Momenta desultoria

[p. 1]

Constantini Hvgenii
Farrago.
cIɔ Iɔ c xxv.

Iter Principis Avriaci, à xɪɪ. Cal.
ad VII. Id. Novemb.

SAcra dies Marti vultus aestiva serenos
Extulit, ut patriâ impransi decessimus Hagâ.
Sic Martem decuit; cui non sua pocula plebes
Delphica, sed lachrymas, sed soemineos singultus
Lymphatasque nurus, & totam supplice gestu.
Obtulit incassum justo pro sontibus urbem.⁺
Proxima candidior Delphis stetit obvia magno
Rotterodama Duci; stetit, & civilia semper
Arma movere nefas armato cive negavit.
Inter mille tuba, inter tot fausta precantûm
Vota virûm, & toto reflexos aethere plausus,
AEgra suo auratam solvit de littore classem.
Illam turgiduli ac tanto vectore superbi
Leniter antiquae fluctus ad moenia Dortae
Deducunt, ubi nigra faces & sparsa per urbem
Lumina nox Phoebo docuit praestare diurno,
Et facere ad seros quaedam non visa triumphos.
Postera in adversos stringentem carbasa ventos
Vidit Eös pudibunda, ut, dum fugit ipsa videri,
Penè Jovi pluvio totus succumberet aether:
Sed nocti confusa dies, confusa diei
Vespera mille jocis, quorum fuit alea princeps,

+ Militibus tum fortè capite damnatu.

[p. 2]

 

Et damnosa libri folia, & cum sorte fritilli

 

Multa sinistrorsum vagus in discrimina discus,

 

Taedia longa viae fecit non longa videri:

 

Donec adoptati tardis progressibus Euri

 

Praecipites pepulere rates, quasi gnara futuri

 

Numina & instantis propedum praesaga procellae.

 

Jam Gulielmopoli à tergo, jam Goesia dextris,

 

Jam vada praevectis longè Circaea sinistris,

 

Vera truces caput inter aquas, turritaque prodit

 

Moenia, mox fidas pedibus substernit arenas,

 

Securoque procul tumidi de littore ponti

 

Exhibet horrores, dum fsulphure tota nitroque

 

Lucet, & emotas emotis ignibus undas

 

Temperat: Hinc multo convivas proluit auro,

 

Sesquipedesque scyphos, veterum servata per annos

 

Dona Ducum, Batavos inter despumat amicos,

 

Et Middelburgi calidos ad moenia mittit.

 

O te, magna Patrum domus, aut ignosce silendo

 

Si cupiam laudasse, aut fer, dignissima, de te

 

Indignas non digna loqui praeconia Musas,

 

Sive caput Valachtûm, sive urbs antiqua Metelli

 

Diceris, aut mediae melius telluris ocellus:

 

Plurima qui de te scivi potuisse referri,

 

Nunc quoque plura puto quam sint infirma ferendis

 

Numina non durae Batavorum in vota Camoenae.

 

Ergò focis, ergò totam civilibus armis

 

Illustrem, tormenta, tubas, laetosque tumultus,

 

Regalesque dapes & munera Principe digna

 

Sedulus omitto; superas encomia, dum te

 

Grandior exsuperas quàm quae tibi credere possis.

 

Nos propior Flissinga vocat: Cui cymba frequentem

 

Cum Duce devexit comitem. me turba pedestris

 

⁺Et magè jucundi rapuit congressus amici,

 

In peditum praeeuntis iter: quo strata ruinis

 

Marmora, magni habitatoris, dum vita maneret,

 

Delicias, nunc relliquias, Souburga Philippi

+ Marnixii S. Aldegondii.

[p. 3]

 

Castra, sui cineres, avido pede pressimus: at me

 

Magna viri virtus & quà vixisse feruntur

 

Mortua saxa situ, memorem percussit, & illa,

 

Illa sui dudum compos praesentia coeli

 

Visa vagos animare lares, u tvivere post se

 

Creditur & priscâ Genius tellure morari.

 

Flissingam pariter subeuntibus omnis in armis

 

Adstitit ad portam laetus pedes, omnis eâdem

 

Laetior augustae civis tulit oscula dextrae.

 

Mox festas de more dapes & publica luxu

 

Pocula civili Patrum libamus in aula,

 

Quâ nil Mattiaci, nil fortè Batavia majus

 

Condidit; una pares praestas, Antverpia, turres.

 

Postera lux rubuit; facilem trajecimus Hontam

 

Sub Rectore suo, quem rustica littore Flandro

 

Turba sed armatis sequitur derisa maniplis.

 

Sic Groedam, sic sollicitae non ultima Slusae

 

Moenia Catzandam pransi emetimur & ipsam

 

Vespere non sero fessi conscendimus arcem.

 

Ardenburga diem totum lustrata sequentem

 

Occupat: hinc Slusae retrò de littore in ortum

 

Avehimur currente rotâ per penè quot urbes

 

Flandria major alis, totidem de cespite vivo

 

Oppida & aggestas in propugnacula glebas.

 

Isendica diem medium, Bier vlitia serum

 

Vidit & exceptis arrisit quaeque Batavis.

 

Mane novo parvam, magno de nomine molem⁺

 

Ingentem, magni magnus cognominis Haeres

 

Introit: hinc quam sit Romae fas dicere Nasam.

 

Proxima nocturnae lecta est Axella quieti,⁺

 

Prima triumphorum Pueri, cui tota triumphus⁺

 

Vita fuit, totos explet victoria fastos.

 

Hanc quoq;, cum Phoebo nondum cessisset Amorum

 

Alba parens, primo ripam fugientibus orru,

 

Goesa sinistra voluptati fuit, Hulsta timori

 

Dextera, dum caecas nescit nauclerus arenas,

+ Maurits Fort.

+ Neuse.

+ P. Mauritii adolescentis.

[p. 4]

 

Ignotique vadi major formido propinquis

 

Incutit horrendum Batavis, sed inermibus, hostem.

 

Mox Deus & faciles favere volantibus Austri:

 

Vt nunquam certasse magis cum lampade Coeli

 

Visa sit in summum crescenti gurgite Scaldim

 

Rapta ratis. Locus est quo non vicinior alter

 

⁺Imminet ingenti Antverpae, stat pervigiL illo

 

Miles & augustam votis capit invidus Arcem:

 

Hactenus Auriacam portarunt lintea classem,

 

Ulterius cum Fata volent latura triumphos,

 

Fata minus radio turres Antverpa sinistro

 

Despectura tuas. Restabat littore eodem

 

Area magna Ducum, furias frustrata facesque

 

Una ter Hesperias, & quam damnare ruinae

 

Ter voluisse Dei, ter non voluisse fatentur,

 

Berga pudor, totiesque pudor, fugientis Iberi.

 

Haec adita est, hic prora stetit, haec tota per orbem

 

Visitur, & bene defensas ostentat arenas,

 

Et campos ubi rubra fuit, cum totus Ibero,

 

Ratior Hollando manaret sanguine cespes.

 

Sed longè praedicta lues & sparsa per urbem

 

Contages minuêre moras: hinc Thola minori

 

Sede, pari affectu coenam non Principe, non se

 

Obtulit indignam: turbatum nocte soporem

 

Lenivit curata cutis tam vespere lauto.

 

Manè diem doluit nimiùm sibi nacta serenum

 

Tarda freto languente ratis, quasi pondus amicum

 

AEgriùs aveherent undae sibi & AEolus undis.

 

⁺Vespere praecipiti Patrium sic littus & urbem

 

Introiit, sic mane novo properantior Heros

 

Per nebulas atrumque diem decessit eâdem,

 

⁺Ut tua non aliàs, domitorum Regule Regum,

 

Celsior humanâ steterit virtute potestas.

 

Dorta nec inspecta est: eadem de Roterodamo

 

Cura fuit: Delphos quadrupes, mirantibus Euris,

 

Advehit, ut remorae proram vis nulla stitisset.

+ Lillo.

+ Willemstadt.

+ Amor.

[p. 5]

 

Haga domus Venerum, votorum terminus Haga

 

Ameliis reducem Fredericum tradidit ulnis.

 

Cedite civiles epulae, tormenta, triumphi,

 

Nulla voluptatum thalami par nata voluptas.

 

Amelii amplexus, iterata per oscula mille

 

Mille vices, iterum amlexus, iterum oscula mille

 

Este quod amplexus tales decet, este quod optat

 

Belga, nec Auriacos ultra differte nepotes.