Losse hannen

(2000)–Saakje Huisman– rechtenstatus

27

It is sneontemoarn, eins hie Simon nei de saak moatten, mar hy hat ôfbelle. Hy sjocht nei it reade hier fan Houkje, sonder it echt goed te sjen. Hieltyd moat er deroan tinke hoe allinne oft Tessa har field ha moat, dat se net ien yn fertrouwen doarde te nimmen, sels Sjerda net. As er wol, kin er Jeroen oankleie by justysje, mar hy wol earst mear witte. Sjerda woe foar de tillefoan net alles sizze en wierskynlik soe se it measte ek wol foar har hâlde. Yn alle gefallen seit se neat bûten Tessa om, dêr ken er har goed genôch foar. Tessa moat har wer feilich fiele, se is helendal yn 'e war, flaufallen út kleare wanhoop. Achternei falt alles wol op syn plak. Sjerda hat dy fint knappe reizen ferkocht, hy seach der pears en blau fan. It wie in begrudik protsje minske sa't er dêr yn dy draaistoel yn syn eigen garaazje siet; neat hie er mear te keap hân. Miskien hie er wol yn 'e gaten dat er net al te oertsjûgjend oerkaam mei in blau each en in noas as in manderijn. Sjerda hat wat yn 'e bouten, dat hat er har doe al ôfloerd, Jeroen is der mar in skoaljonkje by. Jeroen soe earst in brief skriuwe oan Tessa dêr't er har yn belove sil dat er har noait wer lestich falle sil. Mar ris ôfwachtsje. Yn alle gefallen komt er der sa net fan ôf. It is te hoopjen dat er sa gau mooglik nei in oar doarp ferhuzet. By Fyt komt er der yn alle gefallen net mear yn, dat is wol dúdlik.

Houkje nimt lytse slokjes fan 'e kofje, se priuwt amper wat se drinkt. Sa no en dan krijt se in ldeur fan skrik as har wer in nij byld foar eagen komt fan de ôfrûne dagen. Alles komt ynienen yn in heel oar ljocht te stean. Se sjocht harsels oer

Tessa hinne stappen as se yn 'e keamer oer de flier leit nei de rúzje mei Brucht. De klap dy't se Tessa in pear dagen lyn jûn hat, sûzet hieltyd nei yn har eigen holle. Hie se mar witten hoe't it echt siet. It idee dat Tessa yn dizze tastân har heil by Sjerda sykje moast, jout har net allinne in machteleas, mar ek in skuldich gefoel. Gjin wonder dat se net leare koe.

It leafst soe Brucht op 'e fyts stappe en sa fier mooglik fuort fytse, mar der is wat dat him tsjinhâldt. De brief dy't er nei Jeroen stjoerd hat, sit him ek net lekker, de hele nacht hat er deroan tinke moatten. Letter pleagen de iel en de mûs him, en al dy oare dingen. Hat se de mûs fûn? Hy wie derôf gongen en hie ûnder har bêd sjoen. De mûs wie fuort. Dêrnei koe er helendal net mear sliepe. Hy tocht oan de skoalboeken dy't er yn 'e sleat goaid hie, oan de sulveren earmbân dy't er op in hege richel yn har kleankast ferstoppe hie. It sjaaltsje dat er stikken knipte boppe de feart. Guon stikken stof bleaunen op 'e wetterplanten hingjen, mei in stok hie er se nei ûnderen treaun. Let yn 'e nacht wie er yn 'e sliep fallen, mar yn 'e sliep koe er har likemin kwytreitsje, hy dreamde dat se yn 't sikehûs lei en dat se net mear prate koe. Se beweegde de mûle wol, mar der kamen gjin lûden út. It like wol as wie se dea, sa't se dêr op dat bêd lei, stil en ynwyt, ûnberikber foar elkenien. Doe seach se him samar ynienen oan mei grutte, wiidiepen eagen. Hy woe har oanreitsje, mar it woe net, syn hannen koe er net bewege, hoe't er syn bést der ek foar die.

'Hast nei de kapper west?' freget Simen.

Houkje sjocht him oan.

'Ja,' is alles wat se seit.

Hy wol tsjin har sizze dat it har moai stiet, mar hy docht it net, der is wat yn har hâlding dat him derfan ôfhâldt.

Brucht wit net wat kant oft er útsjen sil, dy twa dogge ynienen sa apart. Hy sjocht mar wer nei bûten, nei de trije konifearen, dat hat er de hele moarn al dien. Wat soe Sjerda allegear noch mear sein hawwe? Wit se ek wat fan him? Tessa woe net nei hûs. Noait wer? Dat soe ynhâlde dat hy him hjir allinne steande hâlde moat.

Alle trije stoarje se no nei bûten.

Brucht sjocht op it horloazje, de tiid giet sa net om, mislden kin er dochs mar better fuortgean, it jout ek neat as er hjir omhingjen bliuwt. As er de post oankommen sjocht, fearret er op, der wurdt wat yn 'e brievebus smiten. Gau rint er de keamer út, it paadsje del.

In brune slúf hellet er derút. In brief oan Tessa! Hy skrikt. Rûne letters beslane in grut part fan de foarkant. It is as fielt er ûnheil. Hy keart de slúf om: de groeten fan Fyt, stiet derop. Fyt! Noch krekt heint er de blik fan syn heit op as er foar 't rút lâns giet. Hat er sjoen dat er in brief út 'e bus helle? Se hawwe fêst de post wol fan 'e fyts ôfstappen sjoen. Hurd stekt er de brief ûnder de klean as er de hoeke fan 't hûs om rint. Yn 'e garaazje wit er net hoe gau oft er de slúf iepenmeitsje sil, in grutte hoeke skuort er derôf. Der sit in wite slúf yn de brune. Hy ken syn hanskrift werom, yn blokletters hie er skreaun, net sa't er oars skriuwt. Hy hat de brief werom. Hjir moat wol rotsaai fan komme.

Jeroen Geerlings

Lytse Buorren 18

Leave Jeroen

Wannear sjoch ik dy wer? Wêr wiest út skoalle? Do soest op ús plakje stean. Ik ferlang sa nei dy.

Tessa (xxx)

Fyt hat de brief ûnderskept, syn plan is slagge. Se hie it ding om him net weromstjoere hoegd. It swit brekt him út, gau skuort er alles yn lytse stikjes. Mei de hannen fol hoekjes papier sjochter alle kanten út wêr't er dermei hinne sil. Yn 'e hoeke steane de doazen mei 't âld papier, gau bestoppet er de losse fodsjes ûnder de âlde kranten. Fuotstappen dogge him stiif stean fan skrik. Yn in refleks pakt er de boppeste folder fan 'e steapel, in Wibrafolder.

'Wat begriemsta dêr?' freget Simen.

'Neat, ik... '

'Mem en ik geane nei Sjerda en Tessa. Wat hie de post?'

'Dizze folder.' Brucht stekt de hân omheech.

'Dat is reklame, wie der oars neat by? De post bringt gjin reklamefolders.'

Brucht wurdt oan 'e hals ta read, in pear tellen stiet er mei de mûle fol tosken, mar dan sjit him wat yn 't sin: 'Der wie wer sa'n flauwekulbrief, sa'n brief dêr't mem altyd sa'n hekel oan hat... U behoort tot de gelukkige prijswinnaars... Ik haw him fuort mar ferskuord en by 't âld papier dien, dan hoecht se har dêr teminsten net oan te ergerjen.'

'Doch dy Wibrafolder mar by 't âld papier,' seit Houkje. Se har de lêste wurden ek opfongen. 'En ik wol graach datst dy brief noch even foar my opsikest,' seit se foar 't se yn 'e auto stapt. Se sjocht him even heel nuver oan.

Hy leit de folder op 'e steapel.

'Wy binne hjir foar 't iten wol wer,' heart er syn heit noch sizzen foar't er de autodaar tichtklapt. Mar de doar giet ek wer iepen: 'As wy wer thús binne, moat ik mei dy prate.' Wat wit er? Wêrom seach mem my sa nuver oan, begjinne se no beide? Hy sjocht de blauwe Vectra krekt salang nei oant er út it sicht ferdwûn is. Dan giet er hurd yn 'e hûs en fljocht de trep op. Boppe betinkt er him net mear, hy skuort de doar fan Tessa har kleankast iepen en har de slave-earmbún yn ien haal te pakken. Hy sjocht Tessa har blide gesicht wer foar him doe't se it papier derôf helle. Hy leit de earmbân sa op 'e richel del dat er der foar in tredde part oerhinne stekt.

No dy brief noch. Der sil wol sa'n soarte brief tusken it âld papier sitte.

Sjerda sit op 'e reinwettersbak mei it briefke fan Tessa yn 'e hân. It is betiid, it gers is noch wiet. In spin har in web makke rusken de piip fan 'e reinwettersbak en de muorre, se besjacht it keunstwurk, der sitte daudrippen yn. Soe it fan deselde spin wêze, dy't ek oer wetter rinne koe?

Se ferwachtet in blauwe auto op it hiem en Tessa moat itselde foargefoel hân ha, want se woe de natuer even yn.

Se teart it briefke iepen dat Tessa har joech foar't se fuortgong, se woe perfoarst dat se lies wat deryn stie.

Sjerda har eagen glide oer de wurden:

Heit en mem, wolle jim hjoed! by Sjerda bringe:

al myn klean (simmer + winter)

waskhantsjes en badhandoeken

al myn toiletguod

ûnderguod

en alles wat yn 'e laden fan myn buro en yn myn kast sit?