Logo DBNL
Geeraerdt van Velsen. Baeto, of oorsprong der Hollanderen (2005)

Geeraerdt van Velsen. Baeto, of oorsprong der Hollanderen

(2005)–P.C. Hooft–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende


illustratie

Geeraerdt van Velsen
Treurspel

Inhoud

1Nadat Floris de Vijfde, grave van Holland, de gemeente lang gekweekt1 2hebbende om den adel te onderdrukken, de ongelijken en wederwaardig-23heden denzelve toegedreven opgehoopt had met het verkrachten van de3 4huisvrouw des heers van Velsen, zo is de hatelijkheid van dit stuk waarge-45nomen van de voornaamsten van den ouwling verbitterde ridderschap5 6voor een gelegenheid om de gemoeden van het volk van den vorste af te6 7keren, en onder enen naam haar aller leed te wreken.7

8Daarover Geeraerdt van Velsen man, Harman van Woerden vader, 9Gijsbert van Aemstel neef van de onteerde vrouwe, met verscheiden an-910deren der voortreffelijksten des lands, in heimelijk verbond getreden 11zijnde, niet zonder haren raad met uitheemse en gebuurvorsten te menge-1112len, hebben den grave onder deksel van ten vederspele te varen, buiten12 13Utrecht, in de lage der gewapenden gevoerd en gevangen, eerst op 't Huis13 14te Kronenburg, voorts in de nacht naar 't Huis te Muiden. Aldaar is de14 15vrouwe van Velsen, zonder van den aanslag te weten, haar man verbei-1516dende. En terwijl dit werk uitgevoerd wordt, rijst de Twist uit de hel en16 17hitst zijn trawanten Geweld en Bedrog aan ten bederve des lands.17

18De gevangen grave wordt te Muiden op het slot gebracht en, na veel18 19scheldens, in ijzers geslagen. Waarop Eendracht met hare gezellinnen 20Trouw en Onnozelheid den aardbodem verlatende, ten hemel, wel ont-2021vangen, innevaren.

22De heren van Velsen en Woerden ontdekken den heer van Aemstel22 23't verborgen des aanslags, en hun mening van den grave naar Engeland in23 24's konings handen te brengen. Waarvan hij een afkeer hebbende, en drij-2425vende dat de zaak bij de Staten, 's lands opperste, behoort afgehandeld te25 26worden zonder met uitheems gezag de vrijheid te verzeren, scheidt twistig26 27van hen om elk te ruste te gaan op nader beraad. Ondertussen de schild-2728knaap des heers van Velsen, door last zijns meesters, vraagt enen tove-2829naar naar den uitgang des aanslags en krijgt onzeker antwoord.29

30De geest des broeders van Geeraerdt van Velsen verschijnt den grave 31in zijn slaap, hem verwijtende de onschuldige dood die hij geleden heeft,31 32onthalsd door zijn bevel. Waarover de grave, geslagen in zijn gemoed, aan32 33Velsen zijnen zoen en vergiffenis verzoekt, zonder verwerven. Ondertus-3334sen daagt het en openbaart haar de gemeente in wapenen als om 't slot te34 35beleggen. 't Welk de verzworenen raadt af te trekken met den gevangen.35

36Maar tot bij Muiderberg getogen en aldaar van een lage Naarders36 37besprongen zijnde, en door zulks genoodzaakt den grave te verlaten,37 38wordt dezelve, nadat hij van Geeraerdt van Velsen dodelijk gekwetst was,38 39uit een sloot getrokken, en op 't hoge gebracht, alwaar hij zijnen geest39

40geeft. 't Welk de vrouwe van Velsen geboodschapt, in zware bekomme-4041ring brengt en van gelijken hare staatdochteren. Dewelken, na veel droef-4142lijk klagen in slape gevallen, de Stroomgod van de Vecht zien verschijnen,42 43die lerende dat deze zwarigheden den weg banen tot den wasdom van43 44Amsterdam, haar tegenwoordige tegenspoed vertroost met verhaal der44 45toekomende voorspoedigheden van die stad en staat des gemenen vader-46lands.

47Het treurspel begint van den avond na 't vangen des graafs en eindigt 48in den morgen daaraan met zijn dood en beklag daarop volgend.48

49Het toneel is op en om het Huis te Muiden.


Vorige Volgende

Over het gehele werk

organisaties


Over dit hoofdstuk/artikel

titels


auteurs