Nederlandse gedichten 1614-1625. Deel 2. Apparaat en commentaar

[33] Naem-versett

Commentaar

Dit tienregelig gedicht schreef Huygens te Amsterdam.¹ De titel geeft aan wat het is: een anagram op de naam van ‘Joff^w. s.d.v.’. Regel 10 geeft in kapitalen het anagram: een bijbelse allusie² die Huygens ‘zag’ in de naam: svsanna vogelaers. Susanna de Vogelaer was een achternichtje van Huygens.³

Het geheel is een gedicht om haar te troosten bij de dood van ‘haer's gelijcken Een', Die 't aller zielen pad te vroeghe most betreên.’ Mogelijk haar zusje Elisabeth of een goede vriendin.⁴

1 Blijkens het Dagboek (Unger 1885, p. 4) verbleef de familie Huygens daar van 26 juli tot 17 augustus 1621.

2 Vgl: Ps. 90:5-6; 103:15; Jes. 40: 6-8.

3 Zie Unger 1885, Bijlage F.

4 In de genealogie (zie vorige noot) vermeldt Unger deze naam met de toevoeging ‘st[erft] jong’. Smit (1980, p. 92) spreekt van een vriendin. Ik weet niet waarop hij dit baseert.

Uitgaven

Worp Gedichten i, p. 211.

[p. 236]

Literatuur

Smit 1980, p. 92.

Overlevering

H	Autograaf Huygens, ka xl^a, 1621, fol. 8^r, een blaadje papier van 145 x 115 mm. De versozijde is blanco.
H-Ot	Ten behoeve van de druk in de Otia bracht Huygens met een lichtere inkt wijzigingen en aanvullingen aan.
Ot	Otia 1625, ‘Lib. vi Van Als’, (N3^v-[N4]), p. 104-105.
K1	Koren-bloemen 1658, ‘iiii. Boeck. Van Als’, ([214]^r+v), p. 267-268.
K2	Koren-bloemen 1672, ‘viii. Boeck. Mengelingh.’ ([304]), p. 479.

Datering

Onder H noteerde Huygens: Constanter Amstelrod. Aug^ti. 1621. Blijkens zijn Dagboek was Huygens van 26 juli tot 17 augustus te Amsterdam. Dit gedicht moet dus geschreven of voltooid zijn in de eerste helft van augustus 1621.

Varianten

		[titel]
	H	[Geen titel. Alleen:] $
	H-Ot	Naem-versett Van Joff^w. s.d.v.
	K1	Naem-verset van s.d.v.

1	H	Een jeughdigh		Amsteldier		vol		ongemeene	vlams,
	H-Ot	[			]	voll		[		]
	Ot	[	]	Amstel-dier		[	]
	K1	[					]	omgemeene*	[	]
	K2	[					]	ongemeene	[	]

2	H	Wat meer als		Waterlandts,	wat meer als		Amsterdams,
	H-Ot	[	]	Waterlands,	[	]	Amsteldams,
	Ot	[				]	Amsterdams,
	K1	[				]	Amsteldams,

3	H	Ontliet	haer	schoone twee		beweechelijcke	cranen,
	H-Ota	{Ontliet}	haer'	[	]	beweechelicke	kranen,
	H-Ota	{Ontstack}	haer'	[	]	beweechelicke	kranen,
	b	Ontliet	[					]
	Ot	[			]	bewegelicke	[	]

[p. 237]

4	H	En deckte met		een *vloedt*	van		ongeveijnsde	tranen
	H-Ot	[	]	een' vloed	[	]	ongeveinsde	[	]

5	H	Den		eertijdts	lieven romp van haer's gelijcken		een,
	H-Ot	[	]	eertijds	[	]	Een',

6	H	Die 't aller zielen		padt	te vroeghe most		betreen.
	H-Ot	[	]	pad	[	]	betreên.
	Ot	[				]	betreên:
	K1	[				]	betre'en:

7	Ha	Doe nu	de		selven	druck die haer		gebad	te spreken
	b	{Doe nu}	[							]
	b	{*Zoals*}	[							]
	c	Doe nu	[	]	selve	[				]
	K1	[					]	beval	[	]

9	H	Sprack, sluijtende met een haer noijt besloten		liedt
	H-Ot	[	]	lied
	Ot	[	]	lied,

10	H	ô! leven,		ass	van gras, en meer en zijt ghij niet.
	K1	[	]	as	[	]
		[ondertekening en datering]
	H	Constanter. Amstelrod. Aug^ti. 1621.
	H-Ot	1621
	Ot	mdcxxi
	K1	[ontbreekt]