De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 3

Derde deel

Regelnummers proza verbergen

[p. 682]

1264 Aan den zelven Rentm^r (zie 1260).

1Mijn' Heere,

2Voor de communicatie, mij aangebooden bij U. Eed. schrijven van² 3 den 14^en deezer, bedank ik U. Eed. hooghlijk, zonder nochtans 4 geneeghen te zijn omme mij, met zaaken van 't beroep uwer Eed.⁴ 5 (naardien de zelve eenen substitujt in mijnen quartiere heeft) vorder⁵ 6 te bemoeijen, dan dat ik, wanneer mij ijets voorkomt, dat d'Es-⁶7pargne aangaat, U. Eed. volghends mijne instructie des zal ver-8wittighen, ende vermaan daaraf in mijne reekeningen maaken; 't⁸ 9 en waare dat de dienst van de Graaflijkheit ofte van U. Eed. ijets 10 meer van mij quaame te vereischen. Belangende den schout van 11 Naarde: die ontkent wel expresselijk d'ontughtighe ende irreve-¹¹12rentste woorden, verhaalt in den brief van Gerrit van der Zoest, oijt¹² 13 gesprooken, jaa gedacht te hebben: maar niet, dat hij, geirriteert 14 door calumnieus en spijtigh spreeken van den zelven Van der Zoest,¹⁴ 15 wiens Commissie hij niet gezien had, tot eenighe haastighe woorden¹⁵ 16 is vervoert, zich hoedende nochtans van ijet te zeggen dat teeghens 17 de waarheit streed. Indien nu van der Zoest het contrarie weet te 18 bewijzen, ende U. Eed. goedtvindt klachte daaroover te doen: 19 mijn' meening is geenszins den voorzeiden schout (hoewel hij mij, 20 door eenighen der notabelste regenten van Naarde, als de bequaam-21ste persoon hunner steede tot dat ampt, is aangepreezen) in zijn²¹ 22 ongelijk te verdaadighen: maar veel meer te betoonen, dat ik ben²² 23 ende blijf, met eerbiedighe groetenis,

24Mijn' Heere,

25U. Eed.

26Dienstw^e dienaar,

27P.C. Hóóft.

26T'Amsterdam, den 18^en

27Apr. 1645.

G. Pauw, de rentmeester van de Espargne, heeft Hooft een mededeling gestuurd waaruit mogelijk enige wrevel over de in 1260 besproken controverse tussen de schout van Naarden en de onderschout van 's-Graveland, en het door Hooft ingenomen standpunt, blijkt.

2 communicatie: mededeling.

4 genegenheid: lust uit sympathie en bereidwilligheid, en geneigdheid: lust uit innerlijke drang, werden in de 17^e eeuw niet altijd onderscheiden (WNT geneigd 1514 Syn.). Hooft gebruikt hier geneeghen ‘verkeerd’, want hij wil waarlijk niet zeggen ‘maar ik bedank ervoor, mij in uw ambtszaken te mengen’. De communicatie ontlokt hem juist de verklaring, dat hij er niet over denkt, zich, meer dan zijn plicht meebrengt, met Pauw's ambtszaken te bemoeien. Iets van dien aard schijnt door de ‘aangeboden communicatie’ (vandaar soms dit overofficiële woord?) te worden gesuggereerd; beroep: ambtsplicht.

5 naardien enz.: ook niet omdat hij beter van lokale zaken op de hoogte is dan Pauw in Den Haag kan zijn, want die heeft daar zijn substituut ter plaatse voor.
vorder te bemoeijen met: meer te mengen in.

6 wanneer mij ijets voorkomt: als ik iets onder de ogen krijg.

8 vermaan daaraf: melding daarvan.

11 die (demonstr.).
expresselijk: uitdrukkelijk; ontughtighe: onbeheerste; irreverentste: zeer oneerbiedige.

12 verhaalt: genoemd, aangehaald.

14 calumnieus: lasterlijk; spijtigh: honend.

15 Commissie: hiervan is al in 1260 sprake: het document had intussen zowel gevraagd als getoond kunnen zijn!

21 in zijn ongelijk verdaadighen: verdedigen hoewel hij ongelijk heeft, of: in dat opzicht waarin hij ongelijk heeft (vgl. de vijand aanvallen in zijn voordeel: hem daar aanvallen waar hij sterk is terwille van het beslissende gevolg van zo'n overwinning).

22 veel meer: veeleer; betoonen: tonen, bewijzen.

Minuut. UBA II C 11.619.