Logo DBNL
De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 1 (1976)

De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 1

(1976)–P.C. Hooft–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Eerste deel


Vorige Volgende

183 Aen den Heer Adriaen van Blijenburgh, Rentmr van Alblasserwaerdt Raeder der Stadt Dordrecht,

1 Mijn Heer,

2 UE behendighe aenminnigheidt ende aenminnighe behendigheidt,2 3 die sich met danck weet door te redden daer andere met ondanck in 4 souden blijven steecken, heeft de gemoeden der burgerije mijns 5 Vaderlandts soo betoovert dat onnodigh was hunne gunst te ver-5 6 wecken door sulck slagh van treecken als de Meereminnen dien6 7 Lidsaert aenlockten singende7

8 Huc ades O ingens Grajorum Gloria Ulisses.8

9 Welcke aerdigheden haer, nae Socrates meening, Pericles afleerde9 10 om 't volck van Athenen te beleesen. Ach hoe wel weet UE de har- 11 ten op hun swackste te bestormen, quando etiam sapientibus cupido11 12 gloriae novissima exuitur. Ick soude den welgedachten Heeren UE12 13 lieffelijcke lofdeuntjes hebben laeten hooren, en waer mij UE schrij-13 14 ven niet behandight in 't gaen nae de veerschujt van Amsterdam her-14 15 waerts. 'T selve is inden weghe geweest om UE den schijnheiligh te15 16 seinden: doch alleen niet. Want die hem voorts soude doen rijmen, 17 heeft hem noch. Oock is hij soo onleesbaer van letter als van hart.17 18 Doch soo UE dit vergeeten is ende niet liever heeft te toeven tot 19 dat de rijm in druck komt, ick sal hem bij d'eerste geleghenheit 20 voortsvaerdighen om gecensureert te worden: een ding dat sijns20 21 gelijcken duncken soude non tam iniquum quam novum. Die luj-21 22 den sijn gewoon 't seggen alleen te hebben ende hun oordeel over 23 andere te vellen. St. Pieter heeft sick niet alleen laeten voorbij seilen23 24 oft hij stil stondt maer men vint 'er die hun meester over 't hooft24 25 leeren ende bequaemer reghel van geestelijck recht bedacht hebben25 26 als dese: Oordeelt niet op dat ghij niet geoordeelt en wordt.

27 - Dedit haec contagio Labem27

28 Et dabit in plures.

29 Des gaet men 'er meê door: eerst hoonen; nae, oft niet, hooren.29 30 Doch weet ick niet wat moejlijcker valt, ongehoort verwesen te 31 werden, oft gehoort ende niet geacht. Aen mij die hun nojt in hun31 32 vaerwaeter was, hebbense mede hunnen aert moeten toonen; ende32

33 hóópen waeters vuil gemaekt om mij te versteken van 't recht van33 34 den schout tot Weesp te stellen: ende zijn tot hun vermeten geco-34 35 men, over Amsterdam, over al, dat mij handt boven 't hooft hield.35 36 Wacht UE voor 't geselschap dat de godsdienst in den mondt be- 37 storven is. Selden salse daer in 't hart leven. Ick verstae 't met den37 38 geenen die geen behaeghen had inde krijters, die men hun aelmoes-38 39 sen aen 't trompetten, bidden op de straethoecken, vasten aen 't 40 voorhooft siet. Soo UE van die gesintheidt is, ick heb 'er niet tegen40 41 datse mij in den ban doe zonder sorgh. Maer al laetmen de schijn-41 42 heilighen met mij ende mijns gelijck omspringen als de kat met den42 43 mujs, men sal hun, hoop ick, daerom de kaes (denckt het klem der43 44 regeringe) niet bevelen. Ick houde den hujsheer te wijs ende dat44 45 daer voor gebeden is. Soo niet ick bid daer seriò voor ende dat45

46 God UE

47 Mijn Heer,

48 met alle de haere in voorspoedt behoede ende in haer jonste

 

49 UE

50 Ganschdienstwillighen vriendt

51 P C Hóóft

 

52 Iterum de mittendo ad te Hypocrita mones. Ego verò omnes id 53 genus homines, nisi per sapientiores stet, facescere juberem. Tu 54 autem accesis? Nec quantos concire tumultus vel unico Hypocritae 55 promtum sit, cogitas? Cave quaeso ne parto a te nostra in civitate 56 nomini, malè consulat. Non obsequi tamen nequeo, si vobis ita 57 visum fuerit: praesertim cum mihi videar animum egregij juvenis57 58 affinis tui aliquà ex parte conciliaturus. Cui, soceroque tuo viro 59 amplissimo commendatum me magnoperè cupio. Vale. Mudae in 60 arce x kalend. Majas. ciillustratie iillustratie <c> xxij.

61 Hanc ego quasi haereseos ream condemno, puniendamque more61 62 majorum censeo. Nec gratiae locus sit. atque iterum vale.

vertaling

 

Voor de tweede maal dringt ge erop aan, u den Schijnheijlig te zenden. Ik voor mij, als dit niet van wijzer mannen afhing, zou al dat soort mensen zich hebben laten wegpakken. Gij echter vraagt hem in huis? En bedenkt ge dan niet, hoe grote opschudding teweeg te brengen zelfs voor één Schijnheijlig al een gemakkelijke zaak is? Wees toch alstublieft op uw hoede, dat hij niet voor den naam door u in onzen staat verworven maar slecht zorgdraagt. Niet gehoorzamen echter kan ik niet, als gij het zo besloten hebt; te meer, daar ik meen, dat ik het gemoed van den uitstekenden jongen man, die in uw familie is ingetrouwd, in enig opzicht voor mij kan winnen. Aan hem en uw schoonvader, dien doorluchtigen man, zie ik zeer gaarne mij aanbevolen. Vaarwel. Te Muiden, op het Slot. 22 april 1622.

Dezen brief veroordeel ik als ene die schuldig is aan ketterij, en ik ben ervoor haar te straffen, naar het gebruik der vaderen. Laat er geen plaats zijn voor genade. En nogmaals vaarwel.

 

Adriaen van Blijenburgh, 1589-1630, rentmeester van de Alblasserwaard sedert 1623, schepen van Dordrecht sedert 1624, schout aldaar sedert 1626, uit een geslacht van geletterde regenten, meermalen ambassadeur, liefhebber en waarschijnlijk1 beoefenaar der letteren. Hij heeft Hooft ‘lofdeuntjes’ voor enige Amsterdammers gestuurd en vraagt zijn Schijnheiligh te leen. Hooft antwoordt dat hij de eerste juist te laat heeft ontvangen om aan Van Blijenburgh's verzoek te voldoen; het handschrift van de Schijnheiligh berust bij de berijmer, Hooft zal het desgewenst zo spoedig mogelijk sturen. De naam van het stuk toepassende op zijn politieke tegenstanders, de geestdrijvers onder de predikanten, uit hij zich bitter over de van hen ondervonden tegenwerking. In een latijns naschrift zet hij de vergelijking voort, hij verzoekt Van Blijenburgh, te zorgen dat het handschrift bij de terugzending niet in verkeerde handen komt en deze brief te verbranden.


Vorige Volgende

Over het gehele werk

auteurs