Alle de gedrukte werken 1611-1738. Deel 4 en 5. Nederlandsche Historien

(1972)–P.C. Hooft– rechtenstatus

Register.

AAlst oovervallen van de Staatschen. 820. Verkoft van de Engelsche bezettinge aan Parma. 885.

Aanslaaghen gemist. 219. Maar met wondre trouw geheelt. 219. Op Enkhuizen gemist. 329. Der bondtgenooten door muitery verhindert. 338. Op Antwerpen, gemist. 351. Op 's Hartooghenbos verbrodt met klappen. 790. Der Staatschen op Borborgh en Grevelinge, mislukt. 795. 796. Op Naamen vergeefs. 818.

Aanslagh der Staatschen op 's Hartoogenbosch. 982. Welke mislukt. 983. Op den Kouwesteinschen dyk, ook vergeefs. 1002. 1004. Van Graaf Willem op Grooninge. 1012. 1179. Van Nieuwenaar op Niemeegen. 1036. Van Sidney op Greevelingen. 1090. Van Schenk op Niemeegen. 1096. Van Graaf Willem weeder op Grooninge. 1179.

Aanspanning tot Gent teeghens den Heer van Ryhoove, ter gunst van Imbyze. 883.

Aardtbeevinge door Neêrlandt. 698.

Aarschot de Hartogh doet een beedevaart aan Sante Marie van Hal. Hy raadt der Landtvooghdesse naa Berghen in Heenegouw te vertrekken; dies rust zy zich ter vlucht toe. 107. Tot hooft gekooren by de Staaten. 460. Ingevoert tot Burghvooght t'Antwerpen. 501. Hy en andere heeren ontvlieden Don Johan. 527. Stadthouder oover Vlaandre gemaakt. 540. Hy en andere heeren gevangen. 542. Komt tot Brugh, quansuis den Prins van Chimay zynen zoon bezoeken, in der daadt om hem in zynen opzet te styven. 897.

Aarschot de stadt van de Staatschen thans van de Spaanschen oovervallen. 595.

Aartshartogh Karel trekt in Spanje, uit den naame des Kaizars, om den Prins met den Koning te verzoenen: en wat antwoort hy bekomt. 203.

Absolon Nicolai helpt den Kouwesteinschen dyk bestormen. 1004.

Admiraliteyt ingestelt by Parma. 879

Adolf van Ozenbrug, geheimschryver der Henzesteeden, verzoekt ontlasting der tollen van de Staaten. 996. Die hem eerbiedigh en verstandelyk antwoorden. 997.

Adriaan van Assendelft een der gemaghtighden van Haarlem aan Don Frederik gezonden, wordt gevangen en onthalst. 295.

Adriaan van Berkeroo aan den Prins afgeveirdight om hem van de geleeghenheit der stadt Haarlem te berichten. 302.

Adriaan Kromhout. 135. 444. 578. 579.

Adrianus Saravia bestrydt Koornhartvoor de Staaten, tot voorstandt van den Neederlandschen Katechismus. 885. Handelt neevens eenige Predikanten met gemaghtighden der Staaten. 1154. Is meedeplightigh in de muitery te Leide. 1241.

Afgeworpe brieyen, uit Maastricht gekoomen, en gericht aan Parma, door Desiderius van Sestigh, en de Steêvooghdt Gommicourt. 956. 957.

Afschriften van der Staaten brief aan Leicester worden verspreit, om 't volk op te ruyen. 1147.

Aftoght der Staatschen in braave orde van Sant Leivenshout naa Gent. 827. 828.

Alava Ambassadeur van Spanje in Vrankryk, schryft aan zynen Koning. 114.

Aldegondes voorstel ter vergaaderinge der Staaten van Holland, in den naame van Oranje. 259. Berichtschrift by hem aldaar geoopent. 269. Komt de wet tot Haarlem verstellen. 295. Gevangen. 340. Ontslaaghen uit der gevankenis.397. Wordt nevens andre Heeren, naa Engelandt gezonden. 444. Hy en zyn lastgenooten worden met eenige hoope getroost. 445. Zyn brief aan Kaspar Verheiden. 501 Zyn reede op den Ryxdagh te Worms. 571. Schryft gunstigh van de deughden des Hartoghen van Anjou. 745. Zyn verloore aanslagh op Lier. 892.

Aldegonde wort gewaarschuwt door Prins Willem wegens 't beleg van Antwerpen. 911. Zend Teligny naa Zeelandt, die gevangen wort; 't welk opspraak teegens hem verwekt. 968. Is meede op den Kouwesteinschen dyk. 1006. Schryft aan Parma; 't welk men naamaals quaalyk neemt. 1014. Wordt heftelyk gedreight in 't stillen der burgerlyke oproerigheeden. 1016. Welke veroorzaaken dat men hem met andre Heeren naa Parma zend; met welken hy alleen spreekt. 1017. Schryft aan de Staaten weegens 't verdragh met dien Prinse. 1019. Behaalt zwaaren ondank by hen door 't zelve: zoo dat men hem 't Landt verbiedt; en nooit meer in de regeering gebruikt. 1024.

Alexander Farneeze, Prins van Parma, zoekt Parma.

Alexander de Zoete, Heer van Villers, zoekt Villers.

Alfert Henrixzoon biersteeker t'Amsterdam ten zwaarde verweezen. 193 In welx vonnis men speurt tweederley verbrek der vrydoomen. 194.

Alfonso de la Loo onthalst. 192.

Algemeine Staaten tot Gent vergaadert. 24. Wat Koning Philips daar zeggen deed. 24. Antwoordt der zelve Staaten. 24. Haar te doen vergaaderen wordt by yder geoordeelt het eenige middel tot slissing der geschillen te weezen. 108. Doen den Prins verzoeken om in Brabant te koomen. 533. Verbieden den geestelyken oproerighen klap, en beveelen hun eedt van getrouwigheit te doen 571. Trachten de Gentenaars en Waalen te vereenighen: maar vergeefs. 584. Hun leegher by Rimenant. 592. Maaken verding met den Hartoghe van Anjou. 597. Hunne armoede. 599 Schikken gezanten aan de Walsche gewesten, om hen by 't gemeine verbondt te houden: antwoordt der Waalen: en weederantwoordt der voorzeide Staaten. 626. 627. Staaten vergaadert tot Antwerpen. 633. Voorstel van den Aartshartogh Matthias aldaar: reede van Leoninus. 634. Stribbeling onder de zelve Staaten. 636. Te Delft vergaadert. 728. Zenden aan de Duitsche Vorsten om bystandt. 881. Zoekt Staaten.

Algemeene vergiffenis, (zoo 't heette) tot Antwerpen afgekundight. 213. Baart kleene gerustheit. 214.

Alkmaar, voorspel zyner beleegherings. 326. Neemt 's Prinsen volk in. 327. Sterkt en verziet zich. 329. Wordt door Don Fredrik beleeghert. 330. Maant Sonoy om hulp. 331. Wordt bestormt. 333. Geldt van tin, daar in geslaaghen. 334. 'T leegher daar voor opgebrooken. 335.

Altaaren t'Antwerpen door de dertien Ambachten en zes gezwoore gilden, uit vreeze in de groote kerk afgebrooken. 777.

Alva de Hartogh benydt den Graave van Egmondt de zeeghe by Greevelinge. 14. Dringt op 't verzenden des heirs naa Neederlandt. 152. Wort gevolght van Spinosa 157. Vertrekt uit Spanje; ende landt tot Genoua: monstert zyn heir. 159. Spreekt met den Hartoghe van Savoye; trekt ten geberghte in: ontfangt schryven van de Landtvooghdesse. 160. Geraakt in Borgonje naa een' gevaarlyken doorgang: ende van daar in Luxenburgh: ontfangt de gezanten der Landtvooghdesse, en leeverd haar zynen lastbrief. 161. Bejeeghent Egmont schamperlyk, en beveinst: ook den Graaf van Hoorn: koomt tot Brussel: zeindt alomme dubbelt van zynen lastbrief: doet die van Gent de poortsleutels afvorderen. 162. Wort Landtvooghdt van Neederlandt; en bouwt een slot tot Antwerpen. 166. Doet den Prins van Oranje, en andere heeren indaaghen, en hunne beschuldiging melden. 167. Neemt meer volx aan. 171. Hem wort een laage geleit, die mist. 175. Doet de Geuzen verstroyen by Dalem. 176. Hy schikt Arenberg en Meeghen met volk naa Vrieslandt. 177. Zyn schrikkelyke vonnissen: doet Oranje en andere heeren bannen; het huis van den Graaf van Kuilenborg tot Brussel afbreeken: de vryheeren van Baatenburg en anderen onthalzen. 179. 180. Zeindt volk naa Grooningerlandt, en volght zelf met al zyn macht. 186. Slaat Graaf Luidewyk tot Jemmingen: wil Delfzyl tot een stadt maaken: haalt die van Grooningen dapper oover. 187. 188. Leit laaghen, om de luiden zich zelf te doen melden. 195. Komt tot Maastricht, en hoe sterk. 196. Wil geen slagh waaghen. 197. Wat hy brouwt; stichtende veele sterkten. 201. 202. Eischt den hondersten, twintighsten, en tienden penning: en 't vertoogh dat de Staaten daar teeghens doen. 205. 206. Hy brengt Henegouw en Arthois tot geveinsde bewilliging, waar op d'aangeërfde landen den tienden, en twintighsten penning, onder voorwaarde toestaan. 207. Trekt naa Brabant. 189. Doet den Burghermeester Straalen t'Antwerpen onthalzen, ook Kazenbroodt heer van Bakkerzeel, en andren. 192. Verbiedt alle verstandt met d'uitgeweekenen. 195. Laat een plakkaat uitgaan teeghens de lasterschriften. 195. Slaat tot Harem een kleine brugh oover de Maaze. 196. Leeghert zich op een bergh 's Kaizers leegher genaamt. 197. Volght Oranje op de hakken. 198. Volght Oranje in 't keeren oover de Maaze. 199. Der zorghe van Oranje ontlast, dankt een deel van zyn volk af. 200. Zendt den Graaf van Mansveldt den Franschen Kooning te hulpe. 200. Zendt volk in Grooninge 203.Wordt van Paus Pius den vyfden, met zwaardt en hoedt beschonken. 203. Laat van zyn eisch iet vallen. 206. T'onvreede op Viglius, ende op den Geheimschryver la Torre, om het drukken der Bullen die men leest in Coena Domini. 207. Zendt een heel regement soldaaten in de stadt Uitrecht, om dat zy weigherden te bewillighen in den tienden en twintighsten penning. 207. Slaapt meest op alles, uitgezeit de vervolging. 211. Wil Sonoy en Druinen, die zich in 't landt van Kleef onthielden, gestraft hebben. 220. Geeft een Plakkaat uit tot beschutting der Geestelyken ten platten lande. 221. Hervat den eisch van den tienden en twintighsten penning. 221. Plakkaat noopende dien eisch, waar van hy yetwes vallen laat. 222. Antwoordt den Staaten, maakende zwaarigheit in 't verkundighen des Plakkaats van den tienden en twintighsten penning, heusselyk. 222. Geeft, aangaande dat Plakkaat, noch wat meer toe. 222. Daaght die van Amsterdam, om dat zy'er ernstigh teeghens spreeken, voor 't hof. 222. En doet hun een boete van vyfentwintighduizent gulden op leggen. 222. Zoekt ontslagh van dienst. 223. Recht zich zelve een beeldt op. 223. Van die van Uitrecht gebeeden, om ontslaaghen te worden van bezetting, wil stips gehoorzaamt weezen. 226. Dringt op den tienden en twintighsten penning. 227. Verzoekt aan eenighe uitheemsche luiden van lettren hunne inzighten daarop, die dryven dat hy 'er niet meê deur magh. 227. Doet Luidewyk Guicciardin, die een van de geen was, met den welken hy zich daar oover beraaden had, vangen. 227. Daar teeghen gebiedt hy met het innen van den tienden en twintighsten penning voort te vaaren. 227. Besluit eenighe burghers van Brussel op te hangen, om dat zy daar oover hunne winkels sluiten. 227. 228. Kryght onder dit besluit tydinge dat de Geuzen den Briel veroovert hebben. 228. Schorst zyn voorneemen. 231. Zendt Bossu naa den Briel. 231. Bezeffende 't vérlies van den Briel, zendt acht vaandels Spanjaards uit Brabant, onder Osorio Angelo naa Vlissinge, daar hy eenighe Waalen in bezetting en een Burgh begonnen had. 233. Vindt zich, kryghende d'eene tyding van weederspoedt op d'andre, in groote benauwtheit. 239. In zyn plaats is gekooren de Hartogh van Medina Celi. 239. Verzoekt geldt van den Kooning. 241. Verkryght yets, en waapent op nieuw. 241. Vergaadert zyn krachten tot Berghen op Zoom: dan kryght wat anders te doen. 248. Ontstelt zich oover 't verlies van Berghen in Henegouw. 249. Doet door zynen zoon Fredrik Berghen in Henegouw beleggen. 258. Laat den tienden en twintighsten penning berusten. 258. Schryft aan de Staaten van Hollandt, dat zy een vergaadering hebben te leggen teeghens den vyftienden van Hooimaandt. 258. Ontbiedt de Spanjaarts uit Rotterdam en daar ontrent in 't leegher voor Berghen in Henegouw. 263. Vordert geldt. 268. Begroot zyn kryghslasten. 268. Trekt naa 't leegher voor Berghen in Henegouwe. 268. Doet Berghen beschieten en bestormen. 269. Laat een verklaaring uitgaan, waarin hy 't plondren vav Mechelen pooght te verdaadighen. 278. Gebiedt by Plakkaat de goederen van 's Prinsen aanhangers aan te teekenen. 279. Beveelt den Kolonnel Mondragon 't ontzet van der Goes by der handt te neemen. 281. Oovervalt Zutven. 284. Zoekt d'afgevalle steeden weeder met belofte van vergiffenis te lokken. 306. Om zyn aanbod ontfantklyker te maaken, doet hy 't doen door d'Amsterdamsche Wethouders 306. Merkende de standtvastigheit van de Haarlemmers, bestaat d'afgevalle steeden met aanbieding van goedt onthaal ter eenre, en dreigementen van 't uiterste bederf ter andere zyden, te bezoeken. 326. Rust te waater toe. 330. Doet de gevange burghers te Haarlem, onaangezien de gevankenis van Bossu, op een nacht naa Amsterdam voeren, en verwyst ze ter galghe. 338. Laat zich door Verdugo en andren 't hangen van de Haarlemmers afraaden. 338. Scheidt schandelyk uit Amsterdam. 339. Zyn buskruit in Duitslandt wordt door 's Paltsgraaven zoonen verbrandt. 339. Laat het bewindt aan Don Louis de Requesens, en vertrekt naa Spanje. 341. Sterft naa 't veroovren van Portugal, tot Lisbon. 342. Zyn gedaante, lof en laster. 342. Zyn beeldt wordtgebrooken. 530.

Amersfoort ingenoomen door Graaf Willem van den Bergh. 256. Van de Geuzen geruimt, by Bossu bezet. 286. Ingenoomen van Graaf Johan. 630.

Amsterdam valt met zich zelven in zwaare twist, uit verscheide oorzaaken. 56. 57. Daar zijn Schoutisten en Meester Hendrik Dirkisten; de keure op 't kooren quaalijk gevolght, maakt groote verbittering, en om de lastaadie komt zwaare moeite. 63. 64. Drieërley partyschappen spannen t'saamen; hellen naa d'Onroomsche zyde; klaaghen te hoof, oover de Wethouders, waar op een keure volght van de Landtvooghdes, noopende 't schuwen van 't naamaaghschap onder de regeerders. 65. Roept haar schuttery by een, om te beraadtslaagen oover 't weeren van de preeke der Onroomschen ontrent de stadt. 90. Is op zyn hoede, en stuit het plonderen der kerke. De Majestraat maakt verdragh met de gemeente. 104. Bezoldight eenighe zyner burgheren. 127. Valt in zorghlyke beroerte. 134. De burghery komt in waapen teeghens elkander. 136. Geraakt weeder tot ruste. 138. Wort genootzaakt gemachtighden aan den Prinse te zenden. 139. Verwerft van de Landvooghdes vast gelyke punten als die van Antwerpen: en neemt bezetting in. 148. Koopt af 't stichten van een sterkte voor tweehondertduizent gulden: mits ook verschoont wordende van Spaansch garnisoen. 202. Spreekt ernstigh teeghens het Plakkaat van den tienden en twintighsten penning. 222. Wort daar oover in een boete van vyfentwintighduizent gulden beslaaghen. 222. Beroept van dit vonnis aan den hooghen Raadt van Mechele. 222. Wordt door den Graave vander Mark beleeghert. 267. Kryght vendelen knechten van Bossu in. 267. 'T Leegher daar voor wort opgebrooken. 268.

Amsterdammers zoeken Sonoy in 't maaken der sterkte tot Nieuwendam te beletten, dan moeten met verlies te rugh keeren. 283. Neemen de schansen aan den Waaterlandschen dyk in. 294.

Amsterdam wordt, om het branden en bloetvergieten ter zaake van 't geloof, by 't graauw der Geuzen met den naam van Moordtdam gescholden. 306. Door Sonoy benaauwt. 552. Ooverkomt met de Staaten van Hollandt. 561. 562. Wordt daarop ontlast van 't beleg. 566. De regeeringe daar uitgedreeven. 577. Wordt verleent een nieuwe voldoeninge, anders genaamt satisfactie. 802.

Amsterdammers maaken zwaarigheyt, als men met het werk van den Prins tot Graaf van Hollandt te maaken voort wil. 886.

Amsterdamsche burgher, magh, volghends de voorrechten, niet meer verbeuren dan hondert gulden en zyn lyf. 194.

Amsterdammers zenden hulp aan de gebuursteeden. 983.

Amsterdam ontfangt Leicester, en stelt ordre t'haarer verzeekering. 1198. Ontfanght hem ten tweeden maale, en stuit zynen toeleg. 1199. Wordt by Leicesters aanhangers de Kerke geheeten. 1198. 1203.

Andries de Loo. 1152.

Anna van Oostenrijk trouwt aan Philips, Kooning van Spaanje, haaren vollen Oom. 215. Neemt haar reize over Neêrlandt. 216.

Anna, vierde gemaalin van Philips, dochter van Kaizar Maximiliaan den tweeden, sterft. 760. Laat veel zoonen en dochters naa, een van welke zoonen, genaamt Philips zynen vaader in 't Ryk volgt. 760.

Anna van Saxen, tweede gemaalin van Oranje. 34. 145. 527. 732.

Anna de Mendoza Cerda, Prinses van Eboli. 521. 522.

Anastro opruyer van Jan Javreguy tot Oranjes moordt, ontkoomt de straff. 815. Schryft aan Treslong Ammiraal, en aan Hopman Marten Drooghe. 816.

Anjou de Hartogh beklaaght het ongeluk der Staaten, en biedt hulp. 570. Zyn gezanten koomen te Sant Gislein. 575. Hy zaamelt volk op de Walsche grenzen. 575. Zyn ooverkoomst met den Staaten gemaakt. 597. Geeft een verdaadighschrift uit. 591. Koomt te Berghen in Heenegouw. 592. Zendt gemaghtighden naa Antwerpen. 592. Veroovert Binsch, ook Maubuge. 606. Zyn klaghten. 606. Hy dankt volk af, ontslaat de rest zyns heirs, en zendt Pruneaux aan de Staaten. 607. Voorslagh oover zyn beroep, en 't verwerpen des Koonings. 681. Ontfangt de gezanten der Neederlandsche Staaten en verhoort ze minlyk. 745. Handelt met die gezanten. 745. Sluit met die gezanten de handeling. 754. Schryft een brief aan d'Algemeene Staaten. 757. Laat den Staatschen gezanten leezen en uitschryven eenen brief by den Kooning zynen broeder aan hem geschreeven. 764. Neemt de Neederlanden aan, en wort tot Vorst der zelve by de Staatsche gezanten aangenoomen. 765. Geeft een verdaadighschrift uit. 787. Komt tot ontzet van Kaamerik. 793. Doet zyn intreê tot Kaamerik. 794. En eedt van de stadt te beschermen en regeeren naar haare voorrechten. 794. Dwingt 't Kasteel in Kambresis. 794. Kan zyn heir niet by een houden. 794. Scheidt zyn heir om naa Engelandt te gaan. 795. Komt in Engelandt. 797. Kryght een ring van de Kooningin Elizabeth. 797. Als zyn huwelyk met haar op 't naast schynt, stuit het. 798. Gezanten aan hem in Engelandt, om zyn koomst te spoeyen. 801. Vertrekt uit Engelandt. 805. Wordt tot Vlissinge, Middelburgh en Antwerpen ontfangen. 805. 806. Wordt ingehuldt tot Hartoghe in Brabant. 807. Wordt meê ingehuldt tot Markgraaf des heilighen Ryx. 807. Zyn intreê tot Antwerpen. 807. Wordt geluk gewenscht door de gemaghtighden der hervormde kerken. 809. Verzoekt oopening van 's lands zaaken en van middel om den staat te herstellen. 811. Kryght daar op berichting. 811. Zyn verbaastheit oover de schoot den Prinse gegeeven. 814. Hem wordt het beleidt der oorlooghe bevoolen. 817. Hy verbied de verlofgelden en koophandel met den vyandt. 820. Verbiedt ook 't ransoenen van loopers en stroopers zonder vendel. 820. Schryft voor de Roomsgezinden tot Brussel om vrydoom van Godsdienst, maar verwerft niet. 822. Vertrekt met Oranje en Espinoy van Antwerpen naa Vlissinge, en van daar voorts oover Sluis naa Brugge. 823. Wordt tot Gent, Graaf van Vlaandre gehuldt. 827. Trekt naa Denremonde. 829. Wordt tot Denremonde, als Graaf van Vlaandre, heerlyk ingehaalt. 829. Zyn aanslagh op Loven faalt. 832. Armoê van zyn krysvolk. 834. Zyn byster voorneemen. 838. Zyner vertrouwdelingen misnoeghen. 841. Hy besluit de bequaamste steeden van Neêrlandt te overmaghtighen. 843. Zyn voorneemen geoopenbaart door de bekentenis van drie gevangenen van zyn hofgezin. 845. Zyne klaghten gemeldt door zynen gevanghen hofmeester. 846. Klaaght in de vergaadring der

Staaten oover zyn' naauw bepaalde maght. 847. Rydt uit Antwerpen, quansuis om 't heir te bezichtighen. 849. Ontdekt zyn opzet aan Monpensier, Laval, en Rochefoucault, die 't mispryzen. 850. Doet bezending aan de Wethouders t'Antwerpen. 854. Schryft aan de Wethouders t'Antwerpen, ook aan d'Algemeene Staaten, en aan den Prins van Oranje. 854. Zyn grillighe beleidingen ontraavelt. 855. Schryft andermaal aan den Staaten. 856. Schryft ten derdenmaal. 856. Vertooghen naa Duffel, schryft aan Mechele en Brussel, en aan den Ooverste Tempel. 856. Heeft armoê in zyn legher. 856. Verliest duizendt mann' in 't doorwaaden der Dyle. 857. Haalt door 't doorwaaden der Dyle een' ongezondtheit. 857. Zendt Laval aan de Staaten. 866. T'onvreede om 't achterblyven der gezanten van de Staaten: ook anderzins. 876. Vertrekt naa Vrankryk. 877. Zyn gezant Pruneaux doet een' voorstel aan d'Algemeene Staaten. 879. De handel met hem gaat weeder in zwang. 896. Overlydt. 900.

Anthonis Perenot, Bisschop van Atrecht, pooght Maximiliaan den tweeden te doen vergeeven. 5. 7. 30. Eerste haat teeghens hem. Zyn afkoomst, aardt, opvoeding, en oeffening. 6. Sticht de Guiziaansche partyschap in Vrankryk. 11. Raadt de Spaansche soldaaten in Neederlandt te houden. 23. Wordt Kardinaal van Granvelle. 27. Ontsteekt teeghens hem in haat den Adel, Geestelykheit en Gemeente. 28. Trekt al de regeering des lants aan hem; daar stelt zich de Adel teeghens met t'zaamenspanning. 34. Versteurt den Prins van Oranje. 34. Bedrieght den Graaf van Egmont. 34. Is schamper teeghens veele van de grooten des landts, die hem weeder beschimpen met een lieverye te dien einde bedacht, zynde ten bankette by Gasper Schetz. 37. Kan zich in 't regeeren niet maatighen. 41. Moet echter inbinden, en stelt'er een' ander wyze op. 44. Zoekt uit het landt te vertrekken. 44. Verreist. 45. Draaght het Aartsbisdoom van Mechelen oover, aan Johan van Auchin. 797. Sterft. 1095.

Anthonis van Bombergen wort voor Ooverste van 's Hartoghenbos opgeworpen. 130.

Antonis van Borgonje, Heer van Kapelle, Stadthouder oover Zeelandt van 's Kooninx weeghe. 233. Verneemende hoe 't te Vlissinge staat, spoeit zich derwaarts. 233.

Antonio, Kooning van Portugaal, wordt verdreeven. 758. Zyn fortuin. 759.

Antonio, verdreeve Kooning van Portugaal, verzoekt eenige vryheeden van d'Algemeine Staaten. 928. Ook hulp, doch vergeefs. 1158.

Antonio Perez. 519. Zyn fortuin. 520. 521. 522.

Antwerpen, is vol ommeziens en ontsteltenisse, waar door de koopman van daar vertrekt, en de burghery in waapenen raakt. 86. Gebruikt list om d'Onroomschen te splitsen. 87. Wordt beroert door den blinden yver van Peeter Rithoove, en eenighe geruchten. 89. Lydt groote moedtwil van 't gemeene volk. 99. En de Majestraat suft. 100. Daar worden de kerken geplondert, met roepen van Vive le Geux. 101. 103. Bezoldight achthondert burghers, en gedooght het prediken der Onroomschen binnen de veste. 112.

Antwerpsche form van verdragh wort aan veel' oorden gevolght. 113.

Antwerpen in roere, en gestilt. 118. Valt andermaal daar in. 132. Ooverkomt met de Landtvooghdes, en neemt krysvolk in. 145. Valt in zwaare schulden. 166. Haar vloote wordt van de Zeeuwen belaaght. 369.

Antwerpenaars houden aan by de Brabantsche Staaten om geloofsvreede. 587. Kryghen kerken voor de Calvinischen en Luiterschen. 587.

Antwerpen ontstelt door het schieten des Prinssen. 814.

Antwerpsche burghers stellen teeghens de Françoizen zich ter weere. 849.

Antwerpen ontschuldight zich by gedrukte verklaaring van 't weeren des invals van Anjous volk. 857.

d'Antwerpenaars willen eerst de meening van de vereenighde Landtschappen verstaan eer zy besluiten op de zaak van Anjou. 877. Vestighen 't Veer oover hun stadt. 883. Maaken tot Zaftinge en verscheide gebuurplaatsen, sterkten. 883. Faalen Rupelmonde te herwinnen. 883. Steeken de Dyken 's lands van Waas door. 883. Oopenen den dyk van Hoobooke; ook tussen 't Veer en Burght. 883.

Antwerpen door Parma beleegert met meenighte van schanssen en blokhuizen. 961. Heeft bystere verwarring in de regeering. 969. En wort, door 't voltrekken der brugge oover de Schelde, meer en meer benauwt. 997. Vervalt in schaarsheit van lyftocht. 1014. Wort ontrust door een Burgerhopman, en veele oproerige steedelingen. 1016. In nieu gevaar door onrust der gemeente. 1018. Maakt verdrag met Parma. 1019. En ontfangt hem met groote staatsye en eerbewys. 1024. Wat het voor 't belegh ter weeke kon opbrengen: verliest, door 't vertrek van veele luiden, 't grootste deel van zyn voorspoet. 1025.

Antwerpenaars worden zeer ontstelt, door de tyding van Oranjes doodt. 914. Poogen vergeefs den Kouwesteinschen dyk te vermeesteren. 961. Bouwen een vlottende burgh. 962. Verbieden van pais te spreeken; en ontfangen een brief van Parma. 963. Daar zy op antwoorden. 964. 965. Krygen een weederantwoordt, die zy verduisteren. 966. En zenden een afschrift der twee eerste brieven aan de Staaten. 967. Worden gespyst door een sterke vloot. 969. Zenden hunne brandtscheepen af teegens Parmaas brugh. 999. Poogen met het vlottend' blokhuis iets te verrichten, maar bevinden 't onnut. 1002. Hunne nieuwe en ydele toestellingen om Parmaas brug te breeken. 1003. Verliezen hunnen Ammiraal, eenige bevelhebbers en burgers. 1008. Ook de Boereschans. 1013. Raaden tot handel met Parma: doen onderzoek op het broodt en graan; en besluiten tot onderhandeling van oovergift. 1014. Schryven aan Richardot; krygen antwoort: en poogen d'onnutte monden uit de stadt te zetten; 't welk niet gelukken wil. 1015. Handelen met Parma. 1018. En geeven zich oover op voorwaarden. 1019.

Antwoordt van 't Hof van Hollandt op Leicesters brief. 1193. 1194. Van de Landtschappen aan Leicester. 1196. Der Hollandtsche Staaten op Leicesters vertoogh. 1218. 1219. Aan de Kerkendienaaren op hun oovergeleevert schrift. 1227. Op den brief van die van Uitrecht. 1230.

Aquila, Spaansch Kornel, geeft braave blyken van dapperheit. 1005.

Arent van Groeneveldt behoudt Sluis voor den Staaten. 897.

Arnhem in gevaar van oproer en partywisseling. 990. Wort voorzien met spyze, krystuigh en volk. 1035.

Armuide tot een stadt gemaakt. 351.

Arragon verliest al zyn vrydommen. 522.

Artoys, bepraat van Alva, willight den hondertsten, twintighsten en tienden penning geveinsdelyk in, om d'anderen in te leiden. 207.

Auchi, broeder van Bossu uit Vlaandre, aan den Prinse gezonden, verwerft volk en geschut, teeghens de burgh van Gent. 461. Weeder by den Prinse om den handel aan te dryven. 461. Hy is den Staaten in 't oogh. 775. In hechtenis met zyn huisvrouw 775. Door voorbeê van zyn zwaagher Tempel met zyn huisvrouw ont slaaghen. 775.

Audenaarde ooverrast van Oranjes volk. 272. Groote moeite aldaar. 797. Wordt opgegheeven aan den Prinse van Parma. 821.

Augustyn Garafini. 1152.

Aukema beschuldight Hans Hanszoon, die voor had den Prins van Oranje om te brengen. 901. Wordt vermoordt door den zoon van Hans Hansz. 902.

Auwerzyl, een schans, genoomen by de Rennenbergschen. 715.

Auwerderzyl besprongen van den vyandt, die'er afgeweezen wordt. 782. Gewonnen van den vyandt. 782.

Axel verbrandt. 382. Ingenoomen van Parmaas weeghe. 882. Ingenoomen door Prins Maurits en Zidney. 1098.

Ayluwa Vriesch gezant in Engelandt. 1146.

Aysma is 't hooft van een t'zaamen rottende meenighte in Vrieslandt. 1146. Wort afgezet en in zyn huis bekommert. 1204.

BAatenburgher Vryheeren verlaaten de troepen van den heer van Breederoode. 147. Worden gevangen. 148. Zy en anderen onthalst. 180.

Baatenburgh wordt 's Prinsen Steedehouder in plaats van Lumey, en kryght bevel oover 't krysvolk, geleeghert tot Sassem. 301. Verliest de slagh op de Haarlemmermeer teeghens Bossu. 316. Sterkt zich by Ouderkerk. 318. Trekt tot ontzet van Haarlem. 320. Wordt geslaaghen. 322.

Baatenburgh het Slot by den Staatschen veroovert. 830. Gewonnen van de Spaanschen. 1063.

Baldes blokkeert Leide. 340. Zyn balddaadigheit t'Uitrecht. 371. Komt ten tweede voor Leiden. 372. Neemt den Haagh in. 372. Ook de schans te Valkenburgh. 372. Ook de schans by Alfen 373. Werdt schandelyk besprooken. 399. Zyn troepen muiten. 402. Meenen Uitrecht te bemaghtigen. 402. Worden afgeslaaghen. 403. Zy vertrekken van de stadt, en worden thans met geldt gestilt. 404.

Balfour wordt het leeven geschonken, midts zweerende den Prinse het leeven te zullen beneemen; dien hy zulx te kennen gaf en getrouw bleef. 325. Veroovert de schans te Rustenburgh. 313. Is, ten dienst der Staaten, in 't gevecht op den dyk by Antwerpen. 1006.

Balthazar Gerards van Villefans in Borgondie, moorder des Prinsen van Oranje. 903.

Balthazar Thas Wachtmeester, was een der eerste Hopluiden die 't hooft teeghens de Françoizen t'Antwerpen booden. 850. Wordt verslaagen. 850.

Banker Scheeps Hopman, op kundtschap uirgezonden, zwemt binnen Sluis. 1171.

Bardes, Schout van. Amsterdam. 57-61. Zoekt Willem Dirkszoon Bardes.

Bardes, Rechtsgeleerde, des Schouts zoon, schryft aan Sonoy. 577. Wort Burgermeester. 579. Stelt zich teeghens 't oprechten eener kaamer van geldtmiddelen. 1071. Reist naa Vrieslandt; en zyn verrichting in dat gewest. 1153. Wort van Leicester aan de Staaten gezonden. 1180.

Bartholomeus van de Waal, heer van Moersbergen, yvert dapper voor de voorrechten. 1201.

Bartholt Entens maakt moeite teeghens de Staaten. 299. Wordt gevangen. 299. Wordt ontslaaghen en weêr gevangen. 299 . 300. Neemt Oostmaarhorn in, maar kan 't niet houden. 448. Neemt volk aan teeghen Grooningen. 568. Wordt tot Koeverde gevangen. 568. Prangt Grooninge. 595. Wordt doodtgeschooten. 701.

Bartholt Kromhout. 1200.

Basius. 179. 210. 216. 218. Zoekt Johan Basius.

Basqueville wordt het gebiedt gegeeven oover de scheepen voor Duinkerke leggende. 876.

Bavais wordt van Oranjens volk ten gronde toe afgebrandt. 199.

Bax houd Muide voor Leicester, en wil van 't Slot niet vertrekken. 1140.

Beauvois bespringt Tseeraarts. 279. Wordt geslaaghen. 280. Spyst Middelburgh eenigzins. 328.

Bedryf van Fransois Stella tot Grooningen. 482.

Bedryf der Algemeine Staaten tot Delft. 918.

Beeldt ter eere van Alva opgerecht. 223. Dat wordt gebrooken. 530.

Beeldtstorming. 99. 104.

Beeldtstormers worden gestraft. 111.

Beeldtstorming tot Amsterdam. 113.

Beeverwyk en Assenburgh verlaaten van de Spaanschen. Ook Spaarendam. 480.

Begin des vreedehandels tot Gent. 462.

Bekommering van Hollandsche en Zeeusche scheepen, in Spanje. 539. 1027. In de Zondt. 1136.

Bellechere, een Vlaamsche Waal, word Raadshooftman t'Uitrecht. 1081.

Bellievre gezant van Vrankryk komt tot Antwerpen. 866.

Bentivoglio, broeder des Kardinaals en historyschryvers van den zelven naam, quyt zich treflyk in dienst der Spaanschen; en wordt van Parma met verscheide gunstbewyzen vereert. 1005.

Beraad van buitenhulp in te haalen. 429.

Beraading der Staaten of men d'Engelsche Kooningin d'opperheerschappy zal aanbieden. 982.

Berghen in Heenegouw ingenomen. 249. Beschooten en bestormt. 269. Gaat op voorwaarden oover. 276.

Berghen op Zoom verzorght. 881.

Berghen op Zoom in gevaar van door den Steêvooght verraaden te worden. 951.

Berkeroode. 245. 255.

Berichtschrift van Prins Maurits, weeghens de Landtvoogdy. 1040.

Bernardin van Mendoza by Alva afgezonden aan Don Freedrik. 309. Zyn boodtschap. 309. By den Landtvooght naa Spanje gezonden, keert met een goede som geldts. 310.

Bernardin de Mendoza Spaansch gezant in Engelant leit toe op Vlissingen. 777. Zoekt te bekooren Willem Janszoon van Hoorn en Korneelis Leenhouder, om dien toelegh te helpen uitvoeren. 778. Verght Willem zyn zoonken hem tot een onderpandt te geeven. 778.

Beroerte in Neederlandt neemt toe, met oopenbaare preeke en draaghen van waapenen. 83.

Beroerte tot Antwerpen oover de maare dat het volk van de Heer van Tholouze, tot Oosterweel geslaaghen was. 132.

Beroerte tot Amsterdam. 134. Ontsteekt door de tyding dat de Graaf van Meeghen met zyn volk

in stadt zoekt te koomen, by behulp der Majestraaten. 136. Wordt gestilt. 138. Veroorzaakt dat'er gemaghtighden aan den Prinse gezonden werden. 139. Dat Breederoode zich daar binnen werpt. 139.

Beroerte t'Uitrecht; daar men den Eersten staat uit de regeering wil zetten. 1111.

Beslagh van scheepen in Spanje. 1027. In de Zondt. 1136.

Besluit der Algemeine Staaten, op 't verzoek van die van Hollandt en Zeelandt. 499.

Besluit der Staaten van Hollandt, noopende de weederkeerende vluchtelingen. 480.

Besluit der vier Vlaamsche Leeden op de zaak van Anjou. 876.

Bestandt met Vrankryk gemaakt. 6. 'T zelve gebrooken. 7.

Bestand van vyftien daaghen. 489.

Bevel om goud en zilverwerk der gemeenschappen te munten. 490.

Bezending van weeghe de Onroomschen tot Antwerpen aan de Staaten van Brabant. 126.

Bezending der Algemeine Staaten aan den Prinse. 497.

Bezending der Algemeine Staaten aan de Kooninginne van Engelandt. 1125.

Bezonderste punten uit het berichtschrift van Graaf Maurits en den Raadt van regeeringe. 919.

Biddagh t'Antwerpen om 's Prinsen gezondtheit van Godt te verkryghen. 816.

Biron, onder Monpensier, komt met Françoizen en Zwitzers oover. 835. Dwingt het huis te Viersele. 874. Kryght het huis te Woude. 874. Vertrekt met zyn' Françoizen en Zwitsers. 881.

Bisschoppen, te weeten nieuwe, zoekt Kooning Philips in te voeren. 23. Waartoe den Paus zyne bullen verleent. 27. De kloosters weigheren onder de verdeeling der nieuwe bisdoomen te koomen. Verzoeken in rechte ontfangen te werden, maar te vergeefs. 35. De Bisschoppen laaten zich met uitkoop van de kloosters payen. 35. Vinden weederstandt by d'andere geestlyken en veele steeden. De Adel laat zich zulx gevallen. 35.

Bitterheit van eenen Monnik. 185.

Bodimont, eertyds geheimschryver van Prins Willem, pooght oproer in Vrieslandt te verwekken. 1060. 1061.

Boekdrukkery tot Haarlem gevonden door Laurens Koster in den jaare veertienhondert veertigh. 326.

Boek in Engelandt onder de gemeente gezaayt, waarin bitterlyk uitgevaaren wordt teeghens 't huwelyk der Kooninginne met den Hartooghe van Anjou. 799. Geschreeven door Johan Stubbe. 799.

Boexkens tot Gent gestrooit, dryvende dat het nocht met den Spanjaart, nocht met den François raadzaam is te verzoenen. 893. Dat men, onder voorwaarden van goede verzeekering, zonder 't gewisse te quetsen, met den Kooning van Spaanje magh daadingen. 893. Weederleidt by een ander geschrift. 893.

Boisot komt oover om Leide t'ontzetten. 383. Beschiet de Zoetermeersche brugh, vergeefs. 386. Bemaghtight de Zegwaartsche weg. 387. Zyn schryven aan die van Leide. 390. Vordert wegh. 391. Komt binnen Leide. 395. Wordt beschonken met een goude penning en ketting. 397. Verdrinkt. 449.

Bolswaart laat de Geuzen in. 257.

Bommel wordt by 't volk van Oranje gewonnen, en weeder verlooren. 255. Staat de voldoening van den Prinse niet volkoomentlyk toe. 539.

Bommenee beleeghert. 440. Stormenderhand ingenoomen. 441.

Bondtgenooten scheuren. 124.

Bondtgenooten Eedelen wankelen, en zoeken zich te verzoenen met de Landtvooghdes. 129. Worden vertwyfelt gemaakt door harden eisch. 130.

Boom, Burghermeester en Kornel t'Amsterdam, doet Leicesters toeleg in die stadt door zyn vroomigheit verstuiven. 1200.

Bordet Fransch Eedelman, die tot Berghen in Henegouw 's Prinsen dienst had moeten verlooven, wil zich op 's vyands trouw niet verlaaten. 313. Zyn dapperheit. 323.

Borgoensche huis leit toe op onbepaalde heerschappy. 1. Dat werk haapert. 1.

Boshuizen veroovert eenige scheepen van Oranje. 221. Wordt t'Enkhuizen in 't huis daar hy zich houdt, oovervallen, en op 't Stadthuys onder wacht van burghers gezet. 242. Wordt door last van de Majestraat van Enkhuizen, met een deel schutteren naa Amsterdam geleidt. 243. Komt met een deel scheepen voor Enkhuizen, zonder yets van belang te bedryven. 250. Quelt d'Enkhuizers, en brandt op eenen tydt etlyke wooningen buiten de Noordtpoort af. 283.

Bossu wordt Landtvooght van Hollandt by voorraadt. 149. Zyne scheepen, leggende in Waaterbernisse, worden een deel in de grondt geboort, andere in brandt gesteeken door Treslong. 232. Komt voor den Briel, alwaar hy zyn hooft stoot. 232. Wendt zich naa Dordrecht, daar hy niet ingelaaten wordt. 232. Verkracht Rotterdam met list. 232. Oovervalt by nacht Delfshaaven. 232. Zendt vier vendelen knechten binnen Amsterdam, beleeghert door Lumey. 267. Mist Schoonhooven, beleeghert door Lumey, t'ontzetten. 279. Leydt op Delft toe. 300. Komt met scheepen op de Haarlemmermeyr. 308. Wint op de Haarlemmermeyr een slagh teeghens de Geuzen. 316. Bestookt de Haarlemsche schanssen te waater. 316. Wint de Haarlemsche schanssen. 316. Kryght daar drie metaale stukken, en achtien scheepen. 316. Zyn volk wordt meester van eenighe dorpen in Waaterlandt. 332. Zyn bedryf en voorspoed in Waaterland. 335. Wort geslaaghen op de Zuiderzee en gevangen. 337. Blyft drie ronde jaaren, tot de pays van Gent toe, in hechtenis. 338. Schryft aan den Prinse. 410. 'T Antwoordt. 410. Wordt ontslaaghen. 479. Komt tot Uitrecht. 491. Wordt der Staaten Veltheer. 592. Wort van de Loovenaars bevochten. 599. Trekt naar Walschbrabant. Wint Nivelles. 600. Hy ooverlydt. 617.

Bouchain vergeefs besprongen van Rysburgh. 710. Van de Waalen beleeghert. 713.

Boudewyn Eeuwoutzoon van Vlissinge valt de Spanjaarts, die hy op heeft, zelf aan, en wordt meester van schip en goedt. 251.

Brabants vier hooftsteeden klaaghen dat het invoeren van 't Conçilie van Trenten tot der landen bederf zal gedyen. 69. Zeggen dat Brabandt nooit met Inquisitie gequelt was; worden door den Raadt van dat gewest, vry geoordeelt; ende neight ook derwaarts de Raadt van Staaten. 70.

Brabant werft volk. 454. En kryght Henegouw by zich. 454.

Brabanders nyghen tot nieuwe ontfankenis des

Hartoghen van Anjou. 880.

Brabanders zyn staatzuchtigh van aardt. 1107.

Brandt in de nieuwe Borze t'Antwerpen. 869. Verbaastheit daar oover. 869.

Brandscheepen, de Fortuin en Hoop, ook helsche branders genaamt, worden uit Antwerpen naa Parmaas brug gezonden. 999. Haare gruwelyke werking, en schaade aan de zelve brug en onder de Spaanschen. 1000. 1001. Andere op nieu toegestelt, zyn meest vruchteloos. 1003.

Brecht Proosten. 338.

Bredaa tot handelplaats gekooren. 411. Den Prinse geleevert. 530. Verraaden aan Parma door toedoen van Karel van Gavre, Heer van Fresin. 784.

Breede Raadt van Antwerpen, wat dien goedt dunkt om die stadt in rust, en zeekerheit te houden. 88.

Breederoode doet zyn intreê tot Brussel. 75. Komt te hoove met zyne bondtgenooten: doet het woort, ende leevert aan de Landtvooghdes een smeekschrift oover. 75. Doet een penning slaan, daar op te spieghelen valt. 78. Weighert den nieuwen styl van eedt by de Landtvooghdes voorgestelt te doen; en verdaadight zich teeghens eenighe beschulding: geeft een smeekschrift oover. 128. Bekoomt een fier antwoordt. 129. Zoekt zyn zoen by de Landtvooghdes; maar vint ze niet. Des waapent hy. 130. Werpt zich binnen Amsterdam: ontfangt onthiet van de Hartoghinne, door den mondt van de la Torre van daar te vertrekken. 139. Wordt Ooverste der stadt gemaakt. 140. Stelt zich tot vertrekken. 146. Vaart naa Embden: sterft tot Harnhof. Zyn troepen koomen voor Amsterdam. 147.

Brief van den Kooning aan Oranje. 33.

Brieven van Oranje, Egmondt, en Hoorne aan den Kooning. 39. 43. 46. Van den Ambassadeur Alava aan den Kooning. 114.

Brief van Egmondt aan den Kooning. 181.

Brieven in syfer geschreeven van de geenen die zich met den Prinse verstonden. 210.

Brieven by duiven in Haarlem geschikt. 313.

Brief van Aldegonde aan den Predikant Kaspar Verheiden. 501.

Brieven van Don Johan en Escovedo, in 't licht gebraght. 523.

Briefken van Don Johan aan Fronsbergh. 529.

Brieven van Don Johan aan Giouan Andrea Doria en Pedro de Mendoza. 600. 601.

Brief verdicht op den naam van Oranje als aan Anjou geschreeven. 743.

Brief van Anjou aan de Staaten. 757.

Brief des Koonings van Vrankryk aan Anjou. 764.

Brieven van Desiderius van Sestig en van den Heer van Gommicourt aan Parma. 956. 957.

Brief van Parma aan de Wethouders van Antwerpen, met hun antwoordt en zyn weederantwoordt. 963. 964. 966.

Brief van Leicester aan d'Algemeene Staaten, die hen zeer onwaardelyk doorstrykt. 1122. Van de Staaten aan Leicester, met zwaare klaghten oover zyn bedryf. 1133. Van de Staaten aan de Kooningin van Engelandt, belangende het handelen van vreede met Spanje. 1137. Van Leicester aan zyn geheimschry ver Junius. 1157. Van de gemaghtighden der Staaten van Vrieslandt aan Leicester, luchtende naar de geur der oude Vriesche vroomigheit. 1204. Van de stadt Uitrecht aan de Staaten van Hollandt. 1206.

Brieven van Leicester afgezonden om 't vuur der tweedraght te stooken. 1155.

Briefkens gebruikt om de luiden zonder forme van rechtspleeghing ter steeden uit te wyzen. 759. 760.

Briel veroovert van de Geuzen. 228.

Broederlyke liefde van twee Spaansche gebroeders tot een treffelyk exempel voorgestelt. 304.

Broer Kornelis, en zyn bedryf tc Brugge. 576.

Brouwershaaven gaat oover. 439.

Brug wordt verzeekert van de Gentenaars. 571. In oproer oover 't verkundighen der Naadervereeniginge. 650. In groot gevaar van weeghe der Françoizen; doch wordt geredt. 844. Ontbiedt den Kornel Boide uit Meenen derwaarts. 879.

Brug en 't Vrye besluit neffens Gent met Parma te handelen. 895. Verklaart voor vyandt der Staaten. 899.

Brusselaars sluiten hunne winkels midts het invoeren van den tienden en twintighsten penning, en hebben niet te koop. 227.

Brussel zeint gemaghtighden naa Walslandt. 631. Besprongen van Egmont. 646. Vergeefs van de Henegouwers beloert. 709. Door schryven van Parma aangelokt. 725. Beroerten aldaar door Broeder Ruyskeveldt Monnik veroorzaakt. 775. De Roomsche Godsdienst aldaar geschorst. 777. Vergiffenis teeghens d'oproerighen afgekundight. 777. Het geene, 't welk genaamt het Sacrament van Miraakel, de Geestelyken aldaar voor drie bebloedde misbrooden uitgaaven, wordt afgekundight uit drek te bestaan. 777.

Brussel, zeer benauwt zynde, wort eenighzins gespyst: haare bezettelingen zyn oproerig. 968. Zwaarigheit in Vrankryk gemaakt om haar t'ontzetten. 977. Handelt en ooverkomt met Parma: voorwaarden van 't verdragh, ingegaan met burgery en soldaaten. 985.

Buis, Loontrekkend Raadtsman der stadt Leyde, houdt verstandt met Oranje. 209. Wort naa Engelandt gezonden. 444. Ook aan Oranje. 497.

Buis Voorspraak van Hollandt, is meer gezint tot Engelandt dan Vrankryk. 924. Verzoekt ontslagh van dienst. 945. Weigert fierlyk bewindsman onder Reingoudt re zyn. 1701. Wort gevangen. 1073. En heimelyk verlost, door voorschryven der Staaten. 1133. Van den Raadt der Kooninginne, en door Leicester zwaarlyk beschuldight. 1148.

Bukkenhorst, Ambassadeur der Kooningin, in den Haaghe. 1150. Pryst der Algemeine Staaten bedryf: en verschoont dat by de Kooningin. 1151.

Bullen des Paus van de nieuwe Bisdoomen: ziet Bisdoomen, te weeten nieuwe.

Bulle die men leest op 's Heeren Avondmaal, waar by in den ban gedaan worden alle die zoodaanighe schattingen als tienden penningh invoeren. 207.

Bulle van den Paus om Don Johans volk te moedighen. 556.

Burgh van Gent wordt bestormt. 479. Zy gaat oover. 479. Wordt afgebrooken. 531. En meer andere. 531.

Burgh van Groeninge geslecht. 499.

Burgh van Antwerpen gebouwt. 166. Wort verzeekert voor de Staaten. 525. Geslecht. 530.

Burgh t'Uitrecht beleegert. 490. Oovergegeeven. 492. Geslecht. 531.

Burgh ter Goude afgebrooken. 544.

Burgherhopluiden en zommighe poorters tot Ui-

trecht moeyen zich met het hervormen der regeeringe. 8l8.

Burgherhopluiden t'Uitrecht zenden een vertoogh aan d'Algemeene Staaten. 1033. Zoekt Uitrechtsche Burgherhopluiden.

Burghermeester Kies geslaakt uit de gevangenis op zyn woordt, om Verdugo t' Amsterdam te gaan spreeken aangaande de wisseling der gevangenen. 337. Zyner huisvrouwe Brecht Proostens manhaftigheit. 338.

Burghermeester Straalen tot Antwerpen, en anderen gevangen. 164. Worden onthalst. 192.

Burghgraaf, een der opruyers van Leicester. 1052. Wordt tot Auditeur oft Hoorder van de nieuwe. kaamer der geldmiddelen voorgestelt. 1068.

Buure wordt omgezet. 255. Door Hierges gewonnen. 432.

CAjus Rantzou gevangen. 1136.

Cales beleeghert van de Françoizen. 10. Het wordt hun oovergegeeven. 10.

Camillo Capizuchi, Kornel onder de Spaanschen, toont zyne dapperheit. 1005.

Camillo del Monte belet de Staatschen 't winnen van een schans. 1005.

Cartagena vermeestert van d'Engelschen. 1090.

Champaigney in Engelandt om den handel der Hollandsche gezanten te steuren. 444. Brengt Berghen op Zoom aan de Staaten. 529. Gevangen tot Brussel. 586.

Champaigney te Gent gevangen, is aldaar een nut dienaar des Spaanschen Koonings. 946. Wordt, naa 't oovergaan der stadt, van Parma tot Steêvooght gestelt. 948.

Charlotte van Bourbon trout met Oranje. 429. Noemt Modet immodet. 252. Reist met haar gemaal van stadt tot stadt. 527. Sterft. 816.

Chevreaux in Waaterlandt. 353. Moet van daar ruimen midts de koomst van Graaf Luidewyk uit Duitslandt. 353. In Waaterlandt. 377. Zyn neederlaagh aldaar. 377.

Chiapin Vitelli, meenende in een voorhacht kennis van Oranjes leegher te neemen, wordt besprongen, en zyn merry zwaarlyk gequetst. 197. Slaat by de vierhondert Nassanschen. 198. Dwingt Workom; ook Leerdam. 377. En Asperen. 377. Zyn doodt. 442.

Chimay kryght de lucht van 't voorneemen van Gryze en zyne aanhangers. 894. Doet daar oover den Heer van Lookere in zyn huys verzeekren. 894. Verandert de wet tot Brug. 895. Verzoent zich in 't verhoolen. 897. Keert zich allenskens tot den Roomschen Godsdienst. 899.

Christiaan Huighens gezonden naar Engelandt, om 't zoonken van Willem Janszoon van Hoorn te verlossen. 778.

Christiern, Kooning van Deenemark. 175. 682.

Christoffel van Schaaghen een der gemaghtighden van Haarlem aan Don Frederik gezonden om met hem te handelen, wordt gevangen en sterft in de gevangenis. 295.

Christoffel Fosserus van Oppenheim, Predikant van d'Ooverste Kloet te Nuis, wordt smaadelyk gehangen. 1089.

Cicil wordt Steêvooght van den Briel. 1039.

Clement Koornhart. 113. 139.

Concilie van Trente, gevordert door Kooning Philips. 24. T'achtervolgen wordt aanbevoolen van Kooning Philips. 54. Maar de Fransche gezanten klaaghen dat de vaders in veele zaaken onbehoorlyk gehandelt hadden. Hier te lande is de Raadt van Staate tweezinnig oover 't uitvoeren. 55. Wordt verkundight tot Kaamerik, maar haapert op andere plaatzen. 56.

Cornelis Dobbeszoon Schout van Amsterdam wort van zyn Ampt afgezet. 57.

Cornelis Pieterzoon Hooft, neevens noch dertien Heeren, van Leicester ter doodt geschikt. 1200.

Cornelis van Mierop. 382.

Constantyn Huighens, Heer van Zuillichem, Raadsheer en geheimschryver van Prins Freedrik Henrik van Oranje. 778.

Conquet, bemaghtight van de Engelsche en Neederlandsche vloot. 15.

Cosmo Pescarengi, Staatsch Hopman, wordt te Leide gevangen. 1205.

Curei Hopman. 312. Zyn wonderbaare moedt. 312.

DAghvaart der Heeren tot Denremonde. 115. Der Geestelykheit tot Mecchele en Kaameryk. 212.

Dagh van 't verdryven der Françoizen uit Antwerpen, daar bevoolen te vieren. 892.

Dammes Steêvooghdt houdt het met Chimay. 897. Bezettelingen trekken naa Sluis. 897. Verdraaght met Parma. 898.

Dapperheit van Eduart Stanley. 1096.

Dathenus stookt onrust in Gent. 582. Waar door de Geestelykheit verjaaght, Ypere en andere plaatsen bemaghtight worden. 583.

Davidson, Ambassadeur der Engelsche Kooningin, doet zynen voorstel aan de Staaten. 954. Komt in handeling met haare Gemaghtight en. 955. Vertrekt naa Engelandt. 1046.

Decius Brutus. 312.

Deerlyke standt van de Spaansche Neederlanden. 1159.

Deeventer wordt door d'Ooverste Stanlei verraaden, en aan de Spaanschen geleevert. 1129.

De Lemmer ingekreeghen by de Staatschen. 773. Dekema houdt Staavere voor Rennenberg. 773.

Delfzyl. Alva dreight het tot een stadt te maaken. 188. Wordt maar een schans. 189. Wordt geslecht. 547.

Delfshaaven door Bossu by nacht oovervallen. 232.

Denremonde ooverrast by Oranjes volk. 272. Wreedtheit aldaar gepleeght. 273. Van de Nassauschen verlaaten. 276. Koopt zyn zoen van Alva voor achtduizent guldens. 276. Kryght Ruty tot Ooverste. 276. Vermeestert van de Françoizen. 844.

Denremonde wordt veroovert door de Spaanschen. 917.

Desiderius van Sestigh schryft aan Parma, 't welk in der Staaten handen komt. 956.

Diemerdyk ingenoomen by Sonoy. 310. Weeder verlaaten. 310.

Dierte begost en grooter gevreest by gebrek van ooste windt. 834.

Dierte in de Landen des Koonings van Spanje daar uit oproer onder 't volk ontstaat. 1045.

Diest van de Nassauschen verlaaten. 276. Moet zeekere som voor zynen zoen opbrengen. 276. Ooverrast van den Staatschen. 709. Bykans veroovert van de Spaanschen. 820. Zesmaal oovergegaan in zeeventien jaaren, ontfangt den Graave van Mansveldt. 875.

Diettenhoove, genaamt Theonville in Walsch, wordt van de Françoizen beleeghert. 12. Gaat oover. 12.

Dyken hermaakt. 511.

Dirk Janszoom Graaf. 597.

Dirk Sonoy. Zoekt Sonoy.

Dirk Volkhartzoon Koornhart. 62. Ziet Koornhart.

Dixmuide vermeestert van de Françoizen. 844. Gewonnen by Parma. 879.

Doeke Aisma schryft aan zyn partylingen in Vrieslandt. 1189.

Dolhain wordt verlaaten van zyn Admiraalschap. 210.

Domingo geplondert. 1090.

Dominicus Richaeus van Postella, ziet Postella.

Don Antonio. 758. Zyn fortuin. 758. Vlucht uit Portugaal op een schip van Enkhuizen. 759. Loopt gevaar op zee van door een oorloghschip genoomen te worden, maar raakt vry door een tydighe leughen van Kornelis van Egmondt zyn schipper. 759. Raakt tot Calis in Vrankryk aan landt, en steekt van daar over in Engelandt. 795. Laat twee zoonen naa: zyn oudtste zoon Don Emanuel trouwt d'eenige volle zuster van Prins Maurits van Oranje, en windt by haar verscheide kinderen. 759. Kryght eenighe hulp van de Staaten. 822. Hem dient het geluk quaalyk. 822.

Don Freedrik neemt het klooster Espinleu in. 269. Rust tot Amsterdam, teeghens Haarlem toe. 293. Wint Haarlem. 324. Trekt naa Alkmaar. 330. Beleeghert Alkmaar. 330.

Don Johan van Oostenryk gekooren tot Landtvooght. 480. Hy komt tot Luxemburgh. 481. Hy schryft aan de Staaten. 481. In handelingh met de Staaten. 487. Loerende op Engelandt zoekt de Spanjaardts ter zee te doen vertrekken. 488. Is in opspraak. 493. Komt tot Looven. 500. Gewaande laaghe teeghens zyn persoon. 500. Zyn intreê tot Brussel. 507. Waarop hy tot Landtvooght ontfangen wordt. 507. Zyn gezanten aan den Prins, en hun bedryf. 509. Zyn schryven noopende 't handhaaven van den Roomschen Godtsdienst. 511. Verzoekt de Staaten tot oorlogh teeghens den Prins. 512. Hy komt tot Mechele. 513. Veirdight Escovedo af aan den Kooning. 514. Reist naa Naamen, als om de Kooninginne van Navarre te festeeren. 515. Hy maakt zich meester der Burgh aldaar. 515. Zyn en Escovedoos schryven naa Spanje. 517. Zyn bezending aan de Staaten. 523. Zyn en Escovedoos brieven in 't licht gebracht. 523. Zyn blaauwe verschooningen. 528. Zyn briefken aan Fronsbergh die in Breda beleeghert was. 529. Zyn schryven aan de Staaten en vertrek na Luxemburgh. 537. Ander zyn schryven met dreigementen. 537. Ander oover 't beroep des Aartshartogh Mathias, en hoe dit by gekoomen zy. 537. Zyn weederverantwoording teeghens de Staaten: 539. Voor vyand verkundight, zyne aanhangers voor weederspannelingen. 547. Zendt volk teeghens de Staaten, om te schermutsen. 555. Hy vervolght ze. 556. Slaat hen by Gemblours. 558. 'T welk zich opgeeft met meer steeden. 558. 559. 561. Muitery in zyn leegher. 560. Hy geeft, op 's Koonings naam, een Plakkaat uit, teeghens de Staaten. 567. Heeft verstandt binnen Maastricht daar een muytery mislukt. 570. Beleeghert Philipsstadt. 574. Kryght het in. 574. Bespringt de Staatschen by Rimenant. 593. Deist vruchteloos, en leeghert zich by Naamen. 595. Paishandel met hem te vergeefs hervat. 598. Zyn ongeleegenheit. 600. Zyn brieven aan Doria Prins van Melf, en den Spaanschen gezant te Genua. 600. 601. Zyn doodt, lykstaatsy, en leeven. 602. 603.

Don Louys de Requesens komt voor Landtvooghdt tot Brussel. 341. Rust te waater toe. 345. Komt t'Antwerpen, om de muyterye der Spanjaarden te stillen, die in aantoght waaren naa Antwerpen. 363. De muitery gestilt. 369. Zoekt geldt, dat wil niet vlotten. 378. Hem worden elf Kromsteevens afgeslaaghen door 's Prinsen volk. 435. Hy zoekt weeder den voet in Zeeland te kryghen. 436. Steurt een weldigh eedgespan t'Antwerpen. 404. Tracht naa de Dortsche Weirt. 442. Is berooit van geldt en geloof, mits de Kooning zyn woord, en betaaling verachtert had. 443. Hy parst den Staaten twaalf tonnen gouds, als te leene, af. 443. Slaat de klaghten der stadt Uitrecht in den windt. 404. Zyn lichte paarden muitineeren. 446. Hy geeft den huisluiden verlof daar teeghens te waapenen. 446. Zyn schryven aan den Kooning. 446. Hy tracht naa Embde. 446. De pest neemt hem 't leeven. 446.

Donellus, Leermeester te Leide, wordt van zyn ampt gezet. 1151.

Doopsgezinden worden vervolght. 52. Men heeft het op hen met meer bitterheit gelaaden, dan op andre Onroomschen. 81. Men tracht hen ter burgerschappe uit te sluiten. 501. Te Middelburgh gemoeit worden van den Prinse gedraaghen. 585. Maaken in Vrieslandt schier een vierendeel van 't volk. 1060.

Doornik is in grooten last van kerkplondering. 106. Geeft zich aan Parma oover. 796.

Doorsteeken der. Vlaamsche dyken om d'onvrye vaart der Schelde t'ontgaan. 481.

Dordrecht belet het plonderen der kerken aldaar. 105. Verklaart Alva vyandt, zweert Oranje als Stadthouder, ontfangt tweehondert soldaaten, en korts daar naa tot Ooverste Maximiliaan van Hoorn, Heer van Boxtel. 254.

Dordrecht antwoordt op zich zelf aah Leicester. 1197.

Dorpen van Noordthollandt willen zitting in de Staaten hebben. 444.

Douay bynaa ooverrompelt, door verraadt van een Kluizenaar. 7. Hooghe school aldaar gesticht. 23.

Draak keert uit Westindië in Engelandt; zyne verrichting. 1090. Komt als Gezant der Kooninginne by de Staaten. 1118. Verzoekt hulp voor Don Antonio. 1119. Doet groote schaade aan de Spaanschen te waater. 1152.

Drentsche Boeren op de been. 691.

Drukkeryen zyn van groot belang. 211. Worden in Moskovie in 't gewoudt des Landsheeren gehouden. 211. Teeghens der zelver misbruik wordt by plakkaat voorzien. 212. 804.

Duifhuis, Pastoor van S. Jakobs kerk t'Uitrecht, preekt teegens 't Pausdom: zyn bezondre wyze van hervormen. 1054. Die van d'andere kerken poogen met hem te vereenen; 't welk hy uitstelt: ondertussen verdwynt die hoope, en zyn leeven. 1055. Doch niet de twist. 1056.

Duinkerke overvallen van de Françoizen. 13. Wordt beleeghert. 877. 'T ontzet daar van verhindert door de Gentenaars. 877. Gaat oover aan Parma. 878.

Duitschen tot Maastricht, aanspannende met die van der stadt, dryven Montesdoka met dezynen naar Wyk. 463.

Duiven voor briefdraagers gebruikt. 312. 313.

EDuart de vierde, Kooning van Engelandt. 175. 883.

Edzardt, Graaf van Oostvrieslandt, toont zich partydig teegens de Staatschen. 984. Verwerft een gebodt van den Kaizar, en maakt eenige oorloghscheepen gereedt. 985.

Eedelen en voortreflyke heeren des landts spannen t'saamen teeghens Granvelle. 34. Verbinden zich nauwer, en weigheren met Granvelle ter vergaaderinge van de Staaten te zitten. 44. Etlyken van hun weigheren de strafheit der plakkaaten teeghens d'Onroomschen te handthaaven. 69. Maaken een verbondt en onderschryven 't, 't welk groote versleeghenheit te hoove maakt. 72. Zy koomen tot Brussel en gaan te hoove. 75. Geeven een smeekschrift aan de Landtvooghdes oover. 76. Kryghen bescheidt daat op: en geeven andermaals een smeekschrift oover. 77. Stellen orde op hun stuk, en vertrekken: kryghen den naam van Geuzen, en neemen daar van een blazoen of zinstaal aan. 78. Zoeken aanhang. 79. Vergaaderen tot Sant Truie. 97. Hartdelen met Oranje en Egmondt. 97. Hun wordt hulpe aangebooden uit Vrankryk, maar zy slaan die af. 99. Maaken verdragh met de Landtvooghdesse. 110. Bezweeren 't verdragh met de Landtvooghdesse gemaakt. 110.

d'Eedelen met de zes groote steeden, Dordrecht, Haarlem, Leide, Delft, Amsterdam, en Goude, plaghten van oudts ter zaameninge geroepen, en voor 't gansche lichaam van 't Graafschap erkent te worden. 258.

Eedelen van Uitrecht yveren voor de voorrechten. 1201. 1202. Eenige der zelve gevangen. 1202. Weêr losgelaaten. 1202.

Egbert Mainartszoon t'Amsterdam verweezen, om op den neeghenden van Wynmaandt onthalst te worden. 194. Sterft in de gevankenisse 's avonds te vooren. 194. Zyn doode lichaam wordt echter in de kerker onthalst door last van Pieter Pietersz. Schout. 194. En des nachts op 't ellendighe kerkhof, door des zelfs last, begraaven van eenighe Sellebroêrs. 194.

Egbert Mainartszoon, Pieter de Wit, en Alfert Henrixzoon, tot Amsterdam onthalft. 193.

Elbertus Leoninus in Hollandt ter vergaadring der Staaten. 501. Op nieu neevens Schets in Hollandt, en hunne boodschap. 508. 'T antwoord op de zelve. 508. Zyn' gelykmoedigheit oover de doodt zyns zoons. 892. Zyn reede aan den Kooning van Vrankryk, dien hy, van der Staaten weegen, de heerschappy oover de vereenighde Neederlanden aanbiedt. 971. 972. Bewelkoomt Leicester uit den naame der Staaten. 1042.

Elizabeth, Kooningin van Engelandt, ooverkoomt met Vrankryk, noopende Cales. 18. Wordt van Paus Pius den vyfden in den ban gedaan. 203. Verstrekt den Staaten geloof, en maakt verdragh met hun; zendt Thomas Wilkes voor gezant naa Spanje. 553. Zendt Staffort naa Vrankryk. 596. Haar gezant Leiton wordt onwaardelyk bejeeghent van Don Johan. 554.

Elizabeth, Kooningin van Engelandt, geeft de gezant Gryze preuts antwoordt. 924. Haar bescheidt aan Ortel alleen, op zynen voorstel. 927. Zy geeft hen beide afscheidt. 928. Zend Davidson aan d'Algemeine Staaten. 954. Haar minlyke brief aan de zelve. 981. Schryft aan die van Antwerpen, om hen te moedigen. 1018. Beraadt zich oover 't aanvaarden van de hooge heerschappy der vereenighde Landen: 't welk zommige met reedenen poogen af- en andere aan te raaden. 1026. Hoort en antwoordt der Staaten gezanten. 1027. Weigert de Hooge heerschappy, ook d'eeuwige bescherming der Landen aan te neemen. 1028. Vermeerdert haare hulptroepen. 1031. Geeft een verdaadigschrift uit: zend een vloot naa Westindië. 1032. En Leicester naa Neederlandt. 1041. Schynt op hem vergramt: schryft hem een scherpen brief; en een aan de Staaten. 1046. Ontfangt daar op hunne antwoorden, en laat zich te vreede stellen. 1047. Zy geeft gehoor aan een Gezant van Denemarken. 1056. Ook aan der Staaten gezanten. 1125. Die zy met bitsche taal antwoordt. 1126. Verzoekt veele lasten rogge uit de vereenighde Landen te voeren. 1141. Vaart byster uit teegens de gemelde gezanten. 1147. Ontfangt aanbieding van groote schattingen, zoo zy de Neederlanden aan haare Kroon wil hechten. 1148. Schryft aan die van Uitrecht. 1149. Pooght met vier brieven Leicester te verschoonen, en den Staaten ongelyk te geeven. 1157. Schryft aan de Staaten van Vrieslandt. 1189.

Embder Graaf houdt eenige scheepen van Oranje aan. 218.

Engelandt en Spanje vereenight. 313.

Enkhuizen. 241. Beroerte aldaar. 241. Kiest de zyde van Oranje. 246. Aanslagh daarop van Robles, gemist. 329. Wordt by Leicesters partylingen de kapelle genoemt. 1205.

Entes. Zoekt Bartolt Entes.

Erasmus van Breederoode neemt de doodt voor spel. 311.

Erasmus van Rotterdam. 127.

Ernst van Beyere, Kenrvorst van Keulen. 838.

Espinoy verwoest het landt van Henegouw. 782. Oovervalt Sant Gislein en verliest het weder. 795. Wordt gepreezen. 878. Trekt naar Vrankryk. 878.

Escovedo. Ziet Johan Escovedo.

Escuriaal gebouwt. 8.

Eufrasia. 732.

Eyndhoove ooverrompelt van de Staatschen. 790. Weeder gewonnen van de Spaanschen. 790. Verrast door de Françoizen onder 't gebiedt van den Heer van Bonnivet. 838. Beleeghert van Parmaas weeghe. 859. Toereeding om dat te ontzetten. 874. Gaat oover. 874.

FAamsmettende gedichten doen niet dan quaadt. 63.

Feest van 't gulde Vlies tot Gent. 24.

Ferdinando d'Avolos de Guadalafara. 304. Zyn liefde teeghens zynen broeder Johan de Suniga. 305.

Fervaques reede om Anjou op te ruyen. 842.

Floris Roodenburgh. 135.

Fokko Ralda Raadsheer des hoofs van Vrieslant. 802. Scerft schielyk, als men hem 't afzweeren des Koonings verghr. 802.

Franciscus Balduinus van Atrecht, en Georgius Cassander uit Vlaandere, worden geoordeelt de allerbequaamste te zyn, om gebruikt te werden tot het instellen eener algemeene belydenisse van 't Christelyk geloof, en slechtingh van alle geschillen daarom gereezen. 46.

Francisco Basa, een van Salsedas makkers wordt gevangen. 824. Zyn bekentenis. 824. Verdoet zich zelven. 825.

Franciscus Sonnius gaat naa Roomen, om 't stuk der Bisschoppen. 23. Onbenoeghen oover dit werk. 25.

Franeker laat de Geuzen in. 257.

Frans V. Koornhart. 113.

Fransche gezanten op 't Concilie van Trenten, klaaghen oover de vaaders aldaar vergaadert. 55.

Fransoizen pooghen volk in Sant Quintin te brengen. 7. Hunne neêrlaagh voor die stadt. 9. Winnen Cales van de Engelschen. 10. Ook Guines. II. Houden quaalyk huys op de grenzen van Neêrlandt. 608. Doen de Neêrlandsche vendels uit Duinkerke vertrekken te vroegh. 844. Vermeestren Dixmuide en Denremonde. 844. Oovervallen de Burgherwacht t'Antwerpen verraadelyk; bemaghtigen de poort, rukken ter stadt in. 850. Zwichten. 852. Hun inval tot Antwerpen baart verscheide beweeghenissen. 857.

Fransois Bodimont tracht oproer in Vrieslandt te verwekken. 1060.

Fransois van la Noue wordt Veldtmaarschalk der Staaten. 592. Slaat la Mottes volk. 633. Moet de stadt Gent ruimen. 653. Neemt Warwyk in en slaat eenige paarden der Waalen. 673. Wordt t'Ingelmunster geslaagen en gevangen. 700.

Freederik Schenk de leste Aartsbisschop van Uitrecht sterft. 712.

Fremin, en andere Staatsche Bevelsluiden, toonen hunne dapperheit. 1006.

Fresneda 's Kooninx Bieghtvaader raadt tot zachtigheit. 155.

GAasbeek verschalkt door de Kooningschen. 820. Weedergekreeghen by de Staatschen. 832.

Gaspar van Robles, Heere van Billy. Ziet Robles.

Gaspar van Vosberghen, Hooghbaljuw van Sierixzee, doet grooten dienst aan die stadt. 440. Loopt groot gevaar daaroover. 451.

Geele Fy laat zich beweeghen van Meester Henrik Dirxzoon, tot het leggen eener laaghe aan Schout Willem Bardes. 58. Brengt'er ook andere toe, en geeft valsche getuighenisse teeghens den Schout. 58. Wordt gevangen met Volkje Willems. 59. Bekent de valsheit ende wordt gestraft. 60. Haar verklaaring voor haar sterven, en laatste bekentenis. 60.

Geeraardt van Berkeroode. 245. 255.

Geeraardt van Groesbeek Bisschop van Luik sterft. 760.

Geeraardt van Prounink, anders Deeventer, ziet Prounink.

Geertruydenbergh by binnenverstandt voor den Prinse ingenoomen. 331.

Geëstelykheit tot Mechele, en Kameryk vergaadert op onthiet van Alva. 212. Haar daghvaart tot Mechele en Kaameryk. 212. Raadt tot strafheit om de ketters te dempen. 53. Meenen dat by 't Concilie van Trente genoeghzaam voorzien is op de leere en kerkelyke orde. 53. Neemt euvel dat Oranje, Egmont, Hooren en Mansvelt weigheren te stemmen in de vergaadering by de Landtvooghdes beschreeven. 54.

Geestelyke grootsheit by bussekruidt vergeleeken. 252.

Geestelyken tot Gorkum schandelyk mishandelt. 254.

Geestelyke gebouwen die der stadt Uitrecht te naa schynen te leggen, worden afgebrooken, op verzoek der Burgherhopluiden. 789.

Geestelykheit roemt den moordt des Prinsen van Oranje, en wil'er oover vuuren: dan de gemeente belet het, zingt daarom daar oover in de Domkerk Te Deum Laudamus. 906.

Gelderlandt weighert de geloofsvreede. 588. Doet manschap aan Anjou. 810.

Gelder verraaden van Paton. 1166.

Geldt in Engelandt aangehouden. 201. Waar uit, moeyte ontstaat. 201.

Geldt in Haarlem geslaaghen, en booven zyn waarde uitgegeeven. 313.

Geley en verlofgelden en andere tollen ingestelt. 329.

Geloofsvreede: een ontwerp daar af. 581. Geweighert by de Waalen. 583. Ook by de Staaten van Uitrecht. 587. Aangenoomen by de Grooninger Ommelanden en Leeuwaarde: verworpen by die van Gelderlandt. 588.

Gemaghtighden by Haarlem gezonden aan Don Freederik. 293. Hunne verrichting. 294. Keeren te rugh, en twee worden'er van gevangen, de derde genaamt Dirk de Vries blyft t'Amsterdam. 295.

Gemaghtighden van de Hollandsche zyde op den paishandel tot Bredaa. 411. Hun berichtschrift. 411. Hun verzoek. 414. Antwoordt op de naader oopening der Kooningschen. 418. Der zelver weederantwoordt. 419. 'T welk den Hollandschen geensins smaakt. 419. Hunne laatste uitbiedenis. 419.

Gemaghtighden van 's Kooninx weeghe op den handel tot Bredaa. 411. Gyzelaars van dier zyde in Hollandt gezonden. 411.

Gemaghtighde Raadsluiden vertoonen de reedenen van 't onbenoeghen der Staaten van Hollandt. 1066.. Der kerken bieden Leicester alles aan, wat in hun vermoogen is. 1176. Der stadt Uitrecht brengen eenen brief aan de Staaten van Hollandt. 1206.

Gemeene geldtkist der Onroomsche t'Amsterdam. 147.

Gemeente haakt dikwils uit verdriet der teegenwoordige regeeringe naar verandering, niet denkende datze altyds gewis ongemak aanbrenght, zonder zeekerheit van beeterschap. 1050.

Gemma Frisius een starrekyker, en zyn voorzeggingen daar uit. 203.

Geneeghenheit der gemeenten tot Leicester. 1042.

Geneve, Zwitzers en Graubunderen in de weer uit vreeze voor de doortocht van 't Spaansche krysvolk. 151.

Gentsche vreede. 475.

Gentenaars bannen de vier biddende orden. 576. Verjaaghen de Roomsche geestlykheit: bemeestren Ypere en andere plaatsen: werven krysvolk: sterken hunne stadt: houden de gemeene middelen in. 583. Slaan etlyke Waalen. 584.

Gent is oproerigh, en sterkt zyne vesten. 630.

Gentenaars geeven hunne reekening in druk uit. 657. Vergen den Prinse voorwaarden. 657. Hunne Majestraat wordt verzet. 657. Verhindren 't ontzet van Duinkerke. 877. Dreighen zich van d'Algemeinschap af te zondren, zoo men zich van Fransche soldaaty diende oft der in Vlaandre voerde. 877. Nyghen voorneemelyk tot Anjous afsnyding. 880. Besluiten met Parma te handelen; en maaken bestandt met hem. 893.

Gentenaars verzoeken hulp by de Staaten, en 't voltrekken van de handeling met Vrankryk. 929. Zyn zeer benauwt. 945. Handelen met Parma, en maken verding. 946.. Ontfangen minlyk schryven van Parma naa 't oovergeeven der stadt: haare burgh wort herbouwt, en veele poorters vertrekken. 948.

Georgius de Bie wordt Algemein Schatmeester. 1112.

Georgius Cassander, en Franciscus Balduinus, beide oovergeleerdt en maatigh in geloofszaaken, worden gehouden voor de bequaamste om gebruikt te worden tot het instellen van een algemeene belydenisse van 't Christelyk geloof. 46.

Gerrit de Jong, een braaf Hopman. 625.

Geschil met d'Engelschen, waaruit een stilstant in den laakenhandel ontstaat. 82.

Geschil met Engelandt, 't welk tot oopenbaaren oorlogh dreight uit te barsten. 452.

Geschil der Staaten met die van Embde. 1036. 'T welk by geleit wort. 1037. In Noorthollandt, om de regeering der geestlyke goederen. 1081. T'Uitrecht tussen die van de Consistorie, en die van Sint Jaakobs kerke. 1054. In Hollandt tussen de Kerken en Herberts. 1119. Ziet twist.

Gevange burghers te Haarlem kryghen tyding van de neêrlaaghe ende gevangenis des Graaven van Bossu in een slagh op de Zuiderzee. 337.

Gevecht der Staatschen met de Kooningschen onder Gendt in 't gezicht van Anjou, Oranje en Espinoy. 828. Waar in zich d'Engelschen deftigh quyten. 828. Tussen Birons volk en de Kooninghschen, ontrent Steenberghe. 875. Tussen 't volk van Aldegonde en die van Lier. 892.

Gevecht der Spaanschen en Staatschen by Litoye. 1062. By Zutven, tusschen d'Engelschen en Spaanschen. 1094.

Geuzen van waar die naam komt, en wat het te zeggen is. 78. Neemen scheepen in Texel. 221. By Schoonhoove geslaaghen. 256. Veroovren den Briel. 228. Wat d'oorzaak van dien aanslagh was. 228. Ruimen Amersfoort. 285. Hunne Schansen by Haarlem verlaaten, en door Bossu veroovert. 316.

Geweldenaryen by de Spanjaarts van 't slot t'Uitrecht gepleeght. 490. Dat wordt beleeghert. 490. Overgegeeven. 492. Met burghers bezet. 492.

Gezantschap naa Engelandt. 299. Om der Kooninginne de hooge Ooverheid aan te bieden. 444.

Gezanten der Algemeine Staaten tot Haarlem, om bystandt ten oorlooghe te verzoeken. 533. Aan Don Johan, afgeveirdigt, by goeddunken des Prinsen. Hun voorstel. 535. Die en 's Prinsen ooverkomst smaaken Don Johan quaalyk. 536. Der Neederlanden aan Anjou. 712. Koomen tot Tours in Vrankryk. 745. Worden minlyk ontfangen en gehoort van den Hartoghe van Anjou in het Plessis. 745. Hun handel met den Hartoghe van Anjou in Vrankryk. 745. Lastbrief en berichtschrift. 745.

Gezanten der Algemeine Staaten gaan naar Vrankryk, daar zy heuschelyk ontfangen worden. 969. Leoninus reede, uit aller naam, aan den Kooning. 971. 972. Die hen antwoordt. 973. De voorwaarden der opdraght worden te hard geoordeelt, beschaaft, en vertoont. 974.. Haare vordere handeling met den Kantseler. 977.. Doch worden beleefdelyk afgeslaagen. 980. Komen weeder in den Hage, doen verslagh, en worden bedankt. 981. Eenige nieuwverkorenen reizen naar Engelandt. 1025. Kryghen gehoor, en antwoordt op hun voorstel. 1027. Maaken een verding met de Kooningin. 1028. Gaan op nieu naa Engelandt: hunne boodtschap en reede. 1125. Geeven een geschrift oover; en kryghen bitsch antwoort. 1126. 1127. Spreeken met den grooten Kantseler, en handelen met Raadt. 1148. Geraaken in woorden met Leicester, krygen afscheidt. 1149.

Gezant des Poolschen Koonings in den Haaghe aan de Staaten: ook een van Deenemark in Engelandt. 1056.

Gianibelli, een vernuftigh krygsbouwmeester, wyst een middel aan, om Antwerpen altydt voorzien van koren te houden. 959. Trekt goedt zout uit verscheide groene kruiden. 960. Wil Parmaas brug vernielen, daar toe hy twee scheepen met vuurwerk toerust, welke men helsche branders noemt, en afzend. 999. Verziert een nieuwe vond in 't toestellen van een brandtschip. 1004. Komt t' Amsterdam, daar hy bespiedt wordt. 1198.

Gysbert Leoninus, Hopman, verslaagen. 892.

Glymes vervordert zich den Raadt van Staate in hechtenis te neemen. 457.

Godgeleerden worden beschreeven, om middel op 't stuk van den Godsdienst te raamen. 52. Verrichten luttel, en raaden by 't oude te blyven, maar de Landtvooghdes neight tot maatigheit. 53.

Gommicourt, Steêvooghdt van Maastricht, schryft aan Parma. 957.

Goodevaart Brasser. 380.

Goodevaart Montens, Burghermeester tot Bredaa. 785.

Gorkom zweert Oranje als Stadthouder. 254. Sterkt zich, en breekt tot dien einde zyn voorsteeden af. 306. Steekt Workum in brandt om het den vyandt t'onbruik te maaken. 306.

Goude belet het plondren der kerken aldaar. 105. Onrust aldaar, en weeder gestilt. 232. Wordt door Heer Adriaan van Zweeten aan Oranjes zyde gebraght. 353. Verraadt aldaar besteeken, ontdekt en gestraft. 252. 253. Volght Amsterdam in zwaarigheit te maaken van den Prins tot Graaf van Hollandt te hulden. 886. Stelt zich teeghens den handel met Vrankryk. 933. Haar vertoogh en redeneering oover dat stuk ter vergaadering van Hollandt gedaan. 933. 944.

Goudteeten quaalyk bekoomen. 1083.

Graaflyke en geestelyke goederen, in Holland en Zeeland verkoft. 443.

Graaflykheit van Hollandt opgedraaghen aan Oranje. 886.

Graaf Adolf van Nassau blyft in den slagh tussen Heiligerlee en Winschooten. 178.

Graaf Adolf van Nieuwenaar en Meurs wordt Landtvooghdt oover Gelder en Zutven in plaats van den Graaf van den Berghe. 899. Zoekt Nieuwenaar.

Graaf van Arenbergh, Stadthouder van Vrieslandt, is zeer bescheiden in geloofszaaken. 106. Schaft het preeken af in Vrieslandt, maar schorst Inquisitie en Plakkaaten. 131. Wordt van Alva naa Vrieslandt gezonden. 177. Verliest den slagh teeghens Graaf Luidewyk, en blyft'er doodt. 178.

Graaf Willem van den Berghe aan Oranjes zuster getrouwt, bemaghtight verscheide steeden in den Gelderschen hoek. 256. Neemt Amersfoort in. 256. Vliedt met gemaalin, kindren en pakkaadje uit Kampen; waar op alle steeden by hem bezet, verlaaten worden. 285. Handelt met den Prins van Parma. 884. Wordt in verzeekring genoomen en naa Hollandt gevoert. 884. Ontslaaghen begeeft zich aan 's vyands zyde, zyne zoonen zich in dienst des Kooninx. 884.

Graaf van Buuren wordt naa Spanje gevoert. 164. 510.

Graaf van Egmondt, Prins van Gavere, raadt heftelyk tot slaan voor Sant Quintin. 8 Kryght grooten naam daar door, en de gunst des krysvolx. 9. Wint den slagh by Greevelinge. 14. Weighert het bevel oover de Spaansche soldaaten aan te neemen, en dryft dat men ze verzenden moest. 23. Wordt uitgestreeken van Granvelle. 34. Hoont hem weederomme met het verzieren van een lieverye. 38. Schryft neevens den Prins van Oranje, en Graaf van Hoorne, aan den Kooning oover de mishandelingen van Granvelle. 39. Geeft neevens hen een vertoogschrift oover aan de Landtvooghdes. 43. Schryft neevens hen, andermaal aan den Kooning. 43. Reist naa Spanje. 50. Wordt'er treflyk onthaalt, en keert weeder tot Brussel. 51. Toont oopentlyk zyn misnoeghen oover den Kooning. 52. Twyfelt oft hy zich van 't Hof zal onthouden. 70. Beraadt zich daar oover. 71. Zyn aangeeven nopende 't verbondt der Eedelen. 72. Straft met ernst de beeldtstormers. 113. Laat zich met d'ander' Heeren tot Denremonde vinden. 115. Bekoomt schryven uit Spanje van een' Spaanschen Raadsheer. 122. Wordt schamperlyk bejeeghent van Alva, als hy hem bewelkoomt. 162. Wordt gevangen. 163. Wordt onthalst. 183.

Graaf van Hooghstraaten weighert den nieuwen styl van eedt, by de Landtvooghdes voorgestelt, te doen. Wordt Steedehouder des Prinsen binnen Antwerpen. 115. Stuit den oproer tot Antwerpen, en doet'er eenighe met de doodt straffen. 118. Doet, beneffens de Prins van Oranjen, groote vlyt om de beroerte tot Antwerpen te stillen, wordt van de Kalvinischen gedreight met gevelde bussen. 130. Wordt ingedaaght van Alva. 167. Sterft. 198.

Graaf Philips van Hohenloo. Zoekt Hohenloo.

Graaf van Hoorne Ammiraal onthout zich van 't Hof. 70. Behaalt kleenen dank by de Landtvooghdesse, oover zyn verrichten tot Doornik. 112. Deed daar nochtans grooten dienst. 112. Wordt geveinsdelyk bejeeghent van Alva. 162. Wordt gevangen, en op 't slot van Gent gebraght. 163. Wordt onthalst. 183.

Graaf van Lalaing begunstight Anjou. 519. Oranjes vertrouwdeling. 523. 538. Wordt Ooverste van der Staaten voetvolk. 531. Is ten tyde van den slagh van Gembloers van der handt. 555. Onthaalt Anjou. 592. Zyn onbestendigheit, en afval. 631. 661. Sterft door een hoefslagh. 661.

Graaf van Laval mispryst het opzet van Anjou. 850. Van Anjou aan de Staaten gezonden. 866.

Graaf van der Mark komt met een deel ruiteren by 't heir van Oranje. 195. [l]aat zich ter vergaadering van de Staaten van Hollandt en zynen last zien: waar op hy voor Oranjes Steedehouder oover Hollandt erkent wordt. 261. Neemt Rotterdam in. 267. Dwingt Schoonhoove. 279. Zyn' wreedtheit aan Paater Cornelius Mufius gepleeght. 292. Gezonden tot bystandt van Haarlem, wordt geslaaghen. 297. Maakt moeite teeghens de Staaten. 299. Wordt gevangen. 300. Wordt geslaakt, en weêr gevangen. 300. Raakt uit de gevangenis, en begeeft zich binnen Rotterdam. 300. Maakt zich van Rotterdam t'zoek, 300. Komt weer te voorschyn. 300. Kryght verlof. 300. Sterft tot Luik aan de beet van eenen dollen hondt. 300.

Graaf van Mansvelt trekt eene lyn met Oranje, Egmondt en Hoorne, noopende 't verzachten der Plakkaaten teeghens d'Onroomschen. 54.

Graaf van Meeghen brengt d'eerste tyding te hoof van 't verbondt der Eedelen. 72. Zyn gevoelen daar oover. 72. Leidt toe om met eenigh volk binnen den Bos te koomen, maar te vergeefs. 130. Verzeekert Uitrecht. 130. Komt met zyn volk dicht onder Amsterdam. 148. Wordt van Alva, naa Vrieslandt gezonden. 177. Komt in Groeningen. 178.

Graaf Johan van Nassau bewyst Oranje een' broeders proef. 175. Wordt Stadthouder van Gelderlandt. 588. Yvert in 't stuk van den Hervormden Godsdienst, en tracht den zelven voort te planten. 588. Beschiet Amersfoort, en doet het bezetting inneemen. 630.

Graaf Johan van Nassaus opzegging van 't Stadthouderschap van Gelderlandt. 884. In wiens plaatse Graaf Willem van den Berghe werdt gekooren. 884.

Graaf Luidewyk van Nassau, doet zyn intreê met groot gevolg tot Brussel. 75. Gezonden om tot vereenighingh met de Luiterschen te raaden. 125. Valt in Groeningerlandt. 177. Wint den slagh tussen Heiligherlee en Winschooten; komt voor Groeningen. 178. Wordt van den Kaizar gelast Groeningerlandt te ruimen; maar neemt'er dagh aan. 179. Breekt op, en leeghert zich tot Jemmingen. 186. Verliest den slagh van Jemmingen, teeghens Alva. 188. Berght zich met zwemmen oover de Eems. 188. Neemt eenighe scheepen gelaaden met Italiaansche waaren, op den Ryn. 196. Schat die scheepen een somme geldts af. 196. Zyn handel in Vrankryk. 223. Ooverrast Berghen in Henegouw. 248. Koomt uit Duitslandt. 353. Blyft op de Mookerheide. 360. Zyn lof. 361.

Graaf Willem Lodewyk van Nassau wordt Onderstadthouder van Vrieslandt. 885. Zoekt Willem Lodewyk.

Graaf van Nieuwenaar. Zoekt Nieuwenaar.

Graaf van Rennenbergh hondt Steenwyk beleeghert. 765. Proeft vergeefs kryslist voor Steenwyk. 766. Zyn soldaaten zyn oproerigh. 768. Zyn volk deist. 771. Breekt op van voor Steenwyk. 772. Valt in Sallandt. 773. Sterft. 783. Ziet Rennenbergh.

Graaf van Schouwenburgh komt in Vrieslandt met acht vendelen Hooghduitschen, en last van Oranje, om 't Stadthouderschap aldaar, en oover Grooninge, te bewaaren. 257. Recht een nieuw Hof te Franeker op. 257. Vlucht uit Vrieslandt. 286.

Graaven van Hollandt naamen nooit oover zich oorlogh aan te vangen of vreê te maaken, schattingen te heffen, of iet anders van gewight, zonder goedtdunken en bewillighing van de Staaten. 1213. Steegen door hun verstandt en eendraght met de Staaten tot zeer hooge achtbaarheit. 1213. 1214. Zy vermoghten niet zonder de Staaten, als hebbende geen middel dan de Vruchten der Landsheerlyke goederen, om Hof te houden, en de gewoonlyke Amptluiden te betaalen. 1214.

Graave de stadt, wordt van Parma gewonnen. 1063.

Graavin van Zwartsenburgh 's Prinsen zuster dient den Prinse in zyne ziekte. 816.

Granvelle. Zoekt Antonis Perenot.

Gryze, Hooghbaljuw te Brugge en zyn partylingen besluiten Chimay in verzeekering te neemen en uit het bewindt te stellen. 894. Vertrekt naar Zeelandt. 895. Wordt naar Engelandt gezonden. 924. En van Joachim Ortel

gevolght: hunne bericht-en gedenkschriften. 925.. Komt weeder t'huis en brengt gunstig schryven van de Kooningin. 981. 982.

Groeneveldt, Steêvooght van Sluis, kryght kundschap van 't beleg. 1161. Zend zyn vrouw en veele andre ter stadt uit. 1163. Schryft aan Bukkenhorst. 1165.

Groeninge doet de beelden met gemoede uit de Minrebroeders kerk neemen, laatende d'Onroomschen daarinne prediken. 106. Neemt bezetting in van de Landtvooghdes. 149. Wordt ontlast van bezetting. 499. In verschil met d'Ommelanden. 546. 547. 568. 611.

Groninger Ommelanden neemen de geloofsvreede aan. 588. Ontfangen orde van den Aartshartoghe, waar naa zy zich richten moeten. 611.

Groninge wort aangevochten van Rennenbergh. 648. Gaat oover. 649. Wordt door Rennenbergh voor den Spanjaardt vermeestert. 692.

Groningen en Ommelanden, erkennen Anjou hen voor hunnen Heere. 810.

Groninger dorpen betaalen brandtschat aan de Staaten. 1179.

Guicciardin. 227.

Guines veroovert van de Fransoizen. 11.

Guiziaansche partyschap gestight door Antonis Perenot, Bisschop van Atrecht. 11.

Guize en zyn aanhangers waapenen zich teegens hunnen Kooning. 971.

HAaghe: daar worden de beelden door last van 't Hof wegh genoomen. 105.

Haarents reukeloosheit brengt hem in 't uiterste lyden, en zynen aanslagh te niet. 1036.

Haarlemsche burgher, uit zyn mondt hebbende laaten gaan dat Oranje oover de Maaze was, wordt daar oover t'Amsterdam, daar hy 't gezeidt had, strengelyk gegeesselt. 197.

Haarlem valt den Landtvooghdt af met meer andre plaatsen. 255. Wordt met beleeghering gedreight van Don Freederik. 293. De vroedtschap aldaar nyght tot handeling, en zendt tot dien einde Gedeputeerden naar Amsterdam aan Don Freederik. 293. Het schikt zich tot weederstandt. 294. Kryght twee van zyn gemaghtighden te rugh, neemt ze gevangen en zendt ze aan den Prins te Delft. 295. Wordt beleeghert door Don Freederik. 296. Beschooten. 298. Storm op 't Raavelyn voor de Kruispoort. 298. Myne van booven ingeparst. 302. Myne by de Spanjaardts onder 't Blokhuis gemaakt, aangesteeken. 304. Vaardight Scheepen Adriaan van Berkeroo aan den Prins af, om den zelven van de geleeghenheit der stadt te berichten. 302. Slaat af 't aanbodt gedaan by verscheide Hollandsche steeden, van al d'onnutte monden in hun kost oover te neemen. 303. In groot gevaar, en schriklyk bestormt. 303.

Haarlemmers vallen dapper uit. 311. Dartelheit op de zeeghe. 311. Hunne koeyen blyven uitgaan geduurende 't belegh. 312. Zy verliezen een galey en elf ronde scheepen. 312. Pleeghen snoode wreetheeden tot weerwraak der Spaansche. 314. 't Graauw mort daar. 318. Goutin en Tseeraarts raaken heimelyk uit der stadt. 318. In hongers noodt. 318. Zoeken gesprek met den vyandt. 319. In 't uiterste lyden. 320. Zenden Niklaas Bernardtszoon Burgherhopman met een Jacht uit aan den Prins. 320. Raadtslaaghen om uit der stadt te breeken. 322. Treeden in ernstighe handeling met den vyandt, en worden hunne gemaghtighden genoeghzaam der voorwaarden eens; behalven Rosigny. 323. Geeven zich oover op genaade oft ongenaade. 324. Wreedtheeden daar in by de Spaanschen gepleeght teeghens de opgegeevenen. 324. Ouwelinx vermaart in strijdbaarheit. 326. De Boekdrukkery aldaar gevonden. 326. Vergiffenis daar verkundight. 327. Worden gedwongen te delven voor Alkmaar. 332. Zwaare brand tot Haarlem. 464. Neemt voldoening van den Prinse. 491. Kerk-en Kloosterstorming aldaar. 579. Moeite aldaar oover zeeker verzoek der Roomsgezinden. 775.

Haavens toont een verzoekschrift aan den Predikant Korput. 1240.

Handel der Heeren misduidt in den Spaanschen Raadt. 120.

Handel met la Roche begonnen; door Baldes belet. 384.

Handel met de Hooghduitschen oover hunne betaalinge. 512.

Handeling met Anjou wordt hervat. 866. Gaat weeder in zwang. 896.

Handeling met Vrankryk, weegens d'opdraght der Vereenighde gewesten aan die Majesteit, aangevangen. 920. Door veele Bontgenoten en Heeren der Hollandtsche Hooven aangeraaden en gevordert. 929. Maar door die van der Goude kloekmoedigh teegengesproken, met een lang vertoogh. 933-944. Eenige Jonkers uit Overysel poogen die ook te steuren. 945. Wort door der Staaten Gezanten dapper voortgezet. 971-979. Is gantsch vruchteloos, en loopt te niet. 980.

Handtvesten van Hollandt. 32. Met de zelve koomen meest oover een die van Brabant en d'ander' Landschappen. 33. Zoekt voorrechten.

Hans Hanszoon koopman tot Vlissinge bedraaghen door een Vries geheeten Aukema, dat hy den Prins van Oranje voor heeft te verdelgen. 901. Zyn zoon vermoordt den aanbrenger. 902.

Harde vorst, en dierte van voeder. 171.

Harde winter en ysbyten in Noordholland. 421.

Harman de Ruiter neemt Loevestein in. 219. Wordt naa 't pleeghen van ongelooflyke kloekmoedigheit ooverweldigt, en blyft'er. 220.

Harman Herberts. 1119.

Harman Modet. Ziet Modet.

Harman Roodenburgh. 146. 577. 1200.

Hartogh van Nemours valt by nacht in 't Neederlandsche leegher. 17.

Hartogh van Medina Celi in Alvaas plaats gekooren. 239. Komt in Neederlandt met den ooverste Juliaan Romero. 250. Raakt met Assabre en hofgezin tot Sluis. 251. Blyft van de Landtvooghdy versteeken. 268. Keert naa Spanje. 335.

Hartogh Hans Kazimir brengt meer volx aan de Staaten, dan zyn last toeliet. 595. Zyn volk komt by 't Staatsche onder den Graave van Bossu. 599.

Hartogh van Nevers, getrouwt met Henriette van Kleef, geeft een geschrift aan den dagh, tot bewys van 't recht dat zyner gemaalinne, als wettighe erfgenaame, heeft op Brabant, Limburgh en Antwerpen. 787.

Hartoghinne van Parma: ziet Margareta, Hartoghin van Parma.

Hasselaar. Zoekt Pieter Hasselaar.

Hasselt in Ooveryssel verrast door de Staatschen. 832.

Hattum door den Drost verraaden. 725.

Havrech komt uit Spanje. 455.

Hautein, Ooverste van Walchere, komt aan den Kouwensteinschen dyk tot hulp der Staatschen. 1007. Daar hy, naa 't betrachten zyner eere, in 't slyk versmoort. 1008.

Hautepenne kryght Bredaa, door verraadt. 784. Blyft daar Overste. 786. Doet Geertruidenbergh vergeefs beladderen. 786. Neemt iets op Heusden voor. 786.

Hautepenne windt een schans by't Bergsche hooft. 1035. Komt in de Betuw, en verjaaght de Staatschen. 1037. Doet het huis te Wel opeischen. 1083. Kryght Gelder door verraadt. 1165. Word geschooten, daar hy af sterft. 1166.

Hauterive gesterkt door de Staaten. 782.

Heer van Aldegonde. Zoekt Aldegonde.

Heere van Bakkerzeel wordt onthalst. 192.

Heer van Chevres. 4.

Heer van Ibermont. 114.

Heer van Melde naa Schotlandt afgevaardight met 's Prinsen verdaadighschrift, en last om den Schotsen Kooning te waarschouwen van een verbondt opgerecht tusschen den Spanjaardt en Paus, om den Schotschen en Engelschen staat te steuren, den hervormden Godsdienst uit te rooyen, en den algemeinen (by hun genaamt Catholyken) in te voeren. 744.

Heer van der Motte, uitgeroepen voor verraader, door de Staaten. 629. Kryght Sant Omeer in: ooverkomt met den Heer van Montigny. 633.

Heer van Oetingen aan den Prinse gezonden, met aanbodt van 't hervatten des Bredaaschen vreedehandels. 461.

Heer van Plessis waarschouwt Oranje aangaande Anjous toeleg. 848. Zyn verhaal aangaande Anjous beleidingen. 855.

Heer van Rassinghem naa Spanje gezonden. 455.

Heer van Sweeveghem verwerft geldt te leen van d'Engelsche Kooningin, voor de Staaten. 490.

Heer van Tholouze mist Vlissinge te kryghen: wordt van den Heer van Beauvois tot Oosterweel geslaaghen. 132.

Heer van Ville komt met vasten last van Stadthouder, in Vrieslandt. 532. Zyn bedryf aldaar. 532.

Heerentals beleeghert door Parma. 876. Verlaaten van Parma, om Duinkerke te gaan winnen. 878. Verzorght by de Staatschen. 881.

Heevigheit verzelt doorgaans het onrecht. 1053.

Heeze, de Baroen onthalst voor verraader des Kooninx. 710.

Heimelyken Raadts gevoelen, noopende 't straffen der ketteren, is scharp. 67.

Helmondt wordt Staatsch, en zommighe andre plaatsen daar ontrent. 838.

Helsch oorlogh, waar in de geen die gekreeghen wordt, niet in gevangenis raakt, maar daatlyk aan de galgh. 238.

Heneadje, Onderkaamerling der Kooninginne Elizabeth brengt een bitsen brief aan Leicester. 1046.

Henegouw, ook Arthois, bepraat van Alva, bewillight den hondertsten, twintigsten en tienden penning geveinsdelyk om d'andere in te leiden. 207.

Henegouwers verfoeyen de geloofsvreede. 583.

Henrik, Kooning van Portugal sterft, waar door Kastilie aan die kroon komt. 686.

Henrik de derde, Kooning van Vrankryk, antwoort Mendoza. 970. Ontfangt der Staaten gezanten ten gehoor. 971. En geeft antwoort op hun verzoek. 973. Wordt met den Hoozbandt van d'Engelsche Kooningin vereert. 978.

Henrik, Kooning van Navarre, verzoekt een vrye haven van de Staaten. 1151.

Henrik Laurenszoon Spiegel. 1200.

Henrik Tseraarts, ziet Tseraarts.

Heraugiere, Staatsch Hopman, in 't gevecht op den Kouwesteinschen dyk. 1006.

Herberts. 1119.

Herentals, door de Staatschen verlaaten, en van de Kooningschen bezet. 915.

Hierges toght in Noordtholland. 422. Wint Buure. 432. Voor Oudewaater. 432. Wint de schans tot Krimpen. 436. Geschooten voor Maastricht, sterft. 639.

Hippolito Bentivoglio, Markgraaf van Gualtiere. 1005.

't Hoen een vrybuyter der Geuzen met achtien man ten hoogsten, werpt ter neêr een bende speerruiteren, van Amsterdam naa Haarlem trekkende langs den dyk. 309.

Hof van Hollandt stemt het weghneemen der beelden in den Haaghe toe. 105. Antwoordt op Leicesters brief. 1193..

Hohenloo voor Roermonde. 551. Wordt benoodight af te trekken. 552. Neemt Weirdt in. 616. Zoekt meester van 's Hartoghenbosch te worden. 671. Wordt gejaaght van ne boeren: slaat de zelve. 695. Vecht teeghens Schenk op de Hardenbergher heide, ongelukkelyk. 703. Pooght vergeefs Delfzyl t'ontzetten. 706. Kryght den Opslagh, en Monnikkerzyl. 707. Trekt naar Groninge. 714. Kryght Koeverde. 715. Wordt op de Bourtang geslaaghen. 716. In Vrieslandt met Oranje. 774. Gesteurt, om dat men hem de neêrlaagh van de Bourtang was wytende. 774. Dwingt Meeghen in Brabant. 835. Zyn onbenoeghen op Sonoy. 870. Gestilt. 870. Maakt een sterke schans ter Neuze. 883. Voor de schans teeghen oover Zutven. 899.

Hohenloo zend een vertoogh aan de Staaten van Hollandt. 950. Die hem tot Veldooverste begeeren; en vernoegen. 951. Heeft een aanslagh op 's Hertogenbos. 982. Welke mislukt. 983. Tracht Brussel te spyzen; maar te spaade. 988. Spreekt vergeefs voor Treslong. 993. Wint Liefkenshoek. 998. Zyn aanslagh op den Kouwesteinschen dyk. 1002. Dien hy niet kan doorgraaven: begeeft zich naar Antwerpen, tot troost der burgery. 1006. Vertrekt uit die stadt. 1013. Weigert het algemein Stadthouderschap onder Leicester. 1045. Spyst de stadt Graave; en slaat eenige Spaanschen. 1062. Doet een tocht in Brabant; daar hy eenige paarden slaat. 1065. Geeft aan Leicester een schrift oover. 1006. Word zeer gequetst. 1096. Heeft krakkeel met Eeduart Norrits; van welken hy uitgedaaght wordt. 1117. Wint de schans van Engelen, die men Crevecoeur noemt; en klaaght oover quaade involging. 1166. Weigert, met Leicester te verzoenen, en geeft reede waarom. 1177.. Oopenbaart een verzoekschrift. 1240.

Hollandtsche handtvesten oft voorrechten. 32.

Hollandt verhardt door de moordt van Naarde. 291.

Hollandsche steeden bieden die van Haarlem aan al d'onnutte monden van vrouwen en kindren, in hunne kost oover te neemen: maar 't wordt afgeslaaghen. 303.

Hollandsche Staaten vergaaderen tot Rotterdam. 378.

Hollandsche Eedelen misnoeght oover de steeden. 400.

Hollanders en Zeeuwen hermaaken hunne dyken. 511. Schikken hunne zaaken. 514.

Hollandt en Zeelandt hebben, in den oorlogh teegens Don Johan, nooit in gemeenschap van lasten neevens d'andre gewesten willen treeden. 570.

Hollandt en Zeelandt teeghens Anjou, roepen om den Prins. 696.

Hollandt maakt zwaarigheit in 't zweeren aan den Hartoghe van Anjou. 809. Had te vooren den Prins 't hoogh bewindt aangebooden, te voeren op zynen eighen naam. 809. Had begost met hem te handelen van opdraght voor altoos, en onder tytel van Graave. 810. Laat zich echter verspreeken door den Prins om den Hartoghe te zweeren. 810.

Hollandt en Zeelandt willen dat het beleidt der oorloghe blyven zal aan den Prinse van Oranje. 817.

Hollandt vindt geenszins geraaden onder d'Algemeine middelen de hunne te vermengen, nochte daar meê Anjou en den Raadt van Staate te laaten beworden. 817.

Hollandt, toevlucht der verdreeve Vorsten. 838. Doet bezending aan Oranje, om hem van Anjou af te trekken. 880.

Hollanders maaken zwaarigheit in 't aanvaarden van den Franschen Kooning tot hunnen Opperheer. 923. Reedenen bygebraght om hen daar toe te beweegen. 929. En om hen af te schrikken. 933.. Zyn, met de Zeeuwen, meesters te waater. 1025. Betaalen meer alleen, dan al d'andere gewesten t'zaamen. 1142.

Hollandt is in achthondert jaaren nocht van uitnocht van inheemsche waapenen ooverwonnen, of t'ondergebraght. 1214.

Hollandt heeft ten tyde van Leicester in twee jaaren tydts neegenendertig tonnen goudts opgebraght tot de krygh te lande, behalven de kosten tot de krygh te waater en veel andre byzondre lasten. 1222.

Hollandt heeft veel gedaan tot bystandt hunner naagebuuren en bondtgenooten, zonder eenig byzonder voordeel te zoeken. 1231. Het moet voor vergelding laster hooren, en veel ongelyks lyden. 1231.

Hollandtsche Staaten ziet Staaten van Hollandt.

Hondertste, twintighste, en tiende penning geeischt. 205. 'T vertoogh der Staaten daar teeghens. 206.

Hondt wekt Oranje. 274. Brengt een moordt uit. 653.

Hongersnoodt te Haarlem. 318. Te Leide. 390. 391. In de Spaansche Neederlanden. 1159. 1160.

Honschooten oovervallen. 660.

Hooghe Raadt van gerechte ingestelt by die van Hollandt, op 's Prinsen naam. 818.

Hoogheschool gesticht tot Douay. 23. Tot Leide. 398. Tot Fraaneker. 1041.

Hoorn wordt Nassausch, met meer andere steeden in dat gewest. 250.

Hopman Hans van Enkhuizen veroovert het huis te Toutenburgh. 256.

Hopman le Goth Fransman aangevochten om de schans ter Neuze te verraaden: thans om Oranje t'ontlyven. 901.

't Huis te Hooghstraaten en Loenhout bemeestert by Mansveldt. 874.

't Huis te Waardenburgh uitgerooit. 356.

Hulp aan de Haarlemmers mislukt. 301.

Hulst ingenoomen voor Parma. 882.

Hunfry Gilbert komt tot Vlissinge met een regement van duizent knechten. 253.

JAkob Simonszoon de Ryk, Amsterdammer, in Engeland, en zyn verrichting aldaar. 234. Vindt eenige vluchtelingen van Vlissinge op zee. 235. Zeilt met hun derwaarts, en verquikt de burghery. 235. Steekt, aan den Haak, 's vyands scheepen aan brandt. 239. Jaaght en slaat de Spanjaards. 239. Wordt Ammiraal van Kampveer. 239. Veroovert Zierixzee, en wordt beschonken met tweehondert angelotten, tot een' goude ketting, door de Majestraat. 252. Is de eerste der gevangenen, die in Zeelandt gespaart werden. 315. Zyn' zwaare quellaadje in de gevankenis. 350. Wordt ontslaakt. 350. Zyn wonderlyke vroomheit. 350.

Jakob Bloemaart en andren worden in een Landthuis verbrandt. 276.

Jakob Foppenszoon Schout van Haarlem. 264. Zyn gruwelyke handel. 264. 265.

Jakob Hessels en Jan Visch, gehangen buiten Gent. 605.

Jakob van den Ende, Raadsman en Voorspraak van Hollandt gevangen. 169.

Jakob Wytz. 263.

Jan Babtista Taxis, ziet Taxis.

Jan Babtista van den Heuvel wort verslaagen. 1058.

Jan Haaren Predikant trekt met Chimay op des zelfs Landtgoederen by Brugh. 899. Verloochende naamaals weeder zyn geloof onder de Jesuyten t'Antwerpen. 899.

Jan Haarings stoute daadt. 310. Hy klautert by de taakels van Bossus schip op, rukt de vlagh van steng, en daalt'er meê needer, toch wordt door een luyk van ondere geschooten in zyn borst en sterft'er aan. 337.

Jan Javreguy jaaght den Prinse eenen koeghel onder 't rechte oor in. 814. Wordt gedoodt op heete daadt. 814.

Jan Spelle Rooderoê gehangen. 203.

Jan Stramman, zoon van Hans Hansz koopman tot Vlissinge vermoordt den betichter zyns vaders. 902. Zyn leeven en einde. 902.

Jaspar van Vosberghen. Zoekt Gaspar.

Jeelis Hooftman. 237.

Jenlis licht door last van Graaf Luidewyk van Nassau volk in Picardie. 261. Wordt geslaaghen. 262. En gevangen. 263. Wordt op een morghenstondt doodt gevonden op 't slot t'Antwerpen, daar hy gevangen zat, zonder dat men van ziekte wist. 263.

Jeronimo de Acribu wordt, teeghens belofte, in Alkmaar gehangen. 332.

Jeronimo Roda draaght zich als Landtvooghdt. 458. Een plakkaat teeghens hem. 460.

Jesuyten weigheren eedt van getrouwigheit aan de Staaten te doen: desgelyx eenighe Minrebroeders: ende worden daaroover uit Antwerpen gezet. 575.

Ypere beleeghert van Parma. 879. Gaat oover. 896.

Yselstein, Ooverste, tracht naa Goor. 790. Wordt, neevens andre kryshoofden, door zyn eighen volk, aan Schenk geleevert. 790.

Imbize, naamelyk de jonge, springt in zee en verdrenkt. 276. D'oude pleeght zynen moedtwil te Gent. 653. Brengt krysvolk in de stadt, en verstelt de Wet. 654. Komt weeder tot Gent. 883. Om geloof te winnen, doet eenighen tot Gent vangen voor Spaansgezinden; en laat hen thans ontslaaken. 884. Meent Denremonde te

verraaden. 895. Wordt gevangen. 896. In zyn plaats wordt Voor-Scheepen oft Burghermeester tot Gent Jonker Karel Uitenhoove. 896. Wordt beschuldight. 914. En te Gent onthalst: zyn aardt, dienst en ondienst aan den Staat. 917.

Inquisitie van Spanje, wat dat zy. 29. Wat Inquisitie te vooren in Neederlandt geweest is. 31. Wordt haatelyk in Brabant, en gemydt te spellen. 32. Verslapt door klein heul te hoove. 47. Verwekt groote klachten teeghens zich. 65.

Inquisiteurs in Neederlandt klaaghen oover luttel ontzaghs. 66.

Inquisitie in Neederlandt gepleeght, wordt tweederley bevonden. 73. Wordt afgeschaft, met verkunding. 112.

Inquisitie in Spanje strykt vonnis oover de Neederlanders, 't welk de Kooning voor goedt kent. 170.

Instelling van Gekoorlingen, tot Uitrecht, uit den geestelyken Staat. 818.

Inval der Spaanschen in de Bommelerwaardt. 1037. Daar zy in d'uiterste noodt koomen; doch worden schielyk verlost. 1038.

Inwilging van middelen door de Landtschappen. 1189.

Joachim Ortel. 1189. 1190.

Johan Basius. 179. 210. 216. 218.

Johan Kolterman. 245. 246. 255. 263.

Johan de Escovedo, geheimschryver van Don Johan naar Antwerpen gezonden. 488. Wordt aan den Kooning afgeveirdight. 514. Zyn schryven aaa Perez. 517. 520. Zyn brieven in 't licht gebraght. 523. Wort in Spanje vermoordt. 520.

Johannes Estius Rectoor van de Zaayery van Douay. 760.

Johan van Glimes, Markgraaf van Berghen, en Floris van Mommorançy van Montigny, gekooren om naa Spanje te reizen. 79. Hun einde. 158. 185.

Johan van Kastilje gestraft in Spanje, om verstandt met den Prinse gehouden. 801.

Johan van Kuyk, Heer van Erpt, beweeght die van Vlissinge de Spaansche bezetting uit te werpen. 233.

Johannes Molanus Doctoor in de Godtheit en Johannes Vindevilius Doctoor in beide de rechten in 't bewindt gesteldt oover de gestichten der Zaayeryen van Roomsgezinde Leeraars. 760.

Johannes à Stryen Rectoor oover de Zaayery te Looven. 760.

Johan Stubbe schryver van een bitter boek teeghens het huwelyk van de Kooninginne Elizabeth met Anjou. 799. Neffens den verspreyer van dat boek, genaamt Willem Paget, worden hunne rechte handen afgehouwen. 799.

Johan Verhee. 831.

Johan van Wynbergen. 1150.

Johan van Withem Heere van Beerssele Markgraaf, uit den hoofde zyner gemaalinne van Berghen op Zoom, by de Staaten voor vyandt verklaart. 802.

Jonkheer Boumaa een Vriesch Edelman onthalst. 192.

Jonkheer Henrik Valkenaars vrymoedt en standtvastigheit, teeghens 't verbrek van het beroep der Uiterschen aan den Kooning. 227.

Jonker Kaarel Uitenhoove Voorscheepen oft Burghermeester te Gent in plaats van Imbyze. 896.

Joost van Courteville Hooghbaljuw t' Oudenaarde vliedt op 't slot. 273. Wordt door veele wonden afgemaakt, en ter veynster uit, in de stroom gesmakt. 273.

Joris van Lalain, Baroen van Ville, wordt op voorraad, Ooverste van Vrieslandt en Groeningerlandt. 484.

Joris van Lalain, Graaf van Rennenbergh, Stadthouder in Ooveryssel en Lingen. 589. Maakt een' aanslagh op Kampen; vergeefs: en beleeghert het daarnaa. 590. Kryght die stadt. 591. Zoekt Rennenbergh.

Jork. Zoekt Roelandt Jork.

Juliaan van Kleerhaaghe, 982. 113. 1105. 1140. 1166.

Junius gemaghtighde der Staaten binnen Brug, om Chimay tot zynen plicht te vermaanen. 897.

Justinus van Nassau wordt Ammiraal van Zeelandt. 993.

Izabelle, dochter van Vrankryk, komt in Spanje, tot voltrekking haares huwelyx met Kooning Philips. 26.

Izabella Clara Eugenia, dochter van Spanje gebooren. 121.

Izabelle Kooningin van Spaanje sterft weinigh maanden naa de doodt van Karel Prinse van Spaanje, voor den welken zy ten huwelyk verzocht was geweest, niet zonder opspraak van vergif. 192.

Izabelle Osoria. 732.

KAameryk voor de Staaten verzeekert. 481. Neemt Fransche bezetting in door den Burghvooghdt. 686. In groote benaauwtheidt: 793. Met voorraadt voorzien door Anjou. 794.

Kaazenbroodt Heere van Bakkerzeel onthalst. 192.

Kaazenbroodt en Wyngaarde, Raatsheeren, waarschuwen Oldenbarneveldt. 1195.

Kabbeljauw betaalt tot tweeëntwintig gulden. 1160.

Kaizar Maximiliaan de eerste. 682.

Kaizar Maximiliaan de tweede antwoordt aan Philips op zyne brieven. 122. Schryft ook aan de Landtvooghdes en de Heeren. 122.

Kaizar en Duitsche Vorsten arbeiden by de Landtvooghdes tot gevoeghlykheit in zaaken van geloof. 146.

Kaizar Maximiliaan spreekt voor den Prinse van Oranje, maar te vergeefs. 171. Zyn vlyt tot vordering der vreede. 411. Zyn ooverlyden. 460.

Kaizar Rudolf veirdight brieven aan zyn broeder. Mathias, hem beveelende weeder te keeren. 538. Verklaart zyn geneeghentheit tot de Neederlanden. 566. Meint eenigh recht te hebben tot deeze Landen. 566.

's Kaizars gezanten om den paishandel aan te binden. 492.

Kaizars Ambassadeurs te Brussel. 494. Zy keeren weeder tot Don Johan met der Staaten gemaghtighden. 494.

Kalvinischen Leeraars tot Uitrecht op stoel gebraght: ook tot Leeuwaarden. 106.

Kalvinischen tot Antwerpen heftigh beroert oover de maare dat het volk van de Heer van Tholouze tot Oosterweel geslaaghen was. 132. Begeeven zich in waapenen en bezetten de Meere met geschut. 133. Dreighen den Prins van Oranje met een zinkroer. 132. Vellen hunn' bussen op den Graaf van Hooghstraaten: laaten zich eenighzins door verdragh stillen. 133. Worden van de Prins tot reede gebraght, met behulp van de Luiterschen. 134. Geeven een verdaadigschrift uit. 159.

Kamminga. 1153.

Kampen oovergegeeven aan den Graave van Rennenbergh, ten behoeve der Staaten. 591. Met bezetting verzeekert. 693.

Kampen en Arnhem in gevaar van oovergaan. 990.

Kampveer op Oranjes zyde gebraght. 238. Aangevallen van den vyandt maar te vergeefs. 239. Verkoft aan den Prinse van Oranje. 781.

Kanonikken van Sante Marie t'Uitrecht worden gegyzelt. 1072.

Kardinaal van Granvelle. 6. Ziet Anthonis Perenot.

Karel de Stoute. 1. 175. 1089.

Karel de vyfde van dien naam, Kaizar, staat de regeering af. 3. Reist naa Spanje. 4. Sterft, zyn' lykstaatsy, lof en laster. 17.

Karel Prins van Spanje. 189. Zyn aardt. 189. Draaght de Neêrlanden. 189. Wordt van de Spaansche oorblaazers bedraaghen. 189. Wordt verdechtight van naa Neederlandt heimelyk te willen vluchten. 189. Bekent in biecht naa zeeker mans leeven te staan. 190. 'T welk de Priester oopenbaart. 190. Ongerust van geest en wantrouwende. 189. Ziende zyn' vaader in zyn kaamer, schiet uit zyn slaap, schreeuwt ik ben doodt, en bidt dat men hem om hals will' helpen. 190. Wordt van zyn vaader begraauwt. 191. Wordt in zyn kaamer, daar hy slaapt, in bewaaringe gestelt ten byzyn en door last zyns vaaders. 191. Zoekt zich zelve 't leeven te beneemen. 191. Was geraakt in zyn verstandt. Wordt door vergif omgebraght. 191. Zyn doodt baart in de Neederlanders een onverdryflyken schrik, en vertwyfeltheit van 's Kooninx genaade. 192.

Karel Ertzhartogh van Oostenryk trekt in Spanje, door bevel zyns broeders Maximiliaan, om Oranje met den Kooning te verzoenen. 203.

Karel de negende, Kooning van Vrankryk. 682. 683.

Karel Boisot, Ooverste van Zeelandt, doorschooten. 439.

Karel Roorda. 1153.

Kaarel Uitenhoove wordt Voorscheepen of Burgermeester tot Gent. 896.

Kaspar van Colligny Heer van Chastillon Ammiraal van Vrankryk, faalt Douay t'ooverrompelen. 7. Begeeft zich binnen Sant Quintin, om het te beschermen. 7. Wordt daar gevangen. 9. Te Parys vermoordt. 272.

Kaspar Koolhaas raakt in twist met zyn Meedebroeder Pieter Korneliszoon. 697. Zyn schriften, door de kerken tot Middelburgh vergaadert, verweezen. 777. Weighert schuldt te bekennen en zich aan 't oordeel der kerken t'onderwerpen. 777. Afgezet by de Hollandsche kerken tot Haarlem vergaadert. 777.

Kaspar van Vosberghen. 440. 541. Zoekt Gaspar.

Kaste net bemeestert van de Kooningschen by krysbedrogh. 821.

Katechismus bestreeden door Koornhart. 885.

Katharina, dochter van Spanje, trouwt den Hartogh van Savoye. 1009.

Kazimir trekt den Staaten te hulp. 598. Rydt naa Gent. 606. Komt in Engelandt. 617. Zyn ruiters trekken ten lande uit. 618. Komt te Vlissinge, en trekt naa Duitschlandt. 618.

Keenauw Simon Hasselaars, een' heldin. 297.

Keirsmaakers voorstel om Parmaas brugh te vernielen. 998.

Keppel by den Staatschen ingenoomen. 830.

Kerkdiefte tot Leeuwaarde. 212.

Kerkelyke vergaadring tot Dordrecht. 379.

Kerkenvergaadring van Neêrlandt tot Middelburgh. 777. Kerkenordening daar geslooten. 777

Kerken in elk gewest onder klassen, de klassen onder byzondere Synoden gesorteert. 777.

Kerkelyke luiden in Vrieslandt willen 's Lands Hoogheit aan de Kooningin opdraagen, zonder eenige voorwaarden te maaken; en zenden een Predikant naa Engelandt. 1145.

Kerkelyke twist tot Uitrecht, en d'oorsprong der zelve. 1054.

Kerkenzaamening aan Leicester verzocht, welke hy toestaat. 1153.

Kerkelyken styven Sonoy. 1143. Bieden Leicester alles aan wat in hunne maght is. 1176. Zoekt Predikanten.

Kerkplondering in Vlaanderen aangevange. 99. Wordt tot Antwerpen gepleeght. 103. En slaat voort tot ander' steeden en plaatzen. 105.

Keure tot Amsterdam, op 't uitvoeren van kooren, zynde quaalyk gevolght, maakt groote verbittering aldaar. 63.

Keur tot Uitrecht oover het oeffenen van den Roomschen Godsdienst. 712.

Keure t'Uitrecht gekundight, meldende 't afstellen aller schattingen. 873. Weeder herroepen. 873.

Killegrey, Raadt van Staate van weegen de Kooningin Elizabeth, doet een voorstel. 1070.

Klaghbrief der Algemeine Staaten aan Leicester, hem zyn byster bedryf voor oogen stellende. 1133.

Klaghten der vluchtelingen op den Ryxdagh tot Spiers. 212.

Klaghten van die van Oostergoo. 1153.

Klant, Staatsch vendrigh, wordt gedoodt. 1058.

Kleerhaaghe. 982. 1103. 1105. 1140. 1166.

Kloet, Steêvooght te Nuis, wort in 't belegh zwaarlyk gewondt. 1087. En, na 't ooverweldigen der stadt, gewurght. 1088.

Klooster t'Ouderghem geplondert. 37.

Knodtzenburgh gedwongen voor de Staaten. 1064.

Koeghels door Kornput verziert om brieven oover en weêr te draagheh. 771.

Koenheit en ramp eens jongens van zestien jaaren. 375.

Kondé het steedeken oovervallen en verlaaten van Estrelles. 728.

Koolsche krygh, veroorzaakt, mits de Bisschop Truxes pooght te huwen, en echter zynen staat te behouwen. 837.

Kooningen zullen 't ongelyk, dat zy hunnen onderdaanen wyten, niet vergeeten, maar voor een tydt wel ontveinzen. 486. Selden laaten ze 't ongewrooken. 682. Zoekt Vorsten.

Kooningin van Engelandt in den ban gedaan van Paus Pius den vyfden. 203. Raadt de Staaten tot zoen met Anjou. 866. Ook den Hartoghe van Anjou met den Staaten. 866. Geeft Anjou door Jan Sommer, gezonden om hem te troosten, een deftighe les. 866. Raadt de Staaten den Hartogh van Anjou te vreeden te stellen. 876. Ziet Elizabeth.

Kooning van Spanje wordt afgezwooren. 789. Zoekt Philips den tweeden.

's Koonings geldt by eenighe Spaansche soldaaten gerooft. 382.

's Koonings volk trekt te voete door 't waater naa Duiveland en Schouwen. 438.

Kooning van Vrankryk leent den Prinse van Oranje tweehondertduizent kroonen, die hem sedert geschonken werden. 248. Vindt de handeling van zynen broeder met den gezanten

der Nederlanden goedt. 758. Bedankt de Staaten voor d'eer zynen broeder vertoont, en biedt hun zynen gunst aan. 821.

Kooninginne moeders schryven met eighe handt aan Oranje. 858.

Kooning van Vrankryk slaat de bescherming van Kamerik af, uit zorghe van den Spanjaart te vertoornen. 901. Zyn gezant Mirambeau komt in Neêrlandt. 858.

Kooningschen by Nuis geslaaghen. 695. Koomen oover Ryn; beleggen Otterdum vergeefs. 885.

't Kooninkryk van Tunis door den Turk veroovert. 399.

Koophandel de noodigste hooftzeenuw van den staat. 378. 712.

Kooren, uitvoering van dien tot Amsterdam verbooden, maakt groote verbittering. 63. 64.

Koorenbyters. 1160.

Koornhart beamptschryver te Haarlem, stelt een verzoekschrift in voor de Roomsgezinden aldaar. 775. Moet 't ontwerp van 't verzoekschrift scheuren in teeghenwoordigheit der gemaghtighden van de Staaten. 775. Door kundschap hem gedaan van Wouter Verhee, ontdekt den Staaten een' toelegh der Spanjaarden op Enkhuizen en andre Noordthollandsche steeden. 831. Bestrydt den Nederlandschen Katechismus. 885.

Korneelis van Ent geslaaghen. 524.

Korneelis de Hooghe geeft zich uit voor bastaardtzoon van Kaizar Kaarel, en zoekt afval te maaken. 868. Wordt onthalst. 868.

Kornelis Pieterszoon Hooft. 1200.

Kornelius Musius gevangen, gepynigt, gehangen. 292.

Kornel Preston werpt zich met ontrent veertigh paarden in Doornik, door Parma beleeghert. 786.

Kornel Paulus Tucher wordt van de Diestenaars gedwongen Diest oover te geeven. 875. Zyn vendel ontsoldight en hy gevangen. 875. Daar naa zuiver geoordeelt. 875.

Kornput een schrander vernuft, ervaaren in de krysbouwkonst. 613. Koomt voor Deventer. 613. Zyn manhaftigheit. 694. Zyn voorspelling. 769. Verziert koeghels om brieven oover en weêr te schieten. 771. Valt een schans aan, maar moet afstaan. 772.

Korput, Predikant te Dordrecht, ontraad het oovergeeven van een verzoekschrift. 1240.

Kortryk vergeefs van de Malkontenten beloert. 672. Van de Kooningschen verschalkt. 690.

Krakkeel tusschen Hoohenloo en Eduart Norrits, 1117. 'T welk bevreedight wordt. 1156.

Kryskrabbeling in Waaterlandt. 283.

Krysooversten, die zich in 't bewindt van waapenen vinden, konnen quaalyk eenigh weederstreeven, van luiden op 't kussen zittende, met geduldt verzwelgen. 992.

Krystucht, zeedigheit en vroomigheit gaan gemeenlyk t'zaamen. 466.

Kromhout. 135. 444. 578. 579.

Kurtsbagh quaalyk betaalt valt in Ooveryssel, en besterft den slagh van 't buskruit. 673.

Kuyk reist naa Engelandt. 239. Verwerft van de Nederlandsche gemeente te Norwits geldt, om met hondertvyfentwintigh Schotten te rug te koomen. 239.

Kuynder ingekreeghen by de Staatschen. 773.

LAaghe op Alva gemist. 176.

Laakenhandel een hooftneering des Lands. 82.

Laatste toelegh op 's Prinsen leeven. 902.

La Garde Kornel, Ooverste van 't geschut, verongelukt voor 't huis te Viersele, door 't barsten van een grof stuk. 874.

Lalaing afgevallen van de Staaten, en van zyn paart geslaaghen, sterft. 661.

Lammoraal van Egmondt beruchtight met het verraadt van Salseda gebrouwen. 825. Wordt een wyl bewaart op de burgh van Sluis, en naamaals geslaakt, gaat met Anjou naa Vrankryk. 825.

La Motte wordt Ooverste van 't geschut aan der Staaten zyde. 531. Verzoent zich in 't heimelyk met den Kooning, en pooght ook anderen ten afval te troonen. 611. 617. Wordt voor verraader uitgeroepen. 629. Zyn volk geslaaghen van La Noue. 633. Heeft reedenen mer eenen gevangen genaamt Quiryn Quirynszoon. 869. Geeft Quiryn Quirynszoon eenen heusschen brief meê aan den Ammiraal Treslong. 869. Wordt voor Sluis gewondt. 1165.

Landschappen die aangeerft zyn staan den tienden en twintighsten penning toe, onder voorwaarde. 207. Uitgezeidt Uitrecht. 207. Ooverkoomen op hun aandeel in twintigh tonnen schats voor twee jaaren. 208.

Landtraadt ingestelt aan de Noordtzyde der Maaze. 789. Komt tot Leeuwaarde. 791. Had de schans te Nieuwenzyl eer'er Verdugo voor quam, met voorraadt voorzien. 792. Haar bedryf in Vrieslandt. 802. Kryght last, by maniere van voorraadt, om te dienen als Raadt van Staate by den Hartogh. 817.

La Noue tot Ooverste van Maastricht gekooren. 637. Neemt Warwyk, en slaat een deel paarden der Waalen. 673. T'Ingelmunster geslaaghen. 700. Zoekt François de La Noue.

Lanzavechia, Ooverste van Lier, slaat de Staatsche bezetting van Heerentals. 915.

Lastaadje, tot Amsterdam, wat dat zy, en wat onlust daarom onder die burghery ontstondt. 64. Wordt afgebrandt. 65.

Lastbrief van Alva, en naader maght. 161.

La Torre geheimschryver een geheel jaar in zynen dienst geschorst, om dat hy de verlofbrief, daar op de Bulle, die men leest in Coena Domini, gedrukt was, geteikent had. 207.

Leicester bedryfal in Engelandt. 234.. Stelt Treslong in vryheit. 995. Wort Ooverste van d'Engelsche hulptroepen. 1039. Belght zich des dat men Graaf Maurits met den naam van Prinse vereerde, en tot Landtvooght oover Hollandt en Zeelandt stelde; doch wort gepaayt: schryft aan de Staaten; en vertrekt uit Engelandt. 1041. Komt tot Vlissinge: wort ooveral staatelyk ingehaalt; en toont te Delft zyn ydelheit en onbedachtheit. 1042. Wil aan geen berichtschrift gebonden zyn. 1043. Doet eedt aan de Staaten; en verzoekt meerder middelen tot den oorlogh. 1044. Laat Hoohenloo het Algemein Stadthouderschap aanbieden; en geeft lastbrieven aan Prins Maurits en Graaf Willem Loodewyk. 1045. Doet eenighe scheepen het uitloopen beletten: ontfangt een scherpen brief van de Kooningin. 1046. Laat t'Amsterdam dubble Roozenobels munten. 1047. Maakt een plakkaat op 't stuk der zeevaart, en des toevoers ten vyandt. 1048. Onbenoeghen en klachten daar oover: dies hy eenige slechte waaren toelaat te vervoeren. 1049. Heeft zorghlyke geesten ontrent zyn persoon, die hem pooghen te vervreemden van de Staaten. 1050. Een der zelve, Burghgraaf genaamt, maakt hy zynen geheimschryver.

1052. Geeft twee andere plakkaaten uit: en viert de feest van den Hoozbandt. 1053. Beveelt de kerkenzaamening in den Haage te houden. 1056. Slaat Schenk Ridder; en zend Hoohenloo om de stadt Graave te spyzen. 1062. Doet de Heer van Heemert vangen, en onthoofden. 1064. Begunstight Weltz den verraader; en geeft Sidney een Kornelschap. 1065. Wil een kaamer van geldmiddelen oprechten. 1068. Maakt Kuilenburgh tot Raadt van Staate. 1069. Is gestoort teegens de Staaten. 1070. Ontstelt zich oover Bardes reede: recht de gemelde kaamer op, en maakt Reingoudt Schatmeester. 1071. Ontkent dat hy Buis heeft doen vangen; en verzoekt weeder gelt. 1074. Daar op hy antwoordt kryght. 1075. Geeft twee plakkaaten uit, 't eene de munt, 't ander den handel op onpartydige Landen betreffende; van welke 't laatste weederroepen word. 1077. Ontbiedt Oldenbarneveldt by hem t'Uitrecht. 1079. 'T welk hem heuschelyk geweigert word. 1080. Zet t'Uitrecht eenige buitenboorelingen in aanzienlyke ampten, zonder benoeming. 1081. Wort een groove Leezetter genoemt. 1082. Gebiedt de goederen der burgers van Venloo t'achterhaalen waar men kan. 1083. Verhindert d'ooverkoomst van 't nieugeworve volk. 1091. Beleegert en wint Doesburgh. 1092. Brengt krysvolk in Deeventer; en begunstight Jork. 1093. Wint twee schansen by Zutven: maakt Willem Stanley Ooverste van Deeventer. 1096. En Jork der groote schanse by Zutven: komt in den Haage; daar hy staatlyk ontvangen en beschonken word. 1097. Antwoort op de punten van der Staaten vertoogh. 1100. En spreekt voor Reingoudt en Paret. 1102.. Antwoordt op Oldenbarnevelts reede; en ontfangt van hem een weederantwoordt. 1104. Vaart heftigh uit teegens Buis. 1105. Geeft verlof om Reingoudt te recht te stellen; en verzoekt grooter schattingen. 1107. Pooght den gemelden Reingoudt te bevryen. 1108. Ontbiedt eenige van d'Algemeine Staaten, oover de zaake van Prounink. 1109. dien hy draaght, en begunstight. 1111. Zeit zyn vertrek den Staaten aan; oover 't welk eenige reedenen vallen. 1112. Geeft een dubbelzinnigh antwoordt. 1113. Is misnoeght. 1114. Klaaght oover eenige der Staaten; en doet d'Algemeine zommige vraagen voorstellen. 1115. Stelt de regeering in handen des Raads van Staate; doch besnoeit heimelyk hunne maght. 1116. Neemt zyn afscheidt van de Staaten. 1117. Maakt een nieuwen Ammiraal, en wort van de Kooningin feestelyk ontfangen. 1118. Stelt gemaghtighden om de twist tussen de Staaten van Uitrecht te bevreedigen. 1121. Schryft een' spytigen brief aan d'Algemeine Staaten. 1122.. Tracht vergeefs Harlinge voor hem te verzeekren. 1131. Lydt grooten afbrek in zyn achtbaarheit, door Stanleis en Jorks verraaderyen. 1139. Ontfangt een brief der Algemeine Staaten, die hem dapper vergramt. 1147. Buldert yslyk teeghens Buis. 1148. Noodight de gezanten ten eeten; en pryst d'ingezeetenen der vereenighde Landen. 1149. Stookt daar de tweedraght met veele brieven. 1155. Schryft aan zyn geheimschryver Junius eenen zeltzaamen brief. 1157. Ook aan Groenevelt. 1164 Rust zich toe om Sluis t'ontzetten. 1168. Styft den moedt der beleegerden met brieven. 1169. 1171. Kan de stadt niet bevryden, en beschuldight de Staaten. 1172. Vordert reede van 't oovergeeve der stadt; welke hem gegeeven wordt. 1174. Toont zich geneegen tot verzoening met de Staaten: en heeft harde woorden met de gemaghtighden der Algemeine. 1175. Klaaght oover eenige leeden der Staaten van Hollandt, en oover de Duitsche heeren. 1176. Ontfangt een schrift van voldoening, en schynt vernoeght. 1176. 1177. Wil de haven van Sluis stoppen. 1178. Geeft nieuwe stof tot quaadt vermoeden: en is zelf ook t'onvreede. 1180. Ontfangt een Vertoogh der Staaten van Hollandt. 1181. 1182. 'T welk hy beantwoordt: doet, door Valk en Menyn, een voorstel aan de zelve. 1183. Zyn vertoogh en brief aan d'Algemeine en bezondre Staaten en steeden. 1184. 1188. Laat een nieuw voorstel doen. 1191. Neemt klein genoeghen aan d'inwilgingen der Landtschappen. 1192. Beschuldight Oldenbarneveldt; waar uit zwaar vermoeden ryst. 1195. Zyn vreemdt zweeren. 1195. Is gesteurt op de Hollandsche Staaten. 1197. Trekt naar Amsterdam. 1189. Daar hy wel ontfangen wordt. 1199. En zyn toelegh te niet loopt. 1200. Zyn bloedig voorneemen teegens veertien voorstanders der vryheit. 1200. Komt t'Uitrecht, daar eenighe Eedelen aan hem een verzoek doen. 1201. Ontfangt van hun een klaghschrift. 1202. Verkiest daar nieuwe Majestraaten: en heeft het oogh op Enkhuizen. 1203. Wordt verzocht in Vrieslandt te koomen. 1204. Maar ontfangt een ernstige brief van de gemaghtighde Staaten, die aan hem verzoeken, de reiz uit te stellen. 1204. Dies zet hy ze uit den zin. 1205.

Leide wordt Nassausch. 254. Neemt een vendel knechten in behopmant met Jan Eylof van Grooninge. 254. Sterkt en verziet zich. 329. Geblokkeert. 340. Van d'eerste benaauwing ontslaaghen. 354. Anderwerfs benauwt. 373. De Prins schryft aan die van Leide. 373. 'T antwoordt daar op. Zyn anderde schryven. Weederantwoord. 373. Leyenaars bedeunen't schryven der uitwykelingen. 374. Leggen vergeefs toe om kooren in stadt te brengen. 374. Hunne uittoghten. 374. Stellen naader orde op mondkost. 375. Verooveren twee schansen. 376. Binnen benaut. 381. Haar noodt aan den Prinse geschreeven. 381. Bedryf, in, ende om Leide. 383. De binnedyken doorgesteeken. 384. Trachten de landscheiding door te steeken. 385. De Groenewegh ingenoomen. 386. Haar staat. 388. Smeulen van muiterye aldaar. 388. Merkwaardighe voorzichtigheidt om de zelve onder te houden. 388. De burghers toonen dapperen moedt op de veste. 389. Met byster jammer geplaaght. 390. Zegwaartsche wegh bemaghtight. 387. De kerkwegh vermeestert. 392. Ontzet, en Boisot daar binnen. 395. Van 't waater ontlast. 396. Ontfangt op alles orde van den Prins. 397. En verkryght een hooghe School. 398. Heeft twist met de kerkelyken. 697. 698. Wordt gewaarschuwt voor een' aanslagh. 1175. Neemt Wartgelders aan. 1175. Muitwerk aldaar gebroedt. 1240.

Lemmer ingenoomen van de Staatschen. 773.

Lens geplondert. 7.

Lens in Artoys verschalkt van de Françoizen. 818. Weeder opgegeeven. 818.

Leonardt Kaazenbroodt. 444.

Leoninus. Ziet Elbertus Leoninus.

Lepanto. 224. 225.

Lier doet de beelden uit de kerken neemen. 104.

Door Willem Simple verraaden aan Hautepenne. 826. Vergeefs daar op toegeleit door Aldegonde, 892.

Liesveldt by 't volk van Oranje ingenoomen. 255.

Lieverye van Egmont en anderen van Adel, tot schimp van Granvelle bedacht. 38. Die wordt verandert in een bundel pylen. 38.

Limburgh gedooght de verandering van Godsdienst met gemak. 104.

Lochum beleeghert van Verdugo. 829. Wordt gespyst door Graaf Willem van Nassau. 829. Andermaal gespyst by Graaf Willem met bystandt van Hohenloo. 829. Ten volle verlost. 830.

Lodewyk Guicciardin gevangen. 227.

Lodrons volx muitery. 216. Zoekt muitery van 't volk des Graaven van Lodron.

Loevestein ingenoomen van Harman de Ruiter. 219. En verlooren. 220. By 't volk van Oranje ingenoomen. 255.

Lootery weegens Don Antonio voorgeslaagen. 1158.

Looven ooverkomt met Oranje. 272.

Lorshandel der Spanjaarden tot Antwerpen. 464.

Louis Boisot, Heer van Ruart. Zoekt Boisot.

Lubbrecht Turk, Heer van Heemert, en Steêvooght der stadt Graave, laat zich beweeghen tot oovergift. 1063. Waar oover hy aan 't leeven gestradt word. 1064.

Lumey. Zoekt Graaf vander Mark.

Lutherschen. 98. 103. 134. 143. 145. 146. 587. 696.

Luthersch Leeraar preekt teeghens d'afzweering van den Kooning van Spanje. 789. Wordt gelast te vertrekken. 789.

Luxenburgh en Naamen blyven by den Roomschen Godsdienst. 104.

Luidewyk van Foix van Parys bouwmeester van 't Escuriaal. 189. 190.

Lyfgerechtszaaken. 212. Orde daar op. 212.

Lyste van Parmaas kryskraften. 832.

MAastricht door den Landtvooghdt Requesens beeter bezet. 354. Wordt oovervallen en deerlik mishandelt. 637. Beleeghert. 637. Felle aanvechtingen. 641. Vergeefs van den Prinse beladdert. 728.

Maatighing der Plakkaaten, waar in die bestondt. 81.

Maffeo Barberino, Paus Urbanus de achtste, groot beminner der weetenschappen. 442.

Majestraaten konnen in teegenspoedt het morren en 't verwyt des graauws zwaarlyk ontgaan. 393. Moeten dikwils, om de voorstandt der steeden, in hun byzonder den ondank der Vorsten en Landtvooghden draaghen. 1217.

Malkontenten geeven een lasterschrift uit teeghens Oranje. 866. Ook teeghens Villers zynen Predikant. 866.

Mansart Stadtvooghdt van Audenaarde. 797. Wordt door de inwoonders gedrongen daar uit te vertrekken. 797.

Mansveldt wordt opperveldtheer. 447. Zoekt de muitende Spanjaarts te verspreeken; maar om niet. 453. Gekooren tot hooft van 't vertrekkend heir. 502. Neemt Turnhout in, en verlaat het. 874. Bemeestert het huis te Hooghstraaten en Loenhout. 874. Kryght het huis te Viersel weeder. 874. Wordt ontfangen binnen Diest. 875. Ook in 't slot te Westerloo. 875.

Mansveldt in de Bommelerwaardt. 1037. Voor de stadt Graave. 1062. Wint de schans te Wel en trekt naar Venlo. 1082.

Marchand, Staatsch Hopman, verkoopt het Slot Wouw aan Parma. 1128.

Marcus en Salvadoor della Palma, Verneederlandtsche Spanjaardts. 234.

Margareta, Hartoghin van Parma, wordt Landtvooghdes van Neederlandt. 20. Handelt van 's landts zwaarigheeden in den Raadt van Staate. 49. Neight tot maatiging der Plakkaaten op 't stuk van den Godsdienst. 53. Leit in beraat wat te doen staat. 54. Ontfangt schryven van den Kooning, waar by haar aanbevoolen wordt d'uitvoering van 't Conçilie van Trente, en schryft daar oover aan de Aarts-en andre Bisschoppen. 54. Maakt een keur noopende't kiezen der Majestraat tot Amsterdam. 65. Doet onderzoek, op 't zeggen van die van Brabant, of dat gewest geen Inquisitie onderworpen was. 69. Men verstaat neen. 70. Wordt bericht door de Graaven van Meeghen en Egmondt van 't verbondt der Edelen. 72. Waarschuwt de steeden voor ooverrompeling. 73. Slaat voor oft men de komste der verbonde Edelen te hoof, niet beletten zal. 75. Aanvaart het smeekschrift der verbonde Edelen. 76. Beraadt zich rypelyk daar oover. 77. Antwoordt den Edelen. 77. En doet brieven aan de Wethouders schryven, tot verzachting der Plakkaaten. 78. Versteurt zich oover 't preeken der Onroomschen: wordt van die van Antwerpen verzocht daar te koomen. 84. Vindt niet geraaden tot Antwerpen te koomen, on aangezien zy andermaals verzocht wordt, en geeft een nieuw Plakkaat uit. 85. Bewillight in den voorslagh om den Prins van Oranje tot Antwerpen te doen koomen, ende die is schuw daaraf. 86. Zy rust haar toe om naa Berghen in Heenegouw te vluchten. 107. Wordt van de burghery van Brussel belet te vertrekken: schryft aan den Kooning; met zwaare beschulding van Oranje, Egmondt, Hoorn, en Hooghstraate: is vol anxte. 107. Laat haar van Viglius onderrechten. 108. Vindt goedt toe te geeven. 108. Besluit de preeke te gedooghen daar zy ingevoert was. 109. Maakt verdragh met de verknochte Edelen. 110. Bevestight by afgezonde brieven aan alle gewesten, het verdragh met de verbonde Edelen. 111. Genoeght quaalyk op den Prins, oover dat hy d'Onroomschen tot Antwerpen toegestaan had in de stadt te preeken. 112. Schryft dien van Uitrecht aan, het preediken der Onroomschen binnen der stadt te weeren, en zy doen 't. 113. Waapent en raakt'er booven op. 124. Voert een nieuwe styl van eedt in, die wordt by Oranje, Hooghstraate en Breederoode geweighert. 128. Geeft Breederoode een fier antwoordt op zyn' smeekschrift. 129. Haar' gezanten naa den Bos gezonden, worden daar in hechtenis gestelt. 130. Zy handelt met de Wet van Antwerpen en ooverkomt met de zelve: doet daar de preeke der Onroomschen verbieden. 144. Komt in persoon tot Antwerpen, en recht'er den Roomschen Godsdienst weeder op. 145. Zy schryft aan Kooning Philips, hoe alles zich alhier tot rust schikte. 152. Bekomt antwoord van den Kooning: schryft aan alle steeden. 158. Schryft aan Alva, hem raadende het heir ten deele achter te houden. 160. Verzoekt ontslagh van haaren dienst, en kryght het. 165. Sterft. 1095.

Margareta van Valoys, Kooninginne van Navarre, reist naar 't Spaa. 515. Wordt van Don Johan gefesteert. 515. Haar looze handel. 519.

Maria weeduwe van Hongaryen, Stadthouderesse

oover Neederlandt, neemt haar afscheit. 3.

Maria, Kooninginne van Engelandt, ooverlydt. 11.

Maria Stuart, Kooningin van Schotlandt, trouwt den Dolfyn van Vrankryk. 11. Wort onthalst. 1127.

Markgraaf van Berghen, en Baroen van Montigny gekooren om naa Spanje te reizen. 79. De Markgraaf bezoert zyn been; Montigny trekt voor heen. 80. Wat hunnen last was. 80. De Markgraaf komt in Spanje. 82.

Markgraaf van Berghen ooverlydt in Spanjen, niet zonder bedenken van vergift. 158.

Marten Huttin aan den lyve gestraft. 544.

Marten Janszoon Koster, Arts, pooght de Wethouders t'Amsterdam tot reklykheit te beweegen. 578. Wordt Burgermeester. 579. Houdt nachtspraak met Leicester. 1200.

Marten Neyen, vader van den Monnik Jan Neyen. 405.

Marten Schenk. Zoekt Schenk.

Martini. Zoekt Willem Martini.

Mathias vertrekt ter sluik, uit Wyen oft Weenen. 538. Hy komt tot Lier. 538. Men raamt punten, waar op dat Mathias tot Landtvooghdt zou aangenoomen worden; en hy komt tot Antwerpen. 544. Punten hem voorgestelt op 't aanneemen van hem ter Landtvooghdye. 548. Die werden by hem aanveirdt. 550. Wordt tot Brussel ontfangen. 551. Doet eed als Landtvooghdt. 551. Stelt met den Raadt van Staat een schets in van geloofsvreede. 581. Zyn voorstel aan de Staaten t'Antwerpen, en de reede van Leoninus. 634. Vertrekt naa ooverleevering der Landtvooghdye aan d'Algemeene Staaten. 789. Arghe geruchten van hem. 789.

Maturin van l'Escut Romegas, een Fransch Ridder van Malta, quyt zich met ongelooflyke vroomigheit. 226.

Maurits van Nassau, zoon van Prins Willem, wort Hooft des Raats van Staate. 918. Geeft den Staaten van Hollandt een vertoogh oover. 933. Wort door hen tot Landtvooght oover dat gewest gestelt. 1039. En doet den eedt. 1040. Neemt lastbrief van Leicester. 1045. Verrascht Axel. 1089. Doet een inval in Brabant. 1166. Vertrekt uit den Haaghe, om Leicesters laaghen t'ontgaan. 1195.

Maximiliaan de eerste. 682. Zoekt Kaizar.

Maximiliaan de tweede. 5. 122. 146. 171. 411. 460.

Mechelen stuit de kerkplondering daar voorgenoomen. 104. Door buskruidt beschaadight. 167. By Oranje ingenoomen. 271. Verlaaten van Oranjes volk. 277. Wordt jammerlyk verkracht en geplondert. 277. Vry gekent naa d'ontfange straffe. 279. Met Parma verdraaghen. 645. Oovervallen doorde Staatschen. 699. Oovergegeeven aan Parma. 1018.

Medalien. 78. 632. 633. 765. 1031. 1118. Zoekt penningen.

Medenblik wordt Nassausch. 250. Door Bossu daar naa getracht te vergeefs. 330. Raakt in twist. 952.

Meenen wordt ingenoomen. 672. Verlaaten. 879

Meegen verlaaten van de Staatschen. 1063.

Meeroode, Oranjes Steedehouder in Vrieslandt. 706. 1060. Scheidt uit het Stadthouderschap. 885.

Meester Henrik Dirxzoon: zyn onbepaalt gezach binnen Amsterdam. 57. Leit den Schout Willem Bardes laaghen, waartoe Geele Fy haar laat gebruiken. 58. Wordt gevangen, en met hem de Pastoor van d'oude kerk. 60. Weeder geslaakt. 61. Wordt weeder Burghermeester. 61. Moet de stadt ruimen met d'andere Majestraaten in den jaare 1578. --62. 578.

Meester Quiryn Dirxzoon en Lambert Jakobszoon, en Adriaan van Groeneveen uit de hechtenis gehaalt en gehangen aan een galgh op de wal van Haarlem geplant, neevens vyf soldaaten, een Priester en een jongen van vyftien jaaren. 314.

Meester Quiryns wyf en dochter, die haaren man en vader beschreyen en naavolgen, worden gesteenight, gestooten, en in een binnegraft geplompt, daar zy beide verdrinken. 314.

Meetkerke, Raadshooftman, gezonden aan Anjou te Duinkerke, om eenigh verstandt met hem t'onderhouden. 876.

Meineedige verraadery van Jan van Bosbeek, stokhouder te Middelburgh. 994.

Mendoza, Spaansch Gezant in Vrankryk, tast dien Kooning aan met scherps reede; en kryght een deftigh antwoordt. 970.

Menin doet een voorstel aan de Kooningin. 1125. Ook aan de Staaten. 1183.

Mennonyten. Ziet Doopsgezinden.

Meppe ingenoomen en weêr verlaaten. 1197.

Merkelyk punt in Leicesters berichtschrift. 1039.

Meurs door Parma veroovert. 1091.

Michiel Krok. 306. Zyn, oovergeeve baldaadigheit. 306. Snydt tot Langedyk een' Priester neuz en ooren af, bindt hem aan de staart van zyn paardt, slingersleept hem alzoo en steekt hem ten laatste doodt. 306. Door last van Sonoy gevangen en onthooft. 306.

Middelburgh wordt van de gemeente aldaar geparst zyne gevangens, om geloofszaaken te slaaken. 105. Benaauwt. 282. Kryght verversching van volk en voorraadt. 282. Door Beauvois eenigzins gespyst. 328. Mondragon tot Ooverste aldaar gelaaten. 328. Wordt overgegeeven. 349.

Middelen, ingewillight tot het oorlogh te lande. 918. En ter zee. 919.

Mirambeaux voorstel van weeghen den Kooning van Vrankryk. 859.

Misnoeghen van Anjous vertrouwdelingen. 841.

Misnoegen der burgeryen teegens der Staaten regeering. 1050.

Mistrouwen is het hechtste bolwerk voor een vry volk om eenen tyran te weederstaan. 739.

Misverstand onder de Staaten oover 't heffen der schattingpenningen. 401.

Modet preedikt tot Antwerpen. 102. 103. Wordt Leeraar tot Zierikzee. 252. Zyn ongerustigheit. 252. Wordt Hofpreediker van Oranje. 252. Bemoeyt zich t'Uitrecht te zeer met Staatzaaken. 1103. 1155. Reist met Rataller naar Engelandt, door last van den Kerkraadt. 1120. Keert weeder met goede hoope. 1149. Wort afgedankt; doch komt weeder op stoel. 1155.

Moedigheit van hopman Denys de Charette. 1063. Die zyn onschult toont. 1064. Der beleegerde in Sluis. 1163..

Moedwil der soldaaten onder Alva. 203.

Moeite t'Uitrecht met de soldaaten en koenheidt der burgherye daarteeghens. 504. Tussen de Predikanten. 789 Tot Audenaarde. 797.

Moncada Spanjaardt, en Vernufteling in dienst der Staaten binnen Maastricht. 637. Moet door de spiessen. 642.

Mondragons kloekheit ontzet Ter Goes. 281. Slaat de Zeeuwsche Geuzen. 315. Ooverste tot

Middelburgh. 328. Zoekt te handelen met den Prinse. 348. Trekt uit Middelburgh en Armuide, en wordt ter Neuze aangezet. 349. Neemt de Kluindert, Ruigehil ende Fynaart in. 432. Is in de beleeghering voor Maastricht. 637. Beleegert Lillo. 914. Doch vergeefs. 916. Versterkt, de bezetting te Hulst. 1090.

Montigny naa Spanje gezonden om den Koonink de bedroefde gestalte van Neederlandt te vertoonen. 37. Zyn zaak wordt, buiten zyn weeten, in den bloedtraadt bepleit. 184. Wordt vergeeven. 185.

Moordt tot Parys. 272. 682. 683.

Moorder des Prinsen van Oranje wordt gevangen. 903. Zyn bekentenis door schrift van eighen handt voor 't pynighen. 903. Zyn' naader bekentenis, voor en naa 't pynighen: ook daar onder. 904. Zyn hartvochtigheit in 't sterven. 905.

Moorisken in Granade opgestaan, en weeder t'ondergebragt. 208. 1137.

Morgan, Staatsch Kornel, draaght zich dapper op den Kouwesteinschen dyk. 1006.

Morren van 't graauw in Haarlem. 318.

Muide ingenoomen, en weêr verlaaten. 448. Ontfangt voldoening van Oranje. 490. De toom van 't groote Paardt genoemt. 1140.

Muitery van 't volk des Graaven van Lodron tot Valenchienne in bezetting leggende. 216. Eenigher wyze gestilt, daarnaa gestraft. 216. Van des Kooninx krysvolk, 't welk uit Schouwen trekt naa Brabant. 453.

Muiters dicht by Brussel daar de burghers de waapenen neemen. 453. Oovervallen Aalst. 453. Worden van den Raadt van Staate voor vyanden verklaart. 454. Weeder voor vyanden verklaart, met bevel om teeghens hen te waapenen. 459.

Muitery, gedreight, en verhoedt, in Don Johans leegher voor Nivelle. 560. Tot Maastricht, waarinne voorzien wordt. 570.

Muitery van Engelsche soldaaten, welke gestraft word. 1053.

Muitwerk tot Leide. 1240. Naamen der voorbaarighste belhaamels, en hunne onderlinge ophitzing. 1241.

Musius. 292.

NAadervereeniginge t'Uitrecht geslooten. 618.

Naadervereeninge oovergezien en besluit daar op genoomen. 881.

Nader bericht der Majestraat van Uitrecht op het antwoordt der Staaten van Hollandt. 1233..

Naader verklaaring der Staaten van Hollandt, op de punten te Dordrecht aan Leicester vertoont. 1209.. Behelzende 't geschil oover 't krysvolk. 1211..

Naamen der inneemeren van den Briel. 230. Der nieugekoore Uitrechtsche Majestraaten. 1203.

Naarde voor de Geuzen verzeekert. 257.

Naardes styfstaan, zwichten, en deerlykbederf. 286.

Nassaussche Schiphopluiden tot Embde in moeite. 188.

Nassauschen verooveren zes scheepen met Spanjaarden. 283.

Neederlandts aaloude staat. 1. 'T vereenight onder 't huis van Borgonje. 1. Wordt oovergedraaghen door Kaizar Karel aan Kooning Philips. 3. Hoe 't daar stont op dat pas. 4. Wordt ontleedight van de Spaansche soldaaten. 27. Kende van oudts niet hoogers dan Hartogh oft Graaf, van bepaalde maght, naar 't luiden der voorrechten. 732.

Neederlandtsche ballingen uit Engelandt geweert. 443.

Neederlandtsche Vorsten van oudts wetplichtigh. 1. 32.

Neederlanders laaten zich veel vergen, doch aan hun geduldt, met het roeren der vryheit te bersten getreden, is geen houden aan. 235. Zyn beeter van aardt dan d'Engelschen naar 't getuighenis van Leicester. 1149.

Neêrlaagh der Staatschen by Visnak. 459.

Nieumeegers in een oproer verdryven der Staaten bezetting en ooverkoomen met Parma. 989. Worden geslaagen van de Staatschen. 1036.

Nieuwe Bisschoppen. Ziet Bisschoppen. 23.

Nieuwenaar te Nieumeegen in groot gevaar. 989. Behoed Arnhem met list voor de Spaansgezinde burgers. 990. Is Ooverste in 't gevecht by Ameronge. 1011. Wort Stadthouder van 't Sticht van Uitrecht: en wint twee schanssen. 1035. Stelt orde in de geschillen t'Uitrecht. 1120. 1121. Is misnoeght op den Predikant Modet, en wil hem doen vangen. 1154. Gaat om de nieugeworve Hooghduitschen te haalen. 1178. Ooverrompelt Meppe in Westfaalen. 1197.

Nieuwe star. 283.

Nieuwestyl ingevoert door Paus Gregorius den derthienden. 836. Verworpen van Engelandt, Deenemarken, Zweeden, Hooghduitslandt. 836. Aangenoomen in Boheeme, Slezie, Mehere, in Vrankryk, Spanje en Italie. 836. Plakkaat daar op van Anjou. 837. Aangenoomen by Brabant, Vlaandre, Arthoys, Heenegouw, Hollandt en Zeelandt. 837. Verworpen by Gelderlandt, Zutven, Uitrecht, Ooveryssel, Vrieslandt, Grooningen en andere. 837.

Nieuwpoort gaat oover aan Parma. 878.

Niklaas de Dryver doet een vreemden voorstel ter Goude. 1080. Wordt uit Hollandt gedreeven. 1081.

Niklaas Gosson wordt met verylde rechtspleeging t'Atrecht ter doodt gebraght. 611.

Niklaas Hooft. 228. 231.

Niklaas Ruykhaaver van Haarlem, helpt den Briel inneemen. 230.. En bezetting binnen Alkmaar brengen. 326. Vertrokken met zyn bende, kon ten tyde der beleegering, door 't verlies eener schanse, niet binnen de stad koomen. 331. Is in de schipstrydt teeghens Bossu. 336. 337. Zyn schermutsing aan de Geestbrug. 372. Binnen Antwerpen ter sluik en in groot gevaar. 406. Binnen Sierixzee geduurende het belegh. 442. Tracht Amsterdam, neevens den kornel Helling, in te neemen. 544. Wordt in koelen bloede vermoordt. 545.

Nivelle ooverkomt met Oranje. 272. Ooverkomt met Don Johan. 560. Van Parma ingenoomen. 725.

Noirkarmes komt teeghens Valenchien te veld. 126. Wordt meester van Doornik. 128.

Noodt baardt nyverheit. 1160.

Noordthollandsche scheepen voor Amstelredam wonderlyk uit het ys verlost. 291.

Noordthollanders koomen noode aan 't doorsteeken der zeedyken. 331. Hunne zeeghe op de Zuider zee teeghens den Graave van Bossu. 336.

Norrits te Zwartesluis, verrast den vyandt te Giethoorn en trekt naar Meppel. 724. Komt van Meppel tot Giethoorn leegheren. 766. Slaat etlyke Rennenbergsche ruiters tot Steenwykerwoldt. 766. Redt zich by geluk uit groo-

te zwaarigheit. 767. Wordt van Rennenbergh beleeghert in Sant Jans Kamp. 768. Leeghert zich tot Steenwykerwoldt. 769. Schanst van Steenwykerwoldt af naa stadt toe. 770. De schans wordt besprongen, zonder vrucht. 770. Hy zendt eenighen voorraadt naa stadt. 771. Spyst de stadt Steenwyk weeder. 771. Slaat de Rennenberghschen. 783. Bespringt Verdugo tot Noorthoorn. 791. Wordt in de vlucht geslaaghen. 792. Tracht vergeefs Deeventer weeder te kryghen. 1131. Helpt t'Uitrecht een beroerte stillen. 1155. Wort naa Engelandt ontbooden. 1175. Van Leicester besprooken. 1176.

Nort, zoon van den Baron Nort, drukt Webbes d'ooghappels uit. 1118.

Nuis wort verrascht en ingenoomen door den Graaf van Nieuwenaar. 1010. Door Parma beleegert en opgeëischt. 1086. Heftigh beschooten. 1087. Ooverweldight. 1088. En meest verbrandt. 1089.

Nyenoordt plant zich te Winsum, en jaaght de Groninger soldaaten uit Warsum en Dam. 724. Komt, met Menning, en de Vriesche hulp, tot Blokzyl. 768. Verschalkt de Rennenberghschen by groot Auwert. 782. Wordt geslaaghen. 782. Doet eenighe Kooningschen uit Reide dryven, ende plaatse sterken. 790. Sterft. 885.

Nynhoove oovervallen van de Staatschen. 690.

OCtavio Farneeze, Hartogh van Parma, sterft. 1095.

Oesters betaalt tot zeeven stuivers 't stuk. 1160.

Oldenbarnevelt trekt uit Delft om Haarlem te helpen ontzetten. 320. Wordt neevens andre Gezanten naar Engelandt gezonden. 1025. Toont zyne zucht tot het huis van Oranje: en raadt de Staaten Graaf Maurits tot Landtvooght te kiezen. 1039. Wordt Voorspraak van Hollandt. 1047. By Leicester ontbooden. 1079. Vertoont aan hem d'onorde t'Uitrecht gepleeght. 1103. Antwoordt op zyne teegenreeden. 1104. En spreekt ernstelyk teegens eenige plakkaaten. 1106. Zoekt ontslagh van dienst: pooght uit Bukkenhorst de gezintheit der Kooningin, de paishandel betreffende, te weeten. 1152. Ontfangt uit Engelandt eenige punten uit Leicesters heimelyk berichtschrift. 1190. 1191. Wort gewaarschuwt dat Leicester hem iets quaats dreight. 1195. Wykt naar Delft. 1195. Zyn antwoordt aan de Predikanten. 1206.

Omgekofte schippers laaten zich willends van de Spaanschen neemen. 960.

Ommelanden moeten gedooghen dat veele hunne kerken geplondert worden. 106. Hunne twist met Grooninge. 546. 547. 568. 611.

Onbenoegen van verscheide Ooversten teegens Leicester. 1065.

Onbestendigheit in voor-en teegenspoedt is de zeldtzaamste der menschelyke zwakheeden niet. 784.

Onderdaanen als lyfeigens gehouden. 173. 174.

Oneenigheit tussen twee Predikanten in den Haaghe: en te Meedenblik, eerst tussen de lidtmaaten, en thans tussen den kerkraadt en de Majestraat. 952. Die Sonoy tracht te stillen. 953. Ziet twist.

Onlust tusschen Leicester en de Staaten groeit dapper aan. 1180.

Onroomsgezinden wreedelyk omgebraght in Spanje. 26. Kryghen hier te lande moedt, om dat men den nieuwen Bisschoppen weederstaat. 36. Zyn blyde oover 't verdragh der verplichte Edelen met de Landtvooghdesse. 111. Bedingen tot Antwerpen kerken te mooghen stichten. 111. Haar preeke tot Uitrecht uitgedreeven. 113. Wordt tot Amsterdam toegestaan in de Minrebroeders kerk. 114. Zyn stout tot Antwerpen. 126. Worden in Westvlaanderen geslaaghen. 127. Hun wordt tot Antwerpen van de Wethouders geverght het preeken binnen der stadt te staaken. 131. Hunne getrouwheit tot Amsterdam in 't uitkeeren van Breederoodes troepen. 147. Vluchten van daar. 148. Gezeeten onder de Roomsgezinde Staaten, verzoeken vrye oeffening van Godtsdienst. 580. Verzoeken 't zelve anderwerfs. 581. Kryghen t'Antwerpen plaatsen tot oopenbaare oeffeninge. 587. Draaghen zich quaalyk teeghens de Roomschen in Gelderlandt. 588. Neemen ter Goes de kerk in. 588. Hunne bitterheit te Gent gepleeght. 605.

Onrust in Shartooghenbosch. 651.

Onrust te Hoorn. 1144. In Vrieslandt. 1145. Daar men twee gezanten op zich zelf naar Engelandt zend. 1146. Die terstondt gehoor verkrygen. 1147. Weederkeeren; en hun weedervaaren op den Landtdagh willen vertoonen, 't welk men hun weigert. 1152.

Ontsteltenis van de gemoeden der Landtzaaten oover de geëischte schattingen. 209. Der gemeente tot Brussel. 454. Tot Antwerpen. 525.

Ontsteltenis tot Gent. 540.

Ontsteltenis van de gemoeden der Landtzaaten oover de twisten met Leicester. 1196.

Onweeder, dat groote schaade doet. 411.

Oopening van vreedehandel. 379.

Oorlogh om geloofszaaken teegens d'Ooverheit te voeren, of dat geoorlooft zy. 967. 1014.

Oorsprong van de geduurighe vergaadering der Algemeine Staaten. 1141.

Oorloghscheepen op de Eems by den Staaten gehouden, om den toevoer van lyftoght en krysgereedschap uit Embde naa den vyandt te beletten. 900.

Oostende verzeekert voor de Staaten. 844. Verzeekert teeghens Parma. 878. Wankelt, maar blyft Staatsch, door toedoen van Hopman Jakob Tutelaar. 897. In gevaar door muitery der soldaaten. 951. Die Treslong stilt en verzend. 952. Weederom door la Motte, die het meent te verrasschen. 990.

Oostergoosche Gezanten naar Engelandt gezonden. 1146. Krygen onverwylt gehoor by de Kooningin. 1147. Keeren weeder. 1152. Men weigert hun verslagh op een Landtdagh te hooren. 1152.

Oosterlingen tot Amsterdam bieden die Majestraat hunnen dienst aan. 146.

Ooverdaadt in Hollandt ingevoert van de uitheemschen. 1199.

Ooverloffelyke standvastigheit des Burghermeesters van der Werve. 388.

Ooyenburgh, voorneemlykste aanraader van Rennenberghs afval. 773. Wordt in zyn been geschooten, en sterft daar aan tot Grooninge. 773.

Opdraght der heerschappy aan Philips den tweeden. 3.

Opdraght van de bewaarnis der hooge Ooverheit aan Oranje. 430.

Opdraght der Graaffelykheit van Hollandt aan Oranje. 886.

Oploop tot Amsterdam: ziet beroerte tot Amsterdam. 134.

Oproer tot Amsterdam. 113. Tot Antwerpen, en

wordt gestuit. 118. Ontstaat andermaals. 132. Ontstaan tot Reenen, uit valsche tydingh van der Spanjaarden neederlaaghe, wordt in kort gestilt. 361 T'Antwerpen oover den ommegang der Roomsgezinden: zulx de geestelykheit daar verdreeven wordt, doch ten deele weeder ingelaaten. 643. 644. Tot Brussel door Broeder Ruiskeveldt Monnik veroorzaakt. 775. Ter Goes, en 't inneemen der kerke aldaar door d'Onroomschen. 588. Te Gent. 610. Gestilt door den Prins. 610. Weeder te Gent. 630. T'Antwerpen. 643. T'Uitrecht. 647. Te Brugge. 650. Tot Shartooghenbosch. 651. Te Grooninge om Roorda. 660. Te Kampen. 670. In verscheide plaatsen om Rennenberghs ontrouw. 693. T'Uitrecht. 693.

Oproer t'Uitrecht. 1154. En te Vlissinge. 1176.

Oproerige brieven uit Engelandt. 1150.

Oproerig preeken. 1112. 1113. 1119.

Orde t'Antwerpen op het houden en draaghen van 't geweer. 787.

Orde, by voorraadt, op 't stuk der hooghe Rechtspleeghing. 817. 818.

Ortel, gezant der Staaten in Engelandt, schryft aan de Hollandtsche eenige reedenen der Kooningin. 1189. En aan Oldenbarneveldt zommige punten uit Leicesters heimelyk berichtschrift. 1190.

Oswald, Graaf van den Berghe, wordt van de zynen doorsteeken. 1058.

Otterdum ingenoomen en beschanst van de Staatschen. 882. By den Kooningschen vergeefs beleeghert. 885.

Oude diensten moogen geen jonge ondiensten opweegen; ten einde niemant op zyne goede werken zondige. 916.

Oudenaarde: zoekt Audenaarde.

Oudewaater wordt door Heer Adriaan van Zweeten aan Oranjens zyde gebraght. 253. En de Majestraat aldaar onder 's Kooninx en Oranjens eedt. 253. Met kracht veroovert. 434. Herworven by den Prinse. 480.

PAishandel begonnen en weêr afgebrooken. 379. Door Requesens hervat. 410. Tot Bredaa, begonnen. 414. Aldaar beyvert door Zwartsenburgh. 417. Die onverrechter zaake vertrekt. 418.

Pais tot Gent gemaakt. 475.

Paishandel tot Koolen begonnen. 640. Vervolgh des zelven. 667. De zelve gaat te niet. 681. Tussen Gent en Parma wordt afgesneeden. 897.

Pais in Vrankryk en weederleevering van 't Prinsdoom Oranje. 449.

Paltzgraaf Freederik hout Spaansch gelt aan dat op zyn tol verzweeghen was; doch slaakt het daar naa door tusschen spreeken des Kaizars. 171.

Paret spreekt smaadelyk van eenige persoonen; en raakt in hechtenis: wort met drie punten beschuldight. 1080.

Parlament van Engelandt biedt groote schattingen aan om de Neederlanden aan d'Engelsche kroon te hechten. 1148.

Parma komt by Don Johan in Neêrlandt. 554. Wint Limburgh, Valkenburgh, en Daalhem. 575. Ontraadt der Staaten leegher by Rimenant te bespringen. 592. Wordt Landtvooght. 604. Zyn volk wint het huis te Karpen, ook Weirt en Helmondt. 617. Hy komt ontrent Antwerpen, gaat van daar, en doet Maastricht beleegheren. 629. Schryft aan de Staaten. 629. Zyn leegher voor Maastricht beschreeven. 637. Hy bestormt de stadt. 641. Zyn Plakkaat noopende de geestelyke goederen. 672. Benaauwt van geldt. 781. Breekt op van voor Kaamerik. 794. Beleeghert Doornik. 795. Wint Doornik. 796. Waanende den Prins doorschooten te zyn door Jan Javreguy, schryft daar op aan verscheide steeden. 816. Schryft ook aan den Ammiraal Treslong. 816. Beleeghert Audenaarde. 819. Vervolght het beleg van Audenaarde. 821. Doet Gavre inneemen en sterken. 821. Wint Audenaarde. 821. Pooght de Staatschen by Gent te verrassen. 822. Te vergeefs. 822. Verklaart by Plakkaat, dat hy den Roomsgezinden den eedt hun afgepraamt aan Anjou te doen, ten besten houdt. 822. Lyste van zyn kryskraften. 832. Bekomt L'Ecluse. 833. Kryght Kasteel in Kambresis en andre sterkten in dien oordt. 833. Kryght ook Nynhoove, Liekerke, Gaasbeek. 834. Poogende Brussel te benaauwen, raakt zelf in benaautheit. 834. Schryft aan eenighe steeden. 858. Doet Eindhooven beleegheren. 859. Beleeghert Heerentals. 876. Verlaat Heerentals om Duinkerke te winnen. 878. Wint Duinkerke. 878 Ook Nieuwpoort en Veurne. 878. Kryght Wynoxberghe by leeveringe van den Franschen Ooverste. 879. Wint Dixmuide. 879. Beleeghert Ypere. 879. Stelt een Raadt ter Admiraliteit in, en oopent de haavenen van Duinkerke, Greevelinge, Nieuwpoort. 879. Rust toe ter zee. 879. Wint het Sas van Gent, Axele, Hulst, Rupelmonde. 882. Schanst tot Burght. 883. Koopt Aalst van de Engelsche bezettelingen. 885. Veroovert Ypere. 896. Verdraaght met Damme en 't Vrye. 898. Tracht naa Antwerpen. 911. Beleeghert Denremonde, en wint het. 917. Benauwt Gent, Antwerpen en Brussel, meer en meer. 954. Wint deerste deezer steeden met verdragh. 946. En schryft minlyk aan de zelve. 948. Pooght de bezetting van Oostende tot ontrouw te beweegen. 951. Rust zich sterker toe teegens Antwerpen; en doet een nieuwe vaart graaven, om zyn leeger daar langs te verzorgen. 959. Maakt twee blokhuizen aan de beide oevers der Schelde. 961. Schryft aan de Ooverheit der beleegerde stadt. 963. Van welke hy antwoordt bekomt. 964. En zend hen een tweeden brief. 966. Ook volk naar Vrieslandt en de Veeluw. 983. Wint Brussel op voorwaarden, die verhaalt worden. 985.. Verkryght, door d'oproerige burgers, de steeden Nieumeegen en Doesburg. 989. 990. Voltrekt zyn brug voor Antwerpen, die beschreeven wort. 997. Is door de werking van 't eene brandschip, welk zyn brug breekt, in groot gevaar. 1000. Zyn moedt en stantvastigheit in dat ongeval. 1001. Herstelt de brug. 1002. En maakt zich zeer sterk op den Kouwesteinschen dyk. 1003. Daar hy zyn volk moed geeft met een scherpe reede. 1006. En zelf de Staatschen aanvlieght. 1007. Wordt weeder meester van dien dyk: bezorght de gequetsten; en doet het vlot Fin de la Guerre sloopen. 1008. Bemachtight al de sterke huizen ontrent Antwerpen. 1016. Antwoordt de gezanten der zelve stadt: wint verscheide schansen. 1017. En de stadt Mechelen. 1018. Ooverkomt met Antwerpen. 1019. Ontfangt het Gulden Vlies; en doet een heerlyke intreê in die stadt. 1024. Verandert daar de Majestraat: doet het kasteel weder opmaken; en houdt'er goede orde. 1025. Schryft minlyke brieven aan de Staatsche steeden. 1032. Stilt

eenige muitende Waalen. 1037. Beschenkt die van Shartoogenbosch: en behaalt, door een verzoek, in Spanje kleene dank. 1038. Doet de stadt Graave beschieten en bestormen, en wint haar met verdragh. 1063. Veroovert Venloo. 1083. Beleegert Nuis; eischt het op, en is'er in groot gevaar. 1086. Wordt van den Paus met zwaardt en hoedt beschonken; en geeft het Gulden Vlies aan den Markgraaf van Guasto. 1089. Veroovert Meurs; en leegert zich voor Rynberk. 1091. Laat dat geblokkeert, en volght Leicester. 1093. Spyst Zutven. 1094. Houd de uitvaart zyns Vaders: word Hartogh van Parma. 1095. Veroovert Blankenbergh, en beleegert Sluis. 1162. Lydt aldaar groote schaade aan zyn volk. 1165. Verstaat uit afgeworpe brieven de noodt der stadt, en doet ze opeisschen. 1170. Trekt Leicester teegen. 1172. Geeft goede voorwaarden aan die van Sluis, dat daar op oovergaat. 1173.

Partyschap tot Amsterdam van Schoutisten en meester Henrik Dirkisten. 63.

Pasquyn. 399.

Pastooren in den Haaghe omgebraght. 211.

Pastoor en Onderpastoor te Berkhem, vermoort. 221.

Paton, Steêvooght van Gelder, verraadt die stadt aan de Spaanschen. 1165..

Paulus Buis gevangen om allen voorstanderen der vryheit den mondt te snoeren. 1074. Zoekt Buis.

Paus Gregorius de dertiende voert den nieuwen styl in. 836.

Pedro Dordogno een Spanjaardt, voorhebbende den Prins van Oranje te vermoorden, wordt gevierendeelt tot Antwerpen. 869.

Pedro Pacieco komt te Vlissinge. 236. Wordt gevangen. 236. Gehangen. 237.

Peeter van Rithoove door zyn blinden yver maakt tot Antwerpen nieuwe beroerte. 89.

Penningen worden gezaamelt, onder de Onroomsgezinden. 210.

Penning, naamelyk de hondertste, twintighste en tiende geëischt. 205. Waar teeghens de Staaten vertoogh doen. 206. Wordt by die van Uitrecht geweighert. 207. Wordt meede geweighert by d'andre Landtschappen. 207. Uitkoop daar van, van d'ongeërfde Landtschappen. 208. Ontsteltenis daar oover van de gemoeden der Landtzaaten. 208. Oover het invoeren der zelve sluiten de Bruisselaars hunne winkels, en hebben niet te koop. 227.

Penning der Geuzen. 78.

Penning te Viaane geslaagen. 78.

Penningen ten tijde van de handeling der Walsche Landtschappen met Parma in Neederlandt geslaagen. 630. 631.

Penningen in Neêrlandt geslaaghen ter gedachtenisse van dat de Hartogh van Anjou, d'opdraght der Neêrlanden aanneemt, en de Staatsche gezanten hem tot Vorst der zelve. 765.

Penningen in Zeelandt geslaagen ter gedachtenis van 't Verbondt met de Kooninginne van Engeland. 1031.

Penningen met zinnebeelden, dienstigh tot Leicesters meeninge. 1118.

Perez. 519. 520. 521.

Pescarengis, Staatsch Hopman. 1092. Wordt tot Leide gevangen. 1205.

Philips de tweede dies naams, Kooning van Kastilje, denkt een onbepaalde heerschappy in Neederland te stichten. 2. De Neederlanden worden hem opgedraaghen van zynen vader Kaizar Karel. 3. Voorts alle de Staaten zyns vaders, behalven het Kaizarryk. 3. Stelt zich geheelyk tot het uitroeyen der Onroomsgezinden. 20. Stelt orde op de zaaken van Neederlandt. 20. Pooght nieuwe Bisschoppen in te voeren. 23. Denkt de Spaansche soldaaten in Neederlandt te houden. 23. Reede van zynent weeghe in de vergaadring der Algemeine Staaten tot Gent. 24. Reist naa Spanje. 26. Voltrekt zyn huwelyk met Izabelle, dochter van Vrankryk. 26. Schryft aan den Prinse van Oranje. 33. Antwoordt op den brief van Oranje, Egmont en Hoorn. 42. Wil dat de Heeren te raade keeren, en zy doen 't. 45 Zyn antwoordt op 't schryven in 't bezonder van Oranje aan hem. 46. Beveelt het Concilie van Trente t'achtervolgen. 54. Schryft aan de Landtvooghdes. 56. Schryft andermaals en gebiedt de Plakkaaten t'achtervolghen. 66. Verwekt daar door groote ontsteltenis, en heftigh onbenoeghen tot Antwerpen. 68. Ontstelt zich in de tyding uit Neederlandt. 79. Schryft dobbele brieven aan de Landtvooghdes, bekomt naader schryven van de maatighing der Plakkaaten. 80. Wordt verwittight van 't oopenbaar preediken, en waapenen. 91. Ontzet zich daar oover, en roept zynen raadt by een. 92. Besluit naa Neederlandt te reizen. 95. Schryft daar oover aan den Kaizar, ook aan de Hartoghinne. 96. Schryft minnelyke brieven aan verscheide heeren, ende een met zyn' eighen' handt aan den Prinse van Oranje. 96. Antwoordt op het schryven van de Hartoghin, en Raadt van Staate, denkt Wartgelders in Duitslandt aan te neemen, en schryft daar oover aan die Vorsten. 108. Wordt krank, en kryght bystere maaren uit Neederlandt. 120. Hem wordt een dochter gebooren: Hy schryft aan de Landtvooghdes van Neederlandt. 121. Bekomt antwoordt van den Kaizar. 122. Antwoordt minnelyk op de brieven van verscheide heeren. 122. Schryft aan de Hartoghinne van zyn ooverkoomste. 124. Laat andermaals aan de Landtvooghdes zyn voorneemen van oover te koomen, weeten. 150. Besluit Oranje en Egmondt door list te loeren: schryft aan hen en verscheide grooten. 150. Verzoekt aan den Kooning van Vrankryk om doortocht met zyn heir naa Neederlandt, maar te vergeefs. 151. Zeit dat hy het heir voorheen wil zenden. 152. Beraadt zich op nieuw slechts met vyf persoonen. 152. Zyn boelaadje met de Prinses van Eboli. 157. Hy besluit het heir voort te zenden. 158. Antwoordt de Landtvooghdesse op haar schryven. 158. Kent voor goedt het vonnis by die van d'Inquisitie oover de Neederlanders gestreeken. 170. Vermoedt dat zyn. zoon Karel, Prins van Spanje, voorheeft om hem te dooden. 190. Beraadtslaaght zich daar oover met de Bisschoppen van Origuela en Canaria. 190. Doet zynen zoon Karel in bewaaring stellen, naa dat hy hem begraauwt en gelast had van zyn bed op te staan. 191. Beraadt zich oover de doodt zyns zoons met de Inquisitie. 191. Doet zynen zoon, om hem van eighe moordt te verhoeden, door vergif ombrengen. 191. Zyn gemaalin Izabelle sterft, weenigh maanden daarnaa. 192. Zyn geldt wordt in Engelandt aangehouden: en wat moeite daar uit ontstaat. 201. Antwoordt aan Aartshartogh Karel, op zyn verzoek uit de naame des Kaizars om zoen des Prinsen van Oranje. 204.

Trouwt Anna van Oostenryk. 215. Bevestight den Raad van Staate in de Landvooghdy. 447. Beneemt den Arragonneezen alle hunne vrydommen. 522. Zyn schryven aan d'Algemeine Staaten. 566. Zyn zoon Philips de derde, wordt gebooren. 571. Verliest zyn vierde gemaalin Anna van Oostenrijk. 760. Houdt van haar oover veel zoonen en dochters, die hy altzaamen ooverleeft, behalven Philips, zyn nazaat in 't Ryk. 760. Verliest, onder andre kinderen, twee zoonen. 837. Men heeft hem niet dan eens zien lacchen in zyn leeven. 857. Doet zynen zoon Philips tot Prins zyner Ryken huldigen. 950. Huwt zyn jongste dochter Katharina aan den Hartogh van Savoye. 1009. Stelt de burgh van Piacenza in handen van Parma. 1095.

Philips de derde, wordt gebooren. 571.

Philips, Graaf van Egmondt pooght Brussel te vermeesteren voor den Spanjaardt. 646. Neemt Geertsberghen, daarnaa Nynhoove in, en vereenight zich met de Malkontenten. 647. Wordt tot Nynhoove gevangen. 691. 700.

Philips Doublet wort Algemein ontfanger. 1112.

Philips van Marnix, heer van S. Aldegonde. Ziet Aldegonde.

Philips Sidney. 1039. 1041. 1065. 1089. 1090. 1094. 1095. Ziet Sidney.

Philips de Zoete, heer van Hautein, ziet Hautein.

Philipsstadt gedwongen door Don Johan. 574.

Philippa Christina van Lalaing, Prinses van Espinoy, dappre heldin. 795.

Pierantonio Perotti, Italiaan. 360. Zyn koenheit. 360. In de wandeling de Paladyn van Italie geheeten. 361. Zyn vroomheit. 557.

Pieter Corneliszoon Boom, belet Leicesters toelegh op Amsterdam. 1200.

Pieter Hasselaar Dirkszoon, broeders zoon van Kenauw. 312. Zyn kloekhartigheeden. 312. Brengt brieven in Haarlem. 313. Gezoght toont zyn kloekmoedigheit. 325.

Pieter Janszoon Hooft. 566.

Pieter Janszoon de Wit t'Amsterdam ten zwaarde verweezen. 194.

Pieter Kies. 245. 255. 325. 337.

Pieter Panis, tot Mechele onthalst om 't geloof. 514.

Pieter Strozzi, een dapper Krysooverste, neemt kundschap der geleeghenheit van Cales. 10.

Pieter Pieterszoon Schout t'Amsterdam doet het doode lichaam van Egbert Meynaartszoon, die 's avonds, voor 't uitvoeren van zyn vonnis, aan 't waater in de gevangenis gestorven was, onthalzen. 194. En door eenighe Sellebroers by nacht op 't ellendighe Kerkhof begraaven. 194.

Pietro Capponi. 1200.

Pypenpoy, Drost te Staavere. 689.

Plakkaaten op 't stuk van den Godtsdienst meer met bloedt dan inkt geschreeven. 4. Worden der Landtvooghdesse Margareta en den Heimelyken Raade hooghlyk aanbevoolen van den Kooning. 23. Dat van 't jaar 1550. zeidt dat men zich niet te keeren heeft aan de handtvesten, daar meede strydende. 32. Waar teeghens die van Antwerpen zich stellen. 32. Worden slappelyk achtervolght. 47. Veroorzaaken groote klachten. 65. Worden gemaatight, maar niet tot genoeghen der gemeente. 81. 85. Van de Hartoghinne teeghens d'uitlanders. 84. Teeghens 't ontfutselen der verbeurde goederen. 186. Verbiedende eenigh verstandt met de ballingen, oft uitgeweekenen te houden. 195. Ook teeghens lasterschriften. 195. Van Kaizar Karel, op 't uitroeyen der ketteren, wordt van Kooning Philips bevestight. 208. Noopende 't eeren van 't misbroodt en heilighe olie; ook van op het doopen der kindren acht te geeven. 208. Op de Printerye. 211. 212. Ook op 't schoolhouden. 212. By den Landtvooghdt Alva uitgegeeven tot beschuttinge der Geestelyken ten platten lande. 221. Om de middelen van 's Prinsen aanhangers aan te doen teekenen. 279. Van Roda teeghens 't ontvolken van Antwerpen. 490. Om de goederen, t'Antwerpen gerooft, te mooghen aantasten. 490. Op het drukken, noopende den Roomschen Godtsdienst; ook op heimelyke zaameningen en 't schoolhouden. 804. Des Hartoghen van Anjou, verbeurt maakende alle goedren van aanhangers des vyands en bewoonders van onpartydighe plaatsen; 't en zy zich de laatste binnen zes weeken verdaadighen. 832. Verbiedende toevoer ten vyandt. 874.

Plakkaat der Staaten van Hollandt teegens d'uitgeleide of uitgezeide persoonen. 1009. Van Leicester op 't stuk der zeevaart en des toevoers ten vyandt, 't welk groot misnoegen baardt. 1048. 1049. Van Leicester afschaffende de sauvegarden oft vrye hoeden; 't welk groote klachten veroorsaakt, en geschorst wordt. 1072. Der Staaten van Hollandt teegens den ooverlast van 't krysvolk. 1141. Van den Raadt van Staate teegens het lasterlyk spreeken en schryven. 1151. Van Leicester teegens 't spreeken op de Engelschen en Ooverheeden. 1177.

Pompejus. 195.

Pontus de la Garde. 221.

Portugaal bemaghtight door de Kastiljaanen. 758.

Postella, Vriesch gezant in Engelant. 1146. Schryft aan sijn partylingen in Vrieslandt. 1189.

Poyet Frans Hopman binnen Bergen. 269. Wordt binnen Leide in bezetting ontfangen. 329. Geertruidenbergh wordt door hem ingenoomen. 332.

Predikanten in den Haagh ontbooden. 1153. Koomen in gesprek met de Gemaghtighden der Staaten en Rechtshooven. 1154. Eenige laaten hunne zucht tot de Engelschen uitkyken. 1154. Hun aanbieding aan Leicester. 1176. Vier Predikanten leeveren een schriftelyk Vertoogh aan de Staaten. 1205. Krygen mondelyk antwoordt daar op, eerst soetelyk, daar na scherper. 1206. Daarnaa by geschrift. 1227. Sy meenen het al te raauwelyk ingestelt te zyn. 1229. Zoekt Kerkelyken.

Preeken der Onroomschen neemt toe in vryheit. 79. Wordt in 't oopenbaar gedaan met draaghen van waapenen. 83. Met geweldigher handt ingevoert buiten Antwerpen. 84. By Hoorn, Alkmaar en andere plaatsen begonnen. 89. Maar tot Amsterdam scherpelyk verbooden. 89. Waar teeghens de Calvinischen een vertooghschrift aan Burghermeesteren zenden, ende koomen kort daarna dicht ontrent de stadt preediken. 90. Wordt tot Antwerpen in de kerke gedaan. 102. Wordt by verdragh door de Hartoghinne toegestaan daar 't op dat pas was ingevoert. 109. Wordt belet van die van Brussel. 111. Der Onroomschen tot Antwerpen gestaakt. 144. Waar uit een gemeene versleeghenheit en vluchten ontstaat. 145. Tot Amsterdam gestaakt. 146.

Priesters in den Haaghe voor ketters verweezen en omgebraght. 211.

Prijs der graanen gedaalt van twintig tot een. 1160.

Prins Willem van Oranje, gemaghtight tot den vreedehandel tussen Vrankryk en Spanje. 16.

Gyzelaar in Vrankryk, voor 't volvoeren van 't vreedeverding. 19. Zyn' groote gemeenzaamheit met Antonis Perenot, naamaals Kardinaal van Granvelle. 21. Die vrundtschap verkoelt. 21. Gelaaten voor Stadthouder van Kooning Philips den tweeden, oover Hollandt, Zeelandt, en Uitrecht. 21. Wordt Stadthouder oover Borgonje. 21. Weighert het bevel oover de Spaansche soldaaten aan te neemen, en dryft dat men ze verzenden moet. 23. Versteurt zich teeghens Granvelle. 34. Trouwt aan een dochter van Saxe. 34. Laat verdaghvaarden de Vliesheeren t'zynen huize. 38. Verstaat zich met de Graaven van Egmondt en Hoorn: kant zich met hun teeghens den Kardinaal van Granvelle: schryft neevens hen aan den Kooning. 39. Daar op komt antwoordt. 42. Dat geeft misnoeghen. 43. Hy geeft, neevens d'andre twee heeren, een vertooghschrift oover, aan de Landtvooghdes: schryft andermaals, neevens de twee voorzeide heeren, aan den Kooning: blyft, met hun, uit den Raadt. 43. Verbindt zich naauwer met hun. 44. Komt weeder in den Raadt, op onthiet des Kooninx. 45. Schryft weeder, neevens d'andre twee, aan den Kooning. 46. Schryft in 't bezonder aan hem, en kryght antwoordt. 46. Pleit teeghens den Kooning: ende helpt dryven, dat de ketteryen, door zwaardt oft vuur, niet te dempen zyn. 48. Verklaart zyn gevoelen op 't straffen der ketteren, aan de Landtvooghdes. 53. Weighert te stemmen in de vergaadring, beroepen door haar. 54. Handelt van 's Kooninx schryven aan de Landtvooghdes, op de bruiloft des Heeren van Montigny. 67. Weighert te stemmen oover 's Kooninx schryven, ende zeidt, neevens d'ander heeren, dat men 't stips achtervolghen moet. 68. Wil liever zyn' ampten afstaan, dan de strafheit teeghens d'Onroomschen handthaaven. 69. Hy onthoudt zich van 't Hof. 70. Redeneert in den Raadt teeghens de strafheit der Plakkaaten. 74. Wordt verzocht tot Antwerpen te koomen, en is schuw daar af. 86. Komt tot Antwerpen, en wordt daar gunstelyk ontfangen. 87. Beweeght de Kalvinischen tot afleggen der waapenen. 88. Wordt Ooverste van Antwerpen gemaakt. 89. Wordt weeder verzocht door de Wethouders van Antwerpen, daar te koomen. 102. Komt daar weeder. 111. Maakt verdragh met d'Onroomschen, en staat hun toe, kerken binnen der stadt te bouwen. 111. Laat zich met d'andre Heeren tot Denremonde vinden. 115. Stelt zyn bedenken op den ganschen staat des Lands by geschrift. 116. Reist naa Hollandt. 118. Komt in Hollandt, beroept de Staaten tot Schoonhoove: beraamt een verdragh binnen Uitrecht. 119. Komt t'Amsterdam. 127. Weighert nieuwen eedt te doen, naar de form, geraamt by de Landtvooghdes. 128. Helpt Hollandt, Zeelandt en Uitrecht in rust: Slaat een' vereering af, die hem de Staaten aanbooden: Belet een' aanslagh op Zeelandt. 131. Hy doet groote vlyt om de beroerte tot Antwerpen te stillen: Wordt gedreight met een zinkroer. 132. Dient zich van de Luiterschen om de Kalvinischen tot reeden te brengen. 134. Verzoekt aan de Landvooghdesse ontslagh van zynen dienst; maar te vergeefs. 141. Geeft reeden waarom hy den nieuwen eedt weighert. 141. Houdt gesprek met Egmondt te Willebroek. 142. Hy spelt den Graave van Egmondt zyn ongeluk. 142. Wordt verzocht beschermer der Onroomschen te zyn: Slaat voor van gelt te vinden: Raadt de Kalvinischen met de Luiterschen te vereenighen: Wordt geraaden Egmondt te doen ombrengen. 143. Trekt naa Duitslandt. 145. Wordt ingedaaght, beneffens andere heeren van Alva: Wat hem te laste geleit wort. 167. Zyn antwoordt. 168. Verwerft voorspraak van Kaizar Maximiljaan, maar te vergeefs; Laat zyn verdaadiging uitgaan. 171. Zoekt hulp aan de Duitsche Vorsten, en zyn reede aan de zelve. 173. Hem wordt kryswerving, en gelt te leene, gegunt: Hy rust toe. 175. Hy wordt, beneffens andre heeren gebannen. 180. Zyn toerusting, en 't getal zyns heirs. 195. Hy trekt op. 196. Komt oover de Maaze. 197. Begeeft zich op den Franschen boodem. 199. Sloopt zyn heir: Voeght zich by den Hartoogh van Zweibruggen; en trekt naa Vrankryk. 200. Zoekt zoen by Kooning Philips door den Aartshartogh Karel, uit naame des Kaizars. 203. Maar te vergeefs. 204. Keert weeder uit Vrankryk, en verstaat 's lands geleeghenheit door meester Pauwels Buis. Geeft bestelling te waater uit. 209. Geeft een breede volmacht aan Johan Basius. Heeft verstandt aan verscheide oorden des landts. 210. Hy verziet teeghens d'onorde in 't rooven ter Zee. 216. Zyne aanslaaghen worden door 't onweeder belet. 218. Zendt gezanten op Deenemark en Zweede. 221. Bevindt het veroovren van den Briel ontydigh. 232. Zet oover Ryn. 270. Bemaghtight Roermonde. 270. Hem wort gelt en geloof door Hollandt verstrekt. 270. Hy geeft een Plakkaat uit, noopende de kryghstucht, den roof, en 't inroepen der uitgeweekenen. 270. Stelt in een reglement op 't stuk van de regeeringe in Hollandt. 270. Verklaart den Staaten van Hollandt alle genoegen, en hun raadt in alles plaats te zullen geeven. 270. Trekt ten tweedenmaale oover de Maaze. 271. Kryght Mechelen in. 271. Ooverkomt met Looven op geldt. 272. Ook met Nivelle en meer plaatsen. 272. Kryght tyding van de moordt van Parys. 272. Zyn volk ooverrast Denremonde en Oudenaarde. 272. Hy genaakt Berghen. 273. Slaat zyn leegher tussen Berghen en Valenchien. 273. Zoekt slagh, dien Alva schuwt. 273. Bespringt des vyands beschanssingen. 273. Wordt met groot verlies afgeslaaghen. 273. Zyn leegher wordt in der nacht bestookt. 274. Hy wordt door een hondt gewekt. 274. Zyn leegher raakt in verwarrenis. 274. Hy breekt op, trekt oover Ryn, en dankt zyn heir af. 275. Trekt naa Hollandt. 275. Komt in Hollandt. 284. Zyn bedryf aldaar. 284. Doet de Wet te Haarlem verstellen door Aldegonde. 295. Schryft aan Sonoy. 305. Antwoordt op 't mistroostigh schryven van Sonoy en zyne Raadsluiden. 329. Syn schryven aan die van Alkmaar, afgeworpen. 334. Rust te waater toe. 345. Komt in Bommelerwaardt. 356. Valt in een' zwaare ziekte. 382. Vertoont zich in 't leegher by Leide. 389. Hem wort de bewaarnis, der hooghe Ooverheit opgedraaghen. 430. Hem word Krimpen weeder oovergegeeven. 445. Zyn benaautheit, en voorslagh van 't land te verlaaten. 452. Zyn schryven aan d'Algemeine Staaten oover 't handelen met Don Johan. 484. Geeft die van Muide voldoening. 490. Zyn samt der Hollandsche en Zeeusche Staaten bedenken, op het eeuwigh gebodt. 497. Kryght Schoonhooven onder zich. 499. Hy en de Staaten verfoeyen geloofsdwang. 501. Kryght Tertoolen.

503. Zyner, en Don Johans gezanten mondelyke reedenen. 510. Reist door Hollandt van stadt tot stadt. 527. Wordt in Noordthollandt Willem Vader genoemt. 527. Komt tot Uitrecht. 527. Zyn voorslagh om Don Johan voort wegh te helpen. 528. Stelt een ander briefken toe in plaatse van Don Johans aan Fronsbergh. 529. Zyn' antwoordt aan d'Algemeine Staaten, verzoekende zyn' koomst in Brabant. 534. Komt tot Antwerpen en thans tot Brussel. 534. Gekooren tot Ruwaart van Brabant. 539. Komt tot Gent om orde te stellen, en wordt heerlik onthaalt. 547. Doet eed als Stadthouder oover Brabant. 551. Wordt by Mathias tot zynen algemeinen Stadthouder gekooren. 551. Zyne reede by d'Algemeine Staaten. 674. Zyn vertoogh in de vergaaderinge der Staaten. 684. Hy komt te Kampen. 691. Wordt t' Amsterdam wel ontfangen. 694. Komt weeder t'Antwerpen. 698. Wordt Stadthouder van Vrieslandt. 706. 'S Kooninx ban teeghens hem. 708. Hy verantwoordt zich by geschrift teeghens den ban. 728 Zeindt zyn ontschuldingschrift, neevens den ban aan de moogentheeden van 't Christendoom. 742 Ontschuldight zich met eenen van eenen Franschen brief, die men hem naagaf, (hoewel met onwaarheit) van hem geschreeven te zyn aan den Hartoghe van Anjou. 742. Verzoekt de Algemeine Staaten zyne verdaadighing te willen uitgeeven, dan 't wordt geweighert. 743. Is t'Amsterdam. 773. Is in Vrieslandt. 774. Zyn bedryf aldaar. 774. Keert naa Hollandt. 774. Zyn vertoogh aan de gemaghtighden der Algemeine Staaten. 800. Is in Zeelandt. 805. Hem wordt het hoogh bewindt by Hollandt aangebooden te voeren op zyn' eighen naame. 809. Geschooten van Jan Javreguy. 814. Wonderlyk bemindt van de gemeente t'Antwerpen. 816. Zyn kropaader ontspringt. 816. En wordt geholpen. 816. Zyn lof. 853. Hy trekt met Anjou en Espinoy van Antwerpen naa Vlissinge, voorts oover Sluis naa Brug. 823. Schryft aan Anjou met eighe handt. 857. Zyn bescheidt gegeeven aan Mirambeau. 859. Zyn gevoelen op de jeegenwoordighe zwaarigheeden. 860. Hy trouwt Louyze van Coligny. 873. Weederwaarigheit hem bejeeghent t'Antwerpen. 873. Hy reist naa Zeelandt. 879. Stelt orde teegens het ooverloopen van der Staaten volk. 879. Hollands bezending aan hem, om hem af te trekken van Anjou. 880. Verleendt zynen swaager den Graave van den Berghe een zeer koel voorschryven aan de Geldersche Staaten. 884. Aan hem wordt de Graaflikheit van Hollandt opgedraaghen. 886. Ooverlydt eer het werk van hem tot Graaf van Hollandt te maaken voltrokken wordt. 892. Doorschooten tot Delft. 903. Zyn lichaam gebalsemt ten toon geleit. 906. Zyn moordt verfoeit by de weêrparthy zelf. 906. Zyn moordt geroemt by de Geestelykheit. 906. Zyn lykstaatsy. 906. Zyn geboorte, gestalte, gedaante, zeeden, opvoeding en vernuft. 907. Zyn huwelyken en kindren. 908. Zyn grafstêe. 908. Zyn lof. 908.

Prins Willem van Oranje doet een noodige waarschuwing aan Aldegonde en Martini, betreffende 't beleegeren van Antwerpen door Parma. 911. Welke de Deekens van 't Vleeshouwers gildt en andere vruchteloos maaken. 913. Dat hen te spaade berouwt. 915.

Prins Fredrik Henrik van Oranje wordt gebooren. 893.

Prins van Chimay beroepen tot Landtvooghdt by die van Brug en 't Vrye. 878. Ook by d'andre twee Leeden van Vlaandre. 878. Zyn bedryf tot Brug. 893. Verandert'er de Wet. 895. Zyn geveinstheit. 899.

Princesse van Chimay heeft een mishaagen in haar gemaals bedryf, zoo dat zy daarom van hem scheidende naa Hollandt vertrekt, en den Haaghe voor haar woonplaats kiest. 899.

Prins van Espinoy verwoest het Landt van Heenegouw. 782. Oovervalt Sant Gislein. 795. Wort van Oranje dien van Brugge aangepreezen. 878. Trekt naar Vrankryk. 878.

Princesse van Espinoys dapperheit. 795.

Printerye. 211. 212. 326.

Prounink, een der opruyers van Leicester. 1051. Wort door hem tot Burgermeester van Uitrecht gestelt. 1082. En van dat gewest tot een lidt der Algemeine Staaten verkooren; doch die weigeren hem aen te neemen: 't welk hy zich bitterlyk belght. 1109. En pooght zich zelven te verdaadigen. 1110. Mispryst het afsetten van 't eerste lidt der Staaten van Uitrecht. 1111. Verandert in dat stuk. 1120. Doet der Staaten geheimschryvery oopen slaan. 1121. Geeft een boexken uit tot voorstant der Engelschen. 1131. Smaalt met een verdaadingschrift op de Staaten van Hollandt. 1145. Zoekt byzondre vergaaderigen der Staaten t'Uitrecht te weegh te brengen. 1144. 1145. 1150. Wroet wonderlyk. 1150. Wordt weeder Burgermeester. 1203. Is zeer gestoort oover d'antwoort der Staaten van Hollandt. 1232.

Pruneaux, gezant van Anjou, doet eenen voorstel in de vergaaderinge der Algemeene Staaten tot Middelburgh. 879.

Pruneaux, gezant van Vrankryk aan de Staaten. 922. Reist van stadt tot stadt, om de Regeerders tot aanneemen van zynen Kooning te beweegen. 923. Wort van de Staaten beschonken, en vertrekt. 945.

Punten op welke de Staaten Don Johan tot Landtvooghdt wilden aanneemen. 487.. Voorgestelt aan Aartshartogh Mathias op 't aanneemen der Landtvooghdye. 548.

Punten van de versoeninge der Waalen. 661.

Punten waar op de Staaten bereidt zyn den pais aan te gaan. 677.

Punten die Oranje als Graaf van Hollandt te bezweeren had. 886..

Punten, waar op men den Franschen Kooning d'opperheerschappy der vereenighde Landen aanbiedt. 974.. Op welke Brussel oovergaat aan de zyde des Koonings van Spanje. 985.. Door Parma toegestaan aan die van Antwerpen. 1019.. Van 't verding geslooten met de Kooningin van Engelandt. 1028.. Uit Leicesters berichtschrift. 1042. Van een vertoogh der Staaten van Hollandt, Zeelandt en Vrieslandt. 1097.. Waar op Sluis oovergaat. 1173. Uit Leicesters heimelyk berichtschrift. 1190. Van bezwaarnis eeniger Eedelen. 1202.

QUintyn Taffin, Heer van la Pree. 945. Quiryn Dirkszoon Talesius, Oudtburgermeester te Haarlem, gehangen. 314.

Quiryn Quirynszoon maakt toelegh om la Motte te vangen, maar de Prins vindt het niet goedt. 869.

RAaden van Staate, van geheim, en van geldmiddelen, worden der Landtvooghdesse Margareta, Hartoghinne van Parma, bygevoeght. 21.

Raadt van Staate dingt naa gezagh oover d'andere Raaden, en dryft booven. 47. De zwaarigheeden des Landts worden dien Raade voorgestelt van de Landtvooghdes. De zelve Raadt is tweestemmigh. 49. Niet eens in 't uitvoeren van 't Concilie van Trente. 55. Gevoelen des meestendeels van den heimelyken Raadt, noopende 't naarkoomen van des Kooninx schryven. 67. Neight tot het gevoelen dat die van Brabant geen Inquisitie onderworpen zyn, 69, Houdt het vergaaderen der algemeine Staaten voor de eenighe uitkoomst: schryft daaroover aan den Kooning. 108.

Raadt van Staate opgerecht om neevens den Prins Landt-en kryszaaken te helpen bestieren. 329. Treed in de regeering. 446.

Raadsluiden van Staate, tot bewys hunner vryheid, koomen tot Willebroek en Antwerpen met Avila en de Hooghduitsche Kornellen spreeken. 457.

Raad van Staate tuight dat de Kooninklyke gehoorzaamheit niet verkort is by de vreede van Gent. 489.

Raadt van Staate gemaakt by Hollandt, Zeelandt en Uitrecht, om neevens Oranje te regeeren. 886.

Raadt van Brabant kent dat gewest vry van Inquisitie, en ongehouden die te gedooghen. 70. Antwoordt aan de gezanten der vier hooftsteeden van Brabant. 70.

Raadt van beroerten ingestelt; ende wat zy al voor Majesteit-schennis schouwen. 164. Wordt de Bloedtraadt geheeten, en vervolght schrikkelyk, zelfs verscheide Majestraaten gaan niet vry. 165. Vermeetelheit van dien Raadt. 167. Scherp vervolgh gedaan door den zelven. 203.

Raadslagh op den voorstel van Pruneaux. 880.

Raffaël Barbarino, Florentyn, uitmunter in zaaken van oorlogh en staat. 442.

Rammekens voor den Prinse gewonnen. 328.

Rantzou, gezant des Koonings van Deenemarken, wort, onbekent zynde, van de Staatschen gevangen; 't welk oorzaak is van 't beslaan veeler scheepen in de Zont. 1136.

Rattaller reist naa Engelandt, door last van den Raadt der stadt Uitrecht. 1120. Keert weeder met goede hoope. 1149.

Reaal, Jakob Laurenszoon, tracht de kerkschenders te stuiten. 113. Wordt, neevens Cornelis van Teylingen, naar Viane gezonden. 135. 136. Staat als Burgherhopman met zyn vendel aan de Regeliers poort om Leicester t'ontfangen. 1199. Zyn bekommering. 1199.

Rechtpleeghen des Raads van beroerte. 203. Reukeloosheit daar in. 203.

Rechtsoeffening slapt. 47. Wordt besprooken. 48.

Reede van Alva, dringende op 't ooverzeinden des heirs. 152. Van Fresneda, raadende Kooning Philips tot zachtigheit. 155. Die wordt toegestemt van Ruy Gomez de Silva, en Gomez de Figueroa. 157.

Reedeneering des Prinsen van Oranje aan de Duitsche Vorsten teegens de Spanjaarden. 173. Van die van der Goude teegens d'opdraght der heerschappye aan den Kooning van Vrankryk. 933. 944.

Redeneering oover de punten van der Staaten vertoogh, tusschen hunne Gemaghtighden en Leicester. 1100.

Reedenen, waarom de Kooning van Vrankryk 't aanneemen der heerschappy van de Neederlanden traaghlyk behartight. 921. 923. 924.

Regeering van Hollandt en der zelver form. 1215.

Regeering des Landts allengskens onderkroopen en geveldt door de staat-en baatzucht der geenen, die den Landtsheere dietsch maakten, dat het aanzien der Staaten niet dan teegens het zyne was opgewossen. 484.

Reglement op het stuk der regeering van Hollandt. 270. Op het stuk der hooghe rechtspleeghing in de Neederlanden onder Anjou. 817. 818.

Reingoudt, een der voorbaarighste opruyers van Leicester teegens de Staaten. 1050. Maakt, met zyn meedegenooten, een' grooten aanhang. 1052. En bystre tweedraght in de Landen. 1053. Raadt Leicester tot het oprechten eener kaamer van geldtmiddelen. 1068. Geeft hoogh op van 't Landt voordeel te willen doen. 1070. Wordt Schatmeester. 1071. En beschuldight van verscheide snoode stukken; dies men hem vast zet. 1080. Wordt van Leicester verdaadight. 1102. Raakt uit de hechtenis: loopt naa de Spaanschen; en sterft te Brussel in 't Roomsch geloof. 1108.

Reinier Kromhout. 1200.

Rennenbergh, eerst, Baroen van Ville, wordt op voorraadt Ooverste van Vries-en Groningerlandt. 484. Ontlast Groninge van bezetting. 499. Komt met vasten last van Stadthouder in Vrieslandt. 532. Zyn bedryf aldaar. 532. Verandert het Hof van Vrieslandt. 568. Wordt Stadthouder in Ooveryssel en Lingen. 589. Beleeghert Kampen. 590. Beleeghert Deeventer. 611. 'T welk oovergaat. 616. Benaauwt Groninge. 648. Wordt ingelaaten, en schikt alles naar der Staaten zin. 649. Helt naar Spanje. 688. Zyn dubbelheit breekt uit. 691. Vermeestert Groninge voor den Spanjaardt. 692. Beleeghert Delfzyl met Schenk. 705. Bespringt Dokkum vergeefs. 706. Delfzyl wordt aan hem opgegeeven. 707. Zyn afgeworpe brief aan Parma. 707. 708. Hy kryght Koeverde weeder, en tast Oldenzeel aan. 717. 'T welk hem door de burgers wordt oovergeleevert. 717. Beleeghert Zwol vergeefs. 717. Ook Deutekum. 718. Beleeghert Steenwyk. 718. Eischt de stadt op. 720. 722. Stilt een muitery met goede woorden. 723. Noodight die van Enkhuizen tot verdragh. 723. Zyn kryslist teegens die van Steenwyk vergeefs geproeft. 766. Zyn volk muit om geldt. 768. Breekt zyn leeger voor Steenwyk op. 772. Valt in Sallandt. 773. Zyn volk wordt geslaaghen. 782. 783. Sterft. 783.

Retorykers smaalen op de Paapen. 36.

Reukeloosheit in 't rechtspleeghen. 203.

Reyde gesterkt door Nyenoordt, naa dat hy de Kooningschen daar hadt doen uitdryven. 790. De Staatschen houden daar quaadt huis. 791. De Staatschen worden daar uit verjaaght door Verdugo. 791.

Richardots schranderheit in 't handelen met de Gentenaars. 946.

Ridders, en voorneemlyke Heeren deezes landts, zyn van aaloude tyden tot de regeeringe gebeezight, 41. Verbinden zich uit onbenoeghen oover de regeering te zaamen. 71. Worden, beneffens de Landtvooghden, te Hoove geroepen, en veele van hun, oordeelen de Plakkaaten ondraghlyk, weigheren ook die te handthaaven. 73. Zy koomen ter daghvaart. 73. Bevinden,

in 't ooverleggen, d'Inquisitie, in Neederlandt gepleeght, tweederley. 73. Worden by de Landtvooghdesse ontbooden, als zy dacht te vluchten naa Bergen in Henegouwe. 107.

Ripperda, Ooverste der stadt Haarlem, ziende den Raadt aldaar geneeghen tot handeling met Don Freederik, styft de burgers tot teegenweer. 293.

Robbert Leeman Waaterbaljuw van Zeelandt, beschuldight met het uitgeeven van verscheide vryereisbrieven, wordt geschorst in zynen dienst. 774.

Robbert Dudley. Zoekt Leicester.

Robbert van Melun, Markgraaf van Rysburgh. 531. 555. 617. 626. 631. 699. 700. 710. 819. 833. Veroovert Liefkenshoek stormenderhandt: doorsteekt aldaar de Kornel Jan Petin; waaroover hem Parma berispt. 914. Word gedoodt door 't springen van een der brandtscheepen voor Antwerpen. 1001.

Robles, Heer van Billy, komt in Grooninge. 203. Zyn huishouding aldaar. 203. Zyn trouwhartigheit, gebleeken in de groote waaternoodt in 't jaar 1570, op Alreheilighen dagh. 218. Slaat de Geuzen by Staavere. 286. Doet daar door gansch Vrieslandt zich tot den Kooning keeren. 286. Zyn aanslagh op Enkhuize, gemist. 329. Hy doet eenighe schaade in 't Vlie. 335. Leit op Noordthollandt toe te vergeefs. 380. Wordt gevangen. 482. Zyn toeleg op Vrieslandt wordt ontdekt. 531. Wordt door de werking van een brandtschip voor Antwerpen gedoodt. 1001.

Roelandt de Ryke, loontrekkend Raadsman van Looven, wordt gevangen. 169.

Roeland Jork, Engelsch Hopman, meedepleegher met Imbyze aan het verraadt van Denremonde. 896. Zyn gezintheit, zeeden en list om Leicester in te leiden. 1093. Wordt Ooverste der groote schanse by Zutven. 1097. Die hy verraadt, en aan de Spaanschen oovergeeft. 1131.

Roelof Egbertszoon. 113:

Roelof Keetel wort te Grooninge, 't welk hy meinde aan der Staaten zyde te brengen, onthalst. 1013.

Rogh geldt achthondert gulden 't last. 1159.

Rooderoé Spelle wordt gehangen. 203.

Roomsgezinden verzoeken vrye oeffening van hunnen Godsdienst aan Anjou. 811. Verkrygheh vrye oeffening van hunnen Godsdienst, midts den Spanjaardt afzweerende. 812. Koomen noode aan dien eedt. 812. Worden tot den eedt van afzweering gedrongen. 812. Die van Brussel begeeren op Anjou vrydoom van Godsdienst. 822. T'Antwerpen worden zy gepraamt tot 's Hartoghen eedt, by peene van ballingschap. 822.

Roomsgezinde huisluiden maaken zaameningen in Noordthollandt: worden gesteurt door Sonoy. 869.

Roomsche Godsdienst meestendeels gestaakt tot Antwerpen. 786.

Roorda. 1153.

Rosigny, ongerust in de geraamde voorwaarden der onderhandelinge, tot Haarlem. 323.

Rotterdam door Bossu met list verkracht. 232.

Rotterdam door Lumey ingenoomen. 276.

Rupelmonde ingenoomen van Parmas weeghen. 882.

Ruigenhil oovervallen van den Spanjaardt. 351.

Ruiskeveldt Monnik veroorzaakt tot Brussel beroerte door zyn muitigh preeken. 775. Wordt ter poorten uitgezet. 776.

Ruitery zoo dienstigh niet in deeze Landen dan voetvolk. 1179.

Ruykhaaver van Haarlem Hopman te waater. 209. Daarnaa ook te lande. 326. 372. Zoekt Niklaas Ruykhaaver.

Ryhoove ziet zyner weêrpartye te Denremonde een voordeel af. 883. Gebiedende binnen Denremonde, doet Waltar Sethon aantasten, die Imbyze belooft had een bolwerk van Denremonde te leeveren. 896.

Ryke luiden onmeêdooghend en ooverdaadigh. 1160. Eenige vervallen tot d'uiterste armoê. 1160.

Rynswoudes vendel geslaaghen van de Rennenberghschen. 705.

Ryxdagh tot Worms. 571.

Ryxdagh tot Ausburgh. 823. Waar heenen de Staaten en Anjou bezending doen. 823. Ook Parma. 823. Daar wordt aangaande de Neêrlandtsche zaaken niet gedenkwaardighs beslooten. 823.

SAlseda brouwt teeghens Anjou, Oranje, en gansch Vrankryk een groot quaadt. 823. Wordt gevangen. 824. Zyn bekentenis. 824. Wordt tot Parys gevierendeelt. 825.

Sancio d'Avila tracht Middelburgh met voorraadt te voorzien. 307. Vernestelt de Duitschen tot Beemele. 355.

Sant Gislein oovervallen, en weêr verlooren. 795.

Sant Omeer gaat oover aan la Motte. 633.

Sant Quintin beleeghert. 7. Wordt stormenderhandt veroovert. 9. Slagh daar by. 8.

Santquintynsche bezetting plondert Niëlles. 12.

Sas van Gent ingenoomen by Rysburgh en Montigny door last van Parma. 882.

Saravia. 885. 1154. 1241. Ziet Adrianus Saravia.

Schaade van onweêr in Noordthollandt. 444.

Schanssen aan den Waaterlandschen dyk verlaaten, en by d'Amsterdammers ingenoomen. 294.

Schans op de westkant van de Yssel geleidt door de Staaten, tot bescherming der Veeluwe. 882.

Schattingen in Neederlandt opgebragt. 4. 918. 1126.

Schattingen by Alva geëischt, ontstellen de gemoeden der Landtzaaten. 208. Van Don Louis geëischt en niet bekoomen, om dat hy ze niet by inboorlingen wilde laaten handelen. 378. Gepooght zonder verlof in te voeren. 400. Door de Staaten geweigert of verwylt om den krygh uit te hongeren. 401. By forme van leening afgeparst. 443.

Schattingen ruimer ingewillight by Anjou. 817.

Schattingen zyn altydts by de Staaten onder voorwaarden en bepaalingen ingewillight. 1225. In dat stuk behooren ook, naar 't oordeel der Staaten, de luiden van aanzien en de gemeente te zeggen te hebben. 548.

Scheepen in 't Vlie en elders genoomen. 216.

Scheepen van Oranjes eigen volk weghgevoert. 219. By den Geuzen in Texel genoomen. 221. Van Oranje door Boshuizen genoomen. 221.

Scheepsvolk tot Hooren muit. 443.

Schelto Jarges, een wel geleerdt persoon en braaf Hopman, blyft in Auwerderzyl. 782.

Schenks opkomst. 626. Begeeft zich in dienst van Parma. 626. Hy trekt om Grooninge t'ontzetten. 702. Vecht met Hoohenlo op de Hardenbergher heide. 703. Neemt Koeverde in. 704. Hy wordt te Grooninge ontfangen, en be-

leeghert Delfzyl met Rennenbergh. 705.

Schenks en Rennenberghs ruiters geslaaghen in de Drente, van de Staatschen. 769.

Schenk t'onvreede, om dat Verdugo voor hem gevordert wordt tot de Landtvooghdy in plaats van Rennenbergh. 784. Wordt gevangen. 818. Komt weeder in den dienst der Staaten, en vermeestert Blyenbeek en 't Slot Ooverasselt. 1010. Oovervalt eenige Spaanschen; en slaat een Kornet paarden. 1061. Veroovert Werle: slaat eenige Westfaalingen; en wort Ridder geslaagen. 1062. Valt in 't Spaansche leeger. 1082. Bouwt de vermaarde vesting, die, naa zyn naam, Schenkenschans genaamt wort. 1083. Heeft een aanslagh op Niemeeghen. 1096. Veroovert Roeroort. 1131.

Schermutsing in de Zantpoort, eerst met voor-; thans met weederspoedt der Geuzen. 264.

Schermutsingen by Sant Wynoxberghen. 827.

Schermutsing tussen ontzetters en beleggers der stadt Steenwyk. 769.

Scheuring der bondtgenooten. 124.

Schipstrydt by Lepanto, teeghens den Turk, die de neêrlaagh kryght, onder 't beleidt van den Hooghammiraal Don Johan van Oostenryk. 226. Voor Walchere, gewonnen door de Zeeuwen. 307. Op de Zuiderzee, en zeeghe van de Noordthollanders. 336. By Roemerswaal, waar in de Nassauschen d'ooverhandt hebben. 347.

Schoonhooven veroovert door Lumey. 279. Van Hierges beleeghert. 435. Wordt oovergegeeven. 435. Begeeft zich weêr onder den Prinse. 499.

Schotsche bezettelingen tot Vilvoorde, muiten. 781. Tot Wilbroek ook. 781. Tot Berghen op Zoom meede. 781.

Schotsschriften mispreezen. 63.

Schoutampt van Amsterdam aan de stadt verpandt voor twintighduizendt gulden. 57. Vervalt weeder aan den Kaizar. 58. Wordt weeder aan de stadt beleent. 61.

Schrandre vondt van verwittiging aan gevangenen. 184. 337. En uit den kerker. 407. 408. Van koegels, om brieven oover te schieten. 771.

Schrift in Engelandt uitgegeeven teegen den paishandel met Spanje. 1184.

Schriften, in druk uitgegeeven, poogen den moedt en haat der Gemeente teegens de Spanjaards te sterken. 958.

Schryven der Engelsche Kooninginne aan den Prins en de Staaten van Hollandt. 447. Der Staaten van Hollandt aan de Burghermeesters en Schutterye van Amsterdam. 490.

Sebastiaan de langes schip van vier Kooninxscheepen aan boordt geklampt en geëntert, wordt van een van 't scheepsvolk in brandt gesteeken. 250.

Sebastiaan Kraanhals Schout van Haarlem, en Landdrost, wordt vermoordt. 531.

Sebastiaan Tappin, vernufteling. 637. Wordt in den ooverval van Maastricht gespaart. 642.

Selles handelt met de Staaten. 566. Die zich beklaaghen. 566. Wordt gevangen. 710. Sterft in de gevangkenis. 710.

Shartooghenbos valt in onrust. 130.

Sidney, Leicesters zusters zoon, wort Gouverneur oft Steêvooght van Vlissinge. 1039. Is t'onvreede. 1041. Wort Kornel. 1065. Neemt met Prins Maurits Axel in. 1089. Heeft een aanslagh op Grevelingen. 1090. Wort gewondt, daar hy af sterft: zyn lof en begaaftheeden. 1094. 1095.

Sierikzee gedwongen. 252. Beleeghert. 442. Bet geknelt. 445. Faalt ontzet te worden. 449. Voorwaarden daar 't op oovergaat. 450. Herworven by den Prinse. 479.

Simon de Ryke. 180. 236.

Smeekschriften behoort een Vorst niet quaalyk te neemen. 172.

Slagh voor Sant Quintin. 8. By Grevelinge, gewonnen door Graaf Lammoraal van Egmondt. 14. Tussen Heiligherlee en Winschooten, wordt by Graaf Luidewyk gewonnen. 178. Van Jemmingen. 187. Verlooren by Graaf Luidewyk, die zich berght, met zwemmen, oover de Eems. 188. Gewonnen op de Haarlemmermeer by den Graaf van Bossu. 316. Gewonnen op de Zuiderzee teeghens Bossu. 336. Van Gembloers. 557.

Slapheit der neeringe, door verbodt der onderhandelinge. 377.

Slooten in Vrieslandt ingekreeghen by de Staatschen. 773.

Slot tot Antwerpen gebouwt door last van Alva; kost veertien tonnen schats. 166. Wort verzeekert voor de Staaten. 525. Geslecht. 530. Ziet Burgh.

Slot tot Uitrecht. 490. 492. 531.

't Slot te Kerpen ingenoomen voor den Prinse. 361.

't Slot ter Goude afgebrooken. 544.

't Slot te Woude geleevert aan Parma door den Markgraave van Berghen op Zoom. 802.

Slot van 't vonnis van Alfert Henrixzoon. 194. Waar by tweederley verbrek der vrydommen gespeurt wort, naamelyk dat de rechter geparst is geweest, en een burgher der stadt Amsterdam niet meer verbeuren magh, dan hondert gulden en zyn lyf. 194.

Sluis behouden door Arent van Groeneveldt. 897.

Sluis beleegert. 1162. Wort opgeëischt, heftigh beschooten, en bevochten. 1169.. Gaat oover aan Parma. 1173.

Sluizen doorgesteeken, of geoopent tot ontzet van Leyde. 380. 384. 385. Ook tot ontzet van Alkmaar. 334.

Smeekschrift der verbonde Eedelen, wat het inhielt. 76. Der Calvinischen aan den Kooning om vryheit van gewisse, waar voor zy bieden dertigh tonnen goudts. 119.

Sneek laat de Geuzen in. 257.

Sodomytische Monnikken gestraft. 576.

Soldaaten in bezetting leggende, onder Alva, pleeghen groote moedwil. 203.

Soldaaten ongebondenheit in Hollandt ingetoomt. 362.

Sonoy komtvoor's Prinsen Stadthouder in Noordthollandt. 247. Beschanst de Sardammer sluizen, en werpt een sterkte tot Nieuwendam op. 283. Zyn volx ongebondenheit. 306. Doet Michiel Krok om zyn oovergeeve baldaadigheeden en schelmstukken vangen en onthalzen. 306. Neemt den Diemerdyk in. 310. Hy is in groote onwaarde, naa 't weeder verliezen van den Diemerdyk. 311. Bemaghtight op nieuw den Diemerdyk. 317. Kan geen meester worden van de Diemermeer. 317. Hy en zyne Raadsluiden schryven mistroostigh aan den Prins. 328. Maakt vier dappere schansen. 332. Zyn' twist met de Noordthollandsche steeden, herreezen, en beslecht. 380. Neemt het Barndegat in. 421. Verlaat het weeder. 422. Zyn onmenschelyke handel om een gewaant verraad t'ontdekken. 422. Zyn volk plondert Balk in Vrieslandt. 436. Neemt Muide in. 448. En verlaat het weeder. 448. Sterkt Koeverde. 694. Werpt een sterke

schans tot Blokzyl op. 766. Dwingt Vollenhoohe. 768. Neemt Staaveren in. 773. Ook het Blokhuis aldaar. 774. Steurt de zaameningen der Roomsgezinde huisluiden in Noordthollandt. 869.

Sonoy is weederspannigh teegens de Staaten van Hollandt. 1142. Sluit Prins Maurits en Hoohenlo de poort voor 't hooft. 1143. Verwerft tydt om bescheidt uit Engelandt te verwachten. 1144.

Spaarendamsche schanssing. 295. Veroovert door de Spanjaardts. 296.

Spanjaarden manieren, deughden en gebreeken. 4.

Spaansche soldaaten in Neederlandt, in 't jaar 1559. 23. Hun vertrek wordt verzocht door d'Algemeine Staaten, en verworven. 24. Dit neemt de Kooning oevel, zoo men meent. 25. Zy vertrekken. 27.

Spaansche Raadt besluit wat den Kooning oirbaar te doen zy in de zaaken van Neederlandt. 121. Gevoelen van dien Raadt op de brieven des Kaizars. 123. De zelve Raadt verstaat dat de Kooning niet zonder krysvolk naa Neederlandt te gaan heeft. 123.

Spaansche party door 't beeltstormen gesterkt. 124.

Spanjaards ooverweldighen Rotterdam. 232. In 't getal van driehondert doen een' stouten toght uit Rotterdam, oover vyanden boodem, tot Amsterdam toe, en van daar weeder te rug, met eenige laading van tarwe. 256. Uit Rotterdam naa 't leegher voor Berghen in Henegouw ontbooden door Alva. 263. Loeren op Haarlem. 263. Ruimen Hollandt. 266. Hunne toght door 't waater naar Zuydtbevelandt. 281. Hunne moedtwil en woede te Mechele. 277. Hunne woede en moordt te Naarde. 289. Koomen onder Haarlem. 296. Werpen daar 't hooft van hopman Olivier oover de veste. 314.

Spanje en Engelandt verdraaghen t'zaamen. 313.

Spanjaarden muitery tot Haarlem. 327. Gestilt door tussengaan van Vitelli. 327. Hunne muitery naa de zeeghe by hen tot Mook bevochten. 362. Zy trekken naa Antwerpen. 362. Beklimmen de wal t'Antwerpen, en raaken'er oover. 364. Moedtwilligheeden t'Antwerpen gepleeght. 365.

Spanje rust een maghtighe vloote toe. 371.

Spaanschen neemen Maaslandsluis en Vlaardingen in. 375. Leggen vergeefs toe Op Delft. 376. Verlaaten't Noordtaasche meerken. 387. Schrikken voor 't wassend waater. 392. En beginnen te vluchten. 393. Verlaaten Lammen. 394. Verlaaten al hunne schansen op een naa. 396. Hunne tocht door 't waater naar Duyvelandt en Schouwen. 438. Toonen gunst aan de muitelingen van hunnen Landtaardt: en pooghen zich te zaamelen. 455. Oovervallen Maastricht, dat deerlyk mishandelt wordt. 463. 464. Spaansche woede tot Antwerpen. 470.

Spanjaardts, als koopluiden verkleedt, koomen te Leyden by Oranje, aanbiedende hem Haarlem weederom te leeveren voor 40000 gulden. 327.

Spanjaardt, Jan Alonzo, beleidt een aanslagh op de Burgh van Antwerpen, ten dienst van Oranje. 351. Hy wordt beklapt, gevangen, en gestraft. 352.

Spanjaardts, Italiaanen en Borgonjers vertrekken uit den lande. 503.

Spanjaardts in dienst van Oranje. 637. 709. Hun ongelukkig einde. 642. 826.

Spaansgezinden, zoo wel amptluiden als anderen, door de Majestraaten van Brussel, Antwerpen en andere plaatsen ter stadt uitgeweezen, by enkele briefkens. 759.

Spanjaarden toeleg om Enkhuizen en andre plaatsen in Noordthollandt opstendigh te maaken. 830. Wordt ontdekt en verhoedt. 831. Loeren op Hooren en Enkhuizen. 884. Vallen in de Veeluw, maar kunnen 't 'er niet harden. 892.

Spaansgezinden oproer tot Gent, die hun quaalyk bekomt. 897.

Spaanschen weêrwraak oover de wreedtheeden, uit toorn oover Chimays handel gepleeght. 899.

Spaansche Inquisitie. 29. Zoekt Inquisitie van Spanje.

Spaansche scheepen in Engelandt aangehouden en bekommert. 1027.

Spaanschen winnen twee Slooten. 1061. Beleegeren Venloo. 1081. En winnen 't. 1083.

Spelle gehangen. 208.

Spinosa stemt met Alva tot het verzenden des heirs naa Neederlandt. 157. Zyn vreemde fortuin. 158.

Splinter van Helmichs standtvastigheit om 't Huis van Wel te bewaaren; doch moet het door muitery zyner soldaaten verlaaten. 1084. Daar eenige van hen oover gestraft worden. 1085.

Spooksel in de lucht, tot Uitrecht gezien. 362.

Spraak van een toelegh op Leide. 1175.

Spraakhouding met den vyandt den beleegerden binnen Sluis verbooden. 1169.

Staakenbroek sterft haastigh, van verdriet (zoo men meende) oover 't leedt aan zyn' gemaalin en dochter gedaan. 786.

Staartstar verscheenen. 546.

Staat van 't vermooghen der Spanjaarden. 456.

Staaten van Neederlandt, hun gevoelen op 't maatighen der Plakkaaten. 81.

Staaten van Brabant vergaaderen. 125.

Staaten vertoogh teeghens den eisch der hondertste, twintighste en tiende penningen. 206.

Staaten en stadt van Uitrecht beroepen zich van Alvaas vonnis aan den Kooning. 215. Verstendighen den Kooning, dat Alva tot kneuzing van 't beroep, den ontfanger van 't inkoomen der stadt Uitrecht geboodt zyne reekening aan den Rentmeester der verbeurde goederen, en de penningen die'er in voorraadt waaren, oover te zenden. 215. Zoeken Alvaas gunst te bekruipen, met alle zorghvuldigheit. 215. Zoeken van 't pak der bezetting ontlast te zyn. 215.

Staaten en des stadt Uitrechts verdaadighing voor den Raadt der beroerten. 212. Zy worden verweezen. 213.

Staaten maaken zwaarigheit in 't verkundighen des Plakkaats van den tienden en twintighsten penning. 222.

Staaten van Hollandt zweeren Kooning Philips niet, voor dat hy hun gezwooren heeft. 3. Hunne vergaadering tot Dordrecht. 258. Die plaght van oudts maar te bestaan uit de Eedelen en de zes groote steeden. 258. Voorstel aldaar van Aldegonde uit 's Prinsen naam. 259. Besluit. 260. Vergaadring te Haarlem. 267. Zy verstrekken den Prinse geldt en geloof. 270. Zy verlichten hunne munte. 313. Draagen de bewaarnis der hooge Ooverheit aan den Prinse op. 430. Schryven dat men nooit om het stuk des geloofs geoorlooght had. 490. Hun bedenken op het eeuwigh gebodt. 497. Vergaadering tot Dordrecht. 501. Verfoeyen de Geloofsdwang. 501. Kennen 't vonnis by de kerken teeghens Kaspar Koolhals gegeeven voor wettigh. 777. Bie-

den het opperbewindt den Prinse aan, te voeren op eigen naame. 809. Handelen met hem van d'opdraght der heerschappy onder den tytel van Graave. 810. Hunne bezending aan Oranje, om hem van Anjou af te trekken. 880. Besluiten hem het Graaflyk recht aallyk op te draaghen. 886. Beraamen de punten die hy t'zyner inhuldinge hadt te bezweeren. 886.. Betoonen haare moedigheit in de gemeine versleegenis om 's Prinsen doodt: schryven aan hunne Bontgenooten; en stellen andre noodige orde. 909. Vergaaderen op nieu, en beraatslaagen oover de gewichtighste zaaken van den Staat. 910. Maaken zwaarigheit in 't omhelzen der Opperheerschappy des Franschen Koonings. 923. Men pooght hen daar toe met reedenen te beweegen. 929. Welke die van der Goude met een aanmerklyk vertoogh kloekmoedigh teegenspreeken. 933.. Zy besluiten tot d'opdraght der Landen aan Vrankryk. 944. Maaken een Plakkaat teegens uitgezeide persoonen. 1009. Vermaanen die van Antwerpen tot volharding in 't beleg. 1013. Vinden zwaarigheit in 't verbodt van 't uitvoeren van alle spyze. 1032. Zyn in groot gebrek van geldt. 1035. Stellen Graaf Maurits tot hunnen Landtvooghdt, Opperkryshooft en Ammiraal. 1039. En geeven hem een berichtschrift. 1040. Besluiten in alle schriften de Neederduitsche taal te gebruiken. 1048. zyn t'onvreede op Leicester, en schryven daaroover aan hunne Gemaghtighden. 1066. Antwoorden op Leicesters verzoek om gelt. 1075. Verzoeken dat hy den Raade van Staate orde geeve, om oover te leeveren netten staat zoo van den ontfang als van de uitgift der schattinghpenningen. 1076. Geeven hem twee Vertoogschriften oover, behelzende eenige punten van bezwaarnis. 1076. Begunstigen d'uitgezette Heeren van Uitrecht. 1078. Geeven, met die van Zeelandt en Vrieslandt, aan Leicester een vertoogh oover. 1097.. Houden met hem, door hunne Gemachtighden, mondtgemeenschap oover 't zelve. 1100. Weigeren Prounink gehoor te geeven. 1109. Neemen met de Zeeuwsche een kloekmoedigh besluit tot ondersteuning van den staat. 1139. Doen 't krysvolk een nieuwen eedt zweeren. 1140.. Schryven antwoordt op een haatlyken brief der Magistraat van Uitrecht. 1145. Ontbieden Saravia en twaalf Predikanten naa den Haagh. 1153. 1154. Doen Junius oover zeekren brief aantasten. 1157. Geeven een vertoogh oover aan Leicester. 1181.. Antwoorden aan eenige Leeden der Algemeine Staaten. 1188. Verdaadighen haare form van bewilging met reedenen. 1192. Ontfangen een vertoogh uit naame der kerken. 1205. Waar op zy antwoordt doen geeven. 1206. Ontfangen een brief van de stadt Uitrecht. 1206. Besluiten eenige verdaadighschriften uit te geeven, en, om 't onweeder der tyden, hunne daghvaart in een besloote stadt, binnen Haarlem, te houden. 1208. Antwoorden op Valks vertoogh; en geeven een Naader verklaaring in druk. 1209.. Behelzende 't geschil oover 't krysvolk. 1211.. Vertoonen hun Recht met een bondigh bewys. 1213.. Antwoorden schriftelyk op Leicesters vertoogh. 1218.. En op dat van de Kerkendienaaren. 1227 Ook op het schryven der Majestraaten van Uitrecht. 1230..

Staaten van Hollandt begeeren dat de staat van oorlogh niet booven de schattingen en inwillighingen zal stygen, en dat uit de penningen huns aandeels vooral de lasten, vallende in Hollandt en d'omleggende grenzen betaalt zullen worden. 1212. Verstaan en beweeren dat de penningen by hun ingewillight niet enkelyk ter beschikking van den Landtvooghdt zullen staan, maar dat hun zelfs 't bewindt daar oover toekomt. 1225.

Staaten van Hollandt werden in alle zaaken van gewicht by de Graaven gekent. 1213. Hadden zoo groot gezagh dat hun toestondt de Graaven, misleidt door quaaden raadt, tot recht en reedelykheit te brengen, zelfs met daatlyke straffe der geenen die de Vorstelyke maght misbruikt hadden. 1214. Hun stondt toe den onmondigen Vorsten met mombers te voorzien. 1214. Hun stondt toe het hoogh bewindt t'aanveirden, wanneer den Landen, door aflyvigheit, minderjaarigheit, ydelzinnigheit, misverstandt, of ander ongeval, de wettige regeering des Vorsten quam t'ontbreeken. 1214. Dikwils hebben zy een Hooft, Vooght, of Ruwaart gekooren. 1214. Zyn van Kaizar Karel in groote eere en achting gehouden. 1214. Hun gezagh bestaat niet in 't beleidt oft de maght van dertigh of veertigh persoonen. 1215. De grondtslagh van hunne regeering, op welken de Staat deezer landen zeevenhondert jaaren heeft gerust. 1215. 1216. Hun gezagh dient noodtzaaklyk in kracht gehouden, als het grondtwerk waar op de standt der Landen steunt. 1217. By hen is het recht om d'opperheerschappy te voeren, niet minder dan 't geen de Vorsten eertydts hebben gehadt. 1217.

Staaten, te weeten d'Algemeine, kryghen oorlof zich teeghens de muiterye te waapenen. 454.

Staaten van Vlaandre beleggen 't Slot van Gent. 458.

Staaten krysvolk wordt tot Antwerpen ingelaaten. 467.

Staaten verandert van zin, noopende de reize der Spanjaarden ter zee. 489. Bekoomen verklaaring van de Godtgeleerden en Rechtsgeleerden tot Looven, dat de Gentsche vreede nut was voor den Roomschen Godsdienst, desgelyx van de Prelaaten. 489. Danken hun krysvolk af, en betaalen 't. 513. Haare bezending aan Don Johan, naa 't inneemen van 't Slot tot Naamen. 522. Hunne vorder handeling met hem. 523. Hoopen 't geschil noch by te leggen. 528. Schryven aan den Kooning. 528. Hun ander schryven om eenen nieuwen Landtvooghdt. 528.

Staaten van Uitrecht neemen voldoening aan van den Prinse. 538.

Staaten verantwoording teeghens Don Johan. 539. Verzaamen een heir. 531. Rusten zich toe teeghens Don Johan. 568. Hun verbodt om de Geestelykheit in te toomen. 571. Hunne bezending op den Ryxdagh te Worms. 571. Vorderen de Geestelykheit eenen eedt af, zettende de weigeraars uit Antwerpen. 575. Worden oneens. 580.

Staaten van Uitrecht slaan de geloofsvreede af. 587.

Staaten ooverkoomen met Anjou. 597. Zyn geldeloos. 599. Hunne bezending aan Anjou. 608. Pooghen Atrecht te verzeekeren, doch te vergeefs. 611. Hunne bezending aan de Walsche gewesten. 626. Vergaaderen t'Antwerpen. 633.

Staaten van Uitrecht en de stadt Amersfoort twisten. 630.

Staatsche gezanten van Koolen t' huis ontbooden. 681.

Staaten antwoorden den Kaizar oover den handel met Anjou. 700.

Staaten verklaaring op 's Prinsen verdaadighschrift. 742. Bekraftighen het verdragh met den Hartoghe van Anjou tot Plessis by Tours geslooten. 758. Rechten eenen Landtraadt op, om neevens een Ooverhooft te regeeren. 761. Slaan penningen ter gedachtenis van d'aanneeminge der Neederlanden door den Hartoghe van Anjou, en zyne tot Vorst der zelve by de Staatsche gezanten. 765. Hun leegher voor Steenwyk wort vergeefs van achtere bestookt. 770.

Staaten, naamelyk d'Algemeene t'Amsterdam vergaadert. 775. Aan hun wordt door den Prinse geweezen een verzoekschrift by de Roomsgezinden tot Haarlem aan zyne Doorluchtigheit geleevert om gehandthaaft te worden in hunnen Godsdienst. 775. Kleyn heir in Vlaandre. 781. Verklaaren den Kooning van Spanje vervallen van zyn recht tot de Neederlanden. 787. Hunne gezanten uit Vrankryk t'huis gekoomen. 787. Verklaaren den Heer van Beerssele voor vyandt, en doen al zyn goederen aanslaan. 802. Verleenen eenighe hulp aan Don Antonio. 823. Belooven Anjou veertigh tonnen schats jaarlyx: daarenbooven noch zes tonnen schats voor vier maanden. 835.

Staaten weigheren de Landen aan Vrankryk te laaten hechten naa Anjous doodt zonder oyr van zynen zaade. 841. Antwoorden Anjou. 856. Hunne gemaghtighden koomen tot Vilvoorde by Anjou. 857. Kryghen slecht bescheidt van Anjou. 857. Hun antwoordt op Mirambeaux voorstel. 859. Hunne knechten, en een deel boeren geslaaghen. 867. Hun leegher heeft geldt, lyftoght, en allerley nooddruft van doen. 874. Geeven 't veldt ten besten, bezetten steeden en sterkten om enkel verweerend oorlogh te voeren. 876. Hun scheepsvolk begint te verloopen, maar Oranje stelt'er orde teeghens. 879. Besluiten tot oovergift der Hooge heerschappy aan Vrankryk, en kiezen Gezanten om 't zelve uit te voeren. 944. 945. Verbieden 't woonen ten platten lande van Ooverysel, Drenth en Twenth. 949. Beveelen die landen te verwoesten. 949. Herroepen dat bevel. 949. Antwoorden den Gezant der Henzesteeden. 997. Zenden den Griffier Kaaluart t'Antwerpen, met belofte van ontzet. 1017. En nieuwe Gezanten naar Engelandt. 1025. Bevestigen 't verding met de Kooningin geslooten. 1031. Verbieden alle uitvoer van spyze. 1032. Antwoorden d'Uitrechtsche Burgherhopluiden. 1034. Bewelkoomen Leicester: bieden hem d'Oppervooghdy aan. 1042. Maaken een verding met hem. 1043. Stellen hem de middelen der Landen in handen; en doen hem eedt. 1044. Ontfangen een scherpen brief van de Kooningin. 1046. Op welke zy antwoorden. 1047. Ook een van den Poolschen Kooning; die zy mede beantwoorden. 1056. Handelen, door hunne gemaghtighden met Leicester oover zyn vertrek. 1112. 1113. Antwoorden op zyne klachten en vraagen. 1114. 1115. Gaan by hem, als hy zyn afscheidt neemt. 1117. Weigeren Don Antonio met scheepen te helpen: kennende zich zelve meer behoeftig van hulpe, dan maghtigh om anderen iets by te zetten. 1118. Poogen de misbruiken, t'Uitrecht gepleeght, door Nieuwenaar te beeteren. 1120. Antwoorden op Leicesters spytigen brief. 1123. 1124. Schryven een' zwaaren klaghbrief aan den zelven 1133.. En een' andren noopende den paishandel, aan de Kooningin. 1137.. Hunne vergaadering word een geduurig amptgenootschap. 1142. Geeven Bukkenhorst naader verklaaring van eenige punten. 1156. En aan Leicester een schrift van voldoening. 1176..

Staatschen verzuimen de geleegentheit naa 't breeken van Parmaas brug. 1001. Bestormen met groot gewelt den Kouwesteinschen dyk. 1004. Raaken daar op. 1005. En moeten die, naa bitter en bloedigh stryden, weeder verlaaten. 1008. Worden uit de Beetuw gejaaght. 1037.

Staaten van Vrieslandt stichten een Hooghe schoole te Franeker. 1041.

Staaten aan de Spaansche zyde weigeren de schattinghpenningen op te brengen, om 't verbreeken der vrydoomen, en inzonderheit om door 't verwylen des opbrengens den krygh uit te hongeren, en den Landtvooghdt tot vreede te beweeghen. 401.

Staaten plaghten van oudts de misbruiken den Landsheeren oft hunne Stadthouderen rondelyk en vrymoedelyk voor te draagen, op dat'er in voorzien wierde. 1176. 1220.

Staavre gewonnen en weeder verlooren. 257. Ingenoomen door een vendel van Sonoy. 773. 'T Blokhuis aldaar beleeghert door den zelven, wordt opgegeeven. 774.

Stadthouders oover de gewesten van Neederlandt, als Kooning Philips naar Spanje trok. 21.

Standt der Vereenighde gewesten ten tyde van 't vermoorden des Prinsen van Oranje. 910.

Stanley wordt Ooverste van Deeventer, met zeer breede maght. 1096. Verraadt die stadt aan Parma. 1129. En pooght dat bedryf t'ontschuldigen. 1130.

Steenberghen en Tertoole ontlast van de Hooghduitschen: ook Shartooghenbosch. 529.

Steenberghen wordt verschalkt door de bezetting van Breda. 879.

Steenwyk wordt beleegert door Rennenberg. 718. De beleegerden schryven om ontzet, teegens 't verstandt van Kornput. 719. De stadt wort opgeëischt. 720. In de brandt geschooten. 721. Weeder opgeëischt. 722. Kryght bussekruidt in. 724. Kryslist teegens de stadt vergeefs geproeft. 765. Steenwykers vallen uit. 767. Bespringen 't ooster leegher van Rennenbergh. 770. Armoê van beleggers, beleegherden en ontzetters. 770. Vyf persoonen loopen uit der stadt tussen vyands werken en wachten deur naa Norrits. 771. De stadt wort ontzet. 772. Der bezettelingen diensten, in Steenwyk geleeghen hebbende, worden quaalyk erkent. 772.

Steenwyk verschalkt en ooverrompelt door Taxis. 834. 835.

Steêvooghdt van Damme houdt het met Chimay. 897.

Stefan Bator, Kooning van Poolen. 721.

Stein van Malts, Ooverste Steêhouder van Graaf Willem, wort gevangen. 1057.

Sterkten stichtinge. 202. Wordt by Amsterdam afgekoft. 202.

Stilstandt van waapenen geslooten, als men den paishandel tot Gent begon. 462.

Stoffe deezer Historien. 2.

Stormhut voor Haarlem in de lucht. 317.

Storm in Neederlandt en elders. 217. 330. 410. 411.

Straalen, Burghermeester van Antwerpen, onthalst. 192.

Straf Plakkaat teeghens de bondtgenooten. 420.

Strydt op de Mookerheide tussen Graaf Luidewyk van Nassau en Don Sançio d'Avila, waar in de Nassauschen geslaaghen worden. 358.

Strydt op de Hardenberger heide. 703. Op de Bourtang. 716. Op den Kouwensteinschen dyk. 1005. By Ameronge tussen Nieuwenaar en Taxis, daarin de Spaanschen d'ooverhandt kryghen. 1101.

TAffin, Heer van la Pree. 945. Taffin, Leeraar der Waalen, draaght zich t'Antwerpen zeer bescheidelyk. 102. 103.

Tappin, Vernufteling binnen Maastricht. 637. 642.

Taxis, Steêhouder van Billy, dwingt de schansen tot Winsum en Warsum. 783. Verschalkt en ooverrompelt Steenwyk. 835. Komt op de Veeluwe: plaaght Vrieslandt met branden en stroopen. 867. Ooverrompelt Zutven door verraadt en quaade wacht. 881. Zyn gruwelyk bedryf op de Veeluw, en in Goeilandt. 991. Wint de Huizen Rechtere en Schuilenburgh. 1009. Verwint de Staatschen in 't gevecht by Ameronge. 1011. Valt tot Vrieslandt in; en slaat de Vriezen tot Buxum. 1057. Wort verdreeven. 1058. Neemt Deeventer in door Stanleys verradery. 1129. Zyn heusheit in die stadt. 1130. Lokt de naabuurige steeden. 1131.

Teligny wort Ooverste te Lillo. 914. Heeft d'opperste eer van 't beschermen deezer Sterkte. 916. Bouwt een Schans, die men naa hem noemt. 961. Wort gevangen. 968.

Ter Goes beleegert. 253. Andermaals beleegert. 280. Door Mondragon ontzet. 281. De kerk aldaar ingenoomen. 588. 589.

Terranova scheidt uit den handel te Koolen. 681.

Ter Toolen ooverkomt met den Prinse. 503. Wordt ontlast van de Hooghduitsche soldaaten. 529.

Theonville, op duitsch Dietenhoove genaamt, wordt beleeghert van de Fransoizen. 12. Gaat oover. 12.

'T Hoen vrybuiter. 309.

Thomas Morgan komt te Vlissingen met een vendel van drie hondert Engelschen. 252.

Thomas Kartwricht. 799.

Thomas Tilius, Abt van Sant Bernard, verlaat zyn abdy en wordt Predikant. 164. Predikt buiten Amsterdam. 577.

Thuanus. 608. 908.

Tien of twaalf Spanjaarden, als koopluiden verkleedt, koomen te Leide by den Prins van Oranje. 327. Hunne aanbieding. 327.

Tiende, twintighste, en hondertste penning by Alva geëischt. 205. 'T vertoogh der Staaten daar teeghens. 206.

Tienen ooverrompelt en weeder verlaaten van de Staatschen. 820.

Tyding van de Spaansche vloot en orde daar teeghens. 379. Die toeleg verdwynt. 379.

Tyding van 't ombrengen der Neederlandtsche Heeren met een schrandre vond aan den gevangen Montigny bekent gemaakt. 184. Ook de tyding van Bossus gevangkenis aan de gevange burgers tot Haarlem. 337.

Timmerman Monnik, meêwustighe van Jan Javreguy gestraft. 815.

Tinnen geldt in Alkmaar geslaaghen. 334.

Tisnacq. 122.

Tocht van driehondert Spanjaarden uit Rotterdam naar Amsterdam. 256. Van Mondragon door 't 'waater naar Zuydtbevelandt. 281. Der Nassauschen te waater om de landtscheiding door te steeken, en Leyde t'ontzetten. 385. 386. 387. 391. 392. 393. 394. Der Spanjaarden door 't waater naar Duyvelandt en Schouwen. 438.

Toeleg van verscheide Heeren, om Alva aan drie oorden te bespringen. 176. Van Don Louis, om schatting zonder verlof in te voeren. 400. Die niet gelukken wil. 400. Van eenighe bezondere Heeren, om den Aartshartogh aan hun hand te doen gaan. 539. Om Amsterdam te verschalken. 544 De zelve gemist. 545. Op Vlissinge, die niet voortgaat, door Bernardyn van Mendoza, Spaansch gezant in Engelandt. 777. Op 't leeven des Prinsen van Oranje. 812. Op 't quellen der Spaansche zeekusten, en 't neemen der zilverscheepen: maar heeft geenen voortgang. 595.

Toerusting van oorlogh in Spanje. 149.

Toerusting tot het ontzet van Antwerpen. 1018.

Toulouze 't Slot weeder gekreeghen, van de Staatschen. 832.

Tol van twee stuivers op 't mudde tarwe, drie stuivers op 't mudde rogs, voor zoo veel 't eetkooren der burgherye aangaat, t'Uitrecht afgeschaft. 873.

Toorn der Vorsten is doorgaans onverzoenlyk. 486. 682.

Toralva, Spaansch Hopman, bevecht de Staatschen met groote dapperheit: wort gewondt, en door Parmaas zorg geneezen. 1008.

Trajanus. 123.

Treslong komt met meer volx tot Vlissinge. 236. Zyn scheepsvolks onbenoeghen. 877. Wordt aangezocht door la Motte. 869. 879.

Treslong, Onderammiraal van Zeelandt, en Ooverste der stadt Oostende, stilt aldaar een muitery, en stelt'er goede orde. 952. Wort gevangen, door last van den Raadt der regeeringe. 991. Oorzaak van dat ongeval. 992. Men stelt hem uit al zyn ampten. 993. Wort beschuldight van veele misdaaden; en kan in Zeelandt geen Voorspraak krygen. 993. Zyn geheimschryver gevangen en gepynight: de stokhouder biedt hem hulp, maar verraadt hem. 994. Hy verzoekt die aan de Kooningin, en verkryght ze: reist met Leicester naa Engelandt; en doet de Baljuw, zyn aanklaagher, voor 't Hof roepen. 995. Wort zuiver verklaart, en Graaf Maurits vereert hem met d'ampten vaa Houtvester en groot Valkenaar. 996.

Trillo wort Schout der stadt Uitrecht. 1081. Tot groot onbenoegen der Staaten en Vroedschap. 1082. Neemt eenige Eedelen gevangen. 1202. Voert de nieugekoore Wethouders t'Uitrecht in hunne ampten. 1203.

Tripoli wordt gedreight van Kooning Philips, die een machtighe vloote derwaarts schikt. 27.

Trouwhartige koenheit van Willem van Buil t'Amsterdam. 1199.

Truxes Aartsbisschop van Koolen, zoekt te trouwen, en eevenwel zynen staat te behouden. 837. Zyn toeleg smoort in de geboorte. 838. Begeeft zich in Hollandt. 838. Helpt t'Uitrecht een beroerte stillen. 1155.

Tseraarts onderschept drieëntwintigh metaale stukken, die de Landtvooghdt naa Sluis schikte, om ze op d'Assabren te leggen. 253. Beproeft Ter Goes, maar hoorende van ontzet, breekt op en keert naa, Vlissinge, daar hem de

poort voor 't hooft geslooten wordt. 253. Wordt besprongen van Beauvoir, Ooverste van Middelburgh. 280. Slaat Beauvoir. 280. Beleeghert Ter Goes de tweedemaal. 280. Wordt door Mondragons kloekheit geslaagen. 281. Meenende Armuiden, by nacht te oovervallen, wordt met schaade daar af geslaaghen. 282. Hy en Goutin raaken behendelyk uit der stadt Haarlem. 318.

Tseraarts, Heer van Kouwestein, werd, om zyn goeden raadt, uit Antwerpen gejaaght; loopt oover naa Parma. 913. En wordt van hem tot Markgraaf oover 't landt van Ryen en Schout der stadt gestelt. 1025.

Tunis, gewonnen van den Turk. 399.

Turnhout gewonnen en verlaaten by Mansveldt. 874.

Turksche gezanten t'Antwerpen, om gemeenschap van koophandel te stichten. 836. Kryghen luttel bescheids. 836.

Tweedraght in 't Landt. 1053.

Twist om geloofspunten, en wat zwaarigheit daar uit ontstaat. 36. 37. Tusschen Hooren en Alkmaar, om een vaart door de Huigewaart. 532. Onder d'Algemeine Staaten. 543. Tusschen Grooninge en d'Ommelanden. 546. 547. 568. 611. 648. Tusschen Koolhaas en Pieter Corneliszoon. 697. 777. Tusschen Koornhart en Saravia, aangaande den Katechismus voor den Staaten aangeheeven, doch gestaakt. 885.

Twist tusschen die van Zuidt-en Noordthollandt om 't heffen der schattingen; welke besleght wordt. 910. Tusschen Hieronymus Hortensius en Jan Pieterszoon. 952. Te Medenblik eerst tusschen de lidtmaaten, thans tusschen den Kerkraadt en de Majestraat. 952. 953. Tusschen de Kerken en Herberts. 1119. Tusschen die van de Consistorie en die van Sint Jakobskerk t'Uitrecht. 1054.

VAlencien weighert bezetting in te neemen, en wordt voor vyandt des Kooninx verklaart. 125. Noirkarmes komt om dat te beleggen 126. Door de Heeren van Famars en La Noue ingenoomen, en weeder verlooren. 248. Voor de Staaten verzeekert. 481. Burghertwist aldaar. 585.

Valentyn van Pardieu, Heer van La Motte. 531. 611. 617. 629. 633 869. 1165. Zoekt La Motte.

Vanegas, Spaansch Ritmeester in dienst van Oranje, doet oopening van een aanslagh op Diest. 709. Valt in handen der Spaanschen, en wordt by zyn eene been opgehangen. 826.

Vecht tot Breukele gezocht te bemaghtighen: doch te vergeefs. 318.

Veertien Heeren, voorstanders der vryheit, van Leicester ter doodt geschikt. 1200.

Veiligheit der zee voedtster des koophandels. 712.

Veirsen gepast op Don Kaarel. 192. Van die van Leyde op het schryven der uitwykelingen. 374. Op het vertrek der Spanjaarden. 503. Op Muide. 1140. Voor't Raadthuis te Amsterdam geschreeven. 1196.

Venero meêwustighe van Jan Javregui gestraft. 815.

Venlo beleegert door de Spaanschen. 1082. En gewonnen. 1083.

Verantwoording van den Prins ingestelt by den Heere van Villers, zynen Hofpreeker. 744.

Verbintenis tusschen de Roomschgezinde Staaten. 491.

Verbintenis vaster gemaakt, tusschen de Staaten, ter zaake van Don Johans bedryf. 548.

Verbodt van op Spanje en Portugal te vaaren. 774. Getempert met toelaating, dat de goederen op vreemde scheepen uit Vrankryk moghten voort derwaarts gaan, en de Neêrlandsche met Spaansche en Portugeesche waaren te rug keeren. 774.

Verbondt tussen den Burghgraaf van Gent, den Heer van Kaapres, en den Heer van Montigny. 626.

Verding der Staaten met den Hartoghe van Anjou. 597.

Verbondt, gemaakt tot Uitrecht, tussen de Landtschappen. 618.

Verbonden te maaken met Vorsten van verschillend geloof is niet ongeoorlooft. 863. 864.

Verbondt tussen Spanje en die van Guize vernieuwt. 970.

Verding, door der Staaten gezanten met de Kooningin Elizabeth geslooten. 1028. Tusschen die van Sluis, en den Hartogh van Parma. 1173.

't Verdragh van 't oovergaan van Haarlem wordt geslooten. 324. Met Don Johan, en het eeuwigh gebodt. 495. 'T welk by den Kooning wordt bevestight. 502. Tusschen de Staaten en Anjou by maniere van voorraadt. 866. Van die van Damme en 't Vrye met Parma. 898. Van Antwerpen met Parma. 1019.

Verdragh tussen Hoohenloo en Eeduart Norrits. 1156.

Verdugo komt in de plaats van den Graaf van Rennenbergh. 784. Is een Spanjaart en stalknecht geweest van Graaf Pieter Ernst van Mansveldt. 784. Was getrouwt aan 's Graaven natuurlyke dochter. 784. Verjaaght de Staatschen uit Reide. 791. Slaat Norrits, die hem tot Noorthorn bespringt, in de vlucht. 792. Benaauwt de Schans te Nieuwezyl. 792. Zyn volk breekt op, van ongeduldt. 793. Stoot het hooft aan een schans tot Oldeborn. 818. Haalt uit Zeevenwolden en Drente eenen grooten roof. 829. Voor Lochum. 829. Maar wordt gedwongen 't belegh te verlaaten. 830.

Verdugo tracht vergeefs Kampen door verraadt te bekoomen. 948. Pooght Otterdum en Hasselt in te neemen, doch vergeefs. 949. Quelt de Vriezen. 983. Lydtschaade aan zyne schanser om Otterdum; en valt in Vrieslandt. 984. Lokt dat gewest met aanminnigheit. 1058. Zyn heusheit. 1059. Schryft aan Graaf Willem. 1167.

Vereenighing van Hollandt en Zeelandt sterker gemaakt. 448.

Vereenighing t'Uitrecht gemaakt. 618.

Verfoeying van 's Prinsen moordt by 't Spaansch oorloghsvolk zelf. 906.

Vergaadering der Staaten van Brabant. 125.

Vergaadering oover den handel met Anjou t'Antwerpen. 711.

Vergaadering der Neederlandtsche kerken tot Dordrecht. 379. Tot Middelburgh. 777. In den Haaghe. 1053. 1056. 1119. Der zelver besluiten ingewillight onder zeeker besprek. 1119.

Vergiffenis algemeen (zoo 't heette) t'Antwerpen afgekundight. 213. Baart kleene gerustheit. 214.

Vergiffenis van den jaare tzeeventigh vernieuwt en de tydt daar toe verlengt. 227. Afgekundight onder Requesens. 378.

Verhaal van Leicesters eerste en tweede koomst en ontfankenis t'Amsterdam. 1198..

Verhee, Scheepen t'Amsterdam, bewelkoomt Lei-

cester in die stadt met een sierlyke reede. 1199.

Verlofgelden afgeschaft. 899.

Verraadt binnen der Goude, om de stadt, daar geen bezetting in lagh, onder den Landtvooghdt te brengen, wordt ontdekt. 352. Tot Berghen op Zoom, loopt quaalyk af. 801.

Verreziende beleidingen tot Gent. 547.

Versche dienst leenight geen oude wrok in Vorsten harten. 646.

Verstandt met d'uitgeweekenen verbooden. 195.

Versuftheit der Landtzaaten, om d'onlusten tusschen Leicester en de Staaten. 1195.

Vertaaling van Latynsche veirssen. 192. 374. 503.

Vertoogh van wonderlyke vrymoedigheit door die van der Goude, om den handel met Vrankryk plat af te snyden, en tot behouding der vryheit. 933.. Der Staaten van Hollandt, Zeelandt, en Vrieslandt, aan Leicester. 1097.. Der Hollandtsche alleen aan den zelven. 1181.. Van vier Predikanten, uit naame der kerken. 1205. Van Jacob Valk, door Leicesters bevel, aan die van Hollandt. 1209.

Vertooning en bondigh bewys van 't Recht der Hollandsche Staaten. 1213..

Vertrekken uit den Lande neemt toe. 159.

Vertrek der Spanjaarden, uit de stadt en burgh van Antwerpen. 501. En voorts uit den Lande. 503.

Vervolgh, en muilbanden der verweezenen om 't geloof. 185.

Verzoekschrift van de Wykmeesters tot Antwerpen aan de Wethouders, om aldaar in 't oopenbaar een kerk voor d'Onroomschen te mooghen hebben. 85. Wordt gestyft met een smeekschrift der burgheren en inwoonderen van Duitsche en Walsche taale. 86..

Verzoek der uitwykelingen. 411.

Verzoekschrift aan Leicester uit naam der burgery van Dordrecht; 't welk Hoohenloos geheimschryver oopenbaart. 1240.

Veurne gaat oover aan Parma. 878.

Viglius Zuichemus gepreezen. 38. Ontstelt zich uitermaate oover 't vrymoedigh spreeken van Oranje. 50. Verzoekt aan de Landtvooghdes ontslagh van zynen dienst. 54. Raadt het schryven zyner Majesteit niet ruchtbaar te maaken. 67. Scherpt der Landtvooghdesse de zwaarigheeden van haar vertrek uit Brussel in. 108. Hem weet Alva bitteren ondank, dat de Bulle, dien men leest in Coena Domini, dat is op 's Heeren Avondmaal, gedrukt is by verlof van den heimelyken Raade. 207. Ooverlydt. 508.

Villers, Hofpreeker van Oranje, instelder van de Verantwoording zyner Doorluchtigheit teegens de ban des Koonings van Spanje. 744. Verneemt ietwes van Anjous toeleg op Antwerpen, en waarschuwt de Majestraat. 848. Wordt gelastert. 866. 'T onrecht beschuldight. 1155. Gepreezen. 1155.

Villers, Alexander de Zoete, wordt Stadthouder oover't Landt van Uitrecht. 950. Is in den strydt by Ameronge, daar hy in vyands handen valt. 1011.

Vilvorde wort van de Kooningschen ingenoomen. 917.

Vlaamingen nyghen tot afsnyding van Anjou. 880. Zenden aan de Duitsche Vorsten, om den handel met Anjou te stuiten. 881.

Vlaamingen zyn staatzuchtig van aardt. 1107.

Vlaandrens vier Leeden beveelen hun gemaghtighden in geenen vorder onderhandeling met Anjou te koomen, voor d'ontruiming der steeden, die hy teegens zynen eedt vermeestert had. 858. Neemen een besluit op Anjous zaak, dat nocht den Prinse, nocht den Algemeinen Staaten smaakt. 876.

Vlaandre neemt ruiters en knechten aan. 454.

Vlielandt geplondert van Robles, Heer van Billy. 442.

Vliet, Ooverste van 't Slot Westerloo, naa 't oovergaan, t' Antwerpen gevangen, en, naa verantwoording, in vryheit gestelt. 875.

Vlissinge, werpt op de tyding van 't veroovren van den Briel, zyn' bezetting uit, door 't opruyen van Johan van Kuik, Heer van Erpt. 233. Weighert de Spanjaarts, die tot bezetting der stadt van Alva uit Brabandt gezonden waaren, in te neemen. 233. Doet de bouwlieden van 't begoste Slot vertrekken, en smyt het om verre. 233.

Vlissingers neemen voor, zelfs hunne gebuuren te bestooken. 237. Zyn den Hartoghe van Medina Celi in zyn vaarwaater. 250. Kryghen grooten buit. 251. Besluiten, door raadt van den Ammiraal de Ryk, Zierikzee aan te tassen. 251.

Vlissinge verkoft aan den Prinse van Oranje. 781.

Vloeker op een wonderbaare wyze gestraft. 720.

Vluchten uit den lande, by Plakkaate verbooden. 164.

Vluchtelingen bedryf ter zee. 209. 210. 210. 218. 228.

Vluchtelingen klachten op den Ryxdagh tot Spiers. 212.

Voetvolk is in deze Landen doorgaans dienstiger dan ruitery. 1179.

Voldoening op een nieuw aan Amsterdam verleent. 802.

Volk in Picardye, onder Jenlis gelicht. 261.

Volx aanwas in 't leegher van Don Freedrik. 309. 317.

Vondt, om verwitting te doen aan gevangenen. 184. 337. En uit den kerker. 407. 408. Van koegels met brieven. 771.

Vonnis der Inquisitie in Spanjen, oover de Neederlanders, 't welk de Kooning voor goedt kent. 170.

Vonnissen in de boeken uitgeschrapt by Scheepenen van Amsterdam, als zy aan 't duuren hunner regeering begosten te mistrouwen. 194.

Vonnis teeghens Alfert Henrixszoon. 194. Waar in men speurt tweederly verbrek der vrydoomen. 194.

Voorgang des Veldtheers heeft groote kracht. 1006. 1007.

Voorrechten van 't Hollandsch volk. 32.

Voorrechten van Brabant. 33. 485.

Voorslagh noopende 't verwerpen van Philips, en 't beroepen van Anjou. 682. 683. 684.

Voorstandt van vrydoomen kan voor geen weêrspannigheit gereekent worden. 485.

Voorwaarden op welke d'Algemeene Staaten Don Johan tot Landtvooghdt wilden aanneemen. 487. Aan Aartshartogh Mathias op 't aanneemen der Landtvooghdye voorgestelt, die hem zeer beperkten. 548.

Voorwaarden van 't verding, tusschen Anjou en d'Algemeine Staaten op 't verdaadigen der Neederlanden. 597. Geslooten tussen Anjou en de Staatsche Gezanten, waar by men hem tot Vorst der Neederlanden aanneemt. 754. Voorwaarden op welke de Staaten van Hollandt Oranje tot Graave wilden huldigen. 886.

Voorwaarden op welke den Franschen Kooning de

heerschappy der Neederlanden wordt aangebooden. 974.

Voorwaarden van 't verbondt met de Kooningin van Engelandt geslooten. 1028.

Voorwaarden, besprekken en bepaalingen, onder welke de Staaten de schattingen altyds hebben ingewillight. 1225.

Vorsten der Neederlanden van oudts wetplichtigh. 1. 32.

Vorsten behooren de smeekschriften niet quaalyk te neemen, dewyl ze 't oogh op alles niet hebben konnen. 172. Zyn doorgaans onverzoenlyk. 115. 487. 687. Hun opperste wet is gemeenlyk het nut, 't welk de meesters, tot onderdaanen maakt van dienaars die zy niet missen moogen. 503. Hun staat het belooven, wen ze zich verleegen zien, licht, maar allerlichtst geen woordt te houden aan onderdaanen, dien zy weêrspannigheit wyten, en geen trouw meinen schuldigh te weezen. 632.

Vorsten behooren goedt verstandt met de onderzaaten te houden, 't welk onmooghlyk is, indien zy zich tot partyschap teegens de Staaten, laaten opruyen. 1217.

Vosberghen. 440. 541. Zoekt Gaspar van Vosberghen.

Vrankmoedigh besluit om Leide t'ontzetten. 380.

Vrankryk vervalt in binnelandtsen oorlogh. 38. Weighert aan Kooning Philips van Spanje doortocht met zyn heir: en doet de grenzen van Provençe sterken. 151. Slaat voor een verrezienden Raadt om de Neêrlanden te bemeesteren. 838.

Vrankryks ontsteltenis oover de maare van 't geen t'Antwerpen den Fransen weedervaaren was. 858.

Vreede tussen Vrankryk en Spanje wordt voorgeslaaghen door de Hartoghin van Lotteringen. 11. Die handel wakkert. 15. Gemaghtighden daar toe gebruikt. 16. De vreede geslooten. 18.

Vreedehandel tot Gent wordt begonnen. 462.

Vreede tot Gent gemaakt. 475.

Vreedehandel te Koolen. 640. Vreedehandels vervolgh. 642. 667. Eindt des zelven. 681.

Vreeswyk, anders de Vaart genoemt, wordt beschanst. 130. 1011.

Vrieslandt begint te glyen. 257. Omhelst de pais van Gent. 499. Zwaare twist aldaar. 899.

Vriezen pooghen zich meester van de blokhuizen te maaken. 688.

Vrieslandt wordt deerlyk geplaaght, en begeeft zich onder brandtschatting. 1058.

't Vrye en Brug. Ziet Brug en 't Vrye.

't Vrye verdraaght met Parma. 898.

Vryheeden des Lands benaadeelt door de nieuwe Bisschoppen. 25. 28. 734. Door d'Inquisitie, en de Plakkaaten op 't stuk des geloofs. 32. Door de reegels van 't Concilie van Trente. 55. De zelve werden van Alva, in Neederlandt gekoomen, vertreeden. 164. 165. 180. 737. Om de zelve te verdaadigen werdt den oorlogh in Neederlandt, ten verzoeke en dienste van Roomschgezinden en Onroomschen, begonnen en gevoert. 176. 261. 270. 340. 375. 490. Met het roeren der zelve werdt het geduldt der Neederlanderen te berste getreeden. 235. Der zelver schriftelyke Bescheiden waaren in 't duister gehouden. 260. Voor de zelve wordt geyvert. 227. 1201. 1202.

Vryheeren van Baatenburgh en anderen onthalst. 180.

Vryheit van gewisse en Godsdienst verzocht by de Onroomschen. 85. 86. 87. 119. 580. 581. Verzocht van de Roomschgezinden. 811. Tot Brussel. 822. Tot Haarlem. 775. Wordt zeer hoogh gewaardeert en gewoogen by de Staaten van Hollandt. 340. 501. 502. Aangeraaden en gehandthaaft by den Prins van Oranje. 116. 117. 501. 502. 585.

Vryheit van geweeten, zonder oeffening van Godtsdienst, is niet genoegh. 117.

Vrouwenschending door een' Franschen Kornel. 608. Dien ze oevel bekomt. 609. Door een Spanjaardt te vergeefs onderleidt, en hooghlyk geboet. 609.

Uitgeweekenen. 195. Verstandt met haar te hou den, verbooden. 195. Hun bedryf terzee. 209. 210. 216. 218. 228.

Uitrecht valt in machtighe moeite: lydt beeldtstorming en kerkroof: en veroorloft den Kalvinischen in de kerken aldaar te preediken. 105. Verhindert het preeken der Onroomschen binnen der stadt. 113.

Uitrechtsche Staaten weigheren den tienden en twintighsten penning. 207. Worden daar oover voor den Bloedtraadt gedaghvaart. 208.

Uitrecht kryght bezetting in. 207.

Uitrecht, en de Staaten dies Landts verdaadighen zich. 212. Zy worden verweezen. 213. Beroepen zich van Alvaas vonnis aan den Kooning. 215.

Uitrecht geport om Oranje toe te vallen. 220. 't Slot aldaar met Spanjaarden bezet. 221. Wordt van bezetting ontlast. 221. Wordt weeder met soldaaten gequelt. 223. Zoekt van de bezetting ontslaaghen te zyn. 226. Moet scheiden van al de handtvesten zyner vrydoomen. 227. Muitery aldaar gebroedt. 231. De bezetting gelicht uit die stadt. 231. De geestelykheit aldaar en de stadt ontslaaghen van de peene, hun by Alvaas vonnis opgeleght. 362. De muitende Spanjaardts poogen de Stadt te vermeesteren. 402. Maar worden afgeslaagen. 403. 404. Koenheit haarer burghers, die de soldaaten uitdryven. 504. 505.

Uitrechtsche Staaten weigheren de geloofsvreede. 587. Naadervereening daar geslooten tussen de Landtschappen. 618.

Uitrecht en Amersfoort twisten. 630.

Uitrecht oproerigh: verdryven der Geestelyken uit die stadt. 647. Moeite aldaar tussen de Predikanten. 789. 1054. Mart met het beroepen des Prinsen tot het hoogh gezagh, by mangel van eendraght. 810. Doet in 't eerste geen manschap aan Anjou. 810. Maghtighe moeite aldaar. 870.

Uitrechtsche Vroedtschap zet versheide persoonen van aanzien, ten aanstaan der Engelsgezinden, uit de stadt. 1077. Handelt met bystre bitterheit teeghens d'uitgezetten. 1079. Geeft eenen haatlyken brief uit om de gemeenten in Hollandt en Zeelandt op te ruyen. 1144. Is zeer misnoeght op den Graaf van Nieuwenaar. 1198.

Uitrechtsche Burgherhopluiden zenden een vertoogh aan d'Algemeine Staaten. 1033. En kryghen antwoordt. 1034. Begeeren dat men de Hooghe heerschappye van dat gewest aan d'Engelsche Kooningin opdraage. 1069. Stellen Buis in hechtenis. 1073. Schryven vinnigh teegens de Staaten van Hollandt aan Leicester. 1078. Willen den Eersten staat afgezet hebben. 1111. Zenden een' raazenden brief aan Leicester. 1150.

Uitrechtsche Majestraaten geeven een Naader Bericht uit op het Antwoordt der Staaten van Hollandt. 1233.. En een Vruntlyke vermaaning aan de Staaten, Majestraaten en Gemeinten der Neederlanden. 1237..

WAarschouwing en toeleg op 's Prinsen persoon, by den zelven niet gelooft. 421.

Waatergeuzen. 209. Doen schaade. 209. Rooven onpartydighe goederen teeghens orde van Oranje. 209. Hunne onorde in 't rooven ter Zee. 216. Op hunne onorde in 't rooven voorziet Oranje. 216.

Waaternoodt op Allerheilighen dagh. 417. Waar in gespeurt werd Robles Heer van Billys trouwhartigheit. 218.

Waaternoodt in Brabandt. 308.

Waater, van Godt door storm ten Lande ingejaaght tot het ontzet van Leyde. 391. En met een anderen storm, naar 't ontzet, weêr wegh gedreeven. 396.

Walchere moet gedooghen dat de kerken in dat eylandt geplondert en gebrooken werden. 105.

Walsche gewesten weederstreeven de geloofsvreede. 584.

Walsche knechten quaalyk betaalt, en verbittert op de Gentenaars, vallen in den oordt van Gent: worden Malkontenten genoemt: sterken Meenen. 584.

Walsche steeden voorbaarigh tot afval. 610. Artols, Heenegouw, en Douay verbinden zich in 't bezonder teeghens de geloofsvreede. 617.

Walsche gewesten spannen met de Malkontenten aan. 626. Verdraaghen met den Kooning op zeekere punten. 661.

Waalen op 't vertoogh van Parma verzoeken 't uitheemsch krysvolk weeder. 819.

Walsche Heeren schryven aan de Staaten en steeden, om ze tot verzoening met Spanje te noodighen. 857.

Waalen geeven een lasterschrift uit teeghens Oranje. 865. Ook teeghens zynen Predikant Villers. 866.

Walvisschen gestrant. 546.

Wantrouwen teeghens Leicester groeit aan. 1180.

Wantrouwen is het hechtste bolwerk teegens een tyran. 739.

Weederspoedt is doorgaans onveiligh. 286.

Weeskinderen tot Amsterdam van wonderlyke ziekte gequelt. 91.

Weesp ooverkomt met Oranje. 491.

Weldighe schermutsing aan verscheide zyden der stadt Steenwyk. 771.

Weldighe werken binnen Haarlem gemaakt. 302.

Welvaart der vereenighde Landtschappen. 1159.

Werle, een stadt in Westfaalen, ingenoomen door Schenk, en weeder verlaaten. 1062.

Westerloo ontfangt den Graaf van Mansveldt. 875.

Wethouders van Antwerpen spreeken voor eenighe gevangenen, en kryghen een fel antwoordt van Alva. 169.

Wilde Geuzen worden met waapenen verstrooit. 170.

Wilkes, gezant der Engelsche Kooningin en Raadsheer van Staate, ontfangt oopening van den staat van Hollandt. 1081. Weigert een plakkaat t'onderteekenen. 1132. Is gestoort op de Staaten, en ontkent de wettigheit van hunne regeering. 1141.

Willem van Buil toont zich moedigh en trouwhartigh voor de stadt Amsterdam. 1199.

Willem Dirkszoon Bardes wordt Schout van Amsterdam: En maakt dat van Kaizars weeghe te worden, des valt hy in den haat der Majestraaten. 57. 58. Wordt gewaar dat een valsche getuighenis teeghens hem gegeeven is. Hy zoekt heul aan de Landtvooghdes, en bewyst de valsheidt. 58. 59. Wordt voor Scheepenen van Amsterdam gedaaght, van Meester Henrik. Geraakt in groote moeite, en wordt gevangen, gepynight, gegeesselt. Verliest zyn goedt, gezondtheit, en zinnen. 61. 62.

Willem Bardes, Rechtsgeleerde, des Schouts zoon, schryft aan Sonoy. 577. Wordt t'Amsterdam tot Burgermeester verkooren. 579. Stelt zich teegens 't oprechten eener kaamer van geldtmiddelen. 1070. 1071. Zyn verrichtingh. in Vrieslandt. 1153. Wordt van Leicester aan de Staaten gezonden. 1180.

Willem Luidewyk, Graaf van Nassau, bemaghtight het Huis te Weel: maar moet van Blyenbeek wyken. 690. Voor Koeverde gequetst. 715. Wordt Onderstadthouder oover Vrieslandt. 885. Gebruikt groote bescheidenheit en geduldt aan 't slyten der misverstanden in Vrieslandt. 910. Wort Stadthouder oover dat gewest. 950. Wint de sterkten te Slykenburgh en Oldemarkt. 1009. Heeft een aanslagh op Grooninge. 1012. Welke mislukt. 1013. Ontfangt lastbrief van Leicester. 1045. Weigert zeeker verdrag met Verdugo te maaken; en stelt goede orde in Vrieslandt. 1059. 1060. 1179. Antwoordt op der Volmachten verzoek. 1146. Zendt Verdugoos brief aan Leicester; en beantwoordt hem. 1168. Heeft weêr een aanslagh op Grooninge. 1179. 1180. Bekomt brieven, geschreeven om Leicesters party in Vrieslandt te styven. 1188.

Willem Janszoon van Hooren, en Korneelis Leenhouder, Hopluiden van der Staaten oorloghsscheepen, gezocht te bekooren door Bernardin de Mendoza, Spaanschen gezant in Engelandt. 777. Gelaaten zich te luisteren. 778. Trompen hem, zoo nu zoo dan eenigh geldt af, by voorweeten en orde des Prinsen van Oranje. 778.

Willem Janszoon van Hooren laat zyn zoonken ten onderpande aan Bernardin de Mendoza, Spaanschen gezant in Engelandt. 778.

Willem van Nassau. Zoekt Prins Willem van Oranje.

Willem Martini, Griffier der stadt Antwerpen, is meedewustig van een aanslagh op de stadt. 406. Hadt de voorneemlykste aanleggers en Kryshoofden onder zyn dak, die hy ten tyde der huissoeking verberght. 406. Neemt, neevens Hofweegen en Ruikhaaver, een quaadt voorneemen teegens Marten Neyen, dat gestaakt wordt. 406. Syn naaberouw. 407. Helpt Neyen in een bakkers huis. 407. Wordt door een gevangen gemeldt, daarnaa op de Burgh gebraght en ondervraaght. 407. 408. Zyn ontkenning. 408. Men laat hem, onder eedt van zwygen, naar huis gaan. 409. Zyn bedryf om de Burgh van Antwerpen voor de Staaten te verzeekeren. 524. 525. Hy, en Aldegonde, by den Prins van Oranje te Delft ontbooden, om te beraadtslaaghen oover de bescherming van Antwerpen. 911.

Willem Stanley. Ziet Stanley.

Willem van Blois, gezeit Treslong. Zoekt Treslong.

Willem Veuzel, Deeken van Sant Pieters Kappittel t'Uitrecht naar Spanje gezonden. 215.

Willoughby en de Baxen slaan een sterk geleide

van de Spaanschen. 1065.

Wisseling der gevangenen van Haarlem. 338.

Woerde gaat oover aan 's Prinsen zyde. 267. Wordt beleeghert. 436. Wordt ververscht. 449. Wordt verlost van 't beleg. 455. Heeft moeite met de Luiterschen. 696. 789.

Wolter Hegeman, Hopman. 385.

Wolven nestelen in de huizen, en verslinden by Gent ontrent hondert menschen. 1159.

Wonderbaare verlossing der Noordthollandtsche scheepen uit het ys. 291. Van Leyde door 't waater. 391. 396.

Wonderbaare scheut. 720.

Wondre gunste der Hollandsche gemeente ten Prinse. 527.

Worst Ammiraal van Vlissinge. 239.

Wouter Verhee. 831.

Wreedtheit des Hartooghen van Alva. 145. 343.

Wreedtheit baardt wilde Geuzen. 170.

Wreedtheit van eenen wondtheeler genaamt Meester Adriaan, en van zommighe andren, in Zeelandt. 239.

Wreedtheeden der Spanjaarden gepleeght tot Rotterdam. 232. Tot Mechelen. 277. Tot Zutven. 284. 285. Tot Naarde, 289. Aan een jongen van zestien jaaren. 375.

Wreedtheit van Lumey gepleeght aan de geestelyken van Gorkum. 254. Der Nassauwschen tot Roermonde. 270. Tot Audenaarde. 273. Van Lumey aan Pater Cornelius Musius. 292.

Wreedtheeden van beleggers en beleegherden van Haarlem. 301. Oover d'opgegeevenen aldaar. 324.

Wreedtheit van een Zeeuwsch matroos. 385.

Wreedtheit van Sonoy gepleeght aan eenige gevangenen, om een gewaant verraadt t'ontdekken. 423. 424-427.

Wreedtheit der Spanjaarden gepleeght tot Oudewater. 434. Tot Bommenee. 442. Tot Maastricht. 464. Tot Antwerpen. 472. 473. 474.

Wreedtheit gepleeght tot Gent teeghens Hessels en Visch. 605.

Wreedtheit der Spanjaarden gepleeght tot Maastricht. 642.

Wreedtheeden gepleeght uit toorn oover Chimais handel. 899.

Wybe van Goutum raakt, met schoone woorden op 't blokhuis van Leeuwaarde. Doch laat'er zich af koopen. 532.

Wybout Ripperda. Ziet Ripperda.

Wynbergens gepreezen. 1150.

Wyngaarde en Kaazenbroodt, Raatsheeren, waarschuwen Oldenbarneveldt. 1195.

Wynoxberghen verbernt van de Fransoizen. 13.

YPere beleeghert van Parma. 879. Gaat oover aan Parma. 896.

Yselstein, Ooverste aan der Staaten zyde, quyt zich vroomelyk. 1006.

ZAameling van penningen, onder d'Onroomsgezinden. 210.

Zaayeryen oft Seminaria, van Roomsgezinde Leeraars opgerecht tot Looven en Douay. 760.

Zeegel der Algemeene Staaten, een bondel pylen. 741.

Zeeroof by de Bondtgenooten gepleeght, en thans geboet. 351.

Zeestormen. 834.

Zeeuwsche koenheit en geluk. 307.

Zeeuwsche Geuzen leggen vergeefs op Tertoole toe. 315. Worden door Mondragon geslaagen. 315. Leggen op de Antwerpsche vloote toe. 369. Die wordt schendigh gétroffen. 370.

Zeeuwsche toght in Vlaanderlandt. 382.

Zeeuwen koomen oover om 't ontzet van Leyde te vorderen. 383.

Zeeuwsche gezanten maaken meede zwaarigheit in 't zweeren aan Anjou. 809.

Zeeuwsche gedenkpenning. 1032.

Zeeuwsch regement wort aan den Graave van Zolms gegeeven. 1141.

Zeldtzaame visschen in Hollandt gevangen. 119.

Zinnebeelden. 37. 38. 42. 78. 223. 624. 632. 633. 765. 1031. 1032. 1090. 1118.

Zont geslooten. 1159.

Zoomer, Baljuw te Middelburgh, beschuldight Treslong zwaarlyk, en doet een scherpen eisch. 993. Laat zyn geheimschryver pynigen: en ontneemt zyn huisvrouw een somme gelts, welke hy weedergeen moet. 994. Wordt van Treslong gedaaght. 995.

Zuilen, Groovestein, en Rengers, Eedelen t'Uitrecht, willen de voorrechten helpen verdaadigen: de Heer van Braakel weighert zyn naader gevoelen aan hen te verklaaren; waar uit zwaare twist ryst tussen Zuidtoordt en Moersbergen. 1201.

Zuilen, Thin en Dreunen, worden t'Uitrecht uitgezeit; en van de Staaten van Hollandt begunstight. 1078.

Zutven oovervallen. 284 Ooverrompelt van Taxis, door verraadt en quaade wacht. 881. Wordt door de bezetting mishandelt, en krygt eenen vergifnisbrief. 984.

Zwaar geschil tusschen de Bondtgenooten en Engelandt. 452. 'T zelve besleght. 452.

Zwaare twist in Vrieslandt. 870. Bygeleit. 871.

Zwartesluis van de Kooningschen aangetast. 724.

Zwartsenburgh, Ooverste binnen Maastrichts, weert zich dapperlyk. 637. Wordt verslaagen. 642.

Zwol in oproer, en wordt verzeekert. 693.