Logo DBNL
Gedichten. Deel 1 (1899)

Gedichten. Deel 1

(1899)–P.C. Hooft–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

Brief
Aen den edelen welgebooren achtbaeren gestrengen wijsen eerntfesten heere,
Mijnen heere Wessel vanden Botselaer Baroen vrijheer vanden stede ende landen van Asperen.
Aen den heere van Asperen.+

 
Misschien sal t' eenemael u wesen niet vergeten
 
Wie dat 'er is van 't slot en vesting ingeseten
 
Die 't hayrijck Goeylandt schejdt van 't erfarm Amsterdam:3)
 
O edel hoofttack van uw averouwde stam.4)
5
Van daer comt dit papier. Kan u de tijdt toelaeten
 
Te dencken hoe ghij laest waert heffen, voor de Staeten,6)
 
Den senuw sonder wien noyt oorlogh lang bestondt,
 
Op water rijp gesoôn, en wijnen gaer gesont;8)
 
Alwaer een heldt tot doen gebooren niet tot dulden9)
10
Slechs Velsens heer een graef van Hollandt dacht t' onthulden:10)
 
Van daer comt dit papier. En die door 't witte veldt
 
De cleene swarten dus heeft in 't gelit gestelt12)
 
Is een gebujr des zees gebijnaemt van het Zujden;
 
En suft sijn sufferij op 't eensaem hujs te Mujden.
15
Al seg jck in 't gelit, de tekens die ghij siet,
 
En neemtse voor ontwerp van een slaghoorden niet.16)
 
Ghij vindt alhier geen bladt bemaelt met oorloghslieden,
 
Om wt te beelden hoe voor Troye plagh te schieden
 
De schildvergaering des Homerus doet verhael:19)
20
Noch d' harde leeringen die met sijn soeten tael
 
D' Athener Xenophon soo wijs en soo bewandelt21)
 
In 's ouwden Cyrus school, oft 's jongen tochtboeck handelt.22)
 
Ick ben daer over wt niet om hier voorts te doen23)
 
Den Phalanx wijd gesprejdt van Alexander koen;24)
25
En hoe zij ongewoon des zeghens wit te missen
 
Aen 't moorden was met haer toelangende sarissen26)
 
Eer dat de vyandt trof; hoe dat sij wierd verknocht;27)
 
Hoe dat se' (als 't pas gaf) sloopte', hoe sij wierd aengebrocht;28)
 
Hoe, sonder hindernis, sij aerselde' haere schreden;29)
30
Hoe dat sij kromp in een, hoese' haer wist wttebreeden.
 
De Roomsche legioen verkleenster van de grootst31)
 
Die 's werelds bodem droegh staet hier niet naegebootst
 
Met haere ridderschap als vloghels op de sijen,
 
En hoe sij d' oorloghskans opsette' aen drie partijen.34)
35
Haer oefning, haer geweer en wordt hier niet ontdeckt,35)
 
En watmen wt Polijb oft Cesar selve treckt:36)
 
Nocht oock de slaesten tijds krijghshandel. Geen standaerden
 
Van overharnast volck, noch benden lichte paerden
 
En draeven door dit vlack. En wat voor waepenspel
40
Monluc te Siêna leerde', oft Noue te Rochel,40)
 
U voor te draeghen, waer (mijns oordeels) heere, doolen.
 
Ghij onder Nassau sijt geweest ter hoogher schoolen,42)
 
Die schildert met een swaerdt, en met een spietse schrijft,
 
En preeckt met grof geschut hoemen crijghshandel drijft.
45
Want overouwders deuchd, dies 't landt plagh te genieten,
 
En eighen moed u 't hart niet ongeprickelt lieten,
 
Oft ghij en waert te paerd in 't ijseren geseet,47)
 
Het sinkroer in de vuist, oft carabijn gereedt,48)
 
Den toeverlaet op sijde' om 't Spaensche juck te knacken,49)
50
En nevens uwen Vorst, 's Lands vijand op sijn hacken.
 
In dese dertelheên heeft sich uw jeuchd besteedt:
 
Haer amber was het stof; haer rosewaeter 't sweet;
 
Het toegemeten brood (als 't nood deed) haer bancketten;
 
Haer soetste morghensang de trommels en trompetten;
55
De glorij haer meestres: die liever onder 't felst55)
 
Van de gevaerlijckheên des oorlooghs is omhelst,
 
En onder 't seildoeck met haer minnaers wenscht te spelen,57)
 
Als onder de tapeet van koetsen oft prieelen.
 
Maer tzint ghij uw August voldaen hadt met de plicht
60
Van een Agrippa streng, bestondt u het gewight60)
 
Der besigheên van Staet aen 't roer des Lands te trecken,
 
Om een Maecaenas kloeck in dat bewindt te strecken.62)
 
Dien volght ghij niet alleen in nechtigheidt en vlijt,63)
 
In voorsicht raemwijs van gelegenheidt en tijdt;64)
65
In oordeels wisheidt; Raedt getrouw; belejdt behendigh;
 
Verhoedtheidt sacht van gang; voortvaerendheidt bestendigh;66)
 
Aenminnicheidt van zeên; en trefticheidt van doen:67)
 
Maer oock in letterliefd. Ach moght haer cransse groen
 
Met Hollandsch maeghdenhóóft een rejs ten tuin wtsteecken,69)
70
Als Rome, starwaerdt, om ten hemel in te breecken,
 
Dat uw belooning groot waer naer uw diensten goedt,
 
En uw vermoghen groot nae grootheidt van uw moedt!72)
 
Hoe soud de blancke Leck vergeten dan sijn stróómen,73)
 
En luistren nae den galm vande gebuirebóómen74)
75
Antwoordende' op 't geschal ontheven bij den drang75)
 
Der Flaccen rijck in maet, en Maroos braef ter sang?
 
Die uw grootdaedicheidt gesint om t' overtreffen77)
 
Elck een, in jonst te doen, tot Vorsten soud verheffen.
 
Tot Vorsten jae. Want wat was Maro goddelijck
80
Min als een stijve zuil doch aen de puy van 't Rijck?80)80)
 
Een Raedsheer daer August wel rustigh op moght slaepen,81)
 
Wiens wijsheidt hem te staed quam meer als menighs waepen?
 
Waer dat ghij vinger self oock aen de penne slaet,
 
Ghij stort een treftigh dicht, 't welck nae de gloorij staet
85
Van den Hebreeuschen harp: wiens helderheidt van snaeren
 
De schrick des Palestijns plagh met sijn stem te paeren.86)
 
Indien de kromme Sein, de welvaert van Parijs
 
De braeve lieflijckheidt van uwe psalmen wijs88)
 
Eens hooren moght; 'ck en weet oft blijder dan oft droever
90
Hij, om 't wtheemsch Franchojsch, ten slote van den oever90)
 
Dus richten soud sijn spraeck: Ick vind wel veel bescheids91)
 
Om u geluck te biên, o Hof des Christenheids,
 
Met d' eer die mij verheught om dat van vreemde tongen
 
Tot lof van uwe tael uw taele wordt gesongen.
95
Maer dit verdriet mij dat Ronsard, Bertas, Marot95)
 
En konden croonen niet, met soo veel eers, dit slot,
 
Als een baroen van naem, die onder d' eerstelingen97)
 
In Hollandt wordt getelt, doet met sijn deftigh singen.
 
Want niet soo dapper d' eer van een lands tael ophoudt99)
100
Als dat een groot verstandt van bujten 's lands haer bouwt.100)
 
Dees eer, o Vranckrijck, doch heeft u verdient uw Coning,101)
 
Die aen den Oeverburch den Tichelhof en wooning102)
 
Verhelen dede door dees groote gaelerij.103)
 
Die u in aensien bracht, de wereld door, was hij.
105
Hem quam wel toe voor al de smaecke deser eeren.105)
 
Maer las! 't rampsaligh lot wil dat wij sijns ontbeeren.106)
 
Ontbeeren! Langer nu vondt onder sijn belejdt
 
Den hemel al te groot de Fransche mogentheidt.
 
O alvoerwt vernuft! O goedtheidt ingebooren!109)
110
O zeeghbaere' oorlooghshandt! Geen man soud licht van vooren110)
 
Hem hebben 't spits geboôn, als hij gewaepend trad,
 
Oft een schuimbeckend paerd tusschen twee spooren had.
 
Maer Vranckrijck hebt gedult. 'T is hoogh genoegh met klaghlijck
 
Te quijnen. Laet uw troost zijn dat sijn naem ontsaghlijck
115
U binnen houdt in rust: En bujten met sijn dicht
 
D' wtheemsch' Apollo' uw tael brengt in een eewigh licht.
 
Dus acht jck soud de Sein van u sijn reden maecken;
 
En heffen hemelhoogh u dichter in twee spraecken.
 
De Fransche constgenoot, met een ontelbre schaer
120
Soud comen offren op sijn rijm aen uw altaer
 
Als aen een Phoebus nieuw. Alsoo uw duitsche dichten121)
 
O Vaederlands cieraedt, elck een, en mij verplichten
 
Om offerhandt te doen aen u: gelijck jck doe,
 
(Dus was de boodtschap) en wijde' u eerbiedigh toe124)
125
Dit mijn geringe spel. En wilt het niet versmaeden
 
'T goed hart vernoeght den Goôn met een festoen van blaeden.
 
Maer d' eewighe' Oppergodt doorspiêr van hart en moedt127)
 
Die tuigh mijn dienstigh hart en schenck u 't hoochste goedt.128)
 
xx Julij a. 1615.

Vorige Volgende

Over dit hoofdstuk/artikel

auteurs


datums