Mofro's fêste wurden (‘Kom, baas, nim my!’ - hastich útsprutsen, as rappe ynlieding op it kommende) fleagen it ear yn. Hy begroef altyd syn holle yn har nekke. Hy wist wol hoe't se seach. Har eagen baarnden krampachtich, har mûle koe mar neat sizze. It wie eins de fraach oft Mofro wol wille hie. Mar hy hie besletten om der nei safolle port gjin punt fan te meitsjen. En Faber naam Mofro. It leafst lei er boppe om safolle mooglik krêft te jaan. As er kaam, makke er noait leven. En Mofro ek net. Ek no net. Krampachtich fong se him op,
| |
| |
dêrnei traach dûkend yn in soart foetushâlding, wierskynlik yn stilte harren wankele steat ferwinskjend.
De klean leine oeral op de flier, as hiene se taskôger west. Henk Faber hie der net echt fan genoaten. Alles baarnde in bytsje.
Se wachten in skoftke en seine neat. Hjoed mar gjin port mear, tocht Henk Faber. Bûten hearde er hast neat. It iennichste dat er fernaam, wie de sykheljende Mofro. Hy wachte geduldich en azeme mei.
- Doech Mofro ... sei er nei in skoftke.
Mar se antwurde net mear.
Hy draaide him om en seach nei de wite kezinen. It wie apart. Samar seach er troch de tinne pearse stof hinne wat nuvers foar it rút stean. Hy skrok al, want frjemde saken op syn hiem, dat wie Faber net wend. Doe't er it bêd útstapte en it benei kaam, wist er it wer. In ferlitten en ferjitten lege wynflesse op it finsterbank. Hy seach troch de pearse lapen nei de tsjustere flakte, wylst er de rûne flesse yn 'e hannen omgean liet.
Hout.
Faber tocht djip nei. As er oan it oprêden gie, al dat hout, soe er it earste en twadde keammerke dan ek meinimme? Hy draaide him om, rûn sa sêft as er koe nei it keammerke mei de iepen doar en lei de flesse om 'e hoeke. Mofro hie seil lein om húsmyt en mûzen tsjin te hâlden. Read seil. Dat stie moai - in bytsje fleuriger.
|
|