Ik ben een echt genie. De briefwisseling van Max de Jong en Hans van Straten 1942-1951

Amsterdam, ca. 1 augustus 1949

[in bovenmarge, ondersteboven] P.S. Ik wil natuurlijk wel mee naar Parijs, maar dan moet jij betalen.

Beste Hans,

Hee nee, wat was er dan met jou loos, wat Olga Rodenko direct zag? Ik zou het niet zo maar weten te zeggen, maar schrijf het me nu dadelijk even, dan zal ik er zo goed mogelijk commentaar op geven. Ik heb deze week tijd, doordat mijn beide werkgevers (nummer twee is geheim) met vacantie zijn. Wat ik eventueel aan je op zou kunnen merken is a) een zwak sadistisch inslagje, net genoeg om je in het polemiseren te stade te komen b) een eveneens zwak homoërotisch inslagje, net genoeg om de conversatie over literaire aangelegenheden te sauzen, maar aangezien vrouwen te stom zijn voor literatuur, is het moeilijk om vast te stellen wat oorzaak en wat gevolg is.¹ Hoe het overigens ligt tussen jou en de vrouwen, is me inderdaad niet duidelijk, ik voel je in dezen niet aan, zoals ik het bijna iedereen wel doe, maar tast in het duister. Uiteraard zal het opscheppen wel een aequivalent

1 [in de marge] ook heb je ze nogal achter de ellebogen, maar dat staat eveneens met de intelligentie in verband

[p. 144]

zijn, dat in belangrijke mate komt in plaats van het vrijen en brijen, maar dat is algemeen. De hoofdeigenschap, waardoor je volgens mij gekarakteriseerd wordt, is de tegendraadsheid, het sensatie zoeken, kort en goed het puberale. Deze eenzijdigheid is het, die voor een belangrijk deel je denken en je persoonlijkheid verpest.² Deze protestachtigheid is het, waaraan ook Emiel van Moerk. ziek gaat, en beiden doen jullie het op dezelfde manier, namelijk de manier van Du Perron. Als je dit psychiatrisch wilt verantwoorden kom je bij een of twee ondervormen van de schizophrenie terecht, maar het heeft zelfs geen zin, om die termen hier te vermelden, want het zijn afschuwelijke psychoses, terwijl het bij jullie alleen maar een flauw psychopathisch trekje is zo niet een gewone karaktertrek. In het algemeen gaat mijn belangstelling sterk uit naar psychopathieën (aangeboren structuurveranderingen) en nauwelijks naar neuroses (verworven idem), dus wellicht beschouw ik de speculaties van Olga als apekool. Deel ze me om dat te beoordelen om te beginnen even mee!

Max.

2 [in de marge] puberale onvolwaardigheid