Surinaams
De invloed van het Surinaams op het Nederlands is te verwaarlozen. ‘Zet je bil neer’ is een Surinaamse uitdrukking (een uitnodiging om te gaan zitten) die ik nog nooit heb horen gebruiken door een Nederlandse Nederlander. Dat geldt ook voor ‘Zak je staart daar’, dat hetzelfde betekent, maar minder vriendelijk is. Zijn er eigenlijk wel Surinaamse woorden opgenomen in het Nederlandse spraakgebruik?
Die vraag is niet eigenaardig als bedacht wordt dat de taal van de Amerikaanse zwarten wel terug te vinden is in het Amerikaans. Het woordje bad bijvoorbeeld, dat in Black English good betekent, krijgt die betekenis langzamerhand ook in het Amerikaans. Dat de zwarten in de Verenigde Staten hun stempel op het Amerikaans kunnen drukken, maar de Surinamers niet op het Nederlands, komt misschien omdat de zwarten in de V.S. veelvuldig op televisie te zien en te horen zijn. De bleekscheten in Hilversum durven zoiets niet aan. Wel dubbelpresentatie, maar nog niet zwart-wit.
De wisselwerking tussen Black English en American English heeft - verrassend genoeg - niet tot gevolg dat de twee talen steeds meer op elkaar gaan lijken. Integendeel zelfs. The International Herald Tribune berichtte onlangs verschrikt dat de twee talen juist verder uit elkaar groeien. En dat is tegen alle voorspellingen in. Eerder hadden de taalkundigen aangekondigd dat - onder invloed van radio, televisie en films - de talen die in de V.S. worden gesproken steeds meer op elkaar zouden gaan lijken (homogenizing).
Niets is minder waar, zo blijkt uit een onderzoek van de Universiteit van Pennsylvania. Volgens dr William Labov, onlangs nog op een taalcongres in Groningen, weerspiegelt het uit elkaar groeien van het Black English en het American English de toenemende isolatie van de zwarte bevolking in de V.S.
De studie stelt dat een gewoon gesprek tussen zwarten en blanken steeds moeilijker wordt. Het klinkt onwaarschijnlijk, maar over het onderzoek is drie jaar gedaan, als dat wat zegt. De zwarte kinderen zitten in een nog lastiger situatie, aldus Labov. De meeste spreken vóór hun zesde jaar nooit met een blanke. Volgens Labov ontwikkelen de zwarten zelfs een eigen grammatica.
Blijft de vraag hoe het staat met de invloed van het Surinaams op het Nederlands. Voorbeelden daarvan graag sturen naar de redactie van Vervolgens, Postbus 1002, 1000 BA AMSTERDAM.
Auteursrechtelijk beschermd