Het acces van Meijel

[p. 5]

Proloog

‘De soldaat bestaat niet,’ zou Brooklyn later schrijven toen hij al lang niet meer Brooklyn heette, maar als Joseph Centley Malvente in een veldhospitaal bij Seoel lag en de fantoompijnen in de stomp van zijn linkerdijbeen probeerde te vergeten.

‘De soldaat bestaat niet. Weliswaar verschijnen er sinds eeuwen - zonder vooraankondiging naar het lijkt - hordes mannen op de wegen, in verkreukelde en bespatte uniformen, krom onder de last van de wapens en van bijeengestolen proviand, met ogen die branden van het tekort aan slaap, en voeten die door het vocht gezwollen zijn, de huid opengebarsten zodat iedere stap op doornen gezet wordt.

Een reuzenhand daalt neer en hevelt deze mannen over naar een haastig getrokken rode lijn op een stafkaart die het front heet en daarom wegen mag afbreken, oude velden mag doorsnijden. Boven deze kaart overtroeven krombenige mannekes, de generaals, elkaar met getallen. Twee divisies naar K 147, vier bataljons naar Heuvel 16, het Achtste Leger opent het tweede front, een miljoen doden, drie miljoen gewonden. En ze tellen de sterren op elkaars gepolijste helmen die bedoeld zijn om te glanzen en niet om kogels af te wenden - niemand schiet ooit op een generaal.

En dan komt de dag waarop iemand achter een bureau een dossiermap dichtklapt en met een cynisme dat geen tegenspraak duldt, zegt:

“Mijne heren, deze natie heeft dringend behoefte aan een Soldaat!”

Op dat moment laat men de oorlogscorrespondent geboren worden, die het vaderland zijn held gaat geven. Die zijn creativiteit - wat dit ook godverdomme moge zijn - verkwanselt aan de angstaanjagende gebeurtenissen waarvan hij insinueert deel uit te maken. Die parasiteert op trommelvuur, granaatinslagen en uiteengereten lichamen. Deze ontdekt volgens opdracht de Held van Verdun, hij lauwert de

[p. 6]

Spaanse anarchist met zijn Baskenmuts, en G.I. Joe die vloekend en moppen tappend de brug bij Remagen overtrekt.

Hij schenkt de mensen thuis hun karikaturen die hen trots op hun werk in de wapenfabrieken laten zijn.

Wie schiet iets op met een nauwgezet verslag van de verschrikkingen bij Gettysburg of op Omaha Beach? Hooguit die arme duivels aan het front zelf die niet aan het soldatenimago van Hemingway of Mailer voldoen en niemand kunnen uitleggen dat ze werkelijk naar de hel en terug zijn geweest. Zij zijn de enigen die weten wat het is om op bevroren voeten duizend kilometer van de Berezina terug te marcheren naar de definitieve nederlaag, om met hondgrote ratten in de loopgraven aan de Somme te moeten vechten om de laatste resten beschimmeld brood. Hun resteert tenslotte niets anders dan het verlangen naar een verwonding, ernstig genoeg om naar huis getransporteerd te worden en zo op een redelijke manier aan de wanhoop te ontsnappen. Zij weten wat het is om op het eind alleen nog maar op dierlijke reflexen te moeten vertrouwen, die je overleven schijnen te garanderen wanneer die prachtige menselijke hersenschors niet meer in staat is je te bevrijden van de horror. Zij zijn tenslotte de enigen die ervaren dat ze niet werkelijk bestaan.’

Korea was de laatste oorlog die Brooklyn zou verslaan.

Ook de vele flessen bourbon konden de angst die een plotselinge granaat onder zijn jeep voor de meedogenloze eeuwigheid achtergelaten had, niet vervlakken.

Hij stierf aan een aderbreuk in zijn buik toen het bloed zich niet langer door zijn verschrompelde lever wist te banen, op de avond dat Billie Holiday voor het laatst optrad in het Phoenixtheater, dichter bij die brug dan Brooklyn sinds zijn jongensjaren ooit geweest was.