Geld verdienen zal ik er nooit aan. Briefwisseling Ed. Hoornik en A.A.M. Stols, 1938-1954

[p. 65]

39 Ed. Hoornik aan A.A.M. Stols, 15 maart 1939

15 Maart 1939.

Beste Stols,

Met gelijke post - spoediger dan ik dacht - zend ik je als drukwerk ‘Mattheus’ en ‘Geboorte’ in nieuwe versie. Ik weet niet, hoe we deze bundel moeten noemen; als verzameltitel is misschien ‘Geboorte’ het best. Het is dan de tweede herziene en vermeerderde druk (er zijn nml. nog drie nieuwe gedichten bij.) Indien je als hoofdtitel ‘Geboorte’ kiest, zou ik de bundel openen met ‘Geboorte’, daar achter ‘Mattheus’ en tot slot de verzameling losse gedichten ‘Achter glas’.¹³⁰

Voel je er niets voor dezen bundel thans reeds bij de pers aan te kondigen, omdat er op het oogenblik wellicht vraag naar is. Misschien zou je ook op het omslag van ‘Werk’ een advertentie van ‘Steenen’ en van deze herdruk kunnen plaatsen.¹³¹ Het is niet uitgesloten, dat zich onder de abonné's gegadigden bevinden.

Het formaat, lettertype, enz. van ‘Steenen’ vind ik heel mooi en zou ik dus graag gehandhaafd zien.¹³²

Ik ben niet van plan dit jaar nog iets in bundelvorm te publiceeren.

Indachtig aan je laatste toezegging zou ik graag ƒ25.- voorschot ontvangen; ik ben toch niet te inhalig?

Hartelijks!

Je Eddie.

N.B. Hartelijk dank voor de toezending van de jongste uitgaven. Ik hoop er spoedig aandacht aan te wijden.¹³³

130 De bundel zou uiteindelijk de titel Geboorte, gevolgd door Mattheus en andere gedichten dragen. In de ‘Aantekening’ (p. 90) worden de veranderingen ten aanzien van de eerste druk verantwoord: ‘In dezen tweeden druk werd de afdeeling “Achter Glas” vermeerderd met tien gedichten en met de serie “Schrapnells” [...]. Zoowel uit “Geboorte” als uit “Mattheus” zijn zes strophen vervallen; voorts zijn in de tekst eenige wijzigingen aangebracht.’
De bundel bevat drie afdelingen: ‘Geboorte, een lyrische cyclus’ (p. 5-21), ‘Mattheus, een episch gedicht’ (p. 23-62) en ‘Achter glas’ (p. 65-89).
‘Achter glas’ was ook in de in 1938 verschenen eerste druk van Geboorte. Een lyrische cyclus en andere gedichten opgenomen en bestond toen uit veertien gedichten. De zes strofen die in ‘Geboorte’ kwamen te vervallen, zijn: p. 8 strofe 8, p. 9 strofe 1-4, en p. 11 strofe 3; in ‘Mattheus’ vervielen zes strofen: p. 8 strofe 4 en 7, p. 16 strofe 2, p. 25 strofe 7, en p. 32 strofe 4 en 5. Aanvankelijk had Hoornik nog meer strofen laten vallen, maar die werden later op aanraden van M. Nijhoff weer opgenomen. (Zie br. 41.)

131 De bundel Geboorte, gevolgd door Mattheus en andere gedichten zou door Stols onder meer op 24 mei 1939 worden aangekondigd in een advertentie in het Nieuwsblad voor den Boekhandel. Een advertentie op de omslag van het tijdschrift Werk is niet achterhaald.

132 Het formaat van de bundels Steenen en Geboorte, gevolgd door Mattheus en andere gedichten is 19.4 x 11.4 cm. De bundels zijn beide gezet uit de letter Lutetia van Jan van Krimpen. Deze letter gebruikte Stols destijds vaak voor zijn poëzie-uitgaven.

133 Hoewel Hoornik zijn poëziekroniek in Groot Nederland 37 (1939) 4 (april), p. 404-409 wijdde aan Maurits Mok, en aandacht besteedde aan diens Exodus (1938) en Kaas- en broodspel (1938), besprak hij bij die gelegenheid niet de bundel Verloren droomen, die in 1939 bij Stols was verschenen. In zijn kroniek in Groot Nederland 37 (1939) 6 (juni), p. 583-588 besprak hij wel de bij Stols verschenen bundel Hartslag van Ardiaan Morriën. De bundels In memoriam Maurice Ravel en Andrianoer en Fatima's heimwee van Robert Franquinet kwamen in zijn kroniek in Groot Nederland 37 (1939) 8 (augustus), p. 189-193 aan de orde.