Lezen doet je goed. Leerjaar 7c

[p. 53]

11 Uit het leven van een straatjongen (2)

De hele middag bleef Freddie in de buurt van de rivier. Hij wandelde een beetje in het parkje bij Fort Zeelandia en ging toen terug naar de Waterkant. Twee vissers bij de Marinetrap hadden eerst een beetje boos gekeken, toen hij was komen aanslenteren. Maar toen ze merkten dat hij zich stilhield en niet door lawaai de vissen verjoeg, hadden ze niet meer op hem gelet. In het begin had Freddie vol spanning toegekeken, hoe de mannen hun aan het uiteinde verzwaarde lijnen uitwierpen. Bij de minste trilling van het touw had hij waakzaam meegeloerd naar de verwachte vis. Maar na een uurtje was zijn aandacht verslapt.

Hij was op een bankje in de schaduw van een amandelboom gaan zitten. Nu en dan hapte hij van het tweede broodje dat hij had gekocht. Karoe had hem wat geld geleend.

‘Teki dya, een voorschot’, had hij gezegd met een serieus gezicht.

Het eerste broodje, met kip en doperwten, was in een paar happen naar binnen gegaan. Het tweede had hij bewaard voor later.

[p. 54]

Voor het eerst in dagen had hij geen honger.

Zijn gedachten waren bij de komende avond. Naast alle spanning om het avontuur, was er een lichte twijfel in hem gekomen. Karoe had gepraat over een ‘zaakje’. Maar er was ook een ander woord, dat Freddie door het hoofd speelde. Een woord dat veel minder mooi klonk... stelen!

Karoe had wel gezegd dat zo'n winkelier echt niet armer werd van die paar dozen sigaretten. En dat de man het magazijn achter zijn winkel maar beter moest bewaken. Het ging om een kleine Chinese buurtwinkel, die ook sterke drank en sigaretten verkocht. De eigenaar dreef de winkel alleen. Hij bleef tot sluitingstijd vooraan bij de kassa om klanten te helpen. Zo tegen tien uur in de avond ging hij naar achteren, naar het magazijn, dat ook zijn privé leefruimte was en waar hij zijn bed had staan.

Karoe zou inbreken in het magazijn, waar de dozen met sigaretten lagen. Hij zou de buit verkopen en een derde deel van het geld aan Freddie geven. Het was natuurlijk geweldig spannend, want niemand mocht Karoe zien als hij de dozen weg ging pakken. Daar moest Freddie voor zorgen. Hij moest op de uitkijk staan en fluiten als er iemand aankwam. Dat was alles.

‘Yu no abi fu frede fu noti. Niets om bang voor te zijn’, had Karoe gezegd.

Maar toch, ergens in Freddie brandde de onrust.

Opeens moest hij aan meester Ramnath denken. Zijn meester, die hem gevraagd had waarom hij zo vaak verzuimde. Hij had bezorgd gekeken en gevraagd of zijn moeder niet een keertje op school wilde komen praten. ‘Hoe gaat het thuis?’, had meester Ramnath gevraagd.

Daarbij had hij zijn hand op Freddies schouders gelegd en hem zo doordringend aangekeken dat Freddie helemaal warm was geworden van binnen. Hij had wel kunnen huilen. Zomaar, om niets.

Toen hij ma had verteld dat de meester had gevraagd of ze op school wilde komen, was ze woedend geworden.

‘Wat heb je weer gedaan? Je geeft me alleen schande’, had ze geschreeuwd. Ze was nooit met de meester gaan praten.

[p. 55]

Freddie wenste dat hij meester had verteld over zijn vader en dat ma altijd boos was en dat ze nooit geld hadden en hij vaak met een hongerige maag ging slapen. Meester zou hem zeker hebben begrepen. Hij wenste ook dat hij met meester over het plannetje van Karoe had kunnen praten.

Hij schrok van die gedachte. Karoe zou dat nooit goed vinden. In gedachten hoorde hij weer de spottende stem van Karoe: ‘Yu no e frede toch. Je bent toch niet bang?’

Stel je voor, natuurlijk durfde hij! Hij leek wel gek om over dit ‘zaakje’ te willen praten met de meester. Hij was toch geen verklikker! No man! Hij had het beloofd en hij zou het doen. Trouwens, als het goed ging, kreeg hij zijn deel. En had Karoe niet gezegd dat er ook nog andere zaakjes waren waarmee hij nog meer kon verdienen. Dan zou hij zijn eigen telefoon kunnen kopen, en ook zo'n mooi hemd als van Karoe. En iedere dag eten. En zijn moeder moest dan zelf die cassave maar raspen. Dan verdiende hij zijn eigen geld.

Het werd al schemerig toen hij eindelijk opstond. De vissers waren weggegaan, zonder dat hij het gemerkt had. De schepen op de rivier droegen nu lichtjes. Een beetje onzeker keek hij om zich heen. Het was nog geen tijd voor de afspraak.

Hij kon nog naar huis gaan. Toen vermande hij zich. Hij wilde denken aan al het heerlijks dat hem in de komende dagen te wachten stond.

Karoe had hem uitgelegd waar de winkel was. Hij begon in die richting te lopen. Veel te vroeg was hij op de plaats van afspraak. Het was een smalle straat, die uitkwam op een iets drukkere straat. Freddie slenterde nog wat rond. Het was intussen donker geworden. De winkels waren verlicht en voor de bewuste winkel stonden wat mannen bier te drinken. Naast de winkel was er een kleine met zink beslagen erfpoort. Daar zou Karoe naar binnen gaan. Hij moest dan op de uitkijk staan. Karoe zou om half negen komen, dan was het nog druk in de winkel. De Chinese winkelier zou geen aandacht hebben voor wat er in zijn magazijn gebeurde.

Freddie besloot een ommetje te maken. Hij had nog tijd. Terwijl hij in het donker voort slenterde, bekroop hem een gevoel van eenzaamheid. Even dacht hij aan thuis. Zou zijn moeder thuis zijn? Ze was er 's avonds vaak niet. En als ze er wel was, dan zou er wat voor hem opzitten. Nee, naar huis verlangde hij niet. Maar waar dan wel naar?

[p. 56]

Voordat hij het antwoord vinden kon, zag hij opeens een klok, die kwart over acht wees. Meteen kreeg hij haast. Hij was een heel eind uit de buurt gedwaald. Stel je voor, dat hij te laat kwam!

Karoe was nog niet op de afgesproken plek. Het duurde zeker nog een kwartier voor hij hem zag komen. Intussen was Freddie behoorlijk zenuwachtig geworden. Hij ademde opgelucht toen Karoe hem groette met een boks.

Karoe zag er anders uit. Hij had een oude spijkerbroek aan en een strakke muts over zijn haar getrokken. Hij trok Freddie mee naar een donker stukje in de straat.

‘Luku’, zei hij. ‘Kijk daar.’

Hij wees naar het kleine poortje.

Als die mannen voor de winkel weg zijn, ga ik daar naar binnen. Jij let op de klanten in de winkel. Als de laatste klant is vertrokken, moet je fluiten. Hij overhandigde Freddie een rood fluitje van plastic. Als je mij twee keer hoort fluiten, weet je dat ik de sigaretten heb. Als het veilig is om naar buiten te komen, beantwoord je mijn fluitsignaal met één keer fluiten. ‘A no moeilijk toch?’

Freddie zei dat hij het had begrepen. Hij zag er niets moeilijks aan. De bierdrinkende mannen begonnen op te breken. Het werd stiller in de straat.

Karoe liep naar het poortje. Hij stootte ertegenaan, maar het gaf niet mee.

Misschien was het afgegrendeld. Karoe liet zich niet tegenhouden. Binnen een paar tellen was hij over de poort geklommen.

Freddie ging dichter bij de winkel staan, zodat hij naar binnen kon kijken. Hij zorgde er wel voor om zelf in het donker te blijven. Er waren nog een paar mensen binnen. Iemand kocht een blik sardien. De winkelier keek naar buiten. Freddie kreeg het gevoel dat hij hem zag staan.

Hij duwde de handen in zijn zakken en omklemde stijf het fluitje. Dan trilde hij niet zo. Langzaam werd hij weer kalmer. Er gebeurde niets bijzonders. De laatste klant maakte een babbeltje met de Chinese winkelier. Toen verliet ook die de winkel. De winkelier begon de deuren te sluiten. Waar bleef Karoe? Moest hij nu fluiten?

[p. 57]

De straat leek wel uitgestorven. Als Karoe nu kwam, konden ze veilig wegkomen. Hij deed een paar stappen in de richting van de poort. Hij voelde zich weer eenzaam en bang. Was dit het grote avontuur, waar hij zo naar verlangd had?

Of had hij het zich toch anders voorgesteld? Niet zo eenzaam en klein in een stille, donkere straat. Hij dacht aan zijn moeder, die hem sloeg en uitschold. Aan de mooie hemden, die hij had willen kopen en die hem nu niets meer konden schelen. Aan zijn vader, die gewild had dat hij op tijd naar school zou gaan. En aan de meester, die zo bezorgd zijn hand op zijn schouder had gelegd. Bij de gedachte aan de meester begon hij zachtjes te huilen. Toen hij een hand op zijn schouder voelde, dacht hij eerst dat het de meester was...

Later vertelde de agent dat hij een kleine jongen alleen en huilend in het donker had zien staan. Hij dacht dat de jongen verdwaald was en zou de diefstal niet eens hebben opgemerkt, als dat jongetje niet zijn hand had gepakt en snikkend had gestameld: ‘Meester, ik wil echt niet stelen, meester...!’

Zowel Karoe en Freddie werden naar het politiebureau gebracht en vandaar naar de speciale afdeling voor jongeren, het jeugd doorgangscentrum Opa Doeli. Daar werden ze opgevangen door jeugdbegeleiders. Het kwam goed met Karoe en Freddie. Ze hebben een vak geleerd en later zijn ze flinke mannen in de maatschappij geworden.