Den handel der amoureusheyt
(20ste eeuw)–Johan Baptista Houwaert–
Auteursrecht onbekend
[Folio D1r]
| ||||||||||
Namen der Personagiens.
Hiarbas de Koninck.
O Iuppiter Godt eeuwich almachtich,
Die't al doet buyghen aen elcken kant,
Met verstoorde zinnen, met herten onzachtich
Valle ick v klachtich,, een Vrouwe playsant,
Die ick ghejont hebbe plaetse, erve en lant,
Weygert my haer trouwe, en slaet my swijcke,
En eenen Ridder van Troyen triumphant
Heeftse ghenomen binnen desen Rijcke,
Met vreuchden dominerende, noyt dies ghelijcke,
Ia my ten spijte,, en in groote oneere,
Die nochtans ben Koninck over haer in elcken wijcke:
Laet ghy dit gheschieden, ô Iuppiter Heere?
| ||||||||||
[Folio D1v]
| ||||||||||
Ick die hondert Tempels in't breede in't wijde
In desen Lande, t'uwer eeren minjoot,
Hebbe ghesticht, ick die t'elcken tijde
V als de vrijde,, aenroepe in mynen noot;
Ontzie ick te vergheefs v plaghen groot,
Vwen donder, uwen blixem, v gramschap wreet,
En krijghe ick daerom desen wederstoot,
Zijn de Troyanen hierom zoo wijdt ghespreet,
Om my te doene dit hinder, dit leet?
En meuchdy dit niet beteren met snellen keere,
Isser gheenen raedt toe? noyt krancker bescheet:
Laet ghy dit gheschieden, ô Iuppiter Heere?
Ghelijck Paris van Troyen vyerich blaecte
Naer Helena lustich in't behaghen,
En die fortselijck den Griecken ontschaecte,
Waer door Troyen slaecte,, en quam in plaghen,
Tsghelijcx met dese Troyaen, wie zoudt verdraghen,
My komen ontweldighen oock die ick beminne,
Ia en begheerse, och! ick moet v klaghen,
Eerlijck en deuchdelijck voor my Koninghinne,
Merckende datse is subtijl van zinne,
Wijs, verstandich, en voorspoedich zeere,
Mijn Landen profijtelijck, zoo ick bekinne:
Laet ghy dit gheschieden, ô Iuppiter Heere?
PRINCE.
O Prince des Hemels verkoren Vadere,
Aenziedy ditte met v Godtlijcke ghezichten:
Ick roepe tot v met handen te gadere,
V natuerlijcke adere,, zal die niet verlichten
Bacchus overvloedicheyt? Ceres gherichten
Sy nu hanteren met joyeusheyt,
En ick moet als de patientighe swichten,
Bevanghen blijvende met doloreusheyt:
| ||||||||||
[Folio D2r]
| ||||||||||
Wat helpt myn rijckheyt, wat baet myn pompeusheyt,
Desen Riddere, wiens macht is teere,
Heeft sy begracijt door syn couragieusheyt:
Laet ghy dit gheschieden, ô Iuppiter Heere?
Fame van eeren.
Waer zijdy Nichte komt springht uyt 'thoecxken,
My dunct wy zijn een kampken verwachtende.
Ionstich herte.
Ick hebbe al ghehoort dat Ioden vloecxken.
Fame van eeren.
Waer zijdy Nichte? komt springht uyt 'thoecxken.
Ionstich herte.
Dat ghebedt quam al uyt der minnen boecxken,
Maer hy vischt achter 'tnet, d'onzalighe slachtende.
Fame van eeren.
Waer zijdy Nichte? komt springht uyt 'thoecxken,
My dunct wy zijn een kampken verwachtende.
Ionstich herte.
Dido en is op hem niet veel achtende.
Hy en heeft maer 'tna-keecken, sy is binnen beste.
Fame van eeren.
En haer Schapen zijn op't drooghe.
Ionstich herte.
Mueren en vesten
Zijn al ghefondeert, de Stadt is besloten.
Fame van eeren.
Hy mach op de want kijcken.
Ionstich herte.
Ia en vast naer troten,
Maer waen syn koten,, en zullen niet kuysen.
Fame van eeren.
Hoe moetet hem spijten, dat hy moet verhuysen
Met groote confuysen,, gheacht als de minste.
Ionstich herte.
Ia die haer syn Landt jonde om kleyn winste,
| ||||||||||
[Folio D2v]
| ||||||||||
Als de ghezintste,, noyt meerder verkleeninghe.
Fame van eeren.
Op hope van trouwe,
Dat was de meeninghe,
Op zulcke vereeninghe,, volchdy even wackere.
Ionstich herte.
En nu zet sy hem zoo deerlijck den backere,
En op haghen banck, als een Minnaer onweert,
Het is verdrietelijck.
Fame van eeren.
Een ghewillich Peert
Is quaet om zadelen met bedwanck.
Ionstich herte.
Hy mach nu wel zinghen,
Fame van eeren.
Eenen ghemeenen zanck,
Handt vander banck,, 'tvleesch is verkocht.
Ionstich herte.
Hoe dickwils heeft hyse aenghezocht
Met zinnen bedocht,, vroech en late.
Fame van eeren.
En nu is hy af-ghezet als de verwate,
Dies men hem ziet met kleynder couragie,, steppen.
Ionstich herte.
Men mocht druck uyt syn visagie,, scheppen.
'tSchijnt dat hy alree uyt-ghequolen,, is.
Fame van eeren.
Ia want d'Exter, eylaes! een ey ghestolen,, is,
Maer 'ten helpt ghehuppelt, gheklaecht oft ghestampt.
Jonstich herte.
'tIs oock al te zeere met zulcken Koninck gheschampt,
Al wiertse ghekampt,, sy had haer recht,, wel.
Fame van eeren.
Neen Godt zalse beschermen van zulck ghevecht,, snel.
| ||||||||||
[Folio D3r]
| ||||||||||
Maer sy mocht wel als de krancke,, beyen
In 'sdrucx Ackere, want hy zal met stancke,, scheyen.
| ||||||||||
PAVSA.
Iuppiter.
VErstoort, verturbeert met grammen moede,
Zit ick hier, ja heel perplex van zinnen,
En dat om AEneas, die nu als d'onvroede
In't landt van Libien met dwasen beghinne
Is regnerende, zoo ick bekinne,
Met Cartago hem nu paeyende,
En 'tLandt dat wy tot synen ghewinne
Hem ghejont hebben, is hy versmaeyende:
Mercuri ras wilt v zijn verfraeyende,
Om in Cartago myn exploot te doene,
Daer AEneas is maeyende
Ongheoorlofde vruchten, rijpe, groene,
Gaet en vraecht hem stoutelijck als de koene,
Oft hy ons belofte niet en wil volbringhen,, al?
Oft wie't is, die Italien dan dwinghen,, zal?
Wilt hy's hem niet pijnen, hoort wat ick v ontbinde:
Waerom benijt hy Ascanio synen kinde,
Die wy als de ghezinde, daer toe gheboren,, schrijven,
Italien en mach gheenzins verloren,, blijven,
Maer moet door hem opgherecht worden gheheel,, ziet:
'tLandt van Libien en is syn deel,, niet,
Daer hy nu als Koninck is dominerende,
Dwaes is syn voortstel, weest dat relaterende
Als Bode ghedienstich, zoo ick v ontdecke:
Zeght dat hy vluchte, zeght dat hy vertrecke
Van die plecke,, neerstich en subijt,
En dat hy zeyle, want 'tis meer dan tijt,
Naer Italien wijt,, dit's ons intentie.
Mercurius.
Iuppiter die my ghegheven hebt d'eloquentie,
| ||||||||||
[Folio D3v]
| ||||||||||
Met diligentie,, zal ick volkomelijck
V mandaet volbringhen.
Iuppiter.
Gaet vromelijck,
En gheeft hem te kennene myn gramschappe wreet,
En dat hy Dido verlate, oft hem naect groot leet,
Den Schepper moetmen boven 'tschepsel ontzien.
Mercurius.
Ick Mercurius Bode van 'sHemels engien,
Die't al kan bespien,, als de vailjande,
Te water, te lande,, het Godtlijck bevel
Te relaterene eloquentelijck wel,
Dies myn voortstel,, alomme befaemt,, is:
Dese roede Caduceus ghenaemt,, is,
Daer elck voor beschaemt,, is,, leeghe en hooghe,
De doode verwecke ick by desen ghedooghe,
De slapende kan ick hier me doen ontspringhen,
Al dat leeft mach ick hier me dwinghen,
En menighen bringhen,, in Plutoos ghehuchten,
D'eene verheughe ick, d'ander doen ick zuchten,
Myn gheruchten,, zijn diversch van conditien.
AEneas.
Waer't niet jammer dat dese edifitien
Niet en zouden volmaect zijn, zoose begrepen,, zijn,
Niet een stuck en isser 'twelck my dunct vernepen,, zijn,
Dus wil ick my pooghen, want mynder herten lost,, is
Om te volbrenghene al datter begost,, is,
Ia alzoo my Dido onlancx vermaende.
Mercurius.
Dit's Cartago, ghinder zie ick staende
AEneam, dien ick doen moet myn neerstich exploot:
O AEnea ghy die de mueren van Cartago bloot
Wilt oprechten groot,, ô dwaes vermeten,
Hebdy Italien nu heel vergheten
Zijn Iuppiters secreten,, nu anders gheacht,, niet?
| ||||||||||
[Folio D4r]
| ||||||||||
Versmaeydy 'tRijcke, 'twelck na v wacht,, ziet?
Ras metter macht,, vliet,, uyt dese Landouwe:
'tIs Iuppiters mandaet, eer v naect rouwe,
Ick die v waerschouwe,, ben van hem ghezonden,
Dat ick v dees bootschappe zou vermonden:
Onghehoorzaem zijdy bevonden,, in v wercken,
Onder Didoos vlercken,, op wat hope ghy verslijt,
Zeght, hier in Libien zoo deerlijck uwen tijt?
En uwen kinde benijt,, Italien machtich,
'tWelck hem eeuwich toe-ghezeyt is waerachtich
Weest dit ghedachtich,, 'tis Iuppiters mandaet.
AEneas.
Verbaest, verschrict, mistroostich, desolaet,
Ia disperaet,, word'ick door zulcke vermaninghe,
Wast droom, bedroch, oft ydel waninghe?
Och neen't, 'twas Mercurius noyt meerder afgrijsen,
Van vreesen dunct my myn hayr oprijsen,
Myn sprake verflaut, 'therte vol van doleur,, beeft,
'tGhezichte verblint, den zin met ghetreur,, leeft,
Tweedrachtich bereur,, heeft 'tLandt ghewonnen,, nu.
In wat manieren zal ick dorven oft konnen,, nu
Dido dit te kennen gheven? ick ben t'enden rade:
Tfy v Cupido, door wien vroech en spade,
Zonder ghenade,, 'tminnende herte verblint,, wordt,
Zoo dat eere en deucht daer by gheschint,, wordt.
Fame van eeren.
Wat zeghdy nu?
Ionstich herte.
Wat docht v van dat,, spel?
Fame van eeren.
Nu zal omkeeren der Fortuynen rat,, snel,
Hy mach nu den pat,, wel,, van droefheyt gaen treden.
Ionstich herte.
Ia maer wie zal Dido dan stellen te vreden,
| ||||||||||
[Folio D4v]
| ||||||||||
Die dach en nacht naer syn jonstich solaes,, haect?
Fame van eeren.
Zoo den visch hongherich na d'aes,, haect.
Ionstich herte.
Ia want liefde haer dwaes,, maect,, aen elcken kant.
Fame van eeren.
Ochermen zal hy alree moeten ruymen 'tLant,
Hoe deerlijck zalse nu lamenteren,, gaen.
Ionstich herte.
Ia ist dat hy hem zoo wilt absenteren,, zaen,
D'onghenuechte en verdriet zal quaet om vaten,, zijn.
Fame van eeren.
Ochermen hoe qualijck zouse belaten,, zijn,
Datse zoo subtijl van haer amoureus,, Lief
Zou moeten scheyden.
Jonstich herte.
Ba 'twaer een melancoleus,, grief,
Druck zouse verwachtende avont en noene,, zijn.
Fame van eeren.
Ick en gheloove niet dat hy zal zoo koene,, zijn,
Van hier te scheyden, hy zal hem laten spreken,
'tIs te verre komen.
Ionstich herte.
Wy moghen ons hooft breken,
Maer vreemde treken,, zuldyer af hooren,
Iuppiters mandaet zal zorgh'ick 't hof,, stooren,
En stille en diere zal hy ruymen den stal.
Fame van eeren.
Ick weedde neen.
Jonstich herte.
Ick wedde dat hy zal,
En heymelijck kiesten 'tvierkante gaetken.
Fame van eeren.
Dat waer een spijtich stuck.
| ||||||||||
[Folio D5r]
| ||||||||||
Ionstich herte.
'tZal zoo gheschien maetken,
Subtijlijck zal hy haer dat huybeken koken.
Fame van eeren.
Ick zou hem gantsch lijf liever de lendenen kroken,
En leeren hem met een Princesse synen gheck houwen.
Ionstich herte.
Italien moet hy gaen zonder vertreck,, bouwen,
'tMeeste verweghet 'tminste, 'ten baet gheen vloecken.
Fame van eeren.
Heeftse hierom met hem ligghen pannekoecken,
Arm joole, ick en jonne haer niet bet.
Jonstich herte.
Sy heeft zoo menich goet houwelijck af-ghezet,
En nu zal ieghelijck met haer den drake,, steken.
Fame van eeren.
Tsus tsus, laet ons met ghemake, spreken,
AEneas komt hier gaende, 'tisser al van 'tvercken.
Ionstich herte.
Dat machmen wel aen syn trongie mercken,
Groot jammer staet hem noch te verwervene
Fame van eeren.
Waer't oock niet verdrietelijck?
Ionstich herte.
Zoo haest te dervene
D'alderliefste ghepresen,, kare.
Fame van eeren.
Hy ziet zoo deerlijk oft hy verwesen,, ware,
Wy zullen hier, wedd'ick, groot gheklach,, hooren.
Ionstich herte.
Swijcht doch stille, zoo moghen wy den aenslach,, hooren,
En dat hy doen, laten oft beghinnen,, zal.
AEneas.
Hoe benaut is 'therte, hoe beroert zijn de zinnen,, al,
Hoe diversch is 'tghepeys, hoe twijffelachtich is den wille,
| ||||||||||
[Folio D5v]
| ||||||||||
Eere en schaemte zijn heel in gheschille,
Oft ick luyde oft stille, zal nemen de vlucht,, snel,
Vyerich doorschoten met der minnen strale:
Vertreck ick, zoo is haer een eeuwighe quale
Eylaes nakende, en my groote oneere:
Blijf ick, zoo verstoore ick v Iuppiter Heere,
Hoe ick't wende oft keere,, heffe oft legghe,
Ick vinde my benaut.
Ionstich herte.
Ke doet dat ick v zegghe,
En blijft daer ghy zijt, ick raedt v voor 'tbeste.
Fame van eeren.
Zoudy scheyen van desen wermen neste,
En Ooste en in't Weste,, in d'Zee verdwalen,, stout.
Ionstich herte.
En groot onghemack hebben eer ghy noch palen,, zout
In Italien rou en verweert,, vry.
Fame van eeren.
Ghy hebbet gheproeft.
Ionstich herte.
Ghy zijter eens gheleert,, by,
Denct om de perijckelen die ghy eens bezuert,, hebt.
Fame van eeren.
Ia en tien jaren op d'Zee eens ghespuert,, hebt
Na Italien, en even naer waert.
Ionstich herte.
Blijft in Cartago.
Fame van eeren.
't Is voor v eenen hazaert,
Noyt Landt en quam v beter te passe.
Ionstich herte.
En verhaert van hier niet.
Fame van eeren.
Houdt v inde kasse.
| ||||||||||
[Folio D6r]
| ||||||||||
Jonstich herte.
Dat elders zou koper zijn,
Fame van eeren.
Vindy hier vergult.
Ionstich herte.
Ghy weet waer ghy zijt,
Fame van eeren.
Maer niet waer ghy komen zult,
't Waer v eygen schult,, quaemdy weer in v lee.
Ionstich herte.
M'en staet gheen moeyten ane.
Fame van eeren.
Kiest doch rust en vree.
Ionstich herte.
En blijft by Dido,
Fame van eeren.
De Liefste verheven.
Ionstich herte.
Zoudy haer verlaten?
Fame van eeren.
Zoudy haer zoo begheven?
Ionstich herte.
Die v niet dan vrientschap,
Fame van eeren.
En minne toont,
Ionstich herte.
En zou haer nu dat zoo deerlijck worden gheloont,
't Waer zeker van v een oneerlijck scheyen,, jaet.
Fame van eeren.
Want ghy weet el hoe't tusschen v twee beyen,, staet,
Ten waer gheen wijsheyt van hier te reysene.
AEneas.
Als ick alle zaken beghinne t'overpeysene,
'tIs waer, sy heeft my veel eeren bewesen,
Mynen noot ontlast, mynen druck ghenesen,
| ||||||||||
[Folio D6v]
| ||||||||||
Aldus by desen, mach ick my wel schamen
Haer te vergrammene, 'tzou qualijck betamen,
Bottelijck te scheydene, het waer versmadelijck,
En Italien te latene, waer zeer schadelijck,
My en den Troyanen een eeuwighe schande,
Den welcken ghejont is daer te Lande
Een nieu Rijck op te rechtene 'thaerder vromen,
In Troyens recompenseren.
Ionstich herte.
Ia hoe zuldyer komen?
Op die conditie en neemt van hier de vlucht,, niet.
Fame van eeren.
Beter eenen Voghel inde hant,
Jonstich herte.
Dan twee inde lucht,, ziet;
Dit is v 'tschoonste, wien 't lief oft leet,, is.
Fame van eeren.
Ia dan Landt te zoeckene dat onghereet,, is,
V zelven zoudy meer met veel onghevals,, pramen.
Ionstich herte.
Ghy meucht v en v kindt brenghen om den hals,, t'zamen,
Waer't niet wel naer Italien ghevaren,, dan?
Fame van eeren.
Wie zou van v beyen 'tRijck bewaren,, dan
Zoudy dan niet wenschen om Cartago deerlijck?
Jonstich herte.
Als v zulcke buyen quamen bestormen deerlijck,
Datter 'tschip en man zou moeten blijven,, ziet?
Fame van eeren.
Zoo haest als v Dido na d'Zee drijven,, ziet,
Zal hier, zorgh'ick, een groot gheveert,, zijn.
Ionstich herte.
Ia sy zal v al te haest oock op uwen steert,, zijn,
En doen v allen 'tleedt dat sy kan versieren.
| ||||||||||
[Folio D7r]
| ||||||||||
AEneas.
Och neen, neen maet, Godt die't al kan regieren,
Boven den mensche obedieren,, in't zuer in't zoete:
Dus ist nootzakelijck dat ick moete
Kiesen 'tvertrecken, al ist my druck en pijne,
Beter inden haet vanden menschen te zijne,
Dan de Godtheyt divijne,, te verstoorene.
Waer zijdy Sergestus? komt pijnt t'aenhoorene
Myn bevel subijtelijck zonder beyen,
Wilt ons Schepen gaen toe-maken en bereyen,
Ick moet van hier scheyen,, eer iet lanck,
'tIs my zoo bevolen, 'tzy danck oft ondanck,
Noyt meerder bedwanck,, het moet gheschien:
Wilt alle zaken neerstich bespien,
En wilt v wel verzien,, wat ons is van noode
Van spijse van dranck, principalijck van broode,
Niet als de bloode,, en wilt v hier toe rasschen.
Ionstich herte.
Nu worp'ick doch alle myn spillen in d'asschen,
Hoe zalmen nu wasschen,, d'ooghen met warmen watere.
Fame van eeren.
Hoe zalmen lollen,
Ionstich herte.
Ghelijck eenen Katere,
Ochermen het statere,, nu al te kampelijck,
'tIs oneerlijck ghedaen,
Fame van eeren.
Ia en schamperlijck,
Dat hy zoo haest zal van syn Lief,, kruypen.
Ionstich herte.
Hy zal gaen ghelijck een hoender-dief,, sluypen,
Ia op dats' niemandt en worde gheware.
Fame van eeren.
Neen, sy zal terstont krijghen de droeve mare,
Qualijck zalmen konnen de blau huycke omhanghen,, haer
| ||||||||||
[Folio D7v]
| ||||||||||
Ionstich herte.
Hoe zalse toezien.
Fame van eeren.
Daer hebb' ick verlanghen,, naer,
De betraende wanghen,, klaer,, zullen last,, lijen.
Ionstich herte.
Men zalse leeren eenen vreemden gast,, vrijen,
Daer niet op te stocken en is, zoo't mach blijcken,, nu.
Fame van eeren.
Waer zalse loopen?
Jonstich herte.
Waer zalse wijcken,, nu?
Fame van eeren.
Hoe zalse verdwijnen.
Ionstich herte.
Waer zalse henen?
Fame van eeren.
Hoe zalse zuchten.
Ionstich herte.
Hoe zalse stenen.
Fame van eeren.
Hoe zalse ghebeeren.
Ionstich herte.
Hoe zalse pijpen.
Fame van eeren.
Wat zalse versieren?
Ionstich herte.
Wat zalse begrijpen?
Fame van eeren.
De handen wringhen,
Ionstich herte.
En d'ooghen vaghen.
Fame van eeren.
Onnooselijck zien,
| ||||||||||
[Folio D8r]
| ||||||||||
Ionstich herte.
En deerlijck klaghen,
Veel drucx ghewaghen,, een jammerlijck kermen.
Fame van eeren.
Een steenen herte zal't moghen ontfermen,
En eylaes, ochermen,, wie zalse vertroosten?
Ionstich herte.
Elck zalse verachten,
Fame van eeren.
In 't Zuyden in't Oosten,
Om dat sy haer zoo deerlijck heeft laten uyt,,-rechten.
dido uyte.
Jonstich herte.
Hiarbas en derf nu niet,
Fame van eeren.
Ia om dees Bruyt,, vechten,
Sy zal hem wel van zelfs t'huys,, komen.
Ionstich herte.
Ick ziese alree ghinder heel confuys,, komen,
Ia schier uytzinnich als de doloreuse.
Fame van eeren.
Bylo sy heeft den reuck inden neuse,
Ick wou dat ick haer heymelijck wel ontdoken,, ware.
Jonstich herte.
Help hoe zietse.
Fame van eeren.
Oftse te gheele uytghebroken,, ware,
Wy willen ons gaen uyt dees gheruchten,, steken,
Sy en zal doch niet dan van onghenuchten,, spreken.
Dido.
O druckzinnich rumoer! wat komdy my voor ooghen,
O Venus minjoot! zal ick dit ghedooghen?
Noyt meerder allende,
Dat hy hem zoo gheveynsdelijck zal pooghen
Van my te scheydene, ende ons jonste booghen,
My nakende d'ongheschende:
| ||||||||||
[Folio D8v]
| ||||||||||
Vervloect zij de ure dat ick hem eerst kende,
Tfy arme blende,
Hebb'ick myn leven ghebrocht tot desen ende:
O rampzalighe Vrouwe!
Ick mach wel zegghen, waer ick my keere oft wende,
Och! nerghens gheen trouwe.
Nerghens gheen trouwe, mach ick wel vermonden,
Hem, die de Zee byna hadde verslonden,
En was in pranghen,
Hebb'ick gheherbercht binnen zoo korte stonden,
Niet dan vrientschap en heeft hy aen my bevonden;
Syn volck bevanghen
Met grooten kommere, met swaer verstranghen,
Hebb'ick nootdruft doen langhen,
En hem zoo blijdelijck in myn Hof ontfanghen,
En ghejont myn Landouwe;
En zal hy zoo oneerlijck nemen syn ganghen,
Och! nerghens gheen trouwe.
Om hem hebb'ick oock moeten belijen,
Myn belofte ghekrooct zonder vermijen,
'tWelck my eens jonste riet,
Ia schaemte en eere ghestelt ter zijen,
Syn eerlijcke fame, daer ick in schiep verblijen,
Heeft my eylaes bespiet,
Syn eel generatie en acht ick nu al niet,
En kleyn van weerden ziet:
O Troya! zult ghy my nu brenghen in dit verdriet
En in desen rouwen?
Is my die van 'tGodtlijck gheslachte gheschiet:
Och! nerghens gheen trouwe.
PRINCESSE.
O Princesse, die my brocht in dese temtatie,
Helpt my doch weder uyt dese dolatie,
| ||||||||||
[Folio E1r]
| ||||||||||
O Venus eer ick verflouwe,
En jont AEneam een beter gratie,
Oft ick blijve by myn eerste fondatie:
Och! nerghens gheen trouwe.
Fame van eeren.
Hoort dat Katken mauwen.
Ionstich herte.
Hoort dat Minneken roncken.
Fame van eeren.
Van dien biere
Ionstich herte.
En begheeren wy niet meer gheschoncken,
Och zietse proncken,, als een mistrooste Bruyt,, maet,
Fame van eeren.
Hoe queect haer mondeken,
Ionstich herte.
Hoe't tonghsken gheluyt slaet,
De span-adere en derftmen haer breken,, niet.
AE neas uyte.
Fame van eeren.
Ou en hoe hy noch komt by ghestreken,, ziet,
Hier mocht noch wel een loos ghevichte,, komen.
Dido.
O valsch Minnaer dorfdy wel in myn ghezichte,, komen,
Vliet van my eer ick v pijn te worghene,
Meyndy dit feyt zoo stil te verborghene?
En zoo heymelijck met grooter onweerden
Hier te scheydene van mynder eerden?
Was dit dat ghy beloofden met vaster trouwen
Inde speloncke; zuldy dus v woort houwen?
Kan in v verkouwen,, zoo haest der liefden hitte?
Noyt vileynigher stuck, noyt argher dan ditte,
Tfy v, tfy v, of zulck vermanen,, spaert:
Is dit de Noblesse? is dit der Troyanen,, aert?
Zijn dit hun feyten die sy hebben gheploghen,, oyt?
| ||||||||||
[Folio E1v]
| ||||||||||
Wt ws moeders borsten en hebdy ghezoghen,, noyt
Zulck onnatuerlijck zoch, valsch Minnaer vol oneeren,
Zuldy my laten in dit verzeeren?
Die met uwer liefden ben zoo vyerich gheengient:
O AEnea hebb'ick dit teghen v verdient?
Die als willekom vriendt v zoo blijdelijcke
En zoo minnelijcke,, hebbe ontfaen in myn Rijcke,
Doen ghy waert in versijcke,, en zoo druckich ghezint.
AEneas.
O weerdighe Regent, 'tis waer, ick kint,
Groote eere, groote vrientschap, en groote deucht
Hebdy my bewesen met betamelijcke vreucht,
O bloemighe jeucht,, ja veel meer dan ick machtich
Ben te verdienene; maer ghedachtich
Zal ick wesen v jonstighe weldaden
Zoo langhe als den gheest, door 'tGoddelijck verzaden
Gheeft memorie, verstandt en couragie.
Dido.
Waerom aenveerdy dan zoo subijt dees voyagie?
Ben ick een personagie,, te leeghe gheboren?
Haddy dat in tijdts ghezeyt te voren,
En eerlijck zonder toren,, van hier gheweken,
Oft isser eenighe oneere aen my ghebleken?
Oft door vileynich spreken,, heeft v iemandt verstoort?
Laet v doch vermorwen, myn klachte aenhoort,
Oft vol drucx versmoort,, zal ick sterven,, moeten,
En inwendighe pijne verwerven,, moeten,
Ia zal ick derven,, moeten,, v conversatie,
'tGhezichte zal krencken, 'tghehoor zal turbatie
Ghekrijghen, och! door dit benauwen,
De ghedaente zal verkeeren, den mondt zal flauwen,
En de blosende wanghen zullen verbleecken:
O edel Riddere laet v doch versmeecken,
En hebt compassie met my arme desolate.
| ||||||||||
[Folio E2r]
| ||||||||||
AEneas.
Ick moet vertrecken, daer en is gheen bate,
'tIs Iupiters wille, 'tis syn vermonden,
Die synen Bode tot my heeft ghezonden,
Dat ick in korte stonden,, zou van hier vluchten
Naer Italien, dus laet staen v zuchten:
'sNachts als alle creatueren van wercken,, swichten,
Als alle Hemelsche lampen in alle percken,, lichten,
En als alle vermoeyde leden slapen,, noch,
Dan zoo komt my zoo dickwils betrapen,, noch
Anchises myns Vaders visioen grouwelijck:
My vermanende ziet waerschouwelijck,
Oft ick Italien mynen kinde wil ontwelghen?
Dus, ô edel Koninghinne, en wilt v doch niet belghen,
Ten is mynen wille niet, te wijckene v stede,
Dat kenne Godt en Mercurius mede,
Die zelve 'tmandaet my beladich,, gaf.
Dido.
O vileyn! hertneckich, onghenadich,, straf,
Zou Venus v ghebaert hebben onverdroten?
Och neen sy certeyn, noch van Dardano ghesproten
En is v generatie; maer Canasius wreet
Moet v voort-gebrocht hebben, en de borsten ghereet
Van Tygris, Godt weet,, hebdy ghezoghen,, fel,
Want in v en is gheen ontfermen, dat merck ick wel,
Maer even rebel,, blijfdy zonder deernisse;
Ia 'tis Godts bevel,, wat een zoete verkleernisse,
Dan krijcht hy verveernisse,, in synen visioene.
Heeft Iupiter met synen volcke anders niet te doene?
Zeker die zorghe is hier om draghen,, goet;
Gaet reyst naer Italien, dat v Godt plaghen,, moet,
Ick hope de Zee noch grouwelijck verslinden,, zal,
Oft aen 'tstranghe zetten aen eenighen Inden,, stal,
Als men dan vinden,, zal, noch West noch Oost
Luttel secours, bystant ende kleynen troost,
| ||||||||||
[Folio E2v]
| ||||||||||
Dan zuldy om Dido wel roepen en wenschen.
AEneas.
O Venus hoe ontsteect ghy 'therte des menschen,
Hoe quaet is om blusschen uwen vlammighen brant,
Wie zal haer doch paeyen? troost, hulp oft bystant
En mach haer van my komen, 'tis Godts ghehinghen,
Wiens wille ick moet volbringhen,
Dies mach ick wel wringhen,, myn handen met ghetreure.
Fame van eeren.
Tjan die buye is overe.
Ionstich herte.
Dien stoot is deure,
Ick zorghe ter keure,, voor meerder sneven,, noch.
Fame van eeren.
Myn beenen die touteren,
Ionstich herte.
Myn leden die beven,, noch,
Ick dacht dat sy hem in syn licht ghevloghen,, hebben
Fame van eeren.
Ia oft 'thayre wten hoofde ghetoghen,, hebben.
Want de vrouwen daer zeer goet verstant,, af hebben.
Ionstich herte.
Dat doense doch, en een lichte hant,, af hebben,
Maer 'tspel is noch ter tijdt ten besten vergaen.
Fame van eeren.
Och wat zal't haer noch kosten menighen traen
Als hy wech is, en haer gramschap ghevelt,, is.
Ionstich herte.
Ist oock wondere datse zoo ontstelt,, is?
Want hy van haer nu zoo kleynen werck,, maect.
Fame van eeren.
En die tot hem, zoo vyerich zoo sterck,, blaect,
't Is een groot leet,
Ionstich herte.
Ende een spijt boven maten,
| ||||||||||
[Folio E3r]
| ||||||||||
Haddy haer toch ten minsten ghelaten
Fame van eeren.
Eenen jonghen AEneas oft dies-ghelijcke,
Die in syns Vaders plaetse het Rijcke
Had namaels moghen regeren zonder ducht,, fris.
Ionstich herte.
Swijcht datte, moghelijck oftse bevrucht,, is,
Daer zonder kanmen qualijck jocken en kussen,, man.
Fame van eeren.
Nu al ghenoech, wy willen daer af zussen,, dan,
Laet ons gaen ieuwers als d'onbekende,, kruypen,
En zien hoe hy zal gaen in't eynde sluypen.
| ||||||||||
PAVSA.Dido uytkomende met Anna haer sustere.
Dido.
Ick en weet waer henen, zoo beraest,, sta ick,
Ick en weet wat beghinnen, zoo verbaest,, ga ick,
Nauw' hebbende een van myn zinnen vijve,
Ia schier levende doot in ziele in lijve,
Ghelijckende den mensche die verwesen,, is,
Van mistrooster creatuere noyt ghelesen,, is
In Historie, Chronijcke oft Legende:
Och! waerom gheefdy my zoo zueren amende
O Cupido? onghenadich van manieren:
Och merct hoese loopen en tieren
Al dese Troyanen te schepe, na de havene,
Hoese houwen en klieven, en pijnen te dravene,
en pijnen te dravene,
Sy draven, sy kruyen, sy heffen, sy legghen,
Sy koopen, sy verkoopen, 'twaer al quaet om zegghen,
Om metter vlucht van hier te gherakene,
Weten gheenen raet om syn reyse te stakene,
Och! zoo moet ick als sneeu verdwijnen,, zaen.
| ||||||||||
[Folio E3v]
| ||||||||||
Anna.
Suster zijt te vreden ick zal my zelfs pijnen,, gaen
Om hem te vermorwene met heusche woorden,
Ick hope dat wy zoo zullen accoorden,
Dat ghy hem behouwen zult in v Rijcke.
Dido.
Och liefste Sustere dat bidd'ick v minnelijcke,
Ghy waert doch die my eerst tot hem riet,
En voor v en hiel hy verborghen niet,
Ghy waert synder herten secreet ende synen raet:
Zeght hem dat ick noyt (als de Griecken obstinaet)
De Troyanen en begheerde te minerene,
Ia noch hun mueren te destruerene,
Ghelijck Vlisses tyrannich van aerde:
Waerom naect hy my dus, als de beswaerde,
En scheyt van hier met zulcke zinnen stuere?
Anna.
Ick zal't hem al verhalen, zorchter niet vuere,
Ia mach ick hem ieuwers te spraken,, komen,
Dat v noch zal inder zaken, vromen,
Dus Sustere wilt v niet zoo zeere bedroeven.
Dido.
Wy moeten hem in alle manieren proeven,
Op dat ick mach verlost zijn van desen rouwe:
Gaet Sustere en doet zoo ick v betrouwe,
Als de bouwse,, die niet af en laet die verwint,
Dat hy ten minsten doch vertoeve, hem ontbint:
Niet dat ick hem Italien beletten,, wille,
Maer dat hy een weynich tijdst uytzetten,, wille
Syn reyse, dit's myns zins ghevoelen,
Zoo mach der minnen brandt alleyskens koelen.
anna inne.
Zal hy oock te spreken zijn? och heen hy! ducht ick,
Hy is te straf, dus steen ick en zucht ick,
Vreesende noch met hert-zweerighe quellagie
| ||||||||||
[Folio E4r]
| ||||||||||
Ballinck te zijne van myns Liefs imagie.
| ||||||||||
PAVSA.
Fame van eeren.
VVEl Nichte wat's den roep?
Ionstich herte.
Bylo quaey tijdinghe,
Den Herfst is al te deerlijck bezeyct.
Fame van eeren.
Schuylter dan gheenen troost oft verblijdinghe,
Wel Nichte wat's den roep?
Ionstich herte.
Bylo quaey tijdinghe,
Haer is nakende een deerlijcke bestrijdinghe,
Och, och, de roeye leyt inden pisse en weyct.
Fame van eeren.
Wel Nichte wat's den roep?
Ionstich herte.
Al quaey tijdinghe,
Den Herfst is al te deerlijck bezeyct.
Fame van eeren.
Wat antwoorde brenght de Sustere? my den zin wtreyct,
Wilt hy oock noch zoo haestelijck scheyen?
Ionstich herte.
Bats hy en wilt toeven, blijven, noch verbeyen,
'tEn baet gheen vleyen,, den man is te straf,
Hy en slacht het riet niet, 'twelck is zacht en laf,
Met alle winden wijct, maer blijft stantvastich
Ghelijck eenen boom volwassen.
Fame van eeren.
Och! dat woort valt lastich,
Nu zal d'onghenuechte al overluyt,, hoopen,
Hoe machse haer doch al hebben?
Ionstich herte.
Als eyeren die uyt-loopen,
| ||||||||||
[Folio E4v]
| ||||||||||
Leelijck en vuylijck, men macht wel weten,
Maer 'ten baet ghehuylt, ghezucht oft ghekreten,
Zuerlijck der minnen beten,, moetse nu knouwen:
Maer hoort, ick moet v wat anders ontfouwen,
V zal grouwen,, aenhoorende 'tbediet:
Al te vreemde teeckenen zijnder gheschiet,
Daer een deerlijck verdriet,, uytspruyten,, zal.
Fame van eeren.
Wilt doch daer af den zin uyten,, al,
Isser noch eenen duyvel ghekomen te lande?
Ionstich herte.
Hoort doen sy gaen doen zoude offerhande,
Zoo zachte den wijn veranderen in bloet.
Fame van eeren.
Helpt duyvel, wat zeghdy?
Ionstich herte.
Noch binnen korten spoet
Inden Tempel Sichaeus stemme ghehoort,, wert,
Haers eersten mans, die vermoort,, wert
Van haren Broedere over menighe jaren,, al.
Fame van eeren.
En wat bediede datte?
Jonstich herte.
Dat haer de doot volck naren,, zal,
En dat sy haer paren,, zal,, in haers mans sepultuere.
Fame van eeren.
Wa Godt bescherme ons van die vreemde kuere,
Zoo mach de ure,, dat hy hier quam wel in den haet,, zijn.
Ionstich herte.
Ghy zult oorzake van alle dat quaet,, zijn,
Och Fame van eeren! wat hebdy ghebacken?
Fame van eeren.
Och Ionstich herte, hoe konst ghyse verlacken,
En met der minnen packen swaerlijck laden,
Zoo datse nu wandelen moet in droeve paden,
| ||||||||||
[Folio E5r]
| ||||||||||
Met zulcke daden,, ghy menich verblijen,, krinct.
Ionstich herte.
Swijcht Hamans ghebroet, die van hooverdijen,, stinct,
Om dat van alle zijen,, blinct,, de hoocheyt bepeerelt,
Dies ghy de kleyn Hanskens houdt verkeerelt
Nu ter weerelt,, in elcke feeste,
Grootmoedich van herten, eergierich van gheeste,
Ghezien by de meeste,, gheerne te Hove.
Fame van eeren.
Ke swijcht koppelersse, ghezeyt by oorlove,
Loopt in d'stove daermen alle wijsheyt,, laect,
Tusschen eere en schande ghy kleyn onderscheyt,, maect,
En menighen, eer hy verloren is, in't doncker vijnt.
Jonstich herte.
Waey al eest dat ghy een groot Ioncker,, schijnt,
Al draechdy den rinck vore t'elcken spele,
Nochtans voorwaer op v en zit niet vele,
Ongelijck hebdy uwen schijn, hier hebdy 'tslot.
Fame van eeren.
Nu wy hebben al langhe ghenoech ghespot,
Wy moeten AEneam gaen zien henen banen.
Ionstich herte.
Och wat isser ghewoels onder den Troyanen,
Sy ghebeeren ghelijck rasende menschen.
Fame van eeren.
Elck zou hem gheerne d'eerste wenschen,
Hoe loopense, hoe dravense,
Ionstich herte.
Hoe sleypense, hoe voerense,
Fame van eeren.
Hoe werckense, hoe slavense.
Ionstich herte.
De heel Stadt beruerense,
Vry niet en truerense,, als Dido ochermen.
dido uyte.
| ||||||||||
[Folio E5v]
| ||||||||||
Fame van eeren.
Ick hebse ghezien, men zalder weer gaen kermen,
Wy willen verharen, sy mocht ons schuppen,
Hy is wijs die hem alst reghent maect uyten druppen.
Dido.
O Doot corosijvich! die elcken bedroeven,, doet;
O Doot! 'tis tijdt, komt, waer meuchdy toeven,, onzoet,
V morseel ick proeven,, moet,, ick en mach's niet wijcken,
Want v voor-boden openbaerlijck blijcken:
O Doot! ghy zult wesen myns levens ende,
En my brenghen by de bedructe bende
Van Venus martelerssen diepgrondich,
Dus wil ick zelve, zonder vreese, doot-wondich
My 'tleven berooven, en myn tormentelijck
Doleur my zelven af-nemen patientelijck,
Niet achtende schande oft blamatie.
anna uyte.
Ghinder komt Anna, voor wien ick met simulatie
Myns zins fondatie,, wil bedecken,
En zal haer met een blijdelijck vertrecken
Een ander beusel gheven te vestane.
Anna.
O Sustere ick bidde v met goeden vermane,
Laet doch uwen mistroostighen moet,, dalen,
V zinnelijck verstandt mocht onder de voet,, dalen,
Schout zulck dangier tot desen stonden,, quaet.
Dido.
Neen Sustere weest gherust, ick heb vonden,, raet,
Hoe dat ick zal myn hinderlijck lijen,, stelpen,
Ick wil my gaen met Nigromancijen,, helpen,
Een Waerzeghster heeft my gheleert de manieren:
Dus gaet Sustere met secreten bestiere,
En bereyt my schiere,, van ghekloven,, houte
Een vyer to: eenen brandtoffere, en zonder foute
Haelt AEneas sweert ende syn kleeren mede,
| ||||||||||
[Folio E6r]
| ||||||||||
Ende syn effigie konstich van snede,
Ia dat hy hier ghelaten heeft altemale,
En legghet op 'tbereyt vyer inde zale,
En 'tbedde daer de booswicht ter schanden
My op ghebracht heeft, ick zal't al verbranden
Ia te pulvere, en dan zal myns lijdens quelen
Nemen een eynde, doet myn bevelen,
Ick zal't al vernielen met grooter onweerden.
Anna.
Ghewillich zal ick den last aenveerden,
O verkoren Sustere die ick beminne,
Als ghy solaes raept, ick vreucht ghewinne.
beyde binnen.
Fame van eeren.
Tjan dat waer wat fraeys.
Ionstich herte.
Noyt beter practijcke,
Fame van eeren.
Noyt aerdigher treck,
Ionstich herte.
Noyt dies-ghelijcke,
Hoe spreect den mondt daer teghen 'therte.
Fame van eeren.
Dat doet hy te deghen.
Ionstich herte.
Alzulcken perte
Zou haer met smerte,, brenghen heel in onghemacke.
Fame van eeren.
Syn kleren verbernen,
Ionstich herte.
Ia als ick backe,
Van dien packe, zouse qualijck verlaten,, worden.
Fame van eeren.
Zou sy van syn imagie zoo verwaten,, worden?
| ||||||||||
[Folio E6v]
| ||||||||||
Diese gheenzins en mach ontbeeren,, doch.
Ionstich herte.
Neen, sy zou haer ooghskens gheerne verkeeren,, noch,
Het zou haer deeren,, toch,, dat zoo ghinck te quiste.
Fame van eeren.
Anna hadt al opghesloten inde kiste,
Nu zalser met liste,, weer aen-gheraken.
Ionstich herte.
Daer ligghen de mosselen,
Fame van eeren.
Dat zijn de zaken,
En oft zulcke zaken,, troost mochten baren,, noch.
Ionstich herte.
Maer AEneas wilt hy niet verharen,, noch?
My dunckt dat hy al te noode scheyt vander hinnen.
Fame van eeren.
Weetty niet, sy moeten hun wel bezinnen,
Eer alle dinck reede is, daer hoort al tijt,, toe.
Ionstich herte.
Slaet gaeye datse hem noch niet eenighen spijt,, doe,
Want een gram Wijf is argher dan de Duyvele.
Fame van eeren.
Haer en zal niet lusten van dien zuyvele,
De zinnen en hebben zoo veel ghedachten,, niet.
Ionstich herte.
Nu wy moeten 'teynde verwachten,, ziet,
En hooren en zien aen wien dat ghebreken,, zal,
Ick zorghe dat Dido 'triemken steken,, zal.
| ||||||||||
PAVSA.
AEneas.
Alle dinck is bereyt tot dese reyse, Godt danck,
My en zal, hop'ick niet ghebreken, dies ick den ganck
Wil aenveerden stranck,, en gaen varen,, henen:
O Dido, Dido! ghy doet my zuchten en,, stenen,
| ||||||||||
[Folio E7r]
| ||||||||||
En houdt my verdwenen,, arm Venus Pagie,
Noyt en aenveerde ick met zoo kleynder couragie
Reyse oft passagie,, noyt scheyden zoo droeve:
slapende.
Och hoe quelt my den vaeck, my dunct ick behoeve
Hier wat te slapene met kleynen luste,
Bedructe herten zoecken altoos ruste.
Dido.
Och hoe zal Pigmaleon vol van envijen,, nu
Met my spotten, hoe zal lachen en verblijen,, nu
Hiarbas, wiens trouwe ick zoo veracht,, hebbe:
Tfy dat ick myn preutsheyt hier toe ghebracht,, hebbe:
Tfy Princesse van Cartago, tfy oud' zottinne,
Zal ick nu werden der weerelt spottinne?
Zal ick nu ieghelijck met my ghecken,, laten?
Zal ick dese vileyn oock zoo vertrecken,, laten?
Die my zoo schandelijck ded' der minnen bant,, breken:
Wil ick hem na-volghen? oft wil ick den brant,, steken
In syn Schepen? hem een eeuwich verwijt,, oock;
Neen, dat zou oorloghe genereren en strijt,, oock,
En kleyn jolijt,, oock, zou dan myn Gemeynte verwerven;
'tIs best dat ick alleene de doot zal sterven,
En zoo af-keeren,, myns lijdens torment,
Beter een bedorven, dan vele gheschent.
Mercurius.
O AEnea! hoe kondy ruste gherapen,, nu?
O AEnea! wildy v reyse verslapen,, nu?
Ras eer Didoos betrapen,, v,, komt bespeuren,
Vliet, den wint waeyt schoone, als't v mach ghebeuren,
Ghy zullet betreuren,, wildy hier vernachten:
Wanckelbaer zijn vrouwen ghedachten,
Wilt v voor haer wachten,, vol torens sy blakende,, is,
Roepende om de doot,, die haer nakende,, is,
En daer na hakende,, is,, met groot benouwen.
| ||||||||||
[Folio E7v]
| ||||||||||
AEneas.
Och dat was weder Mercurius waerschouwen,
Ick en machs niet langher hier houwen,, zoo ick bevroeye,
'tIs tijt dat ick verharen moet, en zijn op myn hoeye,
En my van hier spoeye,, met zinnen voordachtich:
Adieu Cartago, adieu Libien machtich,
Adieu Dido onzachtich,, onzalighe creature,
Want ick v laten moet met grooten doluere.
| ||||||||||
PAVSA.
Eenen Wachter van boven zinghende.
DEn dach komt uyt den Oosten,
Ick zie der Sonnen schijn,
Die nu syn Lief mach troosten,
Die is in vreuchden fijn.
Hoe qualijck mach hem lusten,
Die derven moet syn Lief,
Hy mach wel swaerlijck rusten,
Die proeven moet zulck grief.
Ghy die met Venus banden
Ghebonden light zeer vast,
Ghebruyct doch v verstanden,
Eer droefheyt v verrast.
Ick mach wel vrylijck zinghen,
O Cupido Prince groot,
Hoe qualijck kondy dwinghen
Der menschen herte bloot.
Hy-da dat's oock een voysken, dat klinct,, ziet,
Maer al gaghet leelijck, 'ten stinct,, niet,
En al is myn kele verroest, den mont kan te bet gapen:
Wel gantsch lijf wat volck komt ons ghinder betrapen,
| ||||||||||
[Folio E8r]
| ||||||||||
Ziet, ziet, de Zee die krielt vol Schepen,
Ras, ras, 'twaer tijdt met mynen hoorn ghepepen,
Want 'tis om heel Cartago ghedaen:
Wel my dunct ick ben averechts opghestaen,
En sy gaen,, wech, tjan dat's wel ghekeken,
Men mach van myn botheyt certeyn wel spreken,
Ick moet slaepdroncken zijn, oft ick spriet,,-ooghe,
Tjan dat's wat vreemts dat van my hier wort bespiet,, hooge,
My dunct 'tis een vreemde consilie:
Gantsch doot 'tis den Troyaen met al syn familie,
Ick wilt gaen bekruypen zonder dralen,, zaen,
Ick moet hier een schotel bescheets af halen,, gaen.
Fame van eeren.
Daer vaert hy henen.
Ionstich herte.
Daer steect hy syn Schuyt van kante.
Fame van eeren.
O bedructe Dido.
Ionstich herte.
O verzufte Dante,
Des doots plante,, groeyt in v zoo lancx zoo krancker.
Fame van eeren.
Was sy oock niet wel opgezeten met zulcken moosjancker,
Die nu zoo vileynich laet zien syn hielen,, zaen.
Jonstich herte.
Arm zottinne, had sy doch vernielen,, gaen
Alle syn regiment, hy zou moeten blijven,, hebben.
Fame van eeren.
Ick en zou hem zoo niet laten drijven,, hebben,
Die reyse zoude ick zeker wel ghekeert,, hebben.
Ionstich herte.
Ick zou hem zoo uytgherecht hebben,
Fame van eeren.
Ia en gheleert,, hebben,
Van eens Princessen Hof een Duyf-huys,, maken.
| ||||||||||
[Folio E8v]
| ||||||||||
Ionstich herte.
Nu hy is wech, wy moghen hem een kruys,, maken,
Dien voghele is uyten neste gheleyt.
Fame van eeren.
Ist nu niet wel ghesmeect?
Ionstich herte.
Ist nu niet wel ghevleyt
En ghehuylt, gheschreyt tranen by ponden,, nu?
Fame van eeren.
Haren druck waer quaet om doorgronden,, nu,
Hy is vast ghebonden,, nu,, met droefheyts,, vetere.
Ionstich herte.
Verkoopt haer spillen op een ander tijts,, betere:
Maer eest oock al om desen AEneas ghedaen?
Alzoo schoone roosen wassender, alsser vergaen,
Men vint noch meer Ridders en Koninghen stout,, fijn.
Fame van eeren.
Slaet dat van monde, dat zal een fout,, zijn,
Sy en zal hier oock niet langhe zacken noch packen,
Ochermen haer broot-koren is al ghebacken.
Dido.
Isser gheenen troost nu, hulpe oft raet?
Och! hy is wech, hy is wech, den vileyn obstinaet,
En laet my desolaet,, met een dootlijcke quale:
'tIs nu tijt, ick wil gaen na de zale,
Daer ick't altemale,, zal vinden ghereet,
Niet langhere en kan syn vileynicheyt wreet
In my ghewoelen, het is outragie:
Och! dit's ghelijckenisse van syn personagie,
O schoon imagie! ô schoon figuere!
O welsprekende mont! balsemierich van guere,
Hoe brengdy my in ghetruere, en in verdwijnen,
O blinckende ooghen! die klaerder schijnen
Ia dan robijnen,, moet ick v derven?
Noch v minlijck opzien niet meer verwerven
| ||||||||||
[Folio F1r]
| ||||||||||
In 'sweerelts erven,, dies ick myn ooghen vaghen,, moet:
Dit zijn de habijten die hy heeft ghedraghen,, zoet,
Die ick oock beklaghen,, moet,, met verzeeren;
En dit is 'tbedde daer hy my om 'svreuchts vermeeren,
Op brocht ter oneeren,, die nu scheyt met onweerde,
Dies ick zonder vertreck nu met synen sweerde,
'tWelck ick hier aenveerde,, zal sterven bloedich:
O Dido, Dido! die zoo voorspoedich
En zoo voorhoedich,, zate in v Rijcke,
Had den Troyaen,, ghedaen,, wie waer ws ghelijcke,
In elcken wijcke,, zachmen v prospereren:
En nu wil ick onder d'aerde gaen resideren,
En my abandonneren,, van 'sweerelts statie,
Ghelijck Canace, die oock door turbatien,
En Thisbe haer imflammatien,, al zelve blusten,
Met haer wil ick in Atrops speloncke rusten,
En alle wellusten,, des vleeschs versmaeyen,, nu,
En met v ghewaden zal ick my verfraeyen,, nu,
En laten paeyen,, nu,, ô Labitina droeve,
Hier mede ick des doots bete proeve.
Hier steectse haer 'thert af.
| ||||||||||
PAVSA.
Ionstich herte.
VVachermen, wachermen.
Fame van eeren.
Hach hach, hey, hach hach hey.
Ionstich herte.
Wel en wat zal ick zegghen van desen sot,, vroet?
Fame van eeren.
En wat zal ick zegghen van dit gheschrey?
Ionstich herte.
Wachermen, wachermen.
Fame van eeren.
Hach hach hey, hach hach hey.
| ||||||||||
[Folio F1v]
| ||||||||||
Ionstich herte.
Zekere ghy zijt een oprecht quaey beley,
Ghy groeyt in archeyt, gelijc 'tVercken in't stinckende kot,, doet,
Ochermen, ochermen.
Fame van eeren.
Hach hach hey, hach hach hey.
Ionstich herte.
Wel wat zal ick zegghen van desen sot,, vroet?
Fame van eeren.
Ghemeynlijck zulck eynde volcht na zulck ravot,, zoet.
Aldus kan Venus haer Dienaers ontwelven.
Ionstich herte.
Niemant en komt in laste,
Fame van eeren.
Hy en doeghet hem zelven,
Die dobbelt moet wachten syn kanssen,, stille.
Ionstich herte.
Hy moet den Pijper loonen, die danssen,, wille,
Maer Gaudiamus volcht requim 'tallen tijen.
Fame van eeren.
Och Cartago is nu zoo deerlijck in't lijen,
Aen alle zijen,, blijct droefheyts kluchten.
Ionstich herte.
De lucht is gheturbeert van 'tgroot gheruchte,
Van 'tgheroep, van 'tgheschrey, noyt meerder deeren.
Fame van eeren.
De kinderen kermen.
Ionstich herte.
De Vrouwen ghebeeren,
En by malkanderen als desolate,, hoopen.
Fame van eeren.
Men ziet de Mans verbaest achter strate,, loopen,
De doot beklaghende met weemoedich trueren.
Ionstich herte.
Elck verwondert
| ||||||||||
[Folio F2r]
| ||||||||||
Fame van eeren.
Van zulcx doots bezueren,
De Stadt is in rueren,, oftse beleghen,, ware,
Ionstich herte.
Ia en ofter een duyst volcx versleghen,, ware,
'tIsser al mistroostich Paep en Koster,, och.
Fame van eeren.
Nichte voor de ziele leest eenen Pater-noster,, doch,
Want door v hulpe is sy komen in't verdriet,, swaer.
Ionstich herte.
Neen, ghy Fame hebbet eerste bespiet,, klaer,
Ghy en dorft met my v vuyl niet verschoonen.
Fame van eeren.
Neemt hier uwen spieghele ghy jonghe persoonen,
Laet v dus niet hoonen,, door Venus treken.
Ionstich herte.
Honich gheeftse om den mont,
Fame van eeren.
Maer als de Bye sy steken
In't leste, 'tis ghebleken,, aen Didos gheveert.
Ionstich herte.
'tVerzamen is heuchelijck,
Fame van eeren.
Maer ochermen den steert
Vol dolueren en fenijns groeyende,, is.
Ionstich herte.
Zoo overvloedich als den visch in't water vloeyende,, is,
Zoo menighe smerte is inde minne verborghen.
Fame van eeren.
Klaghen en kermen,
Ionstich herte.
Duchten en zorghen,
Fame van eeren.
Zuchten en stenen.
| ||||||||||
[Folio F2v]
| ||||||||||
Ionstich herte.
Na blije,
Fame van eeren.
Dan droeve schijnen.
Jonstich herte.
Nu ghetroost,
Fame van eeren.
Dan mismoedich.
Ionstich herte.
En zoo verdwijnen
Met grooter pijnen,, zonder verlaten.
Fame van eeren.
Elck wachter hem vore.
Ionstich herte.
Ia en min by maten,
Het zy van wat staten,, wy worpen 't over al.
Fame van eeren.
Hoe hoogher gheklommen,
Ionstich herte.
Hoe onzachter val,
Laet af eer 't wortelken in v gheresen,, is.
Fame van eeren.
Een vervuylde wonde quaet om ghenesen,, is,
Elck wacht hem vander liefden confuysen,, banden.
Ionstich herte.
Van een kleyn voncxken zietmen groote huysen,, branden,
Kleyn Rivieren zietmen wel vloeyen hooghe.
Fame van eeren.
Tsghelijcx de minne, by desen ghedooghe
Al winckende de Minnaers met smerte,, plaecht.
Ionstich herte.
Ghy Maechden die secretelijck in 'therte draecht
Verborghen liefde, aenmerct toch ditte.
Fame van eeren.
Smuyckende kolen
| ||||||||||
[Folio F3r]
| ||||||||||
Jonstich herte.
Maken groote hitte,
Een gloeyende vyer is quaet om mineren.
Fame van eeren.
Eerweerdighe Heeren hier met wy cesseren,
Wy bidden v Houdt middel-mate in deuchden.
Ionstich herte.
Neemt danckelijck ons simpel componeren,
Eerweerdighe Heeren, hier met wy cesseren.
Fame van eeren.
Der Minnaers zinnen wy hier doceren
Eenen Spieghel voor d'amoureuse Ieuchden:
Eerweerdighe Heeren, hier met wy cesseren,
Wy bidden v Houdt middel-mate in,, deuchden:
Bevolen blijft de Heere, die rijst in,, vreuchden.
Eynde des eersten Boecx van den handel der Amoureusheyt. |
|