| |
| |
| |
XX. Clotilde aen David.
Antwerpen, 17 December, 1843.
Ziedaer vier dagen dat ik u verlaten heb. - Ik maek van eenen stond gebruik waerop Amelie myne afwezendheid niet zal gewaer worden, om u mede te deelen wat hier is voorgevallen.
Wanneer Amelie my den brief schreef die my besluiten deed naer Antwerpen te vertrekken, was een eerste crisis voorby; doch eer ik by haer was, had een nieuwe toeval haer den dood naby gebragt. Men had de stappen van Laurens bespied en ondervonden dat hy in de stad kennis had aengeknoopt met eene vreemde jonge dame, eene engelsche, by wie hy byna dagelyks den avond doorbragt. - Denk eens! terwyl Amelie, door zyne schuld, tegen den dood lag te
| |
| |
worstelen, vermaekte hy zich, zegde men, met eene nieuwe liefde na te jagen....
- Onvoorzigtig genoeg had iemand zulks aen myne vriendin gezegd en toen kon zy aen haer ongeluk niet meer twyfelen. By het vernemen van die ongevoeligheid jegens haer, deed eensklaps eene stuiptrekking haer lichaem trillen; hare leden rekten zich uit en zy bleef spraek- en bewegenloos en schyndood zitten. Hare oogen stonden wyd open; doch bleven roerloos en hare lidmaten schenen als versteven. Had men haren pols niet voelen kloppen, men had zich overtuigd gehouden dat haer het leven ontgaen was. Terwyl men om den geneesheer snelde, droeg men haer te bed; doch wat men ook mogt aenwenden, niets was bekwaem om het rampzalige meisje uit dien akeligen schynslaep optewekken.
Met eenen wanhopigen angst wachtte men op de komst des geneesheers. Deze verscheen eindelyk en, na eenige stonden den toestand der zieke onderzocht te hebben, verklaerde hy dat er eigentlyk geen gevaer bestond en er slechts te wachten bleef tot dat de crisis van zelve mogt ophouden, crisis, zegde hy, die uit eene sterke zielschokking moest zyn voortgesproten.
Het is in dien toestand dat ik myne rampzalige vriendin, by myne aenkomst, moest vinden. Ik verstond alras uit wat gy my over de zenuwziekten verhaeld hebt, dat Amelie door die kwael welke men de coma noemt, beheerscht was, en myne woorden bragten veel toe om het harte harer ouders eenige gerustheid te verschaffen. - Ik stelde my als ziekedienster naest de bedsponde myner rampzalige vriendin, en bragt daer stonden door, welke my zoo wanhopig toeschenen als al wat ik ooit, by eigene persoonelyke rampen,
| |
| |
onderstaen had. - o Ik ben het immers die haer, zoo als ik het noemde, de oogen heb geopend, die haer klaer wilde doen zien! Eilaes!...klaer zien in de wereld, beduidt meestal niets anders dan de rampen leeren kennen, dan zich in de klauwen van wanhopig lyden werpen. Ik besloot voor wat ik myne onbezonnenheid noem, te boeten en, door eene opoffering zonder palen, myne schuld zoo mogelyk te herkoopen...
Ik had u, by myn vertrek, hooren zeggen dat gy aen uwen vriend zoudt geschreven hebben. Die gedachte hing my in den geest en het scheen my dat uw schryven niet zonder uitwerksel kon blyven. Ik was deswegens als in eene soort van onrustige afwachting. Die verwachting werd niet bedrogen. - Den tweeden avond na myne aenkomst, terwyl ik my met de ouders van Amelie naest hare bedsponde bevond, en wy al wederom vruchteloos poogingen aenwendden om haer uit dien schynbaren doodslaep te wekken, deed eensklaps een geweldige klank der huisbel ons allen opspringen. Wy stonden als door eenen electrieken schok getroffen. Slechts Amelie was onroerbaer gebleven. Haer vader ylde het vertrek uit om te gaen zien wat die late aenklop mogt beteekenen en, een oogenblik later, hoorden wy twee mannen luid tegen elkaer schreeuwen en als worstelend den trap opstormen.
Ik en de moeder van Amelie beefden, niet wetende wat zulks mogt beteekenen. Doch nu vloog de deur van het vertrek ylings open en Laurens stormde binnen. Zyne oogen schoten stralen vuers; zyn hoofd was ontbloot; zyne hairlokken hingen verward en gansch zyn opschik was, denkelyk door de worsteling met Amelie's vader, in wanorde.
- Ik wil haer zien! riep hy; ik wil haer zien! en zoo
| |
| |
het waer is dat ik ze gedood heb, dan kunt gy u wreken en my ook dooden!
En hy ylde naer het ledekant en stortte op de knien voor hetzelve neder.
Nimmer zal ik de uitdrukking vergeten, welke zich op zyn wezen schilderde, wanneer hy Amelie daer zag liggen, bleek als een lyk, met de blanke handen naest het lichaem, met onbeweegbare wezenstrekken en met die donkerbruine oogen geopend en de oogappels akelig onder de bovenste oogschelen gedraeid. - Eene zenuwtrilling doorliep zigtbaer het gansche lichaem van Laurens; zyne vuisten wrongen zich om de bedsponde en met hem deed hy het gansche ledekant beven:
- Maer, mynheer! riep de vader van Amelie, gy hebt dan geene genade voor uw slagtoffer?...
Hy scheen die woorden niet te hooren; zyne blikken bleven strak op Amelie gevestigd en eensklaps ontvloog een yselyke gil zynen mond, en twee beken tranen ontstroomden aen zyne oogen. Dan liet hy het hoofd op het bed neêrzakken, greep de koude hand van Amelie vast, bedekte die met wanhopige zoenen en besproeidde ze met zyne tranen. Nu kreet hy eensklaps:
- Amelie! Amelie! o ontwaek uit dien doodslaep! hoort gy de stem van uwen Laurens niet?
- De stem van uwen moordenaer...onderbrak de vader, door de wanhoop, als tot zinneloosheid vervoerd.
Laurens hief het hoofd op, bonsde regt als een leeuw, die zich gewond voelt, en sloeg eenen blik op ons, die als tot in het merg onzer beenderen scheen door te dringen, ons scheen als te doen verstyven.
- Moordenaer...zuchtte hy; - doch die stem was als het
| |
| |
gebrul van een wild dier. - Moordenaer!... - Welnu! kreet hy luid voort, welnu, ja! Amelie! uw moordenaer!..uw geliefde roept u! en hy boog zich over haer op eene wyze dat zyn mond byna haer wezen raekte!...Amelie! Laurens roept u en hy wil dat gy zyne stem hooret!...
Er geschiedde een wonderwerk...Als van aen de overzyde des grafs hoorde Amelie dien wanhopigen, maer gebiedenden kreet, en de tot daer toe styve blikken verloren hunne onbuigzaemheid. Zy staerde Laurens in het oog en hare handen schenen moeite te doen om zyne handen te zoeken... - Laurens!...kwam het byna onverstaenbaer uit haren mond.
- Gered! gered! riep eensklaps de jongeling...zy herleeft!...
En nu, van het bed wegstappend, begon hy het vertrek te doorloopen, terwyl tranen, die men niet wist of zy aen droefheid of vreugden moesten toegeschreven worden, over zyne wangen stroomden. Het was als stond hy op eens met zinneloosheid geslagen. Hy drukte den vader van Amelie in zyne armen, altyd voortroepende: - zy is gered! en liet dezen slechts los om aen den hals der moeder te vliegen en zyne uitroeping te herhalen.
Ik was intusschen het ledekant genaderd en Amelie herkende my;
- Clotilde! snikte zy, myne goede!...
Haer tweede woord was voor my geweest.
Ik liet my weenend op het bed neêrzakken en zoende haer blanke voorhoofd; doch geen woord kon ik meer uit mynen gorgel doen opkomen.
Laurens, die terug tot de kranke snelde, deed my uit myne aendoening ontwaken. Ik stapte achteruit, ging my by
| |
| |
Amelies moeder voegen en bleef op haren boezem van blydschap voort weenen.
Intusschen had zich Laurens weêr terug op de knien voor het ledekant laten neêrzakken en de handen van Amelie in de zyne vattende, ging hy thans met meer kalmte voort:
- Amelie! wend uwe oogen in de myne en overtuig u dat myn woord slechts waerheid kan spreken. Ik kom niet om my te verontschuldigen, ik kom om te boeten; doch waeraen ik zal zeggen dat gy gelooven moet, daeraen moet gy gelooven; want het is waerheid!...
De boezem van Amelie golfde. Zy wilde spreken, doch de magt ontbrak haer.
- o Doe my slechts een teeken met de hand dat gy my hooren wilt, zonder vooringenomenheid wilt hooren?...
Amelie drukte hem de hand. Het was al wat hare zwakheid haer toeliet te doen.
- Dank, Amelie! zuchtte hy, hare hand zoenende, dank! uwe goedheid is zoo groot als uwe liefde verheven is!...En nu, engel! luister nu!....Slechts van vandaeg heb ik uw hart goed leeren kennen; slechts van heden ken ik al de uitgestrektheid uwer liefde en daerom moet ik myne schuld bekennen. - Zy ligt hierin, die schuld, Amelie, dat ik uw gevoel niet geraden heb, het niet op zyne echte waerde heb geschat...Ik stelde u op den zelfden rang als de gewoone stervelingen en wist niet wat hemelsch gevoel in u we ziel woonde. Daerom speelde ik, zonder nagedacht, met dit gevoel: ik liet my door de zoete wiegeling op een kalme meir in slaep sussen en voorzag niet dat er een storm kon opryzen. - Daerin ben ik pligtig, Amelie! doch vergeef het my! vergeef het my, in aenzien der rampen die myne ziel op de wereld geteisterd hebben; vergeef het my in
| |
| |
aenzien van de wanhoop die de onttooveringen in myne ziel gestort hebben en die my zoo ver hebben vervoerd, dat ik zonder onderscheid met alles den spot heb gedreven, en aen geene echte deugd, aen geen verheven gevoel meer geloofd heb. - Dat is de oorzaek geweest waerom ik u heb doen lyden; doch onwillig doen lyden, Amelie! o Spreek nu! Een enkel woord slechts, Amelie! zeg, vergeeft gy my!...
- Ik vergeef u!...stamelde de kranke byna onverstaenbaer.
- o Dank! heb dank! gy blyft immer even grootsch!... - En nu, luister nu verder, Amelie, en verneem waeraen ik wil dat gy zoudt gelooven... - Heden heb ik het gevoeld, heden heb ik er de overtuiging van gekregen; van den eersten oogenblik dat ik u gezien heb, heb ik u lief gehad; doch ik heb er myn eigen in verblindt; want ik was zoo ver gekomen dat ik de liefde als eene zwakheid durfde beschouwen. Er was eene ramp noodig, zoo als die welke thans tusschen ons is neder gebliksemd, om my uit mynen bedriegelyken slaep te wekken en my van myn echt gevoel bewust te maken. Myne liefde bestond! - thans is zy ontwaekt en voel ik er al de uitgestrektheid van. - Dat alles maekt my echter niet onschuldig en er blyft my eene tweede mael vergeving af te smeeken...Doch zeg my eerst, Amelie! gelooft gy my?...
- Ik vergeef u! snikte Amelie..., ik vergeef u!
- En gy gelooft my niet! riep hy met wanhoop. Amelie bleef sprakeloos.
- Gy gelooft my niet! herhaelde hy, gy gelooft my niet!
- Lady Moor....stamelde zy.
Laurens bonsde regt, bragt de hand aen het voorhoofd en bleef eenige stonden sprakeloos...Eindelyk zegde hy:
| |
| |
- Ik begryp...de schyn is tegen my en de menschelyke kwaedaerdigheid heeft het overig gedaen. Doch, Amelie, die twyfel moet gedood worden. Lady Moor zal hier komen, en hier zal zy verklaren of er ooit liefde tusschen ons beide bestaen heeft!...
- Laurens! riep de moeder van Amelie.
- Hier zal zy komen, mevrouw, zeg ik: hier! nog dezen avond! aenstonds! De beslissing van myn lot kan niet tot morgen uitgesteld worden en die beslissing, heilzaem of noodlottig, moet met volle kennis van zaken kunnen geschieden.
En zonder verder iets te zeggen, snelde hy kamer uit.
Zyn vertrek scheen ons als tot het bewustzyn terug te roepen. Gedurende zyne tegenwoordigheid waren wy allen als onder de magt van eene tooverkracht geweest, die, ons belettende te handelen, aen Laurens alleen de werkdadigheid had overgelaten. - Hy, de pligtige, hy, de schuldige, hy heerschte over ons als een God: zyne klagt scheurde ons den boezem en zyn wil dwong ons. o Het verwondert my thans niet meer dat Amelie eenen zoo uitgestrekten drift voor uwen vriend heeft kunnen opvatten!...
Dan, wat het meest op zyn geschokt gemoed werkte, waren de woorden welke ik haer toesprak; het was te zien dat ik aen de gezegde van Laurens geloof hechtte en van derzelver opregtheid overtuigd was. Dat beurde haer op, dat deed haer eenen zachten traen uit het oog wellen en bragt, als het ware, het leven in haer zwakke lichaem terug.
Geen kwart uers was verloopen of eene tweede mael klonk de huisbel, en Lady Moor verscheen, een stond later, met Laurens in het vertrek, waer wy allen vergaderd
| |
| |
waren. - Doch de tyd ontbreekt my, David, om u thans dit tooneel voorttezetten. Ik durf niet langer myne lieve zieke alleen laten: hare zwakheid is nog groot. - Morgen schryf ik u verder, myn goede broeder; want gy moogt my nog binnen de eerste dagen niet terug verwachten.
clotilde.
|
|