Een begrensd vaderland

De roman rond 1800 tussen nationaal karakter en internationale markt

[p. 30]

Bibliografie

Van Ackeren 1992 Margarete van Ackeren, Das Niederlandebild im Strudel der deutschen romantischen Literatur. Das Eigene und die Eigenheiten der Fremde. Amsterdam/Atlanta ga: Rodopi.

Van Baarle 1984 Marcel van Baarle, Een onderzoek naar de organisatie, het ledenbestand en de boekaanschaf van het leesgezelschap ‘Miscens Utile Dulci’ te Leiden in de periode 1800-1840. Doctoraalscriptie Vakgroep Nederlands Rijksuniversiteit Leiden.

Beaujean 1964 Marion Beaujean, Der Trivialroman in der zweiten Hälfte des 18. Jahrhunderts. Die Ursprünge des modernen Unterhaltungsromans. Bonn: Bouvier u. Co.

Van den Berg 1984 W. van den Berg, ‘Sociabiliteit, genootschappelijkheid en de orale cultus’. In: Marijke Spies (red.), Historische letterkunde. Facetten van vakbeoefening. Groningen: Wolters-Noordhoff, p. 151-170.

Van den Berg 1993 Willem van den Berg, ‘“Notre poésie est réaliste et pragmatique”. Identité nationale et discours littéraire’. In: Pim den Boer/Willem Frijhoff (réd.), Lieux de mémoire et identités nationales. Amsterdam: Amsterdam University Press, p. 139-153.

Van den Berg/Hooykaas 1988 W. van den Berg/G.J. Hooykaas, ‘“Zamen bengelen, dat het klinkt”. Een polemiek uit 1837 over de aard van de Nederlandse cultuur’. In: Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse letterkunde te Leiden 1986-1987, p. 37-68.

Bijvoet e.a. 1996 Theo Bijvoet/Paul Koopman/Lisa Kuitert/Garrelt Verhoeven (red.), Bladeren in andermans hoofd. Over lezers en leescultuur. Nijmegen: Sun.

Bödeker 1996 Hans Erich Bödeker, ‘Democratisering van het lezen? Leesgedrag in Duitsland in de negentiende en twintigste eeuw’. In: Bijvoet e.a. 1996, p. 264-290.

[p. 31]

Boeser 1889 P.A.A. Boeser, Leven en werken van Margaretha Jacoba de Neufville. Leiden: Gebr. van der Hoek.

Breekveld 1988 W.F.G. Breekveldt, Pragmatiek van de roman. Een onderzoek naar aspecten van ‘Cornelia Wildschut’ roman in brieven door E. Wolff-Bekker en A. Deken. Amsterdam: Stichting Neerlandistiek vu.

Brouwer 1995 Han Brouwer, Lezen en schrijven in de provincie. De boeken van Zwolse boekverkopers 1777-1849. Leiden: Primavera Pers.

Bruggeman e.a. 1996 M. Bruggeman e.a. (red.), Mensen van de nieuwe tijd. Een liber amicorum voor A.Th. van Deursen. Amsterdam: Bert Bakker.

Brummel 1951 L. Brummel, ‘De zorg voor kunsten en wetenschappen onder Lodewijk Napoleon’. In: Publicaties van het Genootschap voor Napoleontische studien 1, p. 11-26.

Buijnsters 1984 P.J. Buijnsters, ‘Nederlandse leesgezelschappen uit de 18e eeuw’. In: Nederlandse literatuur van de achttiende eeuw. Veertien verkenningen. Utrecht: Hes, p. 183-198.

Buijnsters 1992 P.J. Buijnsters, ‘“De kleine republiek”: Het gezin in de Nederlandse literatuur van de achttiende eeuw’. In: Documentatieblad Werkgroep achttiende eeuw 24, p. 87-104.

Buisman 1960 M. Buisman J.Fzn., Populaire prozaschrijvers van 1600 tot 1815. Romans, novellen, verhalen, levensbeschrijvingen, arcadia's, sprookjes. Alphabetische naamlijst. Amsterdam: Israël.

Denby 1994 David J. Denby, Sentimental narrative and the social order in France, 1760-1820. Cambridge enz.: cup.

Dongelmans 1990 B.P.M. Dongelmans, ‘Over intekenaren, kopers en lezers. Een zoektocht naar het Leesgezelschap te Nieuwenhuis’. In: De negentiende eeuw 14, p. 189-204.

[p. 32]

Dongelmans 1992 B.P.M. Dongelmans, Johannes Immerzeel Junior (1776-1841). Het bedrijf van een uitgeverboekhandelaar in de eerste helft van de negentiende eeuw. Amstelveen: Ernst & Co.

Dongelmans 1994 B.P.M. Dongelmans, ‘De betekenis van oplage’. In: Jaarboek voor Nederlandse boekgeschiedenis 1, p. 181-201.

Drop 1958 W. Drop, Verbeelding en historie. Verschijningsvormen van de Nederlandse historische roman in de negentiende eeuw. Assen: Van Gorcum & Comp.

Engelberts 1763 [E.M. Engelberts], Verdediging van de eer der Hollandsche natie. Amsterdam: Yntema & Tieboel. Tweede druk 1776. Ibidem: idem.

Feather 1988 John Feather, A history of British publishing. London/New York: Routledge.

Feith 1784-1793 Rhijnvis Feith, Brieven over verscheiden onderwerpen. 6 dln. Amsterdam: Allart.

Feith 1796 Rhijnvis Feith, Oden en gedichten dl. 1. Amsterdam: Allart.

Frijhoff 1992 Willem Frijhoff, ‘Het zelfbeeld van de Nederlander in de achttiende eeuw: een inleiding’. In: Documentatieblad Werkgroep achttiende eeuw 24, p. 5-28.

Van Goinga-van Driel 1983 J. van Goinga-van Driel, ‘Nuttig en aangenaam: leesgezelschappen in 18e-eeuws Leiden’. In: J.A.A.M. Biemans e.a. (red.), Boeken verzamelen. Opstellen aangeboden aan Mr. J.R. de Groot. Leiden: Bibliotheek der Rijksuniversiteit, p. 165-181.

Van Goinga 1995 Hannie van Goinga, ‘“Vercierde Historien”: een verkenning naar de commerciele leesbibliotheken in de Republiek in de 18e eeuw’. In: Koert van der Horst/Peter A. Koolmees/Adriaan Monna (red.), Over beesten en boeken. Opstellen over de geschiedenis van de diergeneeskunde en de boekwetenschap. Rotterdam: Erasmus Publishing, p. 283-298.

[p. 33]

Grijzenhout e.a. 1987 F. Grijzenhout/W.W. Mijnhardt/N.C.F. van Sas (red.), Voor vaderland en vrijheid. De revolutie van de patriotten, Amsterdam: De Bataafsche Leeuw.

de Haan 1934 M.H. de Haan, Adriaan Loosjes. Utrecht: De Haan.

Haferkorn 1964 Hans Jürgen Haferkorn, ‘Der freie Schriftsteller. Eine literatur-soziologische Studie über seine Entstehung und Lage in Deutschland zwischen 1750 und 1800’. In: Archiv für Geschichte des Buchwesens 5, p. 524-711.

Ishorst 1935 Hilde Ishorst, August Heinrich Julius Lafontaine. Berlin: Ebering.

Jaarboeken Jaarboeken der wetenschappen en kunsten, in het Koningryk Holland. Amsterdam/Den Haag: Van Cleef.

Jansen 1990 Dick Jansen, ‘Uitgerekend op intekening. De kwantitatieve ontwikkeling van het leesgezelschap in Nederland, 1781-1850’. In: De negentiende eeuw 14, p. 181-188.

Johannes 1996 G.J. Johannes, ‘Infrastructuur en Verlichtingscultuur. Het Nederlandse tijdschrift: “spiegel der Verlichting?”’ In: Bijdragen en mededelingen betreffende de geschiedenis der Nederlanden 111, p. 149-166.

Van Kampen 1830 N.G. van Kampen, Redevoering over den geest der Nederlandsche letterkunde, vergeleken met die van andere volken. Amsterdam: Stadsdrukkerij.

Kelly 1990 Garry Kelly, English fiction of the romantic period 1789-1830. Herdruk London/New York: Longman.

Kiesel/Münch 1977 Helmuth Kiesel/Paul Münch, Gesellschaft und Literatur im 18. Jahrhundert. Voraussetzungen und Entstehung des literarische Markts in Deutschland. München: Beck.

[p. 34]

Kikkert 1809 Pieter Kikkert, ‘Wat is de reden, dat de Nederlandsche school [...] zoo weinig meesters in het historisch vak heeft opgeleverd [...]?’ In: Verhandelingen, uitgegeven door Teyler's Tweede genootschap 17, p. 1-246.

Klein 1996 P.W. Klein, ‘Johan Meerman (1753-1815). Conservatief aan de zijlijn’. In: Bruggeman e.a. 1996, p. 399-413.

Kloek 1984 J.J. Kloek, ‘Lezen als levensbehoefte. Roman en romanpubliek in de tweede helft van de 18e eeuw’. In: Literatuur 1, p. 136-142.

Kloek 1987 J.J. Kloek, ‘Letteren en landsbelang’. In: Grijzenhout e.a. 1987, p. 81-95.

Kloek 1990 J.J. Kloek, ‘De historie van de juffrouwen Betje Wolff en Aagje Deken, in brieven’. De nieuwe taalgids 83, p. 54-62.

Kloek 1994 J.J. Kloek, ‘De lezer als burger. Het literaire publiek in de achttiende eeuw’. In: De achttiende eeuw. Documentatieblad van de Werkgroep achttiende eeuw 26, p. 177-191.

Kloek/Mijnhardt 1987 J.J. Kloek/W.W. Mijnhardt, ‘Negentiende-eeuwse boekaanschaf - twee steekproeven’. In: Colloquium over leescultuur en boekverspreiding in Noord en Zuid in de 19de eeuw (3de colloquium van het Snellaertcomité). Gent: z.u., p. 5-22.

Kloek/Mijnhardt 1988 J.J. Kloek/W.W. Mijnhardt, Leescultuur in Middelburg aan het begin van de negentiende eeuw. Middelburg: Zeeuwse Bibliotheek, Van Benthem & Jutting.

Kloek/Mijnhardt 1993 Joost J. Kloek/Wijnand W. Mijnhardt, ‘The ability to select: the growth of the reading public and the problem of literary socialization in the eighteenth and nineteenth centuries’. In: Ann Rigney/Douwe Fokkema (eds.), Cultural participation. Trends since the Middle Ages. Amsterdam/Philadelphia: Benjamins, p. 51-62.

[p. 35]

Koolhaas-Grosfeld 1982 E. Koolhaas-Grosfeld, ‘Nationale versus goede smaak. Bevordering van nationale kunst in Nederland: 1780-1840’. In: Tijdschrift voor geschiedenis 95, p. 605-636.

Koopmans 1931 J. Koopmans, Letterkundige studien over de negentiende eeuw, verzameld door J.H. van den Bosch en C.G.N. de Vooys. Amsterdam: U.M. Holland.

Kossmann 1901 E.F. Kossmann, Holland und Deutschland. Wandlungen und Vorurteile. Den Haag: Nijhoff.

Krol 1997 Ellen Krol, De smaak der natie. Opvattingen over huiselijkheid in de Noord-Nederlandse poëzie van 1800 tot 1840. Ter perse.

Kuitert 1993 Lisa Kuitert, Het ene boek in vele delen. De uitgave van literaire series in Nederland 1850-1900. Amsterdam: De Buitenkant.

Kuitert 1994 Lisa Kuirert, ‘In den beginne was de schrijver. Maar dan? De beroepsauteur in boekhistorisch onderzoek’. In: Jaarboek voor Nederlandse boekgeschiedenis 1, p. 89-106.

Kuitert 1996 Lisa Kuitert, ‘Grote boeken voor de kleine man. Colportage in Nederland in de negentiende eeuw’. In: De negentiende eeuw 20, p. 93-105.

Van Lente 1996 Dick van Lente, ‘Drukpersen, papiermachines en lezerspubliek: de verhouding tussen technische en culturele ontwikkelingen in Nederland in de negentiende eeuw’. In: Bijvoet e.a. 1996, p. 246-263.

Van Lente/de Wit 1993 D. van Lente/O. de Wit, ‘Papier, druk en communicatie’. In: H.W. Lintsen e.a. (red.), Geschiedenis van de techniek in Nederland. De wording van een moderne samenleving 1800-1900 dl. 2. Zutphen: Walburg Pers, p. 175-283.

[p. 36]

Luger 1978 B. Luger, ‘Een 19e-eeuwse leesbibliotheek’. In: De negentiende eeuw 2, p. 125-133.

de Man 1997 Jacqueline de Man, ‘Inleiding’ bij Hiëronymus van Alphen, Literair-theoretische geschriften. Studie-uitgave verzorgd door Jacqueline de Man. 2 dln. Den Haag: Constantijn Huygens Instituut. Ter perse.

Martino 1990 Alberto Martino, Die deutsche Leihbibliothek. Geschichte einer literarischen Institution (1756-1914). Wiesbaden: Harassowitz.

Mateboer 1996 J. Mateboer, Bibliografie van het Nederlandstalig narratief fictioneel proza 1701-1800. Nieuwkoop: De Graaf.

Mijnhardt 1987 W.W. Mijnhardt, ‘De Nederlandse Verlichting’. In: Grijzenhout e.a. 1987, p. 53-79.

Mijnhardt 1990 W.W. Mijnhardt, ‘De Nederlandse Verlichting nagerekend. De verkoopcijfers van het oeuvre van Willem Emmery de Perponcher’. In: E. Jonker/M. van Rossem (red.), Geschiedenis en cultuur. Achttien opstellen. 's-Gravenhage: sdu Uitgeverij, p. 171-185.

Naumann 1968 Dietrich Naumann, ‘Das Werk August Lafontaines und das Problem der Trivialität’. In: Heinz Otto Burger (Hrsg.), Studien zur Trivialliteratur. Frankfurt a.M.: Klostermann, p. 82-100.

Nederlandse bibliografie 1994 Nederlandse bibliografie 1801-1832, uitgegeven door de Koninklijke Bibliotheek [project onder leiding van Louis G. Saalmink]. 3 dln. Houten: Bohn, Stafleu, Van Loghum.

Nemoianu 1984 Virgil Nemoianu, The taming of Romanticism. European literature and the age of Biedermeier. Cambridge (Mass.)/London: hup.

[p. 37]

Nieuweboer 1982 Adèle Nieuweboer, ‘De populariteit van het vertaalde verhalend proza in 18e-eeuws Nederland en de rol van de boekhandel bij de praktijk van het vertalen’. In: Documentatieblad Werkgroep achttiende eeuw 53-54, p. 119-141.

Van Oostrum 1973 Wa. R.D. van Oostrum, ‘Buisman chronologisch’. In: Spektator 3, p. 54-55.

Popkin 1992 Jeremy D. Popkin, ‘Print culture in the Netherlands on the eve of the revolution’. In: Margaret C. Jacob/Wijnand W. Mijnhardt, The Dutch Republic in the eighteenth century. Decline, Enlightenment and revolution. Ithaca, London: Cornell University Press, p. 273-291.

Pots 1995 Roel Pots, ‘Cultuur en staat in de Bataafs-Franse tijd’. In: Boekmancahier 7 nr. 24, p. 158-176.

Prüsener 1973 Marlies Prüsener, ‘Lesegesellschaften im 18. Jahrhundert. Ein Beitrag zur Lesergeschichte’. In: Archiv für Geschichte des Buchwesens 13, p. 369-594.

Richardson 1994 Alan Richardson, Literature, education, and Romanticism. Reading as social practice, 1780-1832. Cambridge enz.: cup.

Roodenburg 1994 Herman Roodenburg, ‘Tussen “volksgeest” en “volksverheffing”. Over volkskunde en nationale identiteit aan het begin van de negentiende eeuw’. In: Volkskundig bulletin 20, p. 268-289.

Van Sas 1996 N.C.F. van Sas, Talen van het vaderland. Over patriottisme en nationalisme. Amsterdam: Vossiuspers aup.

Schenkeveld-van der Dussen 1996 M.A. Schenkeveld-van der Dussen: ‘De pedagogisch normatieve waarde van enkele vrouwenromans in de eerste helft van de negentiende eeuw’. In: Bruggeman e.a. 1996, p.449-461.

[p. 38]

Sengle 1971-1980 Friedrich Sengle, Biedermeierzeit. Deutsche Literatur im Spannungsfeld zwischen Restauration und Revolution 1815-1848. 3 dln. Stuttgart: Metzler.

Spoelstra 1931 H.A.C. Spoelstra, De invloed van de Duitsche letterkunde op de Nederlandsche in de tweede helft van de 18e eeuw. Amsterdam: Paris.