|
| |
Lyste der gelykluydende woorden.
| |
A.
| Nederduytsche. |
Gottische. |
| AEngename, |
Andanems/ gratus. |
| Aenkomen, |
Anaquiman. [...]. II Cl. 3. supervenire. |
| Aennemen, |
Andniman/ II Cl. 3. recipere. |
| Aenneming, |
Andanumfts F. assumptio. |
| Aenstieren, |
Andstaurran. I Cl. 2. fremere in aliquid. Hier toe behóórt óók ons Stooren, turbare irritare. |
| |
| |
| Aenzien, |
Andsaiquan ☉. III Cl. 5. adspicere, Sichen, Sigen, beteekende oulinks by ons Sien, Zien; van waer óók Gezicht afkomstig is. |
| Aerde, |
Airtha F. terra. |
| Agt, acht, |
Ahtau/ octo. |
| Agten, achten, |
Ahjan. I Cl. 2. arbitrari. |
| Af, |
Af/ (componitur) a & ab. reg. ablat. |
| Afdeelen, |
Afdailjan/ I Cl. 1. dispertire. |
| Afgrond, |
Afgrundiths M. abyssum. |
| Aflaten, verlaten, |
Afletan/ fraletan IV Cl. relinquere. |
| Afleggen, |
Aflagjan I Cl. 1. deponere. |
| Afstaen, |
Afstandan III Cl. 8. recedere, renunciare. |
| Afstand, |
Afstas F. repudium, renunciatio. |
| Afstygen, |
Afsteigan II Cl. 1. descendere. |
| After, agter, |
Afar/ post, componr. en regt. ablat. |
| After uyt, |
Aftana/ aftara/ du aftaro/ retrò. |
| Afterste, agterste, |
Aftumists/ ultimus. |
| Aftrekken, oulinks aftogen, |
Aftiuhan/ II Cl. 4. deducere. |
| Aftroonen, bedelen, |
Aihtron/ I Cl. 3. mendicare. |
| Afzetten, |
Afsatjan/ I Cl. 1. amovere. |
| Aker, kan, |
Aurks M. vas aquatilis, ahenum. |
| Akker, |
Akrs M. ager. |
| Alle, |
Alls/ omnis, totus. |
| Albehoeftige, aldervende, |
Allatharbs/ omnium rerum inops. |
Ambachtsheeren, ambiti }
Ambachtsluiden, opifices } |
Ambahts M. minister. |
| Andere, |
Anthars/ alius. |
| Antwoord, |
Andawaurdi N. responsum. anda beteykent in 't Gottische Tegen, Weder, zoo dat andawaurdi zoo veel is als een Wederwoord. |
| Antwoorden, door redegeving de zwarigheyd ontheffen, |
Andhafjan/ III. Cl. 1. respondere. |
| Arbeyden, |
Arbaidjan. I. Cl. 1. laborare. |
| Arke, kiste, |
Arka F. loculus, arca. |
| |
| |
| Arm, |
Arms M. brachium. |
| Asche, Asse, |
Azgo F. Cinis. |
| Avond, voornagts, ofte by tegensnachts, |
Andanahts / atandanahts/ Vesper. at beteekent in 't Gottische By. |
| Angst, |
Agis M. timor. |
| |
B.
| Nederduytsche. |
Gottische. |
| Baeren, |
Bairan / gabairan II Cl. 5. gignere. |
| Baeten, |
Botjan I Cl. 1. gabatnan I Cl. 2. prodesse. |
| Badwater, zwemplaets, |
Swumsl & swumfsl. N. piscina, natatorium. |
| Balsem, |
Balsan N. balsamum. |
| Band, vastigheyd, |
Bandi. N. Vinculum, immobilitas. |
| Band, bindsel, |
Bandja. F. Vinculum, ligamentum. & bandja/ captivus. |
| Barmhertigheid, |
Armahairtei F. & armahairtitha F. misericordia. |
| Be, |
Bi/ Praepositio Inseparabilis, circum. |
| Bebonden, |
Bidundans/ ligatus. |
| Bed, bedde, |
Badi. N. lectus. |
| Begeeren, |
Gairnan I Cl. 1. desiderare. |
| Beginnen, |
Buginnan II Cl. 2. aggredi. |
| Bekentmaken, |
Gakannjan I Cl. 2. notum facere. |
| Belachen, |
Bihlahjan III Cl. 1. deridere. |
| Benemen, |
Biniman II Cl. 3. auferre. |
| Benepen om 't herte, |
Ganipnands/ animo vellicatus. |
| Bereyde, bereede, |
Garaids/ constitutus. |
| Berennen, omcingelen, |
Birinnan/ II Cl. 3. circumdare. |
| Berg, |
Bairgs M. mons. |
| Bergagtige, |
Bairgaheins/ montanus. |
| Bergen, |
Bairgan/ gabairgan. II Cl. 6. Servare, abscondere. |
| Berooven, |
Biraubon/ I Cl. 3. spoliare. |
| Beruchte, |
Bairhts/ lucidus. |
| Beschadigen, |
Gaskathjan I Cl. 1. nocere. |
| |
| |
| Beschuldigen, oulinks, Wroegen, |
Wrohjan/ I Cl. 1. accusare. |
| Bespuwen, bespygen, |
Bispeiwan/ II Cl. 1. conspuere. |
| Bessen, besien (baccae) |
Basja. N. uvae. |
| Bestraffen, toegraewen, toebyten, |
Andbeitan II Cl. 1. increpare. |
| 't Betaemt, |
Gatimith/ decet. |
| Beuren, dragen, |
Bairan III Cl. 5. portare. |
| Bevelen, overleveren, |
Anafilhan II Cl. 2. tradere. |
| Bevroeden, |
Frathjan III Cl. 1. cognoscere, sapere, 't praeteritum is froth. cognovi, waermede overéénkomt ons Vroede, sapiens; en hier van ons Bevroeden. |
| Bewaeren, |
Wardjan I Cl. 1. custodire. |
| Beyde, |
Bai M. ambo. ba N. plur. |
| Bezeten, woest, |
Wods/ daemoniacus. |
| Bezien, oul. besichen, |
Bisaiquan ☉. III Cl. 5. circumspicere, considerare. |
| Bezoetelen, |
Bisaulnjan I Cl. 1. contaminare. |
| Beyden, |
Beidan/ regt. genit. expectare. |
| Bewegen, |
Wagjan/ gawagjan I Cl. 1. movere, agitare. Hier toe behóórt ons Wagen, (currus;) Wage, (libra,) en 't frequentativum Waggelen (vibrari) als mede, Gewagen, (mentionem facere.) |
| Bidden, |
Bidjan/ III Cl. 2. orare, petere. |
| Bidder, bedelaer, |
Bidagwa M. mendicus. |
| Binden, |
Bindan/ gabindan/ II. Cl. 2. ligare. |
| Bitter, |
Bairtraba/ amarè. |
| Blinde, |
Blinds/ caecus, adject. |
| Een Blind mensch, |
Blinda. M. homo caecus, substant. |
| Blinden, |
Blindjan / gablindjan/ I Cl. 1. caecare. |
| Bloed, |
Bloth N. sanguis. |
| Bloem, blom, |
Bloma M. flos. |
| |
| |
| Boeyens, voetbanden, |
Anafotuns/ compedes. |
| Boek, |
Bokos F. pluralis; libri & libellus. |
| Boeten, |
Botjan/ gabotjan. I Cl. 1. restituere. |
| Bóóm, |
Bagms. M. arbor. |
| Bord, |
Baurd. N. asser. |
| Borst, |
Brusts. M. pectus. |
| Bot, zot, |
Bauds/ insipidus. |
| Bouwen, aedificare. |
Bauan/ gabauan/ habitare. |
| Branden, |
Inbranjan. I Cl. 1. & brinnan/ II Cl. 2. ardere. |
| Alle Brandoffer, |
Allbrunst/ N. holocauma. komt van alls/ omnis; & brunst/ incendium. |
| Breede, |
Braids/ latus, adject. |
| Breken, |
Brikan/ gabrikan/ II Cl. 2. |
| Brengen, bringen, |
Bringan/ V Cl. adferre. |
| Broeder, |
Brothr/ brothar/ M. frater. |
| Brokken, kruymels, |
Gabruko/ fragmenta. |
| Bronne, |
Brunna. F. Fons. |
| Bruyd, sponsa, |
Bruths. F. Nurus. |
| Burgers, borgers, |
Baurjans/ cives, & baurgs. F. civitas, by ons Burg, burgt. Castellum, arx; het Gottische komt af van bairgan/ barg/ baurgans/ condere, abscondere; en t'onze van Bergen, borg, geborgen, of geburgen. |
| Buyten, |
Uta / utun/ extra, foras. |
| Buyk, |
Wamba F. venter, hier aan gelykt ons Wambeys, thorax. |
| By, |
Bi/ apud, regt. Acc. & Dat. |
| Byzonder, |
Sundro/ segregatim. |
| |
D.
| Nederduytsche. |
Gottische. |
| DAer, |
THar. ibi. |
| Dag, |
Dags. M. dies. |
| Dal, |
Dalei. N. vallum. |
| Dan, |
Than/ tunc, ergo. |
| Dat, |
That/ thata / thatei & thatuh. hoc, quod. |
| |
| |
| De, oulinks die, |
Thai/ & tho; qui & quae, hi & haec. |
| Den, |
Thamma/ dativ. & Ablat. illi. & than & thana/ Acc. illum. |
| Der, |
Thisos. F. hujus. |
| Des, |
This. M. hujus. |
| Déél, |
Dails/ F. pars. |
| Deelen, |
Dailjan/ gadailjan/ I Cl. 1. dividere. |
| Denken, |
Thankjan/ V Cl. cogitare. |
| Dertig, |
Thrinstig/ trijatig/ triginta. |
| Derven, |
Thaurban/ VI Cl. regt. genit. indigere. |
| Deur, |
Daur. N. ostium. |
| Deurwaerder, |
Daurawards. M. ostiarius. |
| Dief, |
Thiubs. M. fur. |
| Dienaer, |
Thiws. M. famulus. |
| Dienstmaegt, |
Thiwi. F. ancilla. |
| Diepe, |
Diups/ profundus. |
| Diepte, |
Diupitha. F. profunditas. |
| Diepen, |
Diupjan/ gadiupjan/ I Cl. 1. profundare. |
| Doemen, óórdeelen, |
Domjan/ gadomjan/ I Cl. 1. judicare. |
| Doen, |
Taujan/ gataujan. I Cl. 1. praet. tawida. facere. |
| Dóód, |
Dauthus. M. mors. |
| Doode, |
Dauths. mortuus. |
| ter Dóód overleveren. |
Afdauthjan/ I Cl. 1. morti tradere. |
| Dooden, |
Gadauthjan/ I Cl. 1. occidere. |
| Doopen, |
Daupjan/ I Cl. 1. baptizare. |
| Doopinge, |
Daupeins F. baptisma. |
| Door, |
Thairh/ per; componitur & regt. acc. |
| Doorne, |
Thaurnus/ spina. |
| Dogter, |
Dauhtar. F. filia. |
| Dorre, |
Thaursus/ aridus. |
| Dorworden, |
Thaursnan/ gathaursnan I Cl. 2. arescere. |
| Dorsvloer, |
Gatrask. N. area. |
| |
| |
| Dorsten, |
Thaursjan I Cl. 1. sitire. |
| Draeven, |
Tragjan I Cl. 1. currere. |
| Drank, |
Drank. M. potus. |
| Drenken, |
Drankjan / gadrankjan I Cl. 1. potum dare. |
| Drie, |
Thrins/ tres. |
| Driehonderd, |
Thrijahunda/ plur. trecenti. |
| Drinken, |
Dringkan II Cl. 2. bibere. |
| Dryven, |
Dreiban II Cl. 1. tundendo excavare. |
| Du, veroudert, nu Gy, |
Thu/ tu. |
| Dulden, |
Thulan/ gathulan & thuldan I Cl. 2. pati, tolerare. |
| Dunken, |
Thunkjan V Cl. putare. |
| Durfde, dorst, |
Gadaursta/ audebat. |
| Duyve, |
Dubo. F. columba. |
| Duyzend, |
Thusund/ mille. |
| Dyne, uwe, |
Theins/ tuus. |
| Dwaeze, |
Dwala/ stultus. |
De mééste die by ons met E beginnen, nemen den aenvang in 't Gottische met A.
| |
E.
| Nederduytsche. |
Gottische. |
| EDik, eek, azyn, |
Akeits. M. acetum. |
| Eéd, |
Aiths. M. juramentum. |
| Eene, |
Ains/ unus. |
| Eenige, |
Ains/ solus & ainaha/ unicus; ainaho/ unica. |
| Eenig, sommig, |
Ainshun/ sums, quidam, sing. |
| Eénvuldige, |
Ainfalths/ simplex. |
| Eérder, éér, |
Air/ prius. |
| Eewige, |
Aiweina/ aeternus. |
| in Eewigheyd, altóós, |
Aiw N. aiwadage / du aiwa/ in aiwin/ und aiw/ semper; dus beteekent Eéuwe by ons, aevum, alsmede aeternitas, en aetas longa, sive perpetua. |
| |
| |
| Effen, even, |
Ibns/ regt. dat. planus, aequalis. |
| Effenen, slegten, |
Ibnjan/ gaibnjan I Cl. 1. aequari. |
| Elders, |
Aljath/ aliorsum. |
| van Elders, |
Aljathro/ aliundè. |
| Elle, elne, |
Alleina. F. cubitus. |
| Enge, |
Angwu/ angustus. |
| Engel, |
Angilus. M. angelus. |
| Erve, erfenisse, |
Arbi. N. haereditas. |
| Erfgenaem, |
Arbinumja. M. haeres. |
| Erve, |
Arbja. M. haeres. |
| Eten, |
Etan/ itan III Cl. 3. & fretan/ comedere. |
| Euvel, bóós, |
Ubils/ malus. |
| Eynde, ende, |
Andi. N. finis. |
| Eygendom, |
Aigin / aihn. N. bona, komt van aigan/ habere. |
| Ezelinne, |
Asilus. F. asina. |
| |
G.
| Nederduytsche. |
Gottische. |
| GAen, oul. gangen, |
Gangan I Cl. 1. ire. |
| Gaerde, tuyn, |
Aurtigards. M. hortus, sepimentum, & Gards/ domus, & anagards/ atrium. |
| Galge des kruysses, |
Galga. M. crux. |
| Gast, vreemdeling, |
Gasts. F. hospes. |
| Gave, gifte, |
Giba. F. munus. |
| Gebieden, |
Biudan/ anabiudan II Cl. 4. mandare. |
| Geboren, |
Baurans/ gabaurans/ natus. |
| Geboorte, |
Gabaurtha. F. nativitas. |
| Gedruys, afstorting, |
Gadraus. M. casus, ruina; van gadrausjan I Cl. 1. praecipitare. |
| Géénsints, Nietmetal, |
Ni allis/ nihil omninò. |
| Géést, |
Ahma. M. spiritus; hier toe behóórt ons woord Adem, anhelitus. |
| 't Geheugen, gedenken, |
Gahugd. F. Cogitatio, van hugjan/ gahugjan/ I Cl. 1. cogitare, putare. |
| Geld, schatting, |
Gild. N. tributum. & fragildan/ red- |
| |
| |
| |
dere: gelyk óók by ons Vergelden, pensare. |
| Gelooven, |
Galaubjan I Cl. 1. credere. |
| Gelyke, |
Leiks/ galeiks; similis. |
| Gelyken, |
Galeikon I Cl. 3. assimulare. |
| Gelyken, lyken, welgevallen, |
Leikan/ galeikan I Cl. 2. placere. |
| Gemagtigde des huyzes, |
Gardiwaldans. M. Paterfamilias. Gards beteekent Huys; en Waldans Geweld of magthebbende. |
| Gemeyne, |
Gamains. Communis. |
| Gemoeten, ontmoeten, |
Motjan/Gamotjan I Cl. 2. obviam ire. |
| Genezen, sanare & sanari. |
Nasjan/ganasjan I Cl. 1. sanare, servare. Ganisan III Cl. 3. sanari, servari. |
| Genieten, |
Niutan/ganiutan/ II Cl. 4. capere, assequi. |
| Genoeg zyn, |
Ganohan/ sufficere. |
| Gerechtigheid, |
Garaihtei & garaihtitha. F. justitia. |
| Getogen, |
Gatauhans/ profectus, komt van tiuhan/ ducere; tauh/ duxi, tauhans & tuhans/ ductus II Cl. 4. |
| Gevel, |
Gibla. M. fastigium, pinnaculum. |
| Geven, |
Giban/fragiban III Cl. 3. dare. |
| Gewaed, |
Wastja. F. vestimentum, komt van wasjan/ gawasjan; vestire I Cl. 1. |
| Geweld, of magt hebben, |
Waldan / gawaldan/ I Cl. 2. potestatem habere. |
| Geweldoeffening, magt, |
Waldufni. N. potestas. |
| Geyte, capra, |
Gatei. M. Hoedus. |
| Gezeg, |
Insagahts/ insahts. F. sermo, narratio. |
| Gieten, |
Giutan/ II Cl. 4. fundere. |
| Gints, ginder, |
Iainar/jaind; illic. |
| Gindwaerds, |
Iaindwarths/ illuc. |
| God, |
Goth. M. Deus, in plur. Guda. |
| Godshuys, kerke, |
Gudhus. M. Templum. |
| Godvrugtige, |
Gudafaurths/ religiosus: faurhtan beteekent Vrugten, vreezen. |
| |
| |
| Goede, |
Gods/ bonus. |
| Gordel, |
Gairda. F. zona. |
| Gouwe, goye, |
Gawi. N. regio, pagus. |
| Gramschap, |
Mods. M. Ira. Hier toe behóórt ons Moedig, animosus. |
| Gras, gramen, |
Gras. N. herba. olus. |
| Graven, |
Graban III Cl. 4. fodere. |
| Groeve, hol, |
Groba. F. fovea. |
| Gretige, |
Gredags/ esuriens. |
| Grond, |
Grund/ fundum. |
| Grondvesten, |
Gasuljan I Cl. 1. fundare: hier aen gelykt ons Zuyle, pila, columna. |
| Grypen, |
Greipan/fairgreipan II Cl. 1. prehendere. |
| Gylieden, gy, |
Ius; Vos. |
| |
H.
| Nederduytsche. |
Gottische. |
| HAen, |
Hana. M. Gallus. |
| Haeten, |
Hatjan/fijan I Cl. 1. odio habere. |
| Hairen, hairlokken, |
Skufts. M. capilli. Hier toe behóórt ons Schoften, humeri; en Schove, fascis, congeries rerum colligatarum. |
| Halve, |
Halbs/ dimidius. |
| Helfte, |
sa Halbata acc. N. dimidium. |
| Hals, |
Hals. M. collum. |
| Hand, |
Handus. F. manus. |
| Hangen, |
Hahan / gahahan IV Cl. pendere. |
| Harde, |
Hardu. N. durum. |
| Hart, |
Harduba/ durè. |
| Hebben, |
Haban/ gahaban I Cl. 2. & aigan VI Cl. habere. |
| Héél, gehéél, integer. |
Hails/ salvus, sanus. |
| Heelen, |
Hailjan/gahailjan I Cl. 1. curare. |
| Heerinne, vrouwe, domina, |
Frauja. Dominus: en vermits de Gottische masc. op a uytgaende in foem. op o veranderen, zoo is te gissen dat Fraujo voor Domina, Vrouwe, by haar óók in gebruyk geweest zy. |
| |
| |
| Héérd, focus, |
Haurja. N. Ignis. |
| Heeten, hieten, |
Haitan. IV Cl. nominare, & jubere. |
| Heffen, |
Hafjan/ III Cl. 1. Levare, tollere.. |
| Heften, hegten, |
Gahaftjan. I Cl. 1. adhaerere. |
| Helle, |
Halja. F. infernum. |
| Helpen, |
Hilpan. II Cl. of III Cl. Juvare. |
| Hem, |
Ina/ acc. eum, & inuna. dat. & abl. eo, illo. |
| Hemel, |
Himins. M. Coelum. |
| Herbergen, |
Saljan/ gasaljan. I Cl. 1. hospitari. Hier toe behóórt ons Zale, aula, atrium: & Zale, Opperzale, chambre haute, & Eetzale, caenaculum. |
| Herder, |
Hairdeis. M. Pastor. & hairda F. Grex. |
| Herte, |
Hairto. N. cor. |
| Herwaerts, |
Hidre/ N. huc. |
| Het, |
Ita. Articul. neut. gen. |
| Heupe, |
Hups. M. lumbi. |
| Heyde, |
Haithja. F. Ericetum, Ager. |
| Heydense, |
Haithna. Ethnicus. |
| Heyl, |
Hails. M. Salus, Ave. |
| Heyr, Exercitus. |
Harji. N. Legio. |
| Hier, |
Her. hic. & hiri/ huc. |
| Hinder, agter, |
Hindar/ regt. acc. retrò, pòst, tràns. |
| Hoeden, custodire, en houden, nutrire, alere. |
Haldan. I Cl. 2. pascere. |
| Hoererye, |
Horinassus. F. (als of 't ware Hoerenisse.) fornicatio, adulterium, & horinon/I Cl. 2. moechari; & horos/ adulteri. |
| Honden, |
Hundos & hundons. M. Canes. |
| Honderd, |
Hund/ plur. hunda: en taihuntaihund & taihuntehund/ namelyk, Tienmael Tien. |
| Hooren, |
Hausjan I Cl. 1. audire. |
| Honger, |
Huhrus. M. fames. |
| |
| |
| Hongeren, |
Hungrjan. I Cl. 1. Esurire. |
| Hóófd, |
Haubith. N. caput. |
| Hooge, |
Hauhs/ altus. |
| Hóógheyd, glorie, |
Hauheins/ hauhitha F. gloria, altitudo. |
| Horen, |
Haurn. N. Cornu. |
| Hooy, |
Hawi. N. foenum. |
| Hóóghertigheid, hovaerdy, |
Hauhhairtei. F. superbia. |
| Hulde, obsequium, favor, fides, |
Hulths. Propitius, favens. |
| Hullen, caput tegmine ornare; en hulle, capitium, |
Huljan / gahuljan I Cl. 1. tegere. |
| Huyden, heden, |
Hita / hodiè. |
| Huys, |
Hus. N. domus. |
| |
I. & J.
| Nederduytsche. |
Gottische. |
| JA, |
IA/ Iai. Sic, etiam. |
| Jaer, |
Ier. N. annus. |
| Ik, |
Ik. Ego. |
| In, |
In/ in, ad, super. componr. & regt. ablat. indien het In, een accus. indien het Tot, en een Genit. indien het Over beteekent. |
| Inglyden, ingaen, |
Inngaleithan/ II Cl. 1. introire. |
| Inhebben, |
Anahaban/ I Cl. 2. habere, continere. |
| Innewaerds, |
Innathro. Intrinsecùs. |
| Jok, juk, |
Gajuk. N. Jugum. |
| Jong, |
Iungs/ aetate tener. |
| Jongeling, |
Iungalauths. M. adolescens. |
| Jongere, |
Iuhiza/ Junior. |
| Jongheyd, |
Iundei. F. Juventus. |
| |
K.
| Nederduytsche. |
Gottische. |
| KAsse, theca, |
Kas. N. Vas. |
| Kennen, |
Kunnan/. VI Cl. noscere. |
| Kerker, |
Karkara. F. carcer. |
| Ketel, |
Katils. M. aeramentum. |
| Keyzer, |
Kaisar. M. Caesar. |
| |
| |
| Kiezen, |
Kiusan II Cl. 4. eligere. Maer uskiusan ejicere. |
| Kinne, mentum, dog kinnebak, maxilla, |
Kinnus. F. maxilla. |
| Kleyne, kleene, |
Klahus. Parvus. |
| Knegt, oul. Schalk, Servus, |
Skalks. M. Servus. |
| Komen, |
Quiman/ gaquiman. {problem}. II Cl. 3. venire. |
| Koopen, |
Kaupjan. Emere. |
| Koren, kerne, |
Kaurno. N. granum. |
| Koortse, kortse, |
Heito & brinno. F. febris: aldus by ons Heete, brandige calidus. |
| Knie, |
Kniws. M. genu. |
| Koude, |
Kalds/ calidus. |
| Kraeyen, |
Hrukjan I Cl. 1. cantatio galli. |
| Kribbe, waer uyt de béésten eten, |
Uzeta. M. van Us/ Uyt, & etan/ Eten. |
| Kryten, |
Greitan IV Cl. flere. |
| Kunne, geslagt, |
Kuni. N. genus, dus godakunds/ nobili genere; by ons, Edel van geslachte. |
| Kussen. |
Kukjan/ bikukjan I Cl. 1. osculari. |
| |
L.
| Nederduytsche. |
Gottische. |
| LAchen, |
HLahjan/ III Cl. 1. ridere. |
| Lam, |
Lamb. N. ovis. |
| Land, |
Land. N. rus, regio. |
| Lange, |
Langs/ longus. |
| Lantaerne, |
Skeims. M. Laterna. Hier toe behóórt ons Schimme, umbra. |
| Laeten, aflaeten, |
Letan/ afletan / IV Cl. Linquere, omittere. |
| Ledere tenten, |
Hleihtros & hlehtros/ tabernacula. |
| Leeren, onderwyzen, |
Laisjan I Cl. 1. docere. |
| Leger, bedde, |
Ligr. N. lectus, cubile. |
| Leggen, |
Lagjan / galagjan I Cl. 1. ponere. |
| Liggen, |
Ligan/ III Cl. 3. jacere. |
| |
| |
| Lekken, likken, |
Laigwan/ bilaigwan I Cl. 3. lingere. |
| Letten, verletten, |
Latjan I Cl. 1. tardari; dus mede by ons Laet ferò. |
| Leugen, |
Liugn/ mendacium; zoo ook Liegen, by ons, mentiri. |
| Leven, |
Liban I Cl. 2. vivere. |
| Leveren, overgeven, |
Lewjan/ galewjan I Cl. 1. tradere. |
| Lezen, verzaemelen, |
Lisan/ galisan III Cl. 3. colligere, dog Lezen (legere) is in 't Gottische singwan II Cl. 2. waer toe óók ons Zingen, cantare, betrekkelyk is. |
| Lichaem, |
Leik. N. corpus, caro, cadaver. Lyk beteekent by ons alleen cadaver, funus; dog Lichaem, omne corpus, sive solidum, animatum & inanimatum. |
| Lid, |
Lithus M. artus. |
| Lieve, |
Liubs / dilectus. |
| Licht, |
Liuhath N. Lux & Ignis. |
| Lichten, |
Liuthjan & liugjan I Cl. 1. lucere. |
| Linnen, Lynwaed, |
Lein N. syndo, Pannus lineus. |
| List, |
Liutei. F. Dolus. |
| Loochenen, |
Laugnjan/ galaugnjan I Cl. 1. latere, negare. |
| Loof, |
Lauf N. & lauba F. folia. |
| Lóón, |
Laun N. merces. |
| Loopen, (currere) |
Hlaupan / saltare. |
| Lieven, beminnen, |
Frijon I Cl. 3. amare. Hier toe behoort ons Vryen, amare, blandimentis deprecari. |
| Lóós (postpos. Expers.) & Los, (liber) |
Laus. Postpos. Expers; dog ongevoegt zynde, Inanis, vacuus, liber. |
| Lozen, lossen, |
Lausjan / galausjan I Cl. 1. liberare. |
| Lot, |
Hlauts M. sors. |
| |
| |
| Lusten, |
Luston/ I Cl. 3. concupiscere. |
| Luttel, |
Leitil. Paullulum. |
| Lyden, (tempore transire) |
Leithan / galeithan / II Cl. 1. ire, discedere, transire. |
| Lyden, (pati) |
Winnan. Hier op is ons Winnen (vincere) betrekkelyk; vermits met zorge en moeylykheden de Overwinningen behaelt moeten worden. |
| |
M.
| Nederduytsche. |
Gottische. |
| MAegd, |
MAgaths. F. Virgo. |
| Malen, |
Malan. I Cl. 1. Molere. |
| Maen, |
Mena. F. Luna. |
| Maend, |
Menath. M. Mensis. |
| Maere, |
Meritha. F. rumor, fama, & merjan/ usmerjan I Cl. 1. divulgare, praedicare. |
| Maeye, Worm, |
Matha. F. Vermis. |
| Magtige, |
Mahteigs. Potens. |
| Méérdere, |
Maiza M. maizo F. major. |
| Méérder, méér, |
Maiswe/ mais / magis. |
| Mééste, |
Maists/ plurimus. |
| Meer, (lacus) |
Marei. F. Lacus, mare, & marisaiw / stagnum; dog ons woord Zee, dat aen 't gottische saiw gelykt, beteekent mare. |
| Menige, |
Manags / multus. |
| Menigte, |
Managei. F. multitudo. |
| Menschelyke, |
Mannisks / humanus. |
| Mensch, |
Manna M. homo. Hier toe betrekke men ons woord Man, vir. |
| Merken, |
Markan/ I Cl. 2. designare. |
| Mesthóóp, |
Maihstus M. sterquilinium. |
| Met, mede, |
Mith/ cum; regt. dat. & abl. & componitur. |
| Meten, |
Mitan/ III Cl. 3. metire. |
| Maete, |
Mitads F. mensura. |
| |
| |
| Meynen, (putare) |
Munan I Cl. 2. cogitare, putare. |
| Meysje, |
Mawi. F. puella. |
| Middenste, |
Midja / miduma/ medium. |
| Mindere, |
Minniza/ minor. |
| Minste, |
Minnists/ minimus. |
| Mis, |
Missa/ in compositione defectum. |
| Misdaden, |
Missadedins/ peccata. |
| Mogen, |
Magan VI Cl. posse. |
| Mond, |
Munths. M. os. |
| Moord, |
Maurthr. N. caedes. |
| Moorden, |
Maurthrjan. I Cl. 1. occidere. |
| Morgen, |
Maurgins/ in Maurgin & at maurgin/ & gistradagis/ cràs, met welk laetste ons Gisteren (heri) in gedaente overéénkomt, dog een gants omgekéérden zin beteekenende. |
| Mulle, mollem, |
Mulda. F. pulvis. |
| My, |
Mik. Acc. me, & mis dat. & abl. mihi & me. |
| Myne, |
meins/ meus. |
| |
N.
| Nederduytsche. |
Gottische. |
| NAekte, |
NAquaths. {problem}. Nudus. |
| Naelde, |
Nethla. F. acus. Hier toe behóórt ons Netel, urtica, en Nestel, Ligula. |
| Naem, |
Namo. Nomen. |
| Naete, |
Naats. M. Commissura. |
| Nacht, |
Nahts. M. Nox. |
| Nachtmael, avondmael, |
Nahtamat. N. Coena. |
| Natten, nat maken, |
Natjan/ganatjan I Cl. 1. madidare. |
| Néén, |
Ne. Non. |
| Neffens, nevens, |
Nequa/ vel Newa ☉. Juxta, propè. |
| Negen, |
Niun. Novem. |
| Nemen, |
Niman / ganiman / franiman/ II Cl. 3. accipere. |
| |
| |
| Net, |
Nati. N. Rete. |
| Neygen, doen nygen, |
Hnaiwjan & hnaigjan I Cl. 1. proclinare. |
| Nygen, buygen, |
Hneiwan II Cl. 1. inclinatum esse. |
| Niemand, |
Nimanna/niainshun. Nemo. |
| Niet, |
Ni / niu / nih/ & nithau. Ne. |
| Niewe, |
Niujis M. Niuja F. & Niujo N. novus, a, um. |
| Nigte, |
Nithjo F. cognata, & Nithjis M. cognatus. |
| Noemen, |
Namnjan I Cl. 1. nominare. |
| Nog, |
Nauh/ nauhtan / adhuc. |
| Nogte, |
Nithau & nitthan/ nec, neque. |
| Nóódzaken, dwingen, aennoodigen, |
Nauthjan / ananauthjan I Cl. 1. angariare. |
| Nooyt, |
Ni in aiwa / nunquam; zynde het tegendéél van aiw/ in Eewigheid, Altóós, semper. |
| Nu, nu dan, |
Nu. Nùnc, jàm, ergò, igitùr. |
| Nyd, |
Neiths. M. Invidia. |
| Nederstorten, afdruyschen, |
Afdrausjan I Cl. 1. praecipitare. |
| |
O.
| Nederduytsche. |
Gottische. |
| O! |
O! acclamatio vocativi. |
| Of, ofte, |
Aufto. Nùm & ufto/ forsitàn. |
| Olie, |
Alews. M. Oleum. |
| Omgord, |
Bigaurdans / praecinctus. |
| On, |
Un/ privativum. |
| Onbruykbaere, |
Unbrukjus/ inutilis. |
| Onder, |
Undar. Sub. regt. abl. & accus. |
| Onmagtig, onmogelyk, |
Unmahteig/ impossibile. |
| Onreyne, |
Unhrains/ impurus. |
| Ons, |
Ungks/ & uns/ nobis. |
| Onze, |
Unsar/ noster. |
| Ontbinden, |
Andbindan II Cl. 2. solvere, |
| Ontdekken, onthullen, |
Andhuljan I Cl. 1. detegere. |
| Ontkleeden, |
Andwasjan I Cl. 1. exuere; van |
| |
| |
| |
wasjan/ vestire; waer van Gewaed, vestimentum. |
| Ontfermen, |
Armjan/ gaarmjan I Cl. 1. misereri. |
| Ontluiken, |
Uslukan III Cl. 7. aperire. |
| Ontmagtigen, ontweldigen, |
Anamahtjan I Cl. 1. vi detorquere. |
| Ontmoeten, |
Motjan/ gamotjan I Cl. 1. occurrere. |
| Onvermogen, |
Unmathei. F. Infirmitas. |
| Ooge, |
Augo. N. Oculus. |
| Oók, |
Auk/ etiàm. |
| Op, opwaerts, |
Iup/iupathro/ sursum. |
| Openbaerlyk, voor oogen, |
Andaugjo. Palàm. |
| Opleggen, |
Analagjan I Cl. 1. imponere. |
| Opryzen, |
Urreizan. II Cl. 1. resurgere. |
| Ouders, |
Fadrein. M. Parentes familiae. Hier toe behóórt ons Vader, pater. |
| de Ouden, |
Airizan/ antiqui, namelyk de Eérdere of Ouderen. |
| van Ouds, wel éér, |
Airisthan. Olim. |
| Oven, |
Auhns M. Fornax. |
| Over, |
Ufar / ufaro. super, trans: regt. ablat. voor super; dog acc. voor trans. |
| Over al, |
Andall. Ubìque. |
| van Overal, |
Allathro. undiquè. |
| Over bezorgt zyn, |
Maurnan I Cl. 2. Nimiâ curâ torqueri. Diergelyk is ons Morren, obmurmurare. |
| Overste, |
Reiks. M. Princeps, primus. Hier toe behóórt ons Ryke, dives, en Ryk, regnum. |
| Ontzien, |
Aistan. Revereri. Hier aen gelykt óók ons Yzen, horrere. |
| Os, |
Auhsn. M. Bos. |
| |
| |
| |
P.
| Nederduytsche. |
Gottische. |
| PAschen. |
PAska N. indeclinabile. Pascha. |
| Peereboom, (Pyrus.) |
Pairabagms M. Palma. |
| Pye, overtrekrok, |
Paida F. tunica. |
| Plaatse, stede, steê. |
Stads/ staths. M. Locus, & stath/ ripa. Hier toe is betrekkelyk ons Stad, civitas. |
| Profeet, |
Praufetes. M. Propheta. |
| Profetesse, |
Praufeteis. F. Prophetissa. |
| Profeteren, |
Praufetjan I Cl. Prophetizare. |
| Pond, |
Pund N. pondus, libra. |
| Praeten, reden, redenen. |
Rodjan I Cl. 1. Loqui; & Birodjan/ obloqui, morren, bespreken, agterklappen. |
| Purper, |
Paurpaura F. Purpura. |
| |
Q.
| Nederduytsche. |
Gottische. |
| QUerne, handmolen, |
QUairnus M. mola. |
| Quyten, ontslaen, dimittere, liberare. |
Afquithan/ {problem}. III Cl. 3. renuntiare, komt van Af/ Af; & quithan/Zeggen. |
| |
R.
| Nederduytsche. |
Gottische. |
| REép, stróók, band, |
Raips. Vinculum. |
| Regen, |
Regn N. pluvia. |
| Regenen, |
Rignjan I Cl. 1. pluere. |
| Regt, |
Raihtaba. Rectè. |
| Regte, |
Raiths/ rectus. |
| Regten, rigten. |
Garaihtjan I Cl. 1. Dirigere. |
| Rekenen, |
Rahnjan / Garahjan I Cl. 1. numerare, aestimare. |
| Rekken, reyken, |
Rakjan/ usrakjan I Cl. 1. tendere, extendere. |
| Reyne, |
Hrains M. hrainja F. hrain N. Purus, a, um. |
| Reynigen, |
Hrainjan/gahrainjan I Cl. 1. purgare. |
| |
| |
| Roepen, |
Hropjan I Cl. 1. clamare. |
| Roeren, |
Reiran I Cl. 2. movere. |
| Roopen, plukken, |
Raupjan I Cl. 1. vellere. |
| Rooven, |
Raubon I Cl. 3. spoliare. |
| Ruyge, |
Rihs / hirsutus. |
| Ruyme, |
Rums/ spatiosus. |
| Ruymte, |
Rums. M. Locus. |
| Reyzen, |
Reisan/ urreisan II Cl. 1. surgere. |
| Ryten, scheuren (divellere) |
Diskreitan II Cl. 1. scindere. |
| Runnen, rennen, & rinnen (cursitare) |
Rinnan II Cl. 2. currere. |
| |
S.
| Nederduytsche. |
Gottische. |
| SAbbath, rustdag, |
SAbbato/ indeclinab. M. & sabbatodags. Sabbathum. |
| Satan, |
Satanas. M. Satanas. |
| Schaden, |
Skathjan/gaskathjan I Cl. 1. nocere. |
| Schaduw, |
Skadus. F. umbra. Skadwjan I Cl. 1. Schaduwen, & usarskadwjan/ overschaduwen. |
| Schaffen, voorbereyden, |
Skaftjan / gaskaftjan I Cl. 1. parare. |
| Schalie, panne, |
Skalja F. tegula. |
| Schamen, |
Skaman I Cl. 2. Erubescere. Verbum Reflexivum regt. genit. |
| Schatten, aestimare, taxare. Schat, thesaurus, & Schot & Lot, tributum, |
Skatts. M. Denarius, Mna. pecunia; & skattja/ Nummularius. Wisselaer. |
| Scheppen, van ouds óók Schapen, |
Skapan / gaskapan III Cl. 4. condere, creare. |
| Scheyden, |
Skaidan I Cl. 2. separare. |
| Schip, |
Skip. N. Navis. |
| Schoen, schoe, |
Skohs. M. Calceamentum. |
| Schoenréép, schoenriem, |
Skaudaraips. M. Corrigia. |
| Schorpioen, |
Skaurpjo. F. Scorpio. |
| Schoot, (gremium) |
Skauths. M. fimbria. |
| Schryven, |
Meljan I Cl. 1. scribere. Hier aen is niet ongelyk ons Malen pingere, |
| |
| |
| |
& Male macula: als mede Melden, Vermelden, mentionem facere. |
| Schuldige, |
Skuls/ reus. |
| Schueren, reynigen. |
Skauron I Cl. 3. Mundare; en Wintiskaura/ Ventilabrum, Wanne, die door wind reinigt. |
| Schynen, |
Skeinan/ II Cl. 1. fulgere. |
| Sestig, t'zestig, |
Saihstig. Sexaginta. |
| Seventig, t'zeventig, |
Sibuntig. Septuaginta. |
| Slaen, oulinks slagen, |
Slahan/ III Cl. 4. Verberare. |
| Sints, |
Sintha. posposit. numeral. Dus twaimsintham/ bis, Tweesints, Tweemael. |
| Slapen, |
Slepan IV Cl. Dormire. |
| Slegte, effene, |
Slaithts. Planus. |
| Slyten, (terere) |
Gaitleithjan/ Jacturam facere. |
| Sluyten, oulinks Luyken, claudere, en nog Luyken, Valvae, |
Lukan / galukan/ III Cl. 7. Claudere. |
| Snééw, |
Snaiws. M. Nix. |
| Snyden, (secare, metere) |
Sneian/ II Cl. 1. Metere & Sneithan/ II Cl. 1. mactare. |
| Sommige, eenige, |
Sumaih/ quidam. & Sums/ unus. |
| Spellen, voorspellen, |
Spillon/ gaspillon/ I Cl. 3. Praedicare, narrare. |
| Sperwer, (accipiter minor) |
Sparwa. M. Passer. Mussche. |
| Spinnen, |
Spinnan II Cl. 2. Nere. |
| Spygen, spuegen, spouwen, |
Speiwan. II Cl. 1. Spuere. |
| Staen, oulinks standen, |
Standan III Cl. 6. Stare. |
| Staen blyven, |
Gastandan/ III Cl. 6. Manere. |
| Stad, Burg, |
Baurgs. F. Civitas. |
| Stege, straete, |
Staiga. F. Via, platea, semita, asccndens vel descendens, komt van Steigan/ Stygen, ascendere. |
| Stéén, |
Stains. M. & Staina F. Lapis. |
| Stelen, |
Stilan/ II Cl. 3. furari. |
| Stemme, |
Stibna. F. Vox. |
| |
| |
| Sterre, |
Stairno. F. Stella. |
| Stier, (taurus) |
Stiurs. M. Vitulus. |
| Stip, |
Stik/ stiks M. punctum. |
| Stoel, |
Stols. M. sedes. |
| Stof, |
Stubjus M. pulvis. |
| Stomme, |
Stams. Mutus. |
| Stooten, |
Stautan. Percutere. |
| Strate, |
Gangs. M. Platea; van gangan/ ire. |
| Streke, |
Striks M. apex. tractus. |
| Strooyen, |
Strawjan/ gastrawjan I Cl. 1. sternere. |
| Stygen, |
Steigan/ gasteigan/ II Cl. 1. scandere, ascendere. |
| |
T.
| Nederduytsche. |
Gottische. |
| TAnd, |
TUnthus. M. |
| Te, |
Du/ articulus, cum Infinitivo; als, du laisjan/ te Leeren. |
| Teeken, teiken, |
Taikns. Signum. |
| Teekenen, teekens geven, |
Taiknjan / gataiknjan I Cl. 1. signare, ostendere. |
| Teene, roede, |
Tains. M. Virgula. |
| Tegenparty, tegenstander, |
Andastaths/ & andastawa/ adversarius. |
| Tegenspreken, tegenzeggen, |
Andsakan/ contradicere. |
| Temmen, |
Tamjan/ gatamjan I Cl. 1. Domare. |
| Tien, |
Taihun. Decem. |
| Tikken, aenraken, |
Tekan/ attekan IV Cl. attingere. |
| Timmeren, |
Timrjan / gatimrjan I Cl. 1. aedificare. |
| Toebrengen, |
Tobringan V Cl. proferre. |
| Toekomende, |
Anawairtho/ futurum, komt van ana/ Aen, Voor; & wairthan/ Worden. |
| Toen, doen, |
Thanuh. tunc. |
| Tonge, |
Tungo. F. Lingua. |
| Togen, trekken, |
Tiuhan/ II Cl. 4. trahere. |
| |
| |
| Torne, |
Gataura. F. scissura. |
| Tornen, onttornen, terren, |
Tairan / gatairan / distairan / aftairan II Cl. 6. Dissolvere, disrumpere, & aftaurniths/ disruptus; Onttornt. |
| Tot, by, toe, |
At/ apud, regt. dat. & abl. & compont. |
| Treden, |
Trudan/ gatrudan III Cl. 7. calcare. |
| Troosten, |
Thrafstjan/ gathrafstjan I Cl. 1. consolari, hortari. |
| Trampen, trampelen, pedibus proculcare. |
Anatrimpan II Cl. of III Cl. irruere. |
| Trouwen, vertrouwen, |
Trawan I Cl. 2. fiduciam habere. |
| Twaelf, twalef, |
Twalib/ & twalif/ duodecim. |
| Twee, |
Twa/ duo. |
| Twintig, |
Twaimtig/ viginti. |
| |
U.
| Nederduytsche. |
Gottische. |
| UChtend, ochtend, |
Uhtwo/ manè. |
| Uwe, |
Izwar. M. izwara. F. izwar. N. Vester. |
| Uyt, |
Us / uzuh / ut & uta. Ex. regt. abl. & comp. |
| Uythollen, |
Ushulon I Cl. 3. Excidere. |
In plaatse van onze V. beginnen de Gottische woorden méést al met F.
| |
V.
| Nederduytsche. |
Gottische. |
| VAeren, |
FAran III Cl. 4. proficisci, navigare, en farjan I Cl. 1. remingare, & atfarjan I Cl. 1. enavigare. |
| Van, |
Af/ fram/ à, ab. |
| Vangen, |
Fahan/ gafahan IV Cl. capere. |
| Vasten, |
Fastan I Cl. 2. jejunare. |
| |
| |
| Vasthouden, bewaren, |
Fastan/ gafastan I Cl. 2. servare. |
| Veel, |
Filu. reg. genit. multum. |
| Véértig, |
Fidwortig. Quadraginta |
| Vel, |
Fill. N. Pellis. |
| Verdoemen (condemnare) |
Domjan/ gadomjan I Cl. 1. Judicare, afdomjan I Cl. 1. condemnare. |
| Vergeven, |
Fragiban/ III Cl. 3. remittere. |
| Vergelden, |
Fragildan/ II Cl. 2. reddere. |
| Verhooren, |
Andhausjan. I Cl. 1. Exaudire, komt van and/ anda/ Tegen; & hausjan/ Hooren. |
| Verlaten, |
Fraletan/ IV Cl. dimittere. |
| Verlof, licentia, & Uytloven, (liceri, toestaen,) |
Uslaubjan/ I Cl. 1. permittere, licentiam dare. |
| Vernieuwing, |
Inniujitha. F. Renovatio. |
| Verliezen, |
Liusan/ fraiusan/ II Cl. 2. amittere, perdere. |
| Verdrieten, |
Usthriutan/ II Cl. 4. molestum esse. |
| Verquisten, |
Quistjan/ fraquistjan. I Cl. 1. {problem}. reg. dat. perdere. |
| Verre, |
Fairra. longinquè. |
| Verschynen, voor oogen komen, |
Ataugjan/ I Cl. 1. apparere. |
| Versene, |
Fairzna, F. Calcaneum. |
| Verworden, |
Fsawaurdjan. perire. |
| Verwyten, |
Idweitjan. I Cl. 1. Exprobrare. |
| Verzadigen, |
Sothjan/gasohtjan/ I Cl. 1. saturare. |
| Verzadigt worden, |
Sathnan & fad itan. Saturari, namelyk Zich Zat Eten. |
| Verzegelen, |
Faursigljan. I Cl. 1. Obsignare. |
| Verzelling, |
Gasinthei/ Comitatus. Hier toe behóórt ons Gezin, Huisgezin, familia; als namelyk, Huysgezellen. |
| Verzweeren, |
Farswaran/ III Cl. 4. dejerare. |
| Veugel, |
Fugls. M. Avis. |
| Veulen (pullus equinus) |
Fula. M. Pullus Asinae. |
| |
| |
| Vier, |
Fidwor/ fidur/ quatuor. |
| Vierdaegs, |
Fidurdogs/ dies quartanus. |
| Viervuld, viervoud, |
Fidurfalth/ quadruplum. |
| Vinden, bevinden, |
Finthan. II Cl. 2. Cognoscere. |
| Vinger, |
Fingrs. M. Digitus. |
| Visch, |
Fisks. M. Piscis. |
| Visschen, |
Fiskon. I Cl. 3. Piscari. |
| Visser, |
Fiskja. M. Piscator. |
| Vlieden, |
Thliuhan / gathliuhan/ II Cl. 4. fugere. |
| Vloed, |
Flodus. M. Fluxus. |
| Voeden, |
Fodjan/ I Cl. 1. pascere, nutrire. |
| Voeder, scheede, |
Fodrs. M. Vagina. |
| Voet, |
Fotus. M. Pes. |
| Voetebank, voetebord, |
Fotubaurd. N. Scabellum. |
| Volle, |
Fulls/ plenus. |
| Voltogen, volmaekt, |
Ustauhans/ & fullatogis/ perfectus, consummatus. |
| Volwassen van ouderdom, |
Uswahsans/ aetatem habens. |
| Voor, |
Faur / faura/ regt. dat. & acc. & comp. antè, prò, ad &c. |
| Voorbygaen, |
Faurgangan/ faurbigangan I Cl. 2. Praeterire. |
| Voor de deur, |
Fauradaurja/ in plateâ: ante januam. |
| Voorhangsel, |
Faurahah. N. Velum. |
| Vorst, voorgebieder, |
Faurabathjis. M. Princeps; van Faura Voor, & Biudan/ II Cl. 4. Gebieden. |
| Vossen, |
Fauhons. M. Vulpes. |
| Vouwen, |
Faldan IV Cl. Plicare. |
| Vraet, veel-eter, af-eter, |
Afethja/ afetei. M. Vorax. |
| Vragen, |
Fraihan / frahan. Interrogare, & fama accipere. Fraihan / frah/ frahans III Cl. 5. & frahan/ froh/ frahans III Cl. 4. |
| Vremdeling, |
Aljakunja. Alienigena: van aljath. |
| |
| |
| |
Elders, & Kuni/ Kunne, Geslagt; quasi alio genere. |
| Vrekke, |
Friks/ avidus. |
| Vriend, |
Frionds. M. Amicus. |
| Vroede, |
Frods/ sapiens. |
| Vrugt, |
Akran. N. Fructus. Hier aen gelykt ons Aker, glans. |
| Vrugten, vreezen, |
Faurhtan I Cl. 2. timere. |
| Vrye, |
Frije. Liber. |
| Vullen, |
Fuljan/ gafuljan I Cl. 1. Implere. |
| Vuyle, stinkende, |
Fuls/ Putris. |
| Vyand, |
Fiands. M. Inimicus. |
| Vyf, |
Fimf/ quinque. |
| Vyfhonderd, |
Funfhund/ Quingentum. |
| Vyftien, |
Fimftaihun/ quindecim. |
| Vyftiende, |
Fimftaihunds/ quintus decimus. |
| Vyftig, |
Fimftig/ quinquaginta. |
| |
W.
| Nederduytsche. |
Gottische. |
| WAele, (electio) |
WAljan I Cl. 1. eligere. |
| Waenen, |
Wenjan/gawenjan I Cl. 1. putare. |
| Waer? |
War/ ☉. ubi. |
| Waerdige, |
Wairths/ dignus & andawairthi N. pretium, waerderinge. |
| Waerheen? |
Wat/ wath/ & wadre? ☉. quo? |
| Waert, waerts, |
Wairth/ wairths/ versus; als jaindwairths/ Gintwaerts, illuc. |
| Waeyen, |
Waian/ flare, in praeterito, waiwo. |
| Waken, |
Wakan/ gawakan I Cl. 2. vigilare. |
| Wan, |
Wan/ deficiens. |
| Wangkussen, hoofdkussen, |
Wangarji N. cervical. |
| Wapenen, |
Wepna. N. Arma. |
| Warmen, |
Warmjan I Cl. 1. calefacere. |
| Wasdom, |
Wahstms M. incrementum. |
| Waschen, |
Thwahan/ afthwahan / usthwahan III Cl. 4. lavare. |
| Wassen, |
Wahsjan III Cl. 4. crescere. |
| |
| |
| Wat? |
Wa? ☉. waiht & waitei? quid, aliquid? |
| Waeter, |
Wato. N. Aqua. |
| Weder, |
Withra/ adversùm, contrà. |
| Weduwe, |
Widowo. F. Vidua. |
| Wee! |
Wai! Vae! |
| Weenen, |
Wainon. I Cl. 3. {problem}. lugere. |
| Weeren, |
Warjan. I Cl. 1. prohibere. |
| Weg, |
Wigs. M. Via. |
| Wegvlieden, afvlieden, |
Afthliuhan/ II Cl. 4. fugere. |
| Wekken, |
Wakjan/ Uswakjan/ I Cl. 1. excitare. |
| Wel, |
Waila. Benè. |
| Welke, |
Wileiks/ weleiks ☉. Qualis. |
| Wen, wanneer? |
Wan. ☉. quandò. |
| Wenden, afwenden, |
Wandjan / gawandjan / uswandjan. I Cl. 1. Vertere. |
| Wentelen, oulinks Wallen, wellen, |
Walwjan. I Cl. 1. Volvere. |
| Werken, |
Waurkjan / Gawaurkjan/ V Cl. operari. |
| Werf, werve (actio, Vices) als tweewerf (bis.) als mede Werf, (acta,) een breede Plaats neffens 't water, gevoeglyk om zig op te wenden. |
Wairban. ☉. I Cl. 3. Praeterire. Voorbygaen, Overgaen. |
| Werpen, |
Wairpan / gawairpan/ II Cl. 6. Mittere. projicere. |
| Wet, |
Witoth. N. Lex. |
| Weten, |
Witan/ VI Cl. scire. |
| Weite, terwe, (triticum) |
Waitei. F. triticum. ☉. |
| Wezen, zyn, |
Wisan. VI Cl. alsmede Wairthan. Esse. |
| Willen, |
Wiljan/ VI Cl. Velle. |
| Wil, |
Wilja. M. Voluntas. |
| Wind, |
Winds. M. Ventus. |
| Winden, |
Windan. II Cl. 2. Volvere. |
| |
| |
| Winter, |
Wintrus. M. Hyems; etiam Annus. By de Winters telden de Gotten de Jaren. |
| Witte, |
Weits. ☉. albus. |
| Witten, |
Weitjan / gaweitjan. ☉. I Cl. 1. album facere. |
| Wolf, |
Wulfs. M. Lupus. |
| Wonde, |
Wund/ wond. Vulnus. |
| Wonden, |
Gawondon/ I Cl. 3. Vulnerare. |
| Woord, |
Waurd. N. Sermo. |
| Worden, werden, |
Wairthan/ II Cl. 6. fieri. |
| Worme, wurme, (Vermis) |
Waurms. M. Serpens. |
| Wortel, |
Waurts. F. Radix. |
| Wraeke, |
Wrakja. F. Vindicta, persecutio. |
| Wreken, |
Wrikan/ gawrikan/ II Cl. 3. vindicare, persequi. |
| Wraeken, Vraeken, |
Frakunnan/ VI Cl. Aspernari, contemnere, rejicere: van fra/ Ver, privativum; & kunnan/ Kennen. |
| Wy, |
Weis & Wit. Nos. |
| Wyden, oulinks Wyhen, |
Weihan/gaweihan. I Cl. 2. Sanctificare. |
| Wyk, (Vicus,) |
Weih. N. Vicus, castellum. |
| Wylen, vertoeven, |
Weilan/ gaweilan. ☉. immorari. |
| Wyle, |
Weila. F. Spatium temporis. ☉. |
| Wyn, |
Wein. N. Vinum. |
| Wyndruyven, Wynbeziën, |
Weinabasja. N. Uvae. |
| Wyngaerdhof, |
Weinagards. M. Vinea. |
Voor onze Y vindmen in 't Gottisch EI.
| |
Y.
| Nederduytsche. |
Gottische. |
| YZer, |
EIsar. N. Ferrum. |
| Yzeren, |
Eisarneins. Ferreus. |
| |
| |
De klank, voor welken men nu ter tyd, vermits de zagte uytspraek, by ons de Z gebruykt, wierd éértyds, en word óók nog veel al door S verbeeld, even gelyk in 't Gottisch.
| |
Z.
| Nederduytsche. |
Gottische. |
| t'ZAmen, |
SAman/ Samana. Simul. |
| t'Zaemgelykende, |
Samaleiks/ Similis. |
| Zaeyen, |
Saian. Seminare, praet. Saiso. |
| Zat eten, |
Sad itan/ implere ventrem. |
| Zak, |
Sakkus. M. Saccus. |
| ik Zal, (in futuro tempore) |
Skal/ skuld. Beteekent ook een Schuld of Pligt, Debitum. |
| Zalven, |
Salbon / gasalbon. I Cl. 3. Ungere. |
| Zeeplaets, |
Faurmarei/ Locus maritimus. |
| Zegelen, |
Sigljan/gasigljan. I Cl. 1. Signare. |
| Zelden, |
Silda/ rarò. als Sildaleiks/ Mirabilis, Zeldsaemgelykende, en Sildaleikjan/ I Cl. 1. admirari. |
| Zelve, |
Silba. M. Silbo. F. Ipse. a. |
| Zenden, |
Sandjan. I Cl. 1. Mittere. |
| Zennep, mostaertzaet, |
Sinaps. M. Sinapis. |
| Zes, |
Saihs/ Sex. |
| Zesde, |
Saihsta. Sextus. M. Saihsto. Sexta. F. |
| Zetel, |
Sitls. M. Cathedra, nidus. |
| Zetten, stellen, |
Satjan/ gasatjan. I Cl. 1. Ponere, collocare. |
| Zeven, |
Sibun. Septem. |
| Zig, zich, |
Sik. Se. |
| Zie! |
Sai!! Ecce! |
| Zien, oulinks Sichen, |
Saiquan/ gasaiquan ☉. III Cl. 5. Videre. |
| Zieke, |
Siuks/ Morbidus. |
| Ziekte, |
Siukei F. Infirmitas, morbus. |
| Ziele, |
Saiwala F. Anima. |
| |
| |
| Zilver, |
Silubr, N. argentum. |
| Zinken, |
Sigwan II Cl. 2. mergère, submergere. |
| Zitten, |
Sitan/ gasitan/ III Cl. 3. sedere. |
| Zoeken, |
Sokjan I Cl. 1. quaerere. |
| Zoen, rantzoen, |
Saun. N. Redemptiouis pretium. |
| Zole, |
Sulja. N. Solea. |
| Zonne, |
Sunno. F. Sol. |
| Zoo, |
Swa/ sic, & Swa swe/ sicut. |
| Zoon, |
Sunus. M. |
| Zorgen, |
Saurjan I Cl. 1. sollicitum esse, & saurgan I Cl. 2. Dolere, tristari. |
| Zout, |
Salt/ sal. |
| Zugt, zucht, |
Sauhtei F. infirmitas. languor. |
| Zulke, |
Swaleiks/ talis. |
| Zuster, |
Swistar. F. Soror. |
| Zwaeger, |
Swaihra. M. Socer, & swaihro. F. Socrus, Zwagerinne. |
| Zwamme, |
Swamms. M. Spongia. |
| Zwarte, |
Swarts/ Niger. |
| Zweeren, |
Swaran III Cl. 4. Jurare. |
| Zwegelen, |
Swiglon I Cl. 3. tibiis canere. |
| Zwyn, |
Swein. N. Porcus. |
| Zy, |
Eis/ nominat. plur. illi. |
| Zygen, afzygen, |
Sigan/ gasigan III Cl. 3. delabi. |
| Zyne, |
Seins/ suus. |
| Zwavel, zwevel, |
Swibla. F. Sulphur. |
| Zwindig, veel, (fraequens,) & gezwind (citò.) |
Swinths/ validus. |
| Zwoegen, anhelare, animam molestè ducere. |
Gaswogjan I Cl. 1. ingemiscere. |
|
|
Auteursrechtelijk beschermd