Volledige werken. Deel 6

V.

De moeder van Pietro was drie dagen later, zooals Pietro het voorgevoeld had, uit hare wonderbare bezwijming teruggekomen; doch slechts om door eene hevige koorts in het hoofd aangetast te worden, die haar het bewustzijn benam en haar, niettegenstaande de zorgen en de kunst van Franz en den ouden professor, weldra den dood toebracht.

Franz was aan dien dood, gevoegd bij het rampzalig einde zijns vriends, dermate gevoelig, dat er zich eene gansche omwenteling in zijnen geest opdeed en hij, als het ware, eene nieuwe levenswijze

[p. 182]

aannam. Al zijne gedachten bleven voortaan op zijne kunst gevestigd en men zag hem goeie Conversazioni meer bijwonen. Ofschoon hij meer den eens uitnoodigingen van Marietta's ouders en van het meisje zelve ontvangen had, weigerde hij in bon gezelschap nog te verschijnen en gaf zich zelfs de moeite niet op hunne brieven te antwoorden.

Zoo verstreken er twee maanden en Franz had sedert eenige dagen geen nieuws meer van Pietro vernomen, toen zekeren avond de oude dienstknecht in zijn vertrek verscheen.

‘Heer Franz,’ zegde Pietro, ‘ik kom u vaarwel zeggen. Ik beb alles afgedaan wat ik te verrichten had en nu ga ik naar Napels terug, waar ik eenige beschikkingen met de familie der overledenen te verordenen heb.’

‘Mijn brave Pietro,’ sprak Franz, met eene treurige aandoening op het wezen, ‘dat het u vooral wel ga; doch het spijt mij, dat gij vertrekt: ik meende u voor te stellen bij mij uwen intrek te nemen en, wanneer ik mijn verblijf hier moede was, met mij naar Duitschland te vertrekken.’

‘In al andere gevallen, heer Franz,’ zegde de dienstknecht, ‘ware mij dit voorstel aangenaam geweest; thans echter kan ik het niet aannemen. De lucht der stad B. is voor mij niet goed meer; ik heb mijne taak verricht en ik ben tevreden...’

‘Wat wilt gij zeggen, Pietro?’

‘Ik wil zeggen, dat gij den Signor Felice Castroni in de zalen der grooten niet meer zult ontmoeten...’

‘Hebt gij?’

‘Ik heb Cesare gewroken...’ zegde Pietro grijnzend; ‘misschien heeft men het lijk van Castroni reeds gevonden.’

‘O, vlucht dan, rampzalige, vlucht!’ zegde Franz, ‘God! ik beef voor u!’

‘Vrees niet, heer Franz; ik heb niet willen vertrekken zonder u dit nieuws mede te deelen. Nu is alles volbracht en vaarwel!’

En Pietro snelde de woning uit.

Buiten de stadspoort gekomen, klopte hij aan eene boerenwoning. Men bracht hem een gezadeld paard en als een pijl verdween de oude dienstknecht op de groote baan.

Des anderdaags sprak men in de hooge kringen te B. van niets anders dan van de schrikkelijke moord op den heer Felice Castroni

[p. 183]

gepleegd. De politie nogtans scheen geene moeite te doen, om den dader te ontdekken.

Franz ging nu nog meer in zijn voorgenomen stelsel voort geene wereldsche vermaken meer na te jagen. Te vergeefs poogden zijne vrienden en kennissen hem aan zijn studieverblijf te onttrekken; hij bleef zijne dagen aan de eenzaamheid en aan het voortzetten zijner geneeskundige studieën toewijden.

Nog menige uitnoodiging had de jongeling van wege de ouders van Marietta ontvangen; doch geene werd beantwoord; want Franz bleef Marietta, zooniet als de oorzaak, ten minste als het werktuig aanzien, waarmede men zijnen vriend den dood had aangedaan, en hij voelde, dat hij haar slechts met verachting zou kunnen beschouwen. Daarom vond hij beter hare tegenwoordiggeid te vluchten.

Eenige dagen na het vertrek van Pietro, en dit wel tegen het vallen van den avond, terwijl Franz zich, als naar gewoonte, in de studie verdiepte, viel er een lichte klop op de deur zijner kamer neder.

‘Binnen!’ riep de jongeling, zonder de oogen van zijne schriften af te wenden, en denkende dat het zijn bediende was, die het een of ander kwam verrichten. De deur werd geopend en eene jonge vrouw, in eene zijden mantilje gewikkeld en het aangezicht met een zwart vloers bedekt, trad binnen. Dan eerst, als zij de woorden ‘heer Franz’ uitsprak, hief de jongeling verbaasd het hoofd op en trachtte met zijnen blik door het dichte vloers te dringen, welk het wezen der intredende bedekte. Edoch deze liet den jongeling niet langer over het bezoek onbewust, en, haar vloers wegschuivende, liet zij hare gelaatstrekken zien.

‘De Signora Marietta!’ zegde Franz met verbaasdheid; doch zijn wezen bleef streng en statig; want hij herinnerde zich op dit oogenblik den dood van Cesare.

‘Ik zelve, mijnheer,’ antwoordde het meisje diep ontsteld, en dan voegde zij er bij: ‘is het mij toegelaten neer te zitten?’

‘Vergeef mij, Signora,’ zegde Franz, en rechtstaande, schoof hij het meisje eenen zetel toe. Deze hernam:

‘Mijn bezoek zal u denkelijk vreemd voorkomen, mijnheer?’

‘Ik ben aan de vreemde dingen gewoon, mejuffer; ik heb er in het kort genoeg bijgewoond... Kan ik u van eenigen dienst zijn?’

[p. 184]

Marietta staarde eenige oogenblikken den jongeling aan en, door zijne koelheid pijnlijk geraakt, borst zij in tranen los. Franz bukte het hoofd en wist niet welke houding aannemen. Eindelijk, als door eene wreede gedachte bestuurd, zegde hij:

‘Ik kan niet meer weenen, mejuffer; gij zijt gelukkiger dan ik...’

‘O, ik vreesde wel,’ snikte nu het meisje, ‘dat ik bij u slechts verachting zou gevonden hebben!... O gij hebt geen hart zooals dit van uwen vriend Cesare. Hij zou, in uwe plaats, zoo onbarmhartig, zoo wreed niet gehandeld hebben...’

‘Mijn arme vriend,’ zuchtte Franz, ‘spreken wij over hem niet, Signora...’

‘Integendeel, mijnheer, spreken wij over hem... Ik ben daarvoor alleenlijk gekomen... Gij weet dan niet, dat ik hem beminde, dat zijn verlies mij in de grootste wanhoop dompelt!...’

Franz grimlachte op eene wijze, die van zijn ongeloof getuigde.

‘O gij gelooft mij niet,’ hernam het meisje; ‘gij denkt, dat ik slechts lichtzinnig met hem heb omgegaan... Ik weet, dat men mij den naam van lichthoofdig in de wereld geeft, omdat ik weleer met eenige laffe vrijers den gek heb gehouden... Maar, gij hebt dan nooit uwen vriend gekend; gij hebt dan nooit geweten welke schat zijn hart was en welke zuivere ziel er in zijn binnenste woonde!.. O neen! neen! dat alles hebt gij nooit geweten, nooit gewaardeerd, en daarom begrijpt gij mijne liefde niet!... En ik had nogtans eenen stond durven hopen, mijnheer,’ ging Marietta nu meer bedaard voort, ‘dat gij mijne smart zoudt verstaan hebben en dat ik ze ten minste voor u niet zou hebben moeten verbergen, zooals ik verplicht ben het voor de gansche wereld te doen..’

Franz voelde zich eindelijk de ziel geschokt; het medelijden maakte zich van zijn hart meester, en hij sprak, terwijl een traan in zijn oog opwelde:

‘Nu meer dan ooit beklaag ik het treurige einde van mijnen rampzaligen vriend.’

‘En ik verwijt mij dagelijks zijnen dood!’ riep Marietta; ‘want ik ben er de schuld van geweest! Die hatelijke Felice wist zeker wel, dat hij een vreeselijk werktuig gebruikte, en ik was onbezonnen genoeg om in die woorden, om in het vragen van dien naam slechts een stoffelijk belang, eene grilligheid te zien. Het was de minnenijd, die het wanschepsel deed handelen!...’

[p. 185]

‘Vergeef mij, mejuffer,’ zegde Franz, ‘doch ik heb reden er anders over te denken. De heer Castroni heeft u slechts als werktuig willen gebruiken tot het uitoefenen van zijnen stiel. Spioen van de geheime policie, hebt gij voor hem een geheim ontdekt, waarvoor hij, terwijl wij hem in de omstreken der stad bij eenen zijner vrienden geloofden, naar Napels gereisd was.’

‘God! zou het waar wezen?’

‘De policie wilde weten wie en wat Cesare was, en Castroni was belast geworden zulks te onderzoeken.’

‘De lafaard!’ riep Marietta.

‘Ik heb van hetgeen ik u zag,’ vervolgde Franz, ‘de onweder leggelijke proeven in handen gehad. En nu, luister, Marietta. Ik geloof aan de gevoelens, welke gij mij zegt voor Cesare gekoesterd te hebben en daarom wil ik u verhalen wat anders een geheim hadde moeten blijven, doch wat gij in alle geval in uwen boezem moet opsluiten...’

‘O, spreek, heer Franz, ik zal er u eeuwig dankbaar over wezen; want ik ben tot u gekomen opdat gij mij het raadselachtige, dat in dit alles besloten ligt, moget oplossen en de eer mijns geliefden, thans door de onverschilligheid en het kwaadspreken des publieks bezoedeld, voor mij herstellen.’

De jongeling deelde Marietta de gansche geschiedenis van Carlo Massimi mede. Hij eindige zijn verhaal met den moord van Felice Castroni en besloot met te zeggen, dat God dien lafaard rechtvaardig had doen straffen.

‘En ik,’ zegde Marietta met geestdrift, ‘ik zal mij zelve straffen; want nu ik alles weet is mijne liefde nog wanhopiger en mijn ongeluk nog meer onherstelbaar!...’

‘De tijd zal verlichting aan uwe smart brengen,’ zegde Franz, ‘gij hebt onwetend gehandeld, gij bemindet Cesare en kunt dus geenen plicht aan zijnen dood hebben... En nu, Signora, vergeef mij, dat ik u zoo kwalijk heb durven beoordeelen: het is mij eene smart te meer bij al het lijden, dat ik reeds in den boezem draag...’

Marietta reikte den jongeling de hand, terwijl zij nieuwe tranen afwischte, welke haar over de wangen rolden. Dan verliet zij, zonder nog verder iets te zeggen, het vertrek, en ging haar rijtuig opzoeken, dat in eene bijgelegene straat op haar wachtte.

[p. 186]

Eene maand later trad Marietta in het klooster der Ursulinnen, met de gedachte de wanhopige aardsche liefde door de liefde tot God, zooniet te vergeten, ten minste ze in deze te versmelten en ze daardoor nog heiliger te maken.

Franz trok later naar Duitschland terug. Van Pietro had hij, sedert dezes afscheid, niets meer vernomen.

einde van het zesde deel.