Briefwisseling. Deel 1: 1608-1634

95. D. Heinsius⁴⁾. (L.B.)

Accepi eam eclogam, quam nuper ad nos mittere dignatus es⁵⁾. Cuius suavitatem et venustam elegantiam libenter legi et miratus sum. Eodem modo et de satyra non ita pridem iudicassem, nisi in itinere, quod accedebat, diutius haesissem. Quae res tum effecit, ut quod tu γενναίως μάλα ἐλευθεριάξων nobis obijcis, de nucleo rogatus, de putamine responderim. Et profecto, satis novi, alibi tum nos fuisse, quae res, nisi fallor, veniam meretur. Nam cum integras tres operas hic in typographia, postquam integrum biennium aut amplius sum feriatus, occupem hoc tempore et praesertim illo die Alcaïrum usque in Aegyptum, ad episcopum Alexandrinum, praeter alias non paucas scriberem, facillime evenire potuit, ut id, quod nollem, praetermitterem. Quod cruentum vellicandi verbum addis, mihi crede, et te et me indignum facis. Et non capio, quo pacto argumentum vellicasse tibi visus sum, quod etiam exemplo meo approbavi, quodque, typis ter aut quater iam descriptum, publice hic prostat, et ab orbe universo legitur. Quod si libere et ingenue iocari, nomen hoc meretur, fateor me graviter peccasse. Ante hos viginti annos Grotius et ego ita viximus, ut de rebus omnibus quotidie et ille ad me, et ego scriberem ad illum; saepe ille coelibatum meum lepide perstrinxit, ego aliquid reposui subinde ad illius iocos, quod candorem utriusque sine ullo felle et acerbitate deceret⁶⁾. Saepe ad multos senatores, et nuperrime ad Tolosanum quendam - qui severitate et morum gravitate reliquis in Gallia antistat - talia nonnulla provocatus scripsi⁷⁾, cum rideret nos, quod desertores sacramenti aliud nunc ageremus, nos vicissim illum, quod capistrum maritale subiturus aliquando, iustas Nemesi daturus esset poenas. Rex noster,

4) Heinsius onderteekende den brief niet.

5) Zie N^o. 94.

6) Heinsius heeft die verzen óf niet, óf zonder Grotius' naam te noemen laten drukken in de uitgave der Poemata van 1621; van Grotius kennen wij een Anacreonticum ad Heinsium (vgl. Poemata, 1645, blz. 184).

7) Ook dit gedicht komt niet voor in de Poemata (1621).

[p. 59]

quo in terris, salva maiestate, nihil vivit elegantius, qui stipendio nos luculento auctos inter aulicos assciscere dignatus est¹⁾, saepe in suorum manibus nonnulla legit, quae ad illos scripseramus, ne illorum dicteriolis aut nugis concepisse videremur, nonnunquam quoque nuptialia et alia id genus, neque aliter quam risu ea prosecutus est; ac ne illi quidem de familiaritate nimia sunt questi. Fateor me sic scripsisse, ut, quod sole[o]²⁾, exemplar literarum non servarim; certo tamen scio nihil esse in illis, quod atrox verbum mereatur. Nam quod argumentum eclogae inter .....²⁾ putas, bene factum iudico ac comiter; quod vero .....²⁾ tiae venisse existimem, ut insaniam hanc tuam chart .....²⁾ veris. Ego sane non tam rigidus sum censor, ut Platonem ......²⁾ Aristotelem, praeter alios, quos veteres enumerant, partim .....²⁾ consultos, partim suae dignitatis veteranos, ideo insanivisse putem, ut nec hac aetate Caesarem Scaligerum³⁾, Bembum⁴⁾, Sannazarium⁵⁾, aliosque summi loci, ut nunc hie episcopos et alios omittam, qualis hac aetate nostra fuit apud nos Torrentius⁶⁾, cum alijs nonnullis. Puto scire te Petrarchae philosophica et seria, quae multa scripsit, in honorem ἔρωτος παιγνὶων eius legi. Neque quisquam hactenus dementem eum indicavit. Probitas Flaminij⁷⁾ ab omnibus laudatur, neque quisquam est, qui eius venustate offendatur. Nemo quoque nescit, cum idyllorum sive eclogarum argumenta sint ἐσχηματισμένα, et aliud plerumque dicant, aliud intelligant, materiam eorum antiquissimam amores esse. Quod Theocritus et Moschus cum Bione evincunt. Et quis nescit Virgilio, ob insignem morum probitatem ac verecundiam, Partheniae haesisse nomen⁸⁾. Tamen

Phyllidis haec idem, teneraeque Amaryllidos ignes,
Bucolicis iuvenis luserit ante modis.

Quod promittis, menses aliquot immunem ab interpellatione tua me habiturum, praestantissime et generosae indolis atque animi iuvenis, ποῖόν σε ἔπος Φύγεν ἕρϰος ὀδόντων⁹⁾; Aut quando factum, quaeso, ut de tuis literis, aut frequentia earum conquererer? Omittamus, quaeso, haec invidiosa, et si verum licet loqui, criminosa, quae commeruisse me non scio et, si forte evenit me ignaro, culpam deprecor et, ubi voles, luam. De secundo tuo in Britanniam itinere, tibi gaudeo, mihi doleo. Nam ut tu carebis patria, quod optas, ita nos interea et usu pariter et fructu eius amicitiae carebimus, qua nihil nobis hactenus iucundius evenit. Vale, vir praestantissime, et parenti tuo, viro vero eximio, cum fratre me commenda. Lugd. Bat., An.^o 1620, Octob. 29.

1) Gustaaf Adolf had Heinsius tot historieschrijver en raad benoemd.

2) Door water onleesbaar.

2) Door water onleesbaar.

2) Door water onleesbaar.

2) Door water onleesbaar.

2) Door water onleesbaar.

2) Door water onleesbaar.

3) Julius Caesar Scaliger (1484-1558), geb. te Riva aan het Gardameer, eerst militair, later arts, was een groot kenner der klassieken en heeft werken over grammatica en rhetorica geschreven.

4) Pietro Bembo (1470-1547), geb. te Venetië, was kardinaal, een groot beschermer van kunsten en wetenschappen, geschiedschrijver en Latijnsch dichter.

5) Jacopo Sanazaro (1458-1530), geb. te Napels, was een beroemd Latijnsch dichter.

6) Laevinus Torrentius (1525-1595), bisschop van Antwerpen, later aartsbisschop van Mechelen, heeft Latijnsche verzen geschreven.

7) De Italiaan Marcantonio Flaminio (1498-1550) is al heel jong als Latijnsch dichter opgetreden en heeft zich grooten naam gemaakt.

8) Nl. door Servius in zijn commentaar op de Aeneis, en door Ausonius.

9) Ilias, IV, vs. 350.