Het monster van de oorlog

[p. 138]

Overste Speenhoff

Wanneer ik door ons ministerie
Als overste word aangesteld,
Dan ruk ik uit met onze troepen,
Dan zing ik op het oorlogsveld.
Dan trek ik als gewapend zanger
Door ons gezegend Vaderland.
Mijn instrument is dan mijn degen,
Mijn vrouw is dan mijn adjudant.

Dan gaan we rats en boonen eten
Zooals 't heele regiment,
We komen elken vrijdagmiddag
Om ons enorme traktement.
Mijn haar wordt dan gemillimeterd,
Mijn baard krijgt de soldatenvorm,
Mijn lange, zwarte, dichte soepjas
Verandert in een uniform.

Wanneer de troepen ergens rusten,
Nadat er lang getippeld werd,
Dan stap ik op de keukenwagen
En zing een ode aan de snert.
De horenblazer begeleidt me,
De tamboer roffelt me de maat,
Het vrije veld wordt m'n comedie
En m'n publiek is de soldaat.

Als ik als overste ga dienen,
Dan leve de artistenstand,
Ik geef ze 'n millioen subsidie
Ten koste van ons lieve land.
Een peloton rijks grappenmakers
Zorgt voor de stemming in het fort,
En dat de heele bende jongens
Een lachend, zingend leger wordt.

[p. 139]

 

Als ik als overste ga dienen,

 

Als m'n collega predikant,

 

Dan maken we ons beiden nuttig

 

In het belang van Nederland.

 

De een die zegt gedenk te sterven

 

En spreekt er van de eeuwigheid,

 

De ander zegt gedenk te leven

 

Liefst naast een goed gezinde meid.

 

 

 

J.H. Speenhoff (1869-1945)

Speenhoff (zie ook rubriek 2) schreef in De Telegraaf over de tournee die hij in 1914 op verzoek van de overheid samen met Cesarine Prinz langs de forten maakte. Deze stukjes, die veel dagelijkse bijzonderheden over het soldatenleven bevatten, verschenen in hetzelfde jaar in boekvorm onder de titel In de forten. Bovenstaande tekst is te vinden in Speenhoffs Soldatenliedjes (1916). Daarin staat ook een voorbeeld van het soort vrouwenliedjes dat bij de soldaten erg in de smaak viel: ‘Honneponnig Janneke,/ Schenkt biertjes in het kanneke,/ Bakt koekskens in haar panneke,/ Ons Janneke van Dam.’