Verantwoording
Dit boek rust op twee benen. Het is een kort relaas van wat er na 1945 in de Belgische politiek voorviel, om het geheugen wat op te frissen. Het is ook een behoedzame poging om door de loop der gebeurtenissen heen de basismechanismen die in het politiek leven werkzaam zijn te ontwaren.
Het verhaal van veertig jaar politiek levert het grondmateriaal. Het wordt nu en dan onderbroken om een verband aan te tonen en de rode draad bloot te leggen. Als alles goed gaat komt daar na verloop van tijd een robotfoto van ons politiek stelsel uit te voorschijn. Ik weet wel dat dit procédé geen haarscherpe beelden oplevert, maar toch valt op die manier wellicht voldoende licht op een paar scharnierverschijnselen, zoals de verzuiling, de compromisvorming en de pacten waartoe ze leidt.
Dit is geen academisch tractaat. Voetnoten zijn er niet. Waar overwegingen niet behoren tot het algemeen ideeëngoed is de naam van een of meer auteurs in de tekst vermeld. Achter in het boek kan men dan de bibliografische aantekeningen vinden. Ook het gebruik van politiek-wetenschappelijk jargon is zoveel mogelijk vermeden. Dat alles maakt dit werk wellicht nog kwetsbaarder. Maar misschien leidt de verhoogde toegankelijkheid, die zo ontstaat, tot wat meer reflectie over het politieke bedrijf, dat het onze is.
Bij het herschrijven, in het voorjaar van 1986, van de oorspron-
Auteursrechtelijk beschermd