De Hillige Histoarje. It Alde Testamint (Deel 1)

[p. 84]

It lân fan 'e rêst

It wie net lang nei dy tiid dat se Jozef oanseine: ‘Sjoch, jimme heit is siik en sil it wol net lang mear meitsje.’ Hy naem daliks syn beide soannen, Manasse en Efraïm, mei en reizge nei de provinsje Gosen.

Hja founen de âlde man op syn divan-bêd, mar hy siet noch oerein mei de fuotten by it bêd del en syn lûd wie noch klear en syn geast noch helder. Hy bigoun daliks oer Jozef syn soannen: ‘De Almachtige hat my seinge, to Loez yn it lân Kanaän en Hy hat tsjin my sein: Ik sil dy ta in mannichte folken stelle en Ik sil dyn bern dit lân ta in ivige bisitting jaen; nou dan, Manasse en Efraïm sil ik oannimme as myn eigen bern en hja sille mei Ruben en de oaren gelyk op diele, letter, as it lân forparte wurdt.’

Doe naem er de beide soannen yn 'e earmen en patte se en dêrmei heve er de hannen op en woe se seingje. Jozef seach lykwols dat er de earmen krúslings hie en dat er de rjochterhân lei op 'e holle fan 'e jongste, fan Efraïm en om't er wist dat syn heit hast neat mear sjen koe, naem er him by de pols om de hannen to forlizzen. Jakob skodholle.. ‘Ik wit it wol’, sei er, ‘Manasse sil ek great wurde en God sil him seingje, mar de jongste broer sil greater wêze as hy.’

Jozef lei der net tsjin yn; hy bigriep dat dizze âlde man, swak en siik dat er wie en mei de iene foet al yn it grêf, profeet wie en dat alles komme soe sa't hy it sei. Stil en earbiedich harke er nei de seine oer syn bern: ‘De God dy't my weide hat fan myn berte ôf oan't hjoed-de-dei ta, de Ingel dy't my forlost hat út alle need, dy mei dizze jonges seingje en har oermjitte formannichfâldigje yn dit lân.’

Jozef wie tige bliid mei dizze seine: it bitsjutte dat syn neiteam in dûbeld diel hawwe soe fan 'e erfenis, dat hy, de âldste soan fan Rachel, it rjocht fan 'e earste berte krige. Lange jierren lyn, dat wist er, hie der bittere striid oer west yn 'e tint fan Izaäk: nou, nei alles dat der bard wie, soene de bruoren der net lilk om wêze.

Dyselde deis noch, de lêste fan syn libben, liet Jakob ek de oare soannen komme om har to seingjen foar syn dea. Fol spanning wachten se foar hwa't de greate seine wêze soe en de bilofte fan God. En noch ienkear wie it oft alle swakkens en wurgens by har heit weifoel, oft syn âlde eagen yn fiere fierten seagen en hy spriek, dúdlik, dat hja it allegearre forstean koene.

By Ruben bigoun er en sa gyng er de rige bylâns oan Benjamin ta en elk krige in wurd dat by him paste. Mar net de trije âldsten krigen de seine en de biloften fan God; dy wie foar Juda, de fjirde soan. ‘Juda, dû bist it, dy sille de bruorren loovje; foar dy sille dyn heite soannen har bûge... De skepter sil fan Juda net wike, noch de hearskersstêf tusken syn fuotten wei, oant Silo komt en him sille de folken hearrich wêze.’

Ek Jozef krige in hearlike seine, de langste fan allegearre, in profesij fan wielde en rykdom oan lân en fé en bern, mar oan dy fan Juda kaem ek hy net ta. Net ien fan al dy soannen wist hoe't it krekt wêze soe, mar dit bigriepen se al, dat út Juda keningen fuortkomme soene en dat Ien út syn geslacht hearliker wêze soe as alle minskene keningen. Hja wisten noch net dat dy iene Gods Soan wêze soe, dyselde dy't wraksele hie mei Jakob en dy't forskynd wie oan Abraham, mar hja wisten al dat God oan alle folken syn heil jaen soe en dat it heil út Juda wêze soe.

Doe't Jakob alle soannen seinge hie wie er wurch; hja seagen hoe't er al swakker waerd, mar noch ien ding woe er sizze. ‘Ik wurd forgearre ta myn folk, bigraef my yn 'e spelonk fan Machpéla, deselde dy't Abraham kocht hat fan Heths soannen ta in erflik grêf. Dêr hawwe se Abraham bigroeven en syn frou Sara, dêr rêste Izaäk en Rebekka en Léa, myn frou.’

Syn lûd stoar stadich wei en hja seagen dat it net lang mear duorje koe. Mar noch hie er de krêft om de fuotten op to lûken en út to strekken op it bêd; doe liet er him efteroer en joech er him ta de lêste sliep. Hja murken it mar amper, dat de lêste siken der útgyng, sa rêstich stoar er...

Allegearre skriemden se, mar Jozef liet him falle oer it bêd en patte it kâlde, deade antlit. Doe't er ta himsels kaem moast er fuort; der moast noch fan alles dien wurde foar de bigraffenis. It lyk moast balseme wurde foar de fiere reis en Jozef moast der oer prate mei de dokters en fansels

[p. 85]

moast er de Farao freegje oft er syn heit bigrave mocht yn Kanaän. De kening makke gjin biswier, mar om de iene of oare reden lei er har op de omwei to meitsjen troch Seïr, om 'e Deade Sé hinne.

It duorre fjirtich dagen ear't de dokters klear wiene mei har freeslik wurk; doe folgen der noch sawntich dagen fan rou en doe earst koe de deade Jakob de reis oangean nei it grêf fan 'e âffears. As it de Farao sels west hie, dan hie it net steatliker ta gean kinnen. Hwant net allinne de soannen fan Jakob en syn hiele folk teagen mei, mar ek de heechste tsjinners fan 'e Farao en in leger mei weinen en ruters.

In pear wike duorre de reis, doe sloegen se de tinten op, net fier fan 'e Jordaen, op in plak dat Goren-ha-atad, ‘Terskfliertusken-de-toarnehage’, hiet en hâldden dêr noch in wike rou. Dêrnei trieken de toalve bruorren, út it tinte-kamp wei, oer de Jordaen en droegen har forstoarne heit op nei de grot fan Machpéla, dy't by Hebron is. Sa kaem Jakob, de soan fan Izaäk, de soan fan Abraham, werom út it lân fan 'e frjemdlingskip nei it lân fan 'e rêst. Mar hwat de bruorren earbiedich droegen it lange, lange ein, fan Gorenha-atad nei it grêf by Hebron, dat wie oars net as it deade lichem - de siele fan Jakob wie by God yn it wiere Kanaän-fan-'e rêst: de himel.

De toalve bruorren trieken werom nei Egypte. Earst wiene Ruben en de oaren noch bang dat Jozef nou noch wraek nimme soe, nou't har heit der net mear wie, mar hy sei jitris dat er yn it minst net lilk wie en dat hja sokke dingen net fan him tinke mochten. Hja libben noch lang en yn frede yn Egypte en seagen har bern en bernsbern great.

Jozef stoar doe't er hûndert en tsien jier âld wie en syn balseme lyk waerd mei greate staesje bigroeven yn in Egyptysk grêf. Hy hie sa lang in hearsker west yn it lân fan Egypte en hy hie safolle goeds oan 'e Egyptners dien, dat it koe net oars, hy moast ek nei syn dea rêste tusken in tankber folk yn ien fan 'e keningsgrêven. Mar foar't er stoar hie er de bruorren oplein dat har bern letter syn deade lichem meinimme moasten nei it lân fan Kanaan. Hwant hy wist dat er dochs, as it der op oan kaem, net by Egypte hearde, mar by dat needrich folk fan fé-hoeders yn 'e provinsje Gosen. En hy leaude fêst dat yn letter dagen dat folk optsjen soe út Egypte nei it biloofde lân. God sels hie it sein en hwat Hy taseit dat komt op Syn tiid.