Briefwisseling. Deel 4: 1644-1649

4097. Aan prinses Amalia van Oranje. (H.A.)*

De heer Haga³⁾ is hier van morgen aangekomen en bij Z.H. toegelaten. - Gisteren werd bericht, dat de Franschen voor Bethune in Artois, dat zij wilden nemen, teruggeweken zijn. Dan is Vlaanderen nog niet verloren en voor Bethune zal Piccolomini niet zijne stellingen verlaten. In Brugge loopt echter nog steeds het gerucht, dat Yperen belegerd wordt. - Uit Sluis hoorde Z.H., dat de hertog van Lotharingen het kanaal van Brugge verlaten heeft en zich bij dat van Nieupoort ophoudt, maar dat wordt van daag weer tegengesproken. - De graaf de Montresor⁴⁾, die hier is, heeft den jongen hertog van Rohan te Calais gezien en verzekert, dat hij heel aardig is, in weerwil van de dwaze opvoeding, die hij gehad heeft, en dat drie maanden aan het hof hem geheel zullen vormen⁵⁾. Er is daarover en over andere dingen aan het Fransche hof

3) Zie I, blz. 368. - Sedert 8 Juli 1645 was hij president van den Hoogen Raad.

4) Claude de Bourdeille, graaf van Montrésor (1608-1663), was een gunsteling van Gaston van Orleans, heeft aan samenzweringen tegen Richelieu deel genomen en ook later weer complotten gesmeed tegen Mazarin.

5) Marguérite de Béthune, de weduwe van Henri, hertog de Rohan, vond, toen hare dochter tegen haar zin met Henri de Chabot ging trouwen (zie blz. 160), haar zoon Tancrède de Rohan plotseling terug en hij zou dus de erfgenaam zijn van het groote vermogen. Volgens haar verhaal, in 1646 voor eene Parijsche rechtbank gedaan, was zij, terwijl haar man buiten 's lands was, in Dec. 1630 te Parijs van een zoon bevallen, maar had dat stil gehouden, uit vrees, dat Richelieu het kind zou oplichten. Om dezelfde reden had zij in 1636 het kind door een vertrouwd bediende naar Normandië laten brengen. Daar werd het in 1638, op aanstoken van hare dochter, door eenige officieren weggeroofd en te Leiden bij burgermenschen in den kost gedaan; aan de moeder vertelde men, dat het kind dood was. Na haar huwelijk wilde Mevr. Chabot het kind weer wegrooven. Op goede gronden werd aan de moeder haar eisch tot wettigverklaring van dien zoon ontzegd, maar de jongen werd toch in voorname Parijsche kringen opgenomen. In 1649 is hij gestorven.

[p. 201]

een aardige brief op rijm geschreven aan den heer de la Rocque, kapitein der gardes van den hertog van Anguien¹⁾, maar die brief is hier en daar wat schuin, anders zou ik er Uwe Hoogh. over doen lachen. ‘Le petit Sauvetat²⁾ advouë hautement d'avoir presté la main à esloigner et cacher ce jeusne prince, et ne dissimule pas d'y nommer Mons.^r d'Estrade pour compaignon. Il arrive aujourdhuy d'estranges choses, et grandes, comme si de rien estoit. - S.A. vient de me mettre entre mains la courante de la gazettiere de V.A. à Anvers, et en a ri. J'ay demandé s'il n'importoit pas qu'on envoyast les pieces aux imprimeurs de Middelburgh’. Au camp à Maldeghem, le 30^e Aoust 1645.

1) Een de la Rocque was in 1634 kapitein in het leger der Staten. (Meded. van den Heer Wakker.) Misschien was het dezelfde.

2) Charles de Taillefer Sauvetat komt in 1648 en volgende jaren voor als kapitein; in 1675 werd hij majoor en diende tot 1678. (Meded. van denzelfden.)