Oeuvres complètes. Tome IX. Correspondance 1685-1690

[p. 108]

N^o 2444.
E.W. von Tschirnhaus à Christiaan Huygens.
10 octobre 1686.
Appendice au No. 2443.

La copie¹⁾ se trouve à Leiden, coll. Huygens.
Chr. Huygens répondit par le No. 2452.

Kieslingswaldae è Musaeo meo 10 Octob. 1686.

Nobilissime Vir

Amice plurimum colende.

Annus fere elapsus est ex quo te salutatum Hagam Comm. ibam, reversus in patriam varia sese obtulere negotia, in his hactenus plus ac dici potest hic meus Tractatulus me districtum tenuit, quem procuravi, quantum per ingens adeo intervallum licuit, ut accurate sensuique meo apprime conveniens adaptaretur et imprimeretur; hunc Tibi jam mitto, enixissime rogans, ut eundem quemadmodum mihi praesens amicè promisisti, Parisios transmittere velis, quò Academiae Scientiarum (unà cum literis meis, et 15 exemplaribus) ac deinceps Regi, quantò ocyus possit offerri. Obsigna quaeso literas, ubi eas perlegeris, ad D. du Hamel exaratas. Nullatenus dubito, quin omnia optime sis curaturus pro meo desiderio; hoc unicum mihi est votis, ut primus hic ingenij mei soetus Tanto Viro probetur; quod si fiam voti compos, haud ambigo de universali Eruditorum approbatione. Hactenus felices ultra modum in studijs feci progressus, de quibus mea suo tempore scripta testabuntur, ac sese curiosa valde in experientijs obtulerunt. Mechanica quod spectat, absolvi ex voto inter alia Speculum meum Causticum, quod prorsus admiranda praestat effecta: est illud amplitudine 3 ulnarum Lipsiensium, conflatum, ut nosti, ex solâ laminâ cuprea, figurae perfecte sphaericae. Lignum in momento vividissimam flammam concipit, plumbum, stannumque aquae instar destillant, adeò ut intra pauca horae minuta integras libras destruat, lamina ferrea, ut et chalybea, ubi focum attigerit, è vestigio fulgentissime candet, ac guttatim dissolvitur, perforat item intra pauca horae minuta nummum imperialem, ex purissimo argento factum, vel in fluorem redigit, breviter eadem plane effecta, quae Parisijs videre²⁾ datum fuit praestat. De cetero quia speculum hoc nitidissime politum, opticae projectiones perpulchra representantur, caput aliudve membrum longe dissitum, et insolitae magnitudinis extra speculum in libero aëre exhibetur, similiaque his efficit: sed horum quaedam suo tempore in Actis Lipsiensibus pu-

1) Elle est de la main de P. van Gent.

2) Consultez la Lettre N^o. 2374, note 3.

[p. 109]

blicata videbis³⁾, et spero hactenus publico commissa, et suo tempore ibidem impressa tibi haud ignota esse, in quibus, ut et in praesenti Tractatu semper datâ occasione pro viribus Nominis tui famam celebrare nullo modo intermisi: sum enim animitus

Generositatis tuae indefessus Cultor Ehrenfried Walther de Tschirnhaus.

P.S. Tibi tria exemplaria mei Tractatus Tract. hisce transmitto.

Si tibi plura nota fuerint de microscopio Campani, quod omnia hactenus fabricata objectorum ampliatione, campi majore extensione, claritate ac usu superat, ac quae mense Julio in Eruditorum Actis recensentur⁴⁾ ea quaeso mihi tua opera innotescant. Rursum. Vale.

Wel Edele en zeer Geleerde Hr. Mijn Heer Christiaan Hugens Heer van Zuilichem presentement a la Haye.

3) Dans la livraison de janvier 1687, sous le titre:
Relatio de insignibus novi cujusdam speculi ustorii effectibus, communicata a D.T. in Litteris ad N.

4) Sous le titre: Descriptio novi Microscopii, autore Dn. Josepho Campano, ejusque usus, A. Dn. Schelstrateno, Vaticanae Bibliothecae Praefecto, in literis d. 13 Junii a. 1686. Romae exaratis, communicata.