|
| |
| |
| |
V.
Beraedslaging.
Natuerlyk wierd er al drinken geredekaveld over hetgeen door Loden verteld was geweest. Byna elke omstandigheid moest hy herhalen, om aen de nieuwsgierigheid van den een en den anderen te voldoen. Men tikte met hem, men dronk op zyne gezondheid, en de tyd ging voorby.
- Verdonders, zei de kapitein, 't is twee of daeromtrent, en wy zyn nog nieverst! Zwygt nu daer van, mannen; 't is hooge tyd van wat anders aen te gaen en te peizen op hetgeen er ons te doen staet.
Het moest hun geen twee mael gezeid zyn van te zwygen: als 't laetste woord van Baekeland uit zynen mond was, had men een muize hooren loopen te midden dat volk, te vooren nog zoo woelig.
- Loden, 't is gy van dage die de man zyt; zeg eens en rap en klaer, hoe wy gemakkelykst aen het geld van Libeers zullen geraken?
- Kapitein, ik weet geen woord meer dan in onze laetste byeenkomste, en ik boude staen wat ik daer hebbe gezeid: er is in de hofstede vele geld, en wy konnen er niet achter gaen zonder te welen waer het verdoken is.
- Kunt gy niet uitpeizen waer?
- Daer is geen peizen noodig! Gy hebt Naes onder uwe handen: indien hy spreken wilt, daer zult gy zekere inlichtingen krygen, want zyne moeder en houdt niets gedoken voor hem, en hy begint zelve al geld te ontvangen en uit te geven.
- Gaet er omme dan en brengt hem hier, gy baes! maer verblind en koord hem wel, verstaet gy?
- Verstaen, kapitein! - antwoordde de baes, en met een lampje in de hand, ging hy 't kamerken binnen.
- Ik alleene voer het woord, vervolgde Baekeland, tot dat wy zien hoe de zaken draeijen: de omstandigheden zullen wel aenwyzen wanneer de tyd van spreken voor u gekomen is.
- En ik die zoo wel gekend ben, vroeg Loden, ik moet weg zeker?
- Blyf maer, hy kan u toch niet zien, en als gy zwygt, u niet verstaen. En dan nog, of verkende hy u, hy zal al gelyk uit onze handen niet meer.....
| |
| |
De kamer-deure ging open en Naes verscheen, voortgesleept by koorden die zyne handen nepen, met eenen rooden doek voor zyne oogen, en voor een deel van zyn aenzigte gebonden. By zyne intrede, sprongen de moordenaers op, ruttelden hunne banken of stoelen, en maekten gedruis om te doen hooren dat zy met velen waren en den jongman vreeze in te jagen. Inderdaed, hy beefde en week achteruit: maer twee felle arms stooten hem voorwaerts, tot in 't midden van de ronde.
Geheel de bende zettede zich neder en zweeg: er volgde een oogenblik van doodsche stilte.
- Jongman, zei Baekeland, gy zyt in treffelyk gezelschap, en ik weet niet waerom gy zoo staet te beven!
Waerlyk als de zware stemme van den vreeden moordenaer in de ooren van den gevangenen klonk, zag men zyne lidmaten intrekken en zyne beenen klutteren.
- Jongman, zei Baekeland voort, zonder eene antwoord af te wachten, wy gaen u iets vragen, en 't is van hier regtuit de waerheid te zeggen, zonder bedrog, zonder ommewegen. Zyt gy regtzinnig, er zal u geen leed noch geene pyne aengedaen worden; maer voel ik dat gy wederspannig zyt en met valschheid voor den dag komt, zwicht u, kerel! wy zyn mans genoeg om u, spyts den duivel, tot regzinnigheid te dwingen. Onthoudt dat wel!
Naes, hoe beangstigd ook, hadde toch wat moed gekregen. Tegenweer kon hier niet helpen, hy wist het wel, maer al te vele benauwdheid kon ook nadeelig zyn, en de moordenaers te stouter maken. Ten anderen, niet meer twyfelende of hy ging vermoord zyn, een soorte van onverschilligheid was schielyk in zyn herte en in zyne houding gekomen.
- Vooraleer ik een woord spreke, zei hy, moet den doek van myne oogen, opdat ik zie met wien ik te doen hebbe; gy zegt dat ik in treffelyk gezelschap ben!.... treffelyke menschen moeten zich niet verduiken.
- Jongen, zei Baekeland met nydigheid, als gy iets te vragen hebt, dien toon niet meer te nemen, of gy zult er kwalyk van afkomen; 't is wy die hier bevelen geven, maer gy niet! Nogthans, om u te toonen dat wy niet wonderlyk zyn, 't zal geschieden volgens uwe begeerte.
Op een teeken van den kapitein, trokken al de moordenaers een doosken uit hunnen zak, zy strooiden wat poeijer op het platte van hun handen, en vreven er hun aengezigte mede. Zy wierden zwart gelyk mooren en geheel onkenbaer.
De doek viel van Naes zyn oogen, en hy kon zien. Eerst, bedwelmd door gespannen te zyn aen het gezigte, en met der daed niets onderscheidende in dat duister kotje, vreef hy aen zyne oogen: hy zag klaer, maer die zwarte moordenaers wezens, en die vier-en-twintig stralende oogen, allen naer hem gerigt, ontstelden hem zoodanig, dat hy steun zocht om niet neder te zinken. Geheel zyne moed was verdwenen; hy peisde meer dan ooit dat zyn laetste uer gekomen was, en wankelde en slingerde 'lyk iemand die bedronken is, binst dat de moordenaers half luide loegen met zyn verschot en zyne benauwdheid.
| |
| |
Het duerde nog eenen oogenblik voor dat er iemand sprak of roerde, en die stilzwygendheid viel den jongman zoo vreed. Ieder keere dat hy 't waegde van eenen schuinschen oogslag te geven op het volk dat rond hem zat, scheen zyne toestand schrikkelyker, en hy was benauwder en bleeker.
- Jongman, zei de zelfde zware stemme, zyt gy bereid om regtzinnig te antwoorden op al onze vragen?
Naes keek op naer den kant van waer de stemme kwam, maer spreken durfde hy niet.
- Hoe is 't? wierd er nog eens wat heviger en met eenen vloek tusschen gezeid, zyt gy bereid of niet?
Eene koude trilling liep van onder tot boven door al de lidmaten van Naes Libeer; aen zulke tale was hy niet gewend.
- Wat belieft er u? zei hy, zonder te weten wat er uit zynen mond kwam.
- Ja of neen, seffens!
- Mynheer, mag ik u iets vragen? en indien gy my dat zegt, ik beloof alles.
- Laet hooren.
- Wat hebt gy gedaen met myn broeder? Leeft hy nog, of is hy dood?
- Ah! daerop zal ik regtuit antwoorden, en de ware waerheid, zulde, op dat gy ook niet liegen zou: uw broeder leeft en hy is zoo gezond als gy.
- Is hy ook opgesloten misschien, hier in dit huis of in het gebuerte?
- Hy is vry, vry gelyk een vogel in den busch. Niemand van ons heeft hem genaekt, verre van hem leed te doen, niet waer, makkers?
- Niemand..... spraken al de andere zwarte monden.
- Hy is dan t'huis by moeder, hy weet dat ik hier ben, en.....
- Nu antwoorde ik niet meer, vriend. Waer hy nu is, weet ik geenszins; en dat hy zelve weten zou waer gy voor den oogenblik zit, hope ik wel van neen, en dat om byzondere redens. Gy hoort, niet waer? dat ik regtzinnig ben; in gevolge uwer belofte, moet gy my nu ook regtzinnig antwoorden.
- Ik zal myn woord houden.
- Vooreerst, 't is achter geld dat wy uit zyn; geld moeten wy van u hebben eer gy los geraekt, en vele!
- Ach! als het maer geld is! Laet my naer huis gaen, moeder zal er my geven, en ik zelve zal 't u brengen, zoo vele als gy vraegt!
- Dus weet gy dat uwe moeder magtig vele geld liggen heeft!
- Magtig vele, dat zeg ik niet. Maer toch genoeg om u te voldoen. Ach! laet my er ommegaen; moeder zal er seffens geven, en ik koom er straks mêe op!
- Zoo ligte niet, jongen, zoo ligte niet! Wy betrouwen u wel, maer toch zoo verre niet, en gy moet eerst van uwe regtzinnigheid betere bewyzen geven. Gy komt daer van te zeggen dat er in uw huis vele geld ligt: zeg nu schoone in welke plaetse het verdoken zit.
- Moeder weet dat, Mynheer! God zy geloofd, 't is zy alleene nog die meester is 't onzent.
| |
| |
- En gy weet er niets van?
- Neen, niets, voorzeker!
- Ah! Ah! riep Baekeland, zwart ziende en regte springende; ik zie op uw aenzigte dat gy liegt! Peis maer wel op het gene gy zegt, en wees verzekerd dat, indien van uwe lippen eene leugen rolt, gy vroeg of late dit mes hier tusschen hals en nekke krygt.
En dat zeggende, greep hy, van langst den muer, een blinkende mes, hefte het op, en zwaeide het dry, vier keeren voor de oogen van den jongeling.
Het stael had Naes zelfs geraekt, hem doen beven en eenen stap achteruit wyken. Hy gevoelde dat het ernstig was; zyn leven was in gevaer indien hy niets verklaerde; en kwam hy de plaets aen te duiden van zyn moeders geldbeurze, hoe naer zouden de moordenaers niet er achter gaen den volgenden nacht, en doen gelyk te Langemarck! De vreesselykste gedachten bestormden Naes eenen oogenblik; maer hy had niet vele tyd om te overpeizen wat er hem te doen stond; de grove stemme van den rooverskapilein hadde nog eens al gezeid: - Rap moet gy spreken!
- Laet my om de liefde Gods, smeekte Naes, laet my naer huis gaen; niemand on zal ooit weten dat ik hier ben geweest, en geld zal ik u brengen zoo vele gy wilt, al dat er in myn huis is; anders, het is zeker, gy kunt het nooit vinden!
- Nuttelooze praet! Gy zyt groot genoeg om te weten dat al uwe vragen, vragen in den wind zyn, en dat er uit onze handen niet levende te geraken is, zonder te voldoen aen onze minste begeerten. Ah sa! daer is nu tyd genoeg verloren: begint, eens rap te zeggen waer het geld ligt, dat wy moeten hebben.
- Kan ik meer dan de waerheid zeggen? 't is zeker dat ik het niet al en wete liggen.
- Gy zult ten minste zeggen wat gy weel.
- Hé wel, Mynheer, in de hoogkamer van ons huis, onder de groote kasse, ligt er een yzeren koffertje onder de tiggels verdoken; mag ik er omme gaen? 't is voor u.
- En 't ander geld?
- Geen meer!
- Geen meer! Onnoozelaere, schreeuwde Baekeland, regte staende voor den jongeling, meent gy ons dwaes genoeg om te gelooven dat ryke boeren 'lyk gy, al hun geld in één en 't zelfde plaetsken duiken? Neen, daer is nog elders munte, en gy weet waer; rap moet gy spreken!
En hy schudde Naes by zynen arm, terwyl de andere moordenaers regte sprongen, dat eenige van hun wapens uittrokken en ze deden ruttelen.
- Ik heb u nooit misdaen, zuchtte Naes; ik weet niet, ik mag, ik kan......
- Gy moet!
- Als 't u belieft, laet my al dat geld halen; ik zelve zal 't u brengen, zonder ooit u te verraden achterna.
| |
| |
- Spreken moet gy! riep er een andere moordenaer die toesprong, en Naes by 't herte vastgreep dat zyne klêeren scheurden.
- Ik moge niet.....
Meer kon de jongman niet zeggen; zyne krachten begaven, en hy zonk neder voor de voeten der moordenaers.
'T was voor hun als of er niet en ware gebeurd: een sterke kerel omvattede het lichaem van den bewustloozen jongeling en droeg hem in 't kamerken, waer in hy geheel den voorgaenden dag was opgesloten geweest. De andere moordenaers zaten neder, en de kapitein, misnoegd en tegengekant in zyne ontwerpen, murmelde: Hy sluit gelyk een peperdoze.
De gasten altemale keken den hoofdman in zyne oogen, trachtten er in te lezen wat hy meende, en hoe hy begeerde aengesproken te worden. Hy zat naer den heerd gekeerd, bezig met zynen tabak te doen veuzen, en van tyd tot tyd eenen oogslag gevende op de stilzwygende ronde, eindelyk zei hy:
- Loden, hebt gy dat nu gehoord?
- Geheel wel, kapitein!
- Wat zegt gy daer van?
- Wat zou 'k daer van zeggen? bykans medelyden hebben met dien jongeling, die toch zoo brave is, en zyne moeder zoo geerne ziet.
- Daer mêe zyn wy niet verre, elk ende een kan dat peizen!
- Hé wel, elk ende een zou misschien wel peizen!
- 'K en verstae u niet; wat wilt gy zeggen!
- Hoort eens: ik geloove dat de jongman genoeg heeft gezeid om al het geld te doen uitkomen.
- Hy heeft niets gezeid, parbleu!
- 'T is juiste daerom: hy zou geern blyven leven, en al zyn geld en zyn goed besteën om uit onze handen te geraken; hy zou geern zeggen waer dat de vette beurze van zyn huis ligt, maer hy durft niet, uit liefde voor zyne moeder en uit vreeze van ze te doen vermoorden. Dat het geld eens lage onder het bedde waer in zyne moeder slaept?
- Inderdaed, Loden, gy doet my twyfelen; en het gene gy daer zegt is mogelyk!
- Mogelyk!... 'T en kan niet anders zyn. De arme jongen, ik ken hem te wel, voelde zich door uw vragen tusschen twee vueren: de noodzakelykheid van te liegen, en de vreeze van het leven zyner moeder in gevaer te brengen. Hy zal gepeisd hebben: hoe ware 't mogelyk dat zy de beurze rooven onder haer bedde, by nachte waerschynelyk, zonder haer te hinderen en misschien te vermoorden? Dat gedacht woeg ongetwyfeld zoodanig op zyn herte, dat hy kwalyk is gevallen van angst en van vreeze.
- Ik val in uw gedacht, - zei Baekeland, al zyne handen vryvende, binst dat de anderen teekens van goedkeuring en vergenoegdheid gaven; - en ik moete bekennen, Loden, dat gy slim zyt. Als het maer en scheelt aen de vreeze van zyne moeder te zien hinderen dat de jongen niet spreekt, wy zullen hem gerust stellen daerop, en zeggen dat er geen
| |
| |
hair van heur hoofd zal geraekt worden. Achterna, wy doen er al gelyk van dat wy willen. Wacht eens, ik zal alleene by hem gaen om schoone te spreken en te beloven; wel te verstaen, indien hy reeds tot zyn zelven gekomen is.
Volgden vyf minuten wachtens en zwygens voor de rooversbende. Van uit het kamerken hoorden zy de stemme van Baekeland, eerst vleijende, dan hitsig, eindelyk dringende en dreigende, maer antwoorde kreeg hy niet. De deure vloog toe met groot geweld, en de kapitein was daer weder, met de woede in de oogen en roepende: Daer komt geen woord meer uit, hy is tot zyn zelven gekomen, maer ziek of zinneloos; dat hy loope!
- Ja maer, dat hy loope!
- 'T is te zeggen dat de baes en de bazinne alleene voor hem zullen zorgen en verantwoorden; in zyne benauwdheid zal hy misschien aen 't geweld vallen om weg te vluchten; dat men zich wel zwichte van hem kwyt te geraken, vooraleer ik er achter kome, verstaet gy, baes?
- Alderbest!
- En nu, aen 't werk gegaen, alsof hy zelve hadde uitgebragt het gene Loden meent van het geld. Veerdig te zyn tegen van den avond, niet waer? heeft er niemand iets tegen?
- Niemand!
- Gy daer, Busschaert, met uwe dry gebuers, gy moet u plaetsen aen de vier hoeken van den boomgaerd die rond de hofsteê ligt en wel de wacht houden. Peê Verplancke met uwen broeder, gy zult zorgen voor de stallingen en de schure, waerin de knecht misschien zal liggen slapen; de anderen volgen my. 'T is al achter dat wy best kunnen inbreken, volgens dat ik gezien heb; weest zonder vreeze, ik geve myn woord dat wy zullen binnen geraken, en in weinig tyds al dat er in is, kort en kleene maken. Elk zorge wel voor zyne zaken, en luistere naer de gegevene teekens; dat de priemen goed staen, en de hamers en de booren gereed.
- Zy zyn 't al lange, kapitein.
- Gy Matheeuw Danneel, van de voornoene nog, kwansuis voor andere zaken, zult gy naer Libeers gaen om onderzoek te doen, en my voor den vieren t'achternoene komen vertellen wat gy gezien hebt; draeg een vergiftigde pille meê voor den hond, 't is het zekerste, want dikwyls doen die beesten meer kwaed dan al het volk te samen. T' avond, met het slag van den tien, bevind u al te male aen den hoek van den busch, by Lodens huis, om de laetste bevelen te ontvangen. Is het al wel verstaen?
- Ja, kapitein!
- En elk op zynen post te zyn, en voorzigtig, maer zeker aen het werk te vallen. Ik belove goeden uitval en vele kroonstukken.
- Bravo! Bravo!
- Een woord als ik mag, kapitein, vroeg Loden?
- Waer van niet?
- Wat gaen wy doen met de bewooners der hofstede?
| |
| |
- Gelyk te Langemarck, met dat verschil dat er zich geen één onder de kasse zal duiken.
- Dry onnoozele en brave vrouwmenschen! zei Loden, en hy gaf eenen zucht.
- Wat geeft dat? Zult gy nu medelyden krygen en verzuchten voor hen, na ze zelve overgedregen en verraden te hebben?
- 'T is dat ik in myn eigen dacht: die schepsels kunnen ons geen kwaed doen, en nog vele min ons beletten van al te nemen uit hun huis dat ons aenstaet; 't ware misschien genoeg met hun den mond te stoppen om het schreeuwen te beletten. Nogthans, 't is een enkele vrage, kapitein, en Loden blyft altyd uwe dienaer.
- Indien gy kundet verzekeren dat zy niet roeren zullen?
- Ik zelve zal er vooren zorgen, ze binden waer zy liggen, en straffe ondergaen achterna, is 't dat alles niet uit en valt volgens myn gezegde en uwe begeerte.
- Voor dezen keer het zy zoo; wy moeten wel toegevende zyn met u, ingezien uwe bewezene diensten in dezen aenslag die zoo wel te wege is en ons voor lange uit den nood zal helpen. Sa, mannen, naer de ruste! Het is nu late genoeg; en om den aenstaenden nacht goed wakker te zyn, daer moet toch wat geslapen worden.
Geheel de bende stond op; er wierd nog een teuge geschonken voor scheidbier, en eenen oogenblik nadien, elk trok den busch in, langst den kant van zyn hutteken, te vreden van den nacht, en met goê hope voor den aenstaenden.
|
|
Auteursrechtvrij