De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 2

Tweede deel

Regelnummers proza verbergen

[p. 168]

441 A Monsieur, Mons^r Joost Baek, bij 't oudemannenhujs, in N^o 3. tot Amsterdam.

(Baak: Muyden 11 maj 1631 beantw 12 ditto)

Loont.

1 Mons^r mon frere,

2 Op woonsdagh ende donderdagh heb ick eenen keer door Amster-² 3 dam op Haerlem gedaen, maer geenen tijdt gehadt de vrienden te 4 verzoeken: ujtgezeit Huigh Jansz. van Craeijestein, die van hujs⁴ 5 was; zulx niet weeten konde wat vande weduwe van C.C. Crujs⁵ 6 te verwachten stae. Carel van der Wijen schrijft mij, ujt UE ver-⁶ 7 staen te hebben, datter eenigh gelt van bankeroetiers is om in te⁷ 8 komen. Hij had vergeeten van wien. Ick denke van Breeman. U E⁸ 9 zoude hem gevraeght hebben nae d'obligatie. Die kan ick quaelijk 10 verschaffen, zonder daer te komen, ende heb gemeent dat het 11 genoegh waere quitantie te leveren van 't geen ick ontvange; gelijk 12 in gelijken gevalle ben gewoon te doen, ende d'obligatien te be- 13 waeren, op hoope, oft schier oft morghen de lujden beter wierden¹³ 14 ende door perssing hunnes gewissen ten vollen moghten komen te 15 betalen. UE gelieve vander Wijen, of mij eerstdaeghs te ver- 16 stendighen, ofter d'obligatie in aller maniere wezen moet, oft mij¹⁶ 17 bescheidelijk de somme te doen weten van 't geen t' ontfangen¹⁷ 18 staet, op dat ick quitantie overzende. Claes de Metselaer maekt 'er¹⁸ 19 niet af. Hij blijft in gebreke van overte komen, niettegenstaende 20 zijn woordt, ende twee brieven sedert geschreven. De derde gaet 21 heden echter af, met dreighement van eenen anderen aen 't werk te²¹ 22 zetten, zoo hij binnen overmorghen geen vlijt en bewijst. Kon UE 23 hem eens ernstigh aenmaenen, 't waer geschaepen dienst te doen.²³ 24 Want de rek^e der timmeraedje is hooghtijdt opgenomen ende te²⁴ 25 Hove gezonden.

26 Op gister was hier zeker Heer van de regeringe die mij d'ooren 27 zeer wijt maekte met een' bedenklijke tijdinge. Te weeten, dat de 28 Spanjaert met Engelandt in handel staet om schepen van daer, die²⁸ 29 hem zijne koomanschappen ujt Brasil op zee geleiden ende over-²⁹ 30 veilighen zouden. Dit waer wel een appel van tweedraght tussen 31 ons ende de Engelschen geworpen, ende lichtlijk om op open³¹ 32 oorlogh ujt te vallen. Want dat volk is zoet op het bujten, ende 't³²

2 eenen keer...gedaen: een reis over Amsterdam naar Haarlem gedaan.

4 Huigh Jansz. van Craeijestein 1572-1638: neef van Hooft van moederszijde; koopman; regent Aalmoezeniersweeshuis 1613.

5 de wed. van C.C. Crujs, vgl. 451.

6 verstaen: vernomen.

7 is om in te komen: op het punt staat binnen te komen.

8 Breeman, vgl. 437; obligatie: schuldbrief.

13 schier oft morghen: de een of andere dag; beter: meer solvabel.

16 in aller maniere: per se.

17 bescheidelijk: nauwkeurig.

18 maekt 'er niet af: doet er niets aan.

21 echter: nu weer.

23 't waer...doen: het zou stellig zeer nuttig zijn.

24 Want...gezonden: Want het is hoog tijd, dat (...) wordt (prolepsis).

28 handel: onderhandeling.

29 geleiden ende overveilighen: convoyeren en veilig overbrengen.

31 geworpen: beeld ontleend aan het verhaal van de bruiloft van Peleus en Thetys, waar Eris de gouden twistappel tussen de gasten wierp.

32 bujten: buit maken.

[p. 169]

33 zoude bijnae al wit wezen, wat zij in zee zaeghen. Men voeght 'er³³ 34 bij, dat reeds veele Cadets oft Jonkers ujt Engelandt zich nae 35 Vlaenderen begeven, om de fortuin vande Duinkerkers te ver-³⁵ 36 zoeken, ende de hunne te maeken. UE inzicht ende kundschap op³⁶ 37 dit stuk verstond ick gaerne, mitsgaders watter goeds ujt Duitslant³⁷ 38 komt: voorneemelijk oft d'Evangelische Vorsten zich beraeden³⁸ 39 hebben, deghelijk met den Koning van Sweeden aen te spannen. 40 'T welk verwachtende, blijve,

41 Mons^r mon frere,

42 U E

43 Gansdienstw^e broeder

44 P C Hóóft.

43 Van den Ht Mujden,

44 11 Maj. 1631.

Verbouwing: Claes van Delft opnieuw in gebreke. - Verontrusting over het bericht dat Spanje met Engeland onderhandelt over het convoyeren van retourvloten, wat licht tot oorlog tussen Engeland en de Republiek kan leiden enz. - De positie van Gustaaf Adolf in Duitsland.

33 wit: doel, ‘prijs’.

35 verzoeken: beproeven.

36 kundschap: inlichtingen.

37 verstond: vernam; watter goeds komt: het goede (nieuws) dat er komt.

38 zich beraeden: dit slaat op het Leipziger Convent, dat het bewuste besluit niet nam en daarmede het lot van Maagdenburg bezegelde; dit was intussen op 10 mei al door Tilly bestormd, maar Hooft kreeg die tijding pas tussen 24 en 27 mei, vgl. 448.

Origineel. UBA II C 13.143.