Het monster van de oorlog

[p. 164]

Omdat-ie zoo neutraal is

De oorlog heeft ook in ons land
Een werking, die fataal is:
Hij schiep den man die steeds beweert,
Dat-ie toch zoo neutraal is.

En, daar zijn liefde tot ons land
Zoo diep en kolossaal is,
Ons ophitst tegen 't Duitsche Rijk,
... Omdat-ie zoo neutraal is.

Wanneer in Pruisen de kozak
Moordt, brandt tot alles kaal is,
Dan roept hij: kijk naar België!
... Omdat-ie zoo neutraal is.

Hij leest, dat in Galicië^*
De Rus steeds aan de haal is:
‘'t Mocht wat’, zegt hij, of wel hij zwijgt,
... Omdat-ie zoo neutraal is.

Beschiet de Duitscher eenen post
Die op een kathedraal is,
Dan vindt-ie dit weer echt barbaarsch,
... Omdat-ie zoo neutraal is.

Beschermt de Duuts^* der Vlamen taal,
Die toch ook onze taal is,
Dan wordt-ie plotseling anti-Vlaamsch
... Omdat-ie zoo neutraal is.

En wordt ons ras in Afrika
Verguisd, dat 't een schandaal is,
Dan vindt hij dat men overdrijft,
... Omdat-ie zoo neutraal is.

* Galicië: landstreek in Polen, vroeger deel uitmakend van het keizerrijk Oostenrijk-Hongarije.

* de Duuts: de Duitser.

[p. 165]

 

Vertelt men hem, hoe misselijk

 

Dit anti-Duitsch kabaal is,

 

Dan scheldt hij u voor vuile mof,

 

... Omdat-ie zoo neutraal is.

 

 

 

Wat ook de Franschman doet of Brit,

 

Hij zegt, dat 't ideaal is.

 

Den Duitscher geeft hij alle schuld,

 

... Omdat-ie zoo neutraal is.

 

 

 

Hij wordt zoo anti-Duitsch totdat

 

't Met hem een soort van kwaal is.

 

Verwenscht en vloekt al wat Germaansch,

 

... Omdat-ie zoo neutraal is.

 

 

 

Het beste wat zoo'n man kan doen,

 

Zoo hij althans normaal is,

 

Is naar het oorlogsveld te gaan,

 

... Omdat-ie niet neutraal is.

 

 

 

Leert hij dan ergens aan het front

 

Wat wel zoo'n Duitsch onthaal is,

 

Misschien dat hij dan spijt gevoelt

 

Dat-ie niet meer neutraal is.

 

 

 

Albert Perdeck (1888-1973)

Albert Perdeck had zijn jeugd in Duitsland doorgebracht en bleef dat land en zijn cultuur tijdens de Eerste Wereldoorlog verdedigen, ook getuige versregels als: ‘Germanen! Volk van heldenmoed,/ Van denkers, dichters, al wat goed/ En groot is in de menschen./ Uw vaan is rein, grootsch is Uw strijd.’ Bovenstaand gedicht verscheen op 3 april 1915 in De Toekomst, Weekblad voor Nederland. Een gedeelte ervan staat ook afgedrukt in Perdecks herinneringen aan deze periode, verschenen onder de titel Wie verder gaat wordt doodgeschoten (1968). Het blad De Toekomst sympathiseerde duidelijk met Duitsland en bleek ondanks een aanvankelijke ontkenning ook vanuit dat land finan-

[p. 166]

ciële steun te krijgen. De hoofdredacteur, de conservatieve Delftse hoogleraar J.H. Valckenier Kips, werd in de jaren dertig een van de grondleggers van het Nederlandse fascisme. Maar wie tijdens de Eerste Wereldoorlog partij koos voor Duitsland, kon zich uiteraard ook in een heel andere richting ontwikkelen.