| |
Njoggen pleagen
Der gyngen dagen foarby dat de kening neat fan Mozes en Aäron hearde en hy tocht fêst dat hja bang wurden wiene en him net wer ûnder eagen komme doarsten. It wie mar goed dat er doe net ta-jown hie: sok folk stie der net foar as men se goed oanpakte. En doe, op in iere moarn, doe't de kening mei syn gefolch fan hovelingen op wei wie nei de rivier, seach er se stean oan 'e kant fan it wetter, net oars as wachten se op him. Hy wie to greatsk om nou noch werom to gean en miskien woe er it ek net: hy wie bang fan dy frjemde god en woe witte hwat dy mannen nou wer to sizzen hiene. Ûngeduldich sei er: ‘Hwat wolle jimme, dat jim my hjirre lestich binne, bûten, yn 'e iere moarn?’
Aäron antwurde: ‘De Heare, de God fan 'e Hébréërs, hat my ta jo stjûrd, sizzende: Lit myn folk gean, dat it offerje mei yn 'e wyldernis, mar sjoch, dû hast oan't nou ta net nei My harke en nou silstû sjen dat Ik de Heare bin! Dat sjoch, mei de stêf dy't ik yn 'e hân haw sil ik slaen yn it wetter fan 'e rivier en it sil foroare wurde yn bloed; en de fisk sil stjerre, dat de rivier der fan stjonkt, en de Egyptners sille it wetter fan 'e rivier net drinke kinne.’
Swijend hearde de Farao it godswurd oan. Hy tocht der net oan om to dwaen hwat Mozes frege en hy koe ek net leauwe dat dy god-út-'e-wyldernis macht hawwe soe oer de Nijl. Sa faek al hie er de riviergoaden offers brocht; dy soene him wis net yn 'e steek litte en him ta skande meitsje foar dit slavefolk! Heech en greatsk stie er dêr, yn 'e rounte fan syn tsjinners en koppich skodholle er. Noait liet er se gean! En doe seach er hoe't de beide mannen op it wetter ta rounen, hoe't Aäron mei beide hannen de stêf opheve en op it wetter sloech. Noch tocht de Farao: it kin net, mar tagelyk seach er hoe't it kleare wetter fan kleur foroare en út 'en readens skynde. Lang stiene se der nei to sjen, de kening en syn hovelingen, salang oan't de Nijl in rivier wie fan donker bloed dat swier en tige stadich nei sé ta streamde. Tusken it donker read skimere it wyt fan fisken dy't boppe dreauwen...
De Farao stie dêr, swijend, de eagen strak op dizze stream fan bloed. Wie dy god fan 'e Hébréërs dan de goaden fan 'e rivier oermânsk? It koe net en wer liet er syn beide knappe tsjoenders komme, deselde dy't in deade stok foroarje koene yn in libbene slang. Hja kamen yn alle haest, mei frjemdsoartich tsjoenders-ark en ek dizze kear slagge it har: hja makken helder wetter read en seine dat it bloed wie, lyk as yn 'e Nijl. Greatsk kearde de kening him om: it hie gjin sin om nei dy frjemde god to harkjen as syn eigen tsjoenders itselde koene. Hy hie fansels leaver hawn dat dy beide wizen it bloed yn 'e rivier wer yn wetter foroare hiene, mar hy wie sa wiis wol, dat er har dêr net op ferge!
It duorre sawn lange dagen, dy earste pleach. Doe't it wetter op wie dat hja noch yn krûken en fetten hiene en dat goed bleaun wie, swalken de Egyptners alle kanten út om wetter. Hja founen it net, hwant
| |
| |
yn alle streamen en puollen en marren wie bloed en it holp net dat hja it skepten yn fetten fan hout en izer: it wie gjin ûnsuverens yn it wetter, dat bisinke koe, lyk as oars yn 'e simmer wol. Doe moasten se, yn 'e gleone sinne, djippe putten grave om noch hwat drinkwetter to finen.
Doe't de sawnde deis it wetter wer helder wie en klear, forhurde de kening syn hert alhiel en hy liet it folk net gean.
In wike-of-hwat letter, doe't it wetter fan 'e rivier opsette en oer de lege lannen roun, kamen Mozes en Aäron wer foar de Farao. Hy waerd kjel doe't er har seach, mar liet it him net skine. Al soe der wer in pleach komme moatte, slimmer noch as doe't it wetter yn bloed foroare, dan liet er dat folk net gean. O, hy hate se, dy beide mannen mei har lang griis burd en har bûnte mantels en as it net om dy frjemde, machtige god wie, dan bande er se bûten syn hûs en syn lân. Mar nou moast er nei Aäron harkje, oft er woe of net. ‘Sa seit de Heare: Lit myn folk gean, dat hja My tsjinje meije. Mar astû wegerst it gean to litten, sjoch, dan sil Ik Egypte mei frosken slaen; dy sille opkomme út 'e rivier yn dyn hûs en yn 'e huzen fan dyn tsjinstfeinten en de frosken sille by dy en by dyn folk opspringe.’
De kening huvere. Frosken, dy't as in leger Egypte yntsjen soene en dy't sels yn 'e huzen kamen! Koe dat dan? Mar as dy god it sei, dan soe it ek wis barre. It soe net noflik wêze, al dy bisten in jins hûs, mar ien treast wie der: it die net sear en der kamen gjin deaden fan! Hja moasten net miene, dy Mozes en syn broer, dat er om hwat ûngeriif syn slaven frij litte soe.
En de oare deis, doe't de pleach bigoun en de frosken by tûzenen út it wetter kamen, de wegen lâns en de lannen oer, de doarpen yn en yn 'e keningsstêd, doe't se de hutten ynkrongen fan 'e earmen en yn Farao syn hearlik hûs, doe liet de koppige kening de tjoenders roppe en naem se mei nei de rivier. En doe die it wer bliken, miende de kening, dat syn goaden neat minder mânsk wiene as de god fan Israël, hwant hja lieten like goed frosken opkomme oer Egyptelân! Net dat der forlet wie fan mear fan dy bisten, mar hja koene it dan dochs mar en hy hoegde dus net bilies to jaen. Hy frege mar net oft hja de frosken ek wer fuort krije koene, hoewol dat oars wol sa goed west hie...
It waerd in swiere pleach, slimmer as de Farao earst tocht hie. Hy hie syn tsjinners oplein om de doarren ticht to hâlden, mar dat koe net altyd en hja koene de bisten net bûten keare: troch de brede gongen hipten se en yn 'e wide troanseal; de bakkers founen se yn 'e baktrôggen en fisken se út it daei; yn 'e wetterkrûken sprongen se en yn 'e keningswyn, dat de Farao mocht it iten net mear en walge fan 'e spizen. Nachts koe er der net fan sliepe en syn froulju yn 'e harem wiene alhiel oerstjûr en de lytse prinsen yn 'e widze gûlden de lange dagen lâns. Soms as er op syn troan siet sprongen se oer syn fuotten en as er roun trape er der op. En sa't it yn it paleis wie, sa wie it yn alle huzen, yn hiel de wide delta.
Doe't it in dei-mannich duorre hie, koe de kening it net mear úthâlde. As it net ophâldt, tocht er, dan wurd ik noch dwylsinnich. Deis koe er syn wurk net goed mear dwaen en nachts krige er gjin rêst. Hy skamme him, mar hy liet Aäron en Mozes roppe. Hy sloech de eagen del en démoedich frege er: ‘Bid dochs ta de Heare, jimme god, dat er dizze frosken weinimt fan my en fan myn folk en dan sil ik dat folk gean litte.’
Mozes bûgde djip, mar yn syn hert leaude er dy moaije wurden net. It wie oft der hwat fan spot yn syn eagen blonk, doe't er sei: ‘De kening moat mar sizze hoe't er it hawwe wol. Hwannear sille wy bidde, dat de frosken fordylge wurde út it lân fan Egypte?’ It lei de Farao op 'e lippen om to sizzen: Nou daliks! mar doe bitocht er him; hja hoegden net to witten hoè slim er dizze forskrikking foun! ‘Moarnier’, sei er út 'e hichte. En doe't er it sein hie spiet it him. Nou moast er noch in joun en in lange nacht mei dy bisten oanpiele.
Forgrime seach er Mozes en Aäron gean. Heech en rjocht stoepen se dêr hinne, as minsken dy't de slach woun hawwe. As er net sa bang wie fan dy skriklike god, dan hongen se hjoed noch heech oan 'e peal. Mar dat folk wie noch net los! As earst dy pleach mar oer wie...
De oare moarns rôp Mozes de Heare oan en fan dyselde ûre of stoaren de frosken út 'e huzen en út 'e fjilden wei. Oeral leine
| |
| |
de deade bisten yn 'e gleone sinne en mei man en macht fagen de Egyptners se byinoar en skepten se oan heappen. Yn 'e lette joun flammen oan alle kanten de fjurren en de stank fan baernend flesk hong yn 'e soele loft. Mar dy nacht foar it earst wer koene de minsken rêstich sliepe.
Doe't Aäron en Mozes de oare deis kamen en fregen hwannear't hja nou it folk de woastine yn liede mochten, doe woe er har net ûntfange. Nou't de pleach oer wie, liet er it folk net gean. Sa briek de Farao, de machtichste hearsker fan 'e wrâld, syn keningswurd.
De trêdde pleach kaem yn it lêst fan 'e simmer, doe't it broeisk wie en hjit. Dizze kear kamen de beide bruorren net om it oan to kundigjen en dizze pleach wie slimmer as de beide earste. God hiet Aäron om mei syn stêf it stof fan de ierde to slaen en dêrmei waerd it ta machtige swermen fan miggen. De minsken wiene suver forlegen, sa feninich stieken dy bisten; op it lân waerd it fé ûnrêstich en yn 'e stâllen sloegen de hynders fan 'e kening peallen en balken stikken. En oeral kamen dy fûle bisten: yn 'e liemen hutten fan it boerefolk, yn 'e wite huzen fan 'e riken, yn 'e sliepkeamers en by de lytse bern yn 'e widze.
En dizze kear koene de tsjoenders it net neidwaen. Hja seine it sels: ‘Dit is Gods finger!’ en hja tochten: nou sil de kening wol ynsjen dat er net tsjin dy frjemde god op kin en nou sil dat slavefolk dan einlings frij krije. Hja hopen it, hwant as dit sa trochgyng, hwat soe der dan fan Egypte wurde? Mar de kening sloech har rie yn 'e wyn en syn greatske hert waerd der stiif tsjin yn, dat er Israël net gean liet. En doe't op it lange lêst de pleach wer oer gie, tocht er grimitich: Dizze kear haw ik it woun! Ik haw my net fornedere foar dy beide mannen en sûnder dat hja bidde giet de pleach ek oer. As er mar folhâldde en net bang wie, dan woun er it wol op 'e lange dûr.
Dyselde simmers noch folge op 'e trêdde pleach de fjirde. Op in moarn doe't de Farao op wei wie nei de rivier, troffen Mozes en Aäron him en seine: ‘Sa seit de Heare: Lit myn folk gean, dat hja My tsjinje, hwant astû it net gean litst, sjoch, dan sil Ik op dy en op dyn folk brimzen ôfstjûre en jimme huzen sille fol brimzen wêze, ja sels de groun dêr't hja op steane. Mar it lân Gosen, dêr't Myn folk wennet, sil Ik dy deis ôfsûnderje, dat der gjin brimzen binne en jim sille gewaer wurde dat Ik, de Heare, midden yn it lân bin. En de dei fan moarn sil dit teken barre.’
In lange dei hie de Farao tiid om him to birieden, mar ek dizze kear forhurde er syn hert. Hy woe de minste net wêze foar dy frjemde god en bûtendat koe er dy slaven net misse ta syn greate plannen. En ien kear soene dochs wis dy rampen wer ophâlde? De deis dêroan kamen de brimzen opsetten yn machtige swermen en foelen op minsken en bisten oan en noch pynliker stieken se as earst de miggen. It waerd in swiere pleach en wer hiene de Egyptners nachts noch deis rêst. Sels de kening bigriep dat it sa net langer koe; dy god soe noch in kear syn hiele, bloeijende lân fordjerre en it folk soe tsjin him opstean. En dat de brimzen net yn Gosen wiene, dat wie noch it greatste wûnder! Der siet neat oars op, hy moast Mozes en Aäron komme litte en freegje oft hja foar him bidde woene. Mar dêrom liet er dat folk noch sa mar net oer de grinzen gean!
‘Gean hinne’, sei er, ‘hâld om my dat offerfeest, mar dan net yn 'e wyldernis, mar hjir yn myn lân.’
It wie Mozes, dy't him fan antwurd tsjinne. ‘Mar dat kin net, o kening, hwant wy moatte ús God skiep offerje en kij en by jins folk binne dy hillich. As wy it weagen en offerje foar de eagen fan 'e Egyptners har goaden oan ús God, dan soene se tsjin ús opstean en ús stiennigje.’ De Farao koe der neat tsjin ynlizze: hy wist to goed hoe hillich de kou en it skiep yn Egypte wiene en sels foreare er se ek. Né, noait soe dat slave-folk syn goed lân ûntreinigje mei har ûnhillich offer. ‘Nou goed’, sei er doe, ‘jim meije offerje yn 'e woastine, mar gean dan net al to fier. Bid foar my!’
Mozes seach him oan. ‘Ik sil wer bidde en moarn sille de brimzen weinommen wurde, mar lit de kening ús net wer bidrage, lyk as dy earste kear.’ De Farao forbiet syn woede. Sa fier wie it dus al kommen, dat dy Hébréër him foar in bidrager útmakke! En it bitterste wie noch dat it ek wier wie! De oare deis hâldde de pleach fan 'e brim- | |
| |
zen op, mar de kening liet it folk net gean. Dizze kear skamme er him ek net mear...
In skoft letter gyngen Mozes en Aäron wer nei de kening en kundigen him de fyfte pleach oan. As er it folk net gean liet, soe der in swiere pest útbrekke ûnder it fé en de bisten fan 'e Egyptners soene deagean, mar fan it fé fan it folk Israël soe der net ien stjerre.
Mar ek dizze kear harke de Farao net nei har. Hy bigriep dat dizze pleach de swierste wurde soe dy't der noch west hie. By al de oare pleagen, hoe freeslik it ek wêze mocht, gyng it net om it bisit fan 'e minsken: as ienris de pleach foarby wie, wie alles wer as by âlds en wie it leed gau forgetten. Mar al dat skoandere fé dat stierre soe oan 'e pest, dat kaem net wer. En dochs woe de Farao him net skikke en harke er net nei Aäron: syn lân mocht earm wurde, as hy de hurde holle mar net hoegde to bûgen.
En de oare deis bigoun it en tûzenen bisten gyngen dea; de hynders leine dea yn Farao's romme stâllen, mar ek de geit yn 'e hut fan 'e earme; de ezel fan 'e lytse keapman stoar en de kamielen fan 'e rike en hûnderten bisten rekken dea yn 'e machtige keppels lytsfé. It waerd in ramp foar Egypte en jierren soe it duorje ear't it forlies wer oerhelle wie.
De kening liet ûndersyk dwaen yn it lân fan Gosen en it kaem út sa't Mozes en Aäron sein hiene: fan 'e Israëliten stoar gjin inkeld bist. Nou wist er dan, dat dy god fan dat slavefolk de macht hie om syn folk to biskermjen, mar noch joech er net ta. Noait liet er dat folk fan 'e Hébréers út Egypte gean; ien kear soe dy god bigripe dat er it dochs net winne koe en soe er him mei rêst litte...
Mar de Heare joech de striid mei de Farao nèt op en krekt sa lang soene syn pleagen oer it lân fan Egypte gean, dat syn folk yn frijheit gean soe út it lân fan slavernij. Op syn bifel namen Mozes en Aäron jiske út 'e oune en smieten it foar Farao's eagen omheech, dat it ta fyn stof waerd oer hiele Egyptelân en ta swolmen oan minsken en bisten. It waerd sa slim dat hast elkenien yn Egypte swolmen hie en sels de tsjoenders koene fanwege de swolmen net foar Mozes forskine. Mar hoe swier't de pleach ek wie, noch liet de Farao syn slaven net frij. En doe kamen der oer it fruchtbre Egypte twa pleagen, sa slim as noch net ien earder west hie.
It wie winter en op 'e fruchtbere lannen yn 'e delta stie it winterkoam al heech en yn 'e ier en it flaechs bloeide mei dimmene wite blomkes; it wie in lust foar de eagen en it biloofde in rike risping. Yn dy tiid kamen Mozes en Aäron wer by de kening en kundigen de sawnde pleacb, in swiere hagel, oan. ‘Hwant dizkear’, seine se, ‘sil de Heare al syn pleagen stjûre, as swiere slaggen rjocht tsjin jins greastke hert en tsjin jins feinten en tsjin jins folk. Sa seit de Heare: oars hie Ik myn hân wol útstutsen en dy en dyn folk mei de pest fordylge, mar dêrfoar haw Ik dy sparre, dat Ik dy myn krêft sjen litte soe, en dat myn namme forkundige wurde mocht oer de hiele ierde. Sjoch, moarn om dizze tiid sil Ik in swiere hagel jaen, sa swier as der net west hat salang Egypte bistiet. Nou dan, helje dyn fé en dyn feinten yn 'e hûs, hwant hwa't op it iepen fjild is, op dy sil de hagel falle en hy sil it bistjerre.’ En somber siet de kening op 'e hege troan en rieplachte mei syn tsjinners. As er nou de minste wie en de holle bûgde foar dy strange god, dan soene gjin rampen mear komme oer syn lân en yn 'e Maeitiid soene de boeren de fruchten rispje en yn 'e skuorren bringe; nei al de skea dy't de fé-pest brocht hie, kaem it harren ta. Mar oan 'e oare kant, as er dat folk gean liet, wie er al syn bou-slaven kwyt, dan koene de greate bou-plannen net klear en soe alle wrâld witte dat hy, Farao, de striid tsjin de frjemde god forlern hie. As de hagel kaem, en it flaechs en it koam fornielde, dan soene de earmen gjin klean ha en gjin iten - it wie bigreatlik, mar it moast dan mar sa! By einsluten wie de Farao mear as Egypte en de kening mear as it sljocht-wei-hinne folk! Dat sa foel it bislút fan 'e kening en 'e hege hovelingen: it folk fan 'e Hébréërs kaem net frij; de hagel mocht komme.
En de oare deis op 'e stelde tiid stie Mozes op it iepen fjild en stiek de hân mei de stêf omheech nei de himel. Fuortdaliks kamen út 'e fiere kym de donkere ûnwaerswolken omheech; de blauwe loft waerd swart en út 'e leechhingjende wolken sûze de hagel
| |
| |
del. It kleitere oer de huzen fan 'e stêd, oer de skuorren en de hutten en ûnbarmhertich sloech it del op it koarn-yn-'e-ier en it bloeijende flaechs, op 'e keppels dy't noch bûten wiene en op 'e slaven dy't wurken op it lân. It duorre uren oan-ien en as it efkes opljochte en in wetterige sinne blonk oer it wite lân, dan skouden wer nije wolken foar it swurk en op 'e nij kletteren de buijen. En oan-ien-wei rôlle de tonger oer de lannen en yn'e skiere hagel flikkere aloan de wearljocht. En dan wer, tusken de hagelbuijen, reinde it, sa stjelpich as it allinne mar reine kin yn it Easten.
De oare deis wie it noch net oer en beevjend sieten de boeren yn 'e hûs en hearden nei it kletter jen fan 'e buijen; hja koene neat sjen fanwegen de tichte hagel; mar hja wisten sa wol dat it koam en it flaechs foargoed fornield wiene. En bitter tochten se: wurdt dy greatske kening dan noait wizer, weaget er alles der oan, it folk en it lân en de risping fan 'e Maeitiid? Kaem er dan noait in ein oan al dy rampen en oan 'e grime fan 'e goaden?
Doe't it swier waer mar net bikaem en al mar wer de swiere hagel foel, doe liet de Farao Mozes en Aäron komme en sei: ‘Ik haw ditkear sûndige, de Heare is rjochtfeardich, mar ik en myn folk, wy hawwe skuld. Bid dochs ta de Heare, der hawwe nou genôch tongerbuijen en hagel west. Dan sil ik it folk loslitte en hoege jim net langer to bliuwen.’
Skerp seach Mozes de kening oan. Sa dúdlik hie er noch nea to foaren syn skuld biliden, mar efter syn from gesicht seach Mozes syn falsk hert. ‘Ik sil bidde’, sei er eamstìch, ‘mar hwat jo en jins feinten oanbilanget: ik wit dat jim noch net freezje foar it antlit des Heare.’ Doe gyng er, en bûten de stêd heve er de hannen nei de himel en bea foar de kening dy't al wer sinde op nij bidroch. De rein en de hagel en it ûnwaer hâldde op, mar op it fjild lei it koarn fornield en it kostber flaechs en op plakken, ûnder de wite hagel, leine minsken en dieren dea.
Mar de kening forhurde syn hert, hy en syn hovelingen...
It wie wer in goed moanne letter, doe't de Heare Mozes jitris oanspriek en tsjin him sei: ‘Gean nei de Farao, hwant Ik haw syn hert forhurde en it hert fan syn feinten, dat Ik noch mear wûnders yn Egypte dwaen mei en dat jim oan jimme bern en bernsbern forhelje kinne, hwat Ik oan Egypte dien haw.’
En wer stiene Mozes en Aäron foar de kening en wer seine se him it godswurd oan. ‘Sa seit de Heare, de God fan 'e Hébréën, hoe lang wegerstû dy to fornederjen foar myn antlit? Lit myn folk gean, dat hja My tsjinje. Hwant astû wegerst myn folk gean to litten, dan sil Ik moarn sprinkhoannen yn dyn lân bringe. En hja sille it oansjen fan it lân bidekke, dat der gjin lân mear to sjen is en hja sille alles ôfite dat it lân opleveret en hja sille yn dyn hûs komme en yn 'e huzen fan dyn en yn alle huzen yn it hiele lân, lyk as it noait to foaren west hat, fan 'e dei dat dyn âffears op 'e ierde libben oant hjoed de dei ta.’
Doe kearden se har om en gyngen fuort en yn 'e seal bleau de kening achter mei syn hovelingen. Hy wie net fan doel om ta to jaen, de Farao, mar syn tsjinners wiene bang wurden fan dizze nije pleach. It stie der al sa min foar dit jiers, nou't it flaechs en it koarn fornield wiene troch de hagel en as nou de sprinkhoannen noch kamen en it weet en 'e spelt ôffrieten, dan soe it honger wurde yn it fruchtbere Egyptelân. En bitter seine se: ‘Hoelang sil dy man Mozes jo noch forlokje ta it kwea? Hoelang sil er noch de iene ramp nei de oare oer dit folk bringe? Lit dy lju dochs gean, dat hja har god offerje kinne; witte jo nou noch net dat Egypte forlern is?’
De kening doarst net tsjin har yn to lizzen. Hy fielde dat hja gelyk hiene en hy wie ré om noch ris wer mei Mozes to praten. Om him mochten se dat offerfeest hâlde yn 'e wyldernis, as er mar wissichheit hie dat hja werom kamen. Hy wonk en hja rôpen Mozes en Aäron werom en de kening sei: ‘Ik haw my biret; gean hinne en tsjinje de Heare yn 'e steppe. En hwa en hwa geane mei op dy fiere reis?’
Hy frege it och sa freonlik, net oars as hie er noch net bigrepen dat it hiele folk mei úttsjen moast. En út dy simpele fraech wist Mozes daliks, dat noch syn hurde hert net bruisen wie en dat de pleach al komme soe. Skerp sei er: ‘Né, mar wy geane allegearre! Ús jonge minsken geane mei en ek de âlderein; ús soannen, mar ek ús
| |
| |
dochters; ús skiep en ús kij; hwant wy hawwe feest foar de Heare en foar Him is alles dat wy hawwe.’
Lilk sprong de Farao op. ‘Nou wit ik hwat jim doel is mei dat offerfeest’, sei er húnjend, ‘jim wolle alles mei hawwe en dan net werom komme! Jim freegje frij om in ein de woastine yn, mar jim wolle foargoed út Egypte. De mânlju allinne, dy meije gean, mar froulju en bern bliuwe hjir.’ En doe't Mozes en Aäron dêr net iens oer prate woene, kamen de wachten en jagen har it keningshûs út.
De oare moarns stiek Mozes de stêf omheech en swaeide dy oer it lân fan Egypte. In sterke Eastewyn stiek op en waeide de lange gleone dei en de stille, soele nacht; doe't it ljocht waerd de moarns, kamen de earste swermen opsetten. It like yn 'e fierte in smelle, donkere streep boppe de Easterkym, mar al heger kaem it, al greater waerd it: in libbene, weagjende wolk fan sprinkhoannen. En achter dy earste swerm kamen nije en dêrefter wer oare, greater noch en driigjender, dat it der donker fan waerd oer it griene lân. En dêr't se delstrieken, by miljoenen en miljoenen, en yn lagen opinoar, bleau gjin inkeld plantsje stean en gjin sprútsel gêrs, As alles keal wie, fleagen se wer op, en fierder foelen se wer del en sa skearden se in brede strook fan 'e delta en dat hja oersloegen frieten de swermen op dy't nei har kamen.
It folk fan Egypte seach se kommen, swijend, de wanhoop yn it hert. Dizze sprinkhoannen wiene greater as dy't oare simmers wol ris kamen en de swermen wiene sa machtich en sa great dat hja se net fordriuwe koene, lyk as hja oars wol bisochten. En net allinne it griene lân bidieken se, mar by protten fleagen se de huzen yn en strieken del op it iten en op 'e bêdden en tsjûker as in kleed leine se op alle flieren. Sels yn 'e stêdden foelen se del op 'e platte dakken en yn 'e smelle strjitten en al fierder gyngen se Egypte yn. En dêr't se west hiene leine de ikkers dea en keal en slimmer skeind as fan 'e swierste hagel en de beammen stiene keal, de skylde tûken omheech nei Gods blauwe loft.
De Farao, doe't er sjoen hie, hoe slim it wie, liet Mozes en Aäron roppe. ‘Ik haw sûndige tsjin de Heare jimme God, en tsjin jimme, mar nou, forjow my dochs ditkear myn sûnde noch en bid ta de Heare, dat er dizze dea fan my weinimt.’
En ek nou wiene se de falske kening to wille en heve Mozes de hannen op ta de Heare syn God. Daliks foroare de wyn: it waerd in stoarm út it westen en dy fierde de sprinkhoannen mei, de kant op nei de Reidsé. Ûren en ûren duorre it en de Egyptners seagen se yn brede wolken foar de sinne lâns waeijen, it Easten yn. Hja wiene net ienris tige bliid mear: it lân wie ommers doch al keal. Doe't de stoarm bikommen wie, wie der nearne mear in sprinkhoanne to sjen. En de Farao foun it doe net mear nedich om it folk fan Israël frij to jaen...
De njoggende pleach kaem alhiel ûnforwachte, sûnder dat sels de Farao it wist: in neare tsjusternis, dy't trije dagen duorre. It wie foaral foar de Egyptners, dy't de sinnegod Ré forearen, in djippe skande dat de god fan dy forachte Hébréërs de sinne fortsjusterje koe, de sinne dy't oars sa heech en hearlik oer it lân fan Egypte hearske. En it alderslimste founen se noch, dat se letter hearden, dat it ljocht west hie yn it lân fan Gosen.
It wie ek gjin gewoane tsjusternis, lyk as men dat nachts by tsjustermoanne ha kin, mar men koe it donker fiele en taeste - miskien dat it swiere sânstoarmen west ha - en de Egyptners skûlen bang yn har huzen en sieten dêr't hja sieten. Hja doarsten suver net fan har plak en seagen de iene de oare net; it wurk stie stil en it iten bleau der by en hja wiene de tel fan de ûren kwyt. Suver as stie de tiid stil, sa stadich gyngen de dagen om.
En as hja nou witten hiene dat it mei trije dagen wer ljocht wurde soe, dan hie it lichter to dragen west, mar dat wist sels de Farao net en guon fan syn feinten wiene bang dat dit de ein wêze soe, dat it gjin dei wer waerd. Op it lêst bigoun it sels de Farao oan to gean en hy liet Mozes en Aäron komme. Lyk as alle kearen kamen se daliks. Mar Mozes wist dat it ek dizze kear wer om 'e nocht wie, dat de kening ek nou de greatske nekke net bûge soe; hy wist dat der noch ien pleach komme moast, en dat dan it folk út Egypte tsjen soe. De kening liet har fuortdaliks fiele hoe fier't er op it úterst gean woe: ‘Gean hinne’, sei er ‘en tsjinje de Heare, jim
| |
| |
God; allegearre meije jim gean, sels de lytse bern meije jimme meinimme; allinne jim skiep en kij sille wy salang biwarje.’ Fansels koe Mozes dat sa net oannimme. ‘Ek ús fé giet mei’ sei er, ‘alle skiep en alle kij, net in klei sil binefter bliuwe, hwant dêr sille wy fan nimme om de Heare ús God to offer jen; wy witte net iens yn it foar hwêr't wy de Heare mei tsjinje sille’.
Hy wist net hwat er dêr tsjin ynlizze moast en om't er neat bitinke koe, waerd er lilk. ‘Gean hjir wei,’ sei er driigjend, ‘wachtsje dy derfoar datstû my net wer ûnder de eagen komst; hwant deselde deis datstû myn oantlit wer sjochtst, silstû stjerre!’ En doe, foar it earst nei al dy kearen dat de Farao him bidragen hie waerd ek Mozes lilk. Heech en driigjend stie er foar de kening. ‘It is goed, ik sil jo oantlyit net wer sjen, hwant sa seit de Heare: ‘Der komt in dei dat ik útgean sil, midden yn 'e nacht en alle earstbernen yn Egyptelân sille stjerre, fan 'e âldste soan fan 'e Farao ôf oan't de âldste fan syn minste slavin, dy't achter de mole is en al it earstberne fan it fé en der sil in great gejammer wêze yn hiele Egyptelân, lyk as der nea west hat en lyk as der net wer wêze sil. Mar by alle bern fan Israël sil nimmen stjerre en gjin houn sil de tonge forwege, dat jim goed witte meije dat de Heare skieding makket tusken Egypte en Israël. Dan sille jins tsjinstfeinten ta my komme en foar my bûge en my smeke oft ik úttsjen wol mei al it folk dat my folgje wol. En dan sille wy út Egypte gean.’ Doe kearde er him om, en mei greate stappen gyng er fuort, driigjend en gleon fan grime. De Farao doarst gjin hân oan him to slaen, al hoe graech er oars wollen hie.
De fjirde deis wie de loft wer klear en yn it Easten kaem de sinne op yn syn âlde gloarje. De Farao glimke. De sinnegod Ré wie dus doch noch sterker as dy god fan Israël!
|
|