Herinneringen

23. J.E.F. de Kok aan De Jonge, 2 okt. 1935.⁷⁵

vergun mij dat ik mij rechtstreeks tot u wend punt premisse dat eene speciale industrie moet worden aangegrepen om als sluitpost voor de begrooting te dienen is nimmer te verdedigen en ingeblazen door ondeskundigen in en buiten volksraad punt regeering kan weten dat wij in ruime mate direct en indirect aan schatkist bijdragen zooals onze hoofdvertegenwoordiger⁷⁶ met sprekende nauwkeurig gecontroleerde en door niemand weerlegde cijfers overtuigend heeft aangetoond punt gezien den nood der schatkist waren petroleummaatschappijen bereid tot een vrijwillig offer van vijfmillioen voor begrooting 1936 punt teneinde dit in een het gouvernement waardigen vorm te brengen stellen zij voor twee gulden extra per ha in eens te betalen voor nieuwe exploratie-contracten punt aldus zal geen sprake behoeven te zijn van onverdedigbare prijszetting omdat hier aan afwenteling niet kan worden gedacht en het gouvernement heeft een jaar tijd om zich te beraden en te onderzoeken of verdere maatregelen noodzakelijk en redelijk zijn punt voor alle oliemaatschappijen die in indie willen werken en verder kijken dan den dag van vandaag is zulk eene betaling van twee gulden veel aantrekkelijker dan speciale tegen haar gerichte ordonnanties die haar zullen verlammen en waarin zij nimmer zullen kunnen berusten punt als indie thans het voorbeeld zou geven van speciaal de olieindustrie aan te pakken zal ons in landen als japan mexico enz waar groote moeilijkheden te overwinnen zijn de behandeling in eigen land met recht voor de voeten worden geworpen punt maatregelen als indie thans overweegt zullen eene strekking en nawerking hebben die voor ons desastreus zullen zijn op een veel en veel wijder gebied dan de

75 Telegram. Uit 's-Gravenhage. Afschrift. Zie Herinneringen, p. 336.

76 B.Th.W. van Hasselt. Zie Handel. Volksraad 1935-1936, p. 565 e.v.

[p. 441]

ondeskundige buitenwereld beseft punt zij zullen onherstelbaar blijken en ik zou mij niet verantwoord achten als ik uwer excellentie niet met den grootsten nadruk vroeg thans niet een besluit te nemen dat misschien tijdelijk den man in de straat zal bevredigen maar dat niet enkel onverdedigbaar zou zijn doch tevens voor de betrokken industrie eene calamiteit zou beteekenen punt inplaats daarvan kan voor 1936 de vijfmillioen gevonden worden op eene wijze die niemand onherstelbaar schaadt iedereen moet bevredigen en die de mogelijkheid tot koel en nuchter beraad opent punt vol vertrouwen wachten wij uwer excellenties beslissing af