Journaal van 21 october 1688 tot 2 september 1696. Tweede deel

1693.
Januarius

1 Dond.

Smergens was joff. Tondi bij mij, sullende sanderen daeghs vertrecken.

Smerg. was Boision bij mij, daermede, en met Sylvius, een tour in̅ Maliebaen dede, en̅ hiel haer ten eten.

2 Vrijd.

Reed smergens naer buyten, en̅ tegen de middagh wederom, om te gaen eten.

Golstein noode mij, maer excuseerde het.

Savonts teeckende de Con. eenige depesches, en onder andere twee brieven, een aen de Graef Serclaes de Tilly en̅ een aen de Gn̅ael Major Koehorn. Aen Tilly schreef, dat hem toestondt de Cor. titulair Tobias te besigen, om te Huy te commanderen.

Smiddaghs was Jannetje Jagers bij mij, een vrouw over en weder Holl^t gaende, en̅ goedt overbrengende.

Savonts wierdt van een huurkoets eene as van̅ mijne aen stucken gereden, soo als voor 't Hoff stondt en wachte.

3 Saterd.

Smergens waeren Dierkens, Swijndrecht en̅ van der Dussen mij besoecken, hebbende te Portsmouth en̅ in 't Elandt Wicht geweest. Swijndrecht nam afscheidt, naer Holl^t vertreckende.

Sylvius, oock bij mij zijnde, hield te gast. Praete al of noch ongemacken te gemoet sach van̅ partijschappen in̅ Engel^t, en al of hij meende, dat het beter geweest hadde Con. James maer onder te houden en̅ te breydelen, in plaets van af te setten.

Naermidd. gingh met hem te voet naer de nieuwe beurs,

[p. 162]

om exercitie te doen; kocht daer een dozijn paer hanschoenen voor mijn vrouw, voor 23 schell^en.

4 Sond.

Was smergens ten Avontmael.

Naer de predicatie was Preswitz bij mij. Naer̅ middach Boision, die liet gaen en ging tot nicht van Dorp, daer 4 a 6 mans waeren en af en aen gingen, onder anderen Ittersum, l'Archer, Jalyan etc.

Had een brief van mijn vrouw, daerin seyde, dat Tien soo los was, dat niet en wiste wat noch van hem werden soude.

5 Maend.

Was smerg. niet uyt. Naermidd. was Sylvius bij mij tot 6 ueren toe.

Pieter, mijn jongen, ging in vrouwenkleeren in masquerade.

6 Dynsd.

Smergens reed naer Kinsington, en̅ was voormiddagh bij de Coning, die mij te doen gaf.

Waeyde smergens een harde storm, maer naermidd. gingh leggen. Gingh naer huys eten.

Savonts teeckende de Coningh.

7 Voensd.

Ging smerg. te voet uyt bijnaer tot Temple-Barr, maer was van̅ coetsen en veel volck in̅ vuyle straten seer geincommodeert, en door het druypen van̅ luyven.

Beginnende te regenen nam een huer-koets, en kocht een haerdijser voor̅ kamer, die voor mijn slaepkamer is.

Thuys komende, wierd genoodt tot Danckelman, en 't geëxcuseert hebbende, noch eens. Daer waeren Myl. Nottingham en Oxford, Hertogh van Schomberg en van Lymster, Myl. Galloway, S^r John Guise, de master of Stairs etc., en waeren wel getracteert, en gingh een stevigen dronck om van Rhijnsche wijn.

8 Dond.

Smerg. was Boision bij mij, en̅ gingh met hem wandelen in 't Parck, schoon vriezend weder zijnde. S^r Gabriel quam bij ons, en hield haer beyde te gast. Savonts gingh met haer tot de vrouw van Ouwerkerck, daer joff. van Ruytenburgh mede was. Sij sprack mij van joff. Tondi,

[p. 163]

joff. Vligerius en van 's Gravesande, willende half insinueren, dat de Wilde souw mogen schuldigh zijn aen 't diefstal in 't comptoir geschiet; dat sij meende dat hij 's Gravesande mede beschuldigde.

9 Vrijd.

Was kort voor̅ midd. naer buyten, de Con. hebbende gestaen om op de jacht te gaen, en alleen belet geweest zijnde door 't gruwelijck onweer en windt, die daer dese voormiddagh. In 't rijden daer nae toe seyde mij de Wilde, dat Pieter, mijn jongen, voorleden maendagh gaende in masquerade, een neusdoeck met kante voor een crawaet aengehadt hadde, en dat hij mijn camisole of veste van blaeuw en̅ goudt aengehad hadde, en die wat ingelecht ofte naeuwer gespelt hadde, omdat hem te wijdt was; dat Sophy hem, de Wilde, dat geseght hadde.

Smidd. att aen̅ Groomes tafel heel alleen. Sayer, die mij al van te voren genoodt hadde, wesende naer Londen gegaen.

Savonts teeckende de Con.

Daer quamen brieven uyt Holl^t, en̅ tijding dat de Franschen Huy verlaten hadden, maer dat sij naer Veurne in aentocht waeren; dat Rhijnfeld sigh noch wel defendeerde. Andere brieven seyden, dat men vreesde ons secours daer te laet soude komen.

Naer̅ middagh was tot joff. Golstein, daer d^r Stanley oock quam. Golstein was mede thuys.

10 Saterd.

Sophy seyde mij, dat Madeleentje Pieter mijn veste had aen sien hebben, met een schoone neusdoeck met kant om sijn hals.

Hardingh was smergens bij mij met boecken; kocht een collectie van tractaten van̅ tijdt voor 14 schell. in fol.

Tegen de middagh quam Sylvius en att bij mij.

Savonts was bij den H^r van̅ Lier, die de historie van Pieters masquerade vertelde.

Seyde, dat in̅ Haegh weder, met apparentie gesproken wierd van onse Roosebooms huwelijck met de vrouw van

[p. 164]

Warmenhuysen, en̅ dat Bennebroeck sijn Presidentschap soude afstaen in sijn faveur.

Savonts was Harding weder bij mij en kocht niets.

11 Sond.

Smergens was S^r Gabriel Sylvius bij mij. Daernae Golstein, die ten eten hield.

Nam Pieter de sleutel af van mijn kleerkas, en daernae van mijn kelder, sonder hem nochthans sijn faute te verwijten.

Naermiddach had Sylvius wederom en daernae Boision. Saten tot half negen.

12 Maend.

Smergens was Preswitz bij mij en dronck choccolate. Seyde, dat gisteren tijdinghe gekomen was dat de Highway-man, die driemael de courier naer Portsmouth de brieven onlanghs afgenomen had, gevangen was, de postillon hem hebbende uytgevonden in een huys, daer hij was, en door een lap of naet, die hij onder sijn arm had, bewesen dat hij deselve was, die hem berooft hadde. Dat vele geloofden, dat het het werck van Myl. Marleboroug was. Dat noch een groote chef van̅ dieven hier te landen mede gevangen was. Dat de Graef van Nassau, Capⁿ ter zee, formelijck met de Freulen Amelie van Hoorn was verlooft geweest, maer dat de Con. het huwelijck niet geapprobeert, en̅ het alsoo gebroken was. Dat Myl. Portland onlangs, soo de Con. over 't water op de jacht was, aen tafel gesproken had in faveur van̅ voleurs, en haer op de jonckheit, armoede etc. geëxcuseert had. Dat een voleur daerbij staende en̅ het hoorende, hem een billet geschreven had, en geseght dat tot erkentenis van sijne beleeftheit de comp^e niet soude attenteren op sekere 500 ℔, die voor hem van sijn goedt te Theobalds quamen, en̅ dat hij alleenl. 8 of 10 guinys aen̅ brenger van̅ brief wilde vereeren, dat hij oock gedaen hadde.

13 Dynsd.

Sprack met de timmerman en̅ de glasemaecker; met den eersten om mijn kelder te repareren, en̅ met den andere om de glasen, op solder gebroken, te repareren.

[p. 165]

Naermidd. ten 4 ueren gingh naer buyten, ten 8 was bij de Con.

Praete oock van Lier en van sijn vrouws wawelen.

14 Woensd.

Smergens was met Golstein naer̅ Citty. Gingen op Leadenhall marcket met een koopman en een quaker, herbergh houdende. Sagen daer een groote quantiteit van alderhande eetwaeren, en kochten wat om tot de quaker te eten, seer goede koop. Ginghen oock tot de Toy-woman, over de Beurs, en kochten het eene en 't andere. Sij seyde, dat liever had dat men haer soo terstont niet en betaelde, maer haer aen ymants huys liet komen, om 't geldt te ontfangen. NB.

. Aten tot de quaker in̅ White Lyon tavern. Sijn naem
. was m^r Frankline. Sijn wijff twee daghen van te voren
. was uyt de Countrey gekomen, en̅ verschrickt zijnde
. door 2 of 3 Highwaymen, die nochthans haer koets niet
. en attaqueerden, had een miskraem gekregen. Hij bracht
. ons om se te sien, en̅ sij sat op en gekleedt zijnde een
. ander kindt en wieghde.

. Thuys gekomen zijnde gingh nogh tot nicht Beckers,
. niemant als sij met de oude moey thuys wesende, en̅
. praete daer tot 8 ueren¹⁾.

1) In margine: Dit gepointeerde moet op den 18. Jan. wesen, en bij abuys qual. geschreven.

15 Dond.

Was smiddaghs tot Lier te gast met Dorp, sijn vrouw, Ide, Villatte, sijn vrouw en Golstein, en waeren redel. wel getracteert.

16 Vrijd.

Smerg. seyde mij de Wilde, dat 192 compagnien op Engelsche betalinghe staende, voortaen haere commissien van̅ Engelsche Secretarye souden moeten krijgen, tot mijn groote schade.

Wierd bij Sayer genoodt, maer daer nae tot joff. Golstein, door haer neef versocht zijnde, gingh daer eten.

Savonts bij de Con. zijnde was vrundel., en vraegde naer

[p. 166]

mijn broers, en principal. naer broer Lodewijck, en waerom hij, soo qual. zijnde, te Rotterdam woonde, daer geen goede lucht was.

Savonts was daer op Dryconingen dagh, naer den ouden stijl, een bal en rejouissance op het Hoff; maer ick gingh ten 7 ueren naer huys, van̅ Con. gedepesch^t zijnde.

17 Saterd.

Smergens was Boision bij mij. Wandelde met hem in 't Parck, en hield hem te gast.

Was een koude lucht en̅ niet seer veel volck in̅ Maliebaen.

18 Sond.

Smergens was met Golstein nae de stadt en gingen in̅ meeting (soo sij 't noemen) van̅ Quakers bij de Royale Exchange, Franckline, de quaker, ons daer brengende. Waeren daer tot bij eenen.

(Hier te insereren dat op̅ veerthiende qual. is gestelt en gestippelt staet).

19 Maend.

Wierdt smergens naer Kinsinghton ontboden. De Con. gaff mij te doen, en̅ liet mij voor eten weder naer Londen gaen, lastende mij, sanderen daeghs smergens weder te komen.

20 Dynsd.

Gingh voormiddagh naer Kinsinghton, en̅ sprack de Con. voormidd. niet. Gingh eten te Londen, de Con. mij niet seggende. Naermiddagh gingh weder naer buyten en̅ gaf mij de Con. werck, maer teeckende niet als savonts bijnae ten 10 ueren.

Seyde, de electie van Gorcum teeckenende, dat Voorst soo gierigh wierd.

Kreegh brieven van mijn vrouw, seggende dat Jannetje Jagers overgekomen was, maer niet of in̅ pacquet-boot van den 6., of met het schip van Capⁿ van der Hoeven, 't welck sekerlijck behouden is overgekomen; 't goedt, dat Kien daermede bestelt hadde, te recht gekomen zijnde.

21 Woensd.

Smergens quam Sonnius bij mij, en̅ gingh met hem de schilderijen sien van Lankring, die verkocht stonden te werden. Gingen te voet. Smiddaghs hield hem ten eten.

[p. 167]

Naer den eten quam Boision, en daernae l'Archer, die langh sat en talmde over sijn questien met Steenbock.

Smergens nam een peruyck van Valencé, daer voor gaf 4 pond 15 schell^en.

Smergens naer huys gaende, rencontreerde bij Charring-Cross Slydrecht en̅ de soon van̅ H^r Schonheiden, Portlands neef, zijnde die mergen gekomen van het schip van Capⁿ la Cave, die geseght hadde goedt voor mij in te hebben.

Had schrijven van mijn vrouw, dat Jacoba Bartolotti geseght hadde, dat Beuningen veel beter was en hoop tot sijn herstellinge.

22 Dond.

Smergens waeren Sylvius en Boision bij mij; quamen weder naer dat de Con. uyt de caros hadden sien inkomen en̅ aten bij mij. Naer den eten gingh Sylvius wegh, en Boision met mij naer de vrouw van Ouwerkerck, daer joff. van Ruytenburg was, en quamen daernae ....¹⁾ en Mad^lle Roye, een vette poesel, gelijckende aen Masson, haer broeder. Praeten van het huwelijck van̅ Hertogh van Richemond met Lady Bellasis, 2 a 3 jaer ouder wesende als hij.

Smergens schreef een brief van recommandatie aen Schaephuysen, Gouverneur van Suriname, voor eenen Bruningh, op versoeck van Ireton en̅ Myl. Scarborough.

1) Niet ingevuld.

23 Vrijd.

Gingh smergens naer Kinsinghton, en, niet binnen geroepen werdende, smiddags weder naer huys.

Boision was daer smergens bij mij, en naer ick sagh soude wel hebben willen medegaen, maer vraeghde hem niet.

Savonts was bij de Con. en teeckende hij.

24 Saterd.

Smergens was Sylvius en Boision bij mij, maer hield geen van beyden.

25 Sond.

Begon de voorgaende nacht sterck te vriesen.

Had smiddachs Silvius te gast.

Naermiddagh quam Slydrecht, en̅ gingh met mij savonts tot Mevrouw Dorp, daer een deel jonghe vogels speelden.

[p. 168]

Smergens was Preswitz oock bij mij. Vertelde dat hij savonts te voren ingekomen was, daer Dorp en̅ Zouteland met twee hoeren aen tafel saten.

26 Maend.

Smergens was Preswitz bij mij. Wandelde met hem in̅ Maliebaen, en hield hem smidd. ten eten.

Had Sayer gesproken, die quade tijdingen in 't hooft hadde, en off de Franschen hier, in Engel^t of in Schothlant desseynen hadden.

Naermiddagh gingh met Preswitz in̅ Comedie, bij Coventgarden, daer sij van Henry the II. speelden, maer kon comedianten niet wel verstaen noch hooren wat sij seyden. M^rs Berry speelde voor de Con. vrouw, en m^rs Bras-Girdle voor sijn maitres, die de Con. liet vergeven in haer presentie. Sayer quam bij ons sitten. De beste plaetsen waren van een Engelsche croon.

27 Dynsd.

Was smergens naer Kinsinghton. Sprack de Con. smergens en gaff mij te doen.

Gingh weder te Londen eten, en naermiddach weer nae buyten.

Savonts teyckende de Con. en was vrundelijck, praete van Lier, van van Beuningen etc.

Schreef aen mijn vrouw.

Sprack nicht ......¹⁾ en sag de nieuwe dutches of Richmond.

1) Onleesbaar.

28 Woensd.

Smergens waeren bij mij Boision, Sylvius en l'Eremitage; de twee eerste hield ten eten.

Sylvius had al weder swaermoedighe discoursen. Saten tot half sevenen. Doen gingh tot nicht Becker, die speelde met Zuylestein en een van̅ jonghste Villersen.

Silvius seyde, dat Mylord Moone binnen weynigh daghen in̅ sael van Westminster stondt een tryall te hebben, en̅ dat daer groote preparatien toe gemaeckt wierden.

Kreeg een valies-coffertje met eenigh goedt uyt Hollandt.

[p. 169]

29 Dond.

Boision was smergens bij mij en att daer smiddaghs

30 Vrijd.

De Con. quam in 't Parlament, om de Bill te passeren, daerbij de Commons toestonden (doch waeren maer weynigh stemmen, die voor̅ Con. overhaelden) dat de Lords haer eygen Estate souden taxeren.

Men seyde, dat gisteren Capⁿ Whitney, de fameuse Highway-man, gecondemn^t was ter galghe, en̅ dat hij, komende van sijne sententie te hooren en naer̅ gevanghenis gaen̅ in̅ koets met Capⁿ Richardson, een goed en standvastigh wesen thoonde. Sylvius att bij mij.

Naermiddagh gingh naer buyten, maer geen brieven gekomen zijnde en̅ de Con. met Nottingham en Blatwait tot laet besigh geweest zijnde, stelde mij uyt tot de naeste reys.

Men seyde, dat Myl. Moulgrave met Myl. Devonshire harde woorden in 't Parlam^t gehadt hadden.

Savonts was Stanley bij mij te Kinsinghton. Seyde, dat men seyde dat Franc. Villers een kindt bij Noyelle in̅ Haegh gehadt hadde.

Daer quam een verbodt, dat geen koetsen van 't Hoff naer 't dorp Kinsinghton mochten rijden.

31 Saterd.

Smergens was Sylvius bij mij, en̅ att smidd. bij mij. Savonts was tot de H^r van̅ Lier, die daeghs te voren van een colicq weder qualijck geweest was. Seyde en passant, dat Goltstein een goedt slagh van een man was.