De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 1

Eerste deel

Regelnummers proza verbergen

[p. 742]

324 A Mons^r Monsieur Joost Baek, bij 't oudemannenhujs, in N^o 3. tot Amsterdam.

Lóónt.

1 Mons^r et frere,

2 Om eenighsins te betaelen 't geen ick ten achteren 3 ben door 't ontfangen van de zakken met tijdinge 4 van maendagh lestleden, mitsgaeders de bezonder-⁴ 5 heden van den staet der Veeluwe mij op gisteren⁵ 6 verwittight, zend ick hier nevens een breeder⁶ 7 nieuwmaer ujt Parnas, als ojt gedaen heb voor 8 dezen. Echter bekenne UE veel schuldigh te 9 blijven voor den eenen ende anderen brief, die alhoe- 10 wel ter vlucht, met goede klaerheit ende wel beschej-¹⁰ 11 delijk zijn ingestelt. 'T verschil dat UE zoekt te¹¹ 12 weeten tussen voorneemst en vernaemst, kont¹² 13 bezeffen, wanneer UE die woorden, dewelke 14 nu staen in de hooghsten stant, stelt in den laeghsten¹⁴ 15 ende zegt: een voorneemen ende vernaemt man, bij gelij- 16 kenis. Want alhoewel gemeenlijk, 't geen voor- 17 neemen is ook vernaemt is; nochtans kan 't eerste 18 dat in Latijn principael heet, bestaen zonder 't 19 laeste, dat in die tael genoemt wort fameus oft 20 celebris. Hier is dezen morghen vroegh gekoomen 21 een vendel van 150 hoofden: te middagh 6 stukken 22 metalen geschuts met hun behoefte: wat laeter 23 de HH. de Rijke ende Hudden, dewelke met de HH. ge-²³ 24 maghtighden van Ujtrecht hadden geraedslaeght. 25 Dat Landschap maekt groote swarigheit, ende spreekt²⁵ 26 van afbranden van vruchten over 't platte landt²⁶ 27 ende sterkmaken vande stroom der Vecht. Van alle²⁷ 28 andere tijdingen heeft UE daer beter kundschap²⁸ 29 waer van aenpaert te genieten van tijdt tot tijdt, mij²⁹ 30 groote gunst zijn zal, ende te meer verplichten door 31 dien de kortheit van mijnen tijdt mij middel ont- 32 zeit om zulx anders dan met dank t' erkennen. 'Twelk³² 33 altijts doen wil ende bij geleghenheit beter. God gunne 't

4 maendagh lestleden: 23 juli.

5 den staet der Veeluwe: als diversie om Frederik Hendrik tot het opbreken van het beleg van Den Bosch te nopen viel graaf Hendrik van den Berg 23 juli de Veluwe binnen met Spaanse en keizerlijke troepen.

6 een breeder (uitvoeriger) nieuwmaer ujt Parnas: de eerste van het eerste honderdtal (Hg.T. 6, 423) blijkens een verwijzing in 326.

10 ter vlucht: in haast; beschejdelijk: duidelijk.

11 ingestelt: gesteld.

12 kont bezeffen: kunt ge begrijpen.

14 hooghsten stant: superlativus.

23 de Rijke: Simon de Rijck, 1565-1652, schepen 1627, raad sedert 1628, bewindhebber O.I.C., zoon van de watergeus Jacob Simonsz. de Rijcke en Hooft's achternicht Marg. Claesdr. Hooft; Hudden: Hendrick Hudde, 1591-1637, raad sedert 1618.

25 Landschap: gewest; maekt groote swarigheit: ziet de zaken donker in.

26 afbranden ... landt: als defensieve maatregel; vruchten: gewassen.

27 sterkmaken: van verdedigingswerken voorzien.

28 daer: te Amsterdam; kundschap: bericht, inlichtingen.

29 aenpaert: aandeel.

32 ontzeit: weigert; anders ... dank: met een vertaling uit Boccalini.
S^r Bartholottj den jongen: Guilielmo, vgl. 294.

[p. 743]

34 ⁺ ende hebbe UE met alle de zijne in zijne hailighe hoede.

35 Vanden Hujze

36 te Mujden, den

37 27^en Julij 1629.

37 UE gansdienstw^e broeder

38 P C Hóóft.

Hooft zendt een Nieuwmare uit Parnas en bedankt voor twee zendingen met nieuws over de inval van graaf Hendrik van den Berg op de Veluwe. Hij beantwoordt een taalkundige vraag en doet verslag van de eerste verdedigingsmaatregelen.

+ Hierinne gaet een Fransche tijdinge mij door S^r Bartholottj den jongen toegezonden, bid UE nae 't lezen, die zijner E te behandighen nevens mijne dankzegginge ende gebiedenis.

Origineel. UBA II C 13.175.
T. het leesteken na ‘zal’, r. 30, niet stellig gelezen.