De aarde

verantwoording

gebruikt exemplaar

exemplaar universiteitsbibliotheek Tilburg, signatuur: CBC TFK A 6472

 

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van De aarde. Merkwaardigheden van de vaste oppervlakte des aardbols van W.A. Holterman uit 1861.

 

redactionele ingrepen

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina (p. II) is niet opgenomen in de lopende tekst.

 

[pagina I]

DE AARDE.

 

MERK WAARDIGHEDEN

 

van de vaste oppervlakte des

 

AARDBOLS;

 

onderhoudend en bevattelijk verhaald, en tot een Leesboek voor de Lagere Scholen ingerigt,

 

door

 

W.A. HOLTERMAN.

 

te ROTTERDAM, bij

N.J. VERHOEFF.

 

[pagina 78]

INHOUD

	HOOFDSTUK I.
	de oppervlakte der aarde.	bladz.
1e Les. -	Over de Oppervlakte der Aarde in het Algemeen.	1.
	HOOFDSTUK II.
	de bergen.
2e Les. -	Over de hoogten en laagten in het algemeen. - Wat men door Bergen verstaat. - Verhevenheid. - Steilte. - Hoogte. - Heuvel. - Lage bergen. - Middelhooge. - Alpen. - Reuzengebergte. - Piek. - Naald. - Bergvlakte of Plateau.	2.
3e Les. -	Gebergte. - Bergketen. - Hoofdketen, Bergrug, Juk of Kam. - Het Reuzengcbergte en de Sneeuwkoppen. - De Helling of Glooijing van eenen Berg. - Hoogvlakten of Bergvlakten. - De Kruin of Top en de Voet eens Bergs. - Dal of Vallei. - Bergengte. - Kloven of Afgronden. - Bergpassen. - Voorgebergte of Kaap.	4.
4e Les. -	Het beklimmen der Bergen.	6.
5e Les. -	Vervolg van het voorgaande. - Schoone Natuurtafereelen.	8.
6e Les. -	Togten van legers over de Alpen. - Hannibal. - De Cimbren en Teutonen. - Napoleon Buonaparte.	10.
7e Les. -	Het Alpengebergte met betrekking tot de verscheidenheid in de vruchtbaarheid van den grond en den warmtegraad. - Wat men de Sneeuwlinie noemt.	12.

 

 

[pagina 79]

	HOOFDSTUK III.
	de vulkanen.	bladz.
8e Les. -	Wat men door Vulkanen verstaat.	14.
9e Les. -	Over de kegelvormige gedaante der Vulkanen. - Ontstaan van den Monte Nuove of nieuwen berg. - Hoe de kegelvormige gedaante der Vulkanen verloren gaat.	16.
10e Les. -	Iets naders over den Krater der Vulkanen. - Merkwaardigheid in den Krater van den Vulkaan La Soufriere.	18.
11e Les. -	Over de uitbarstingen der Vulkanen. - De Lava.	20.
12e Les. -	Vreeselijke uitbarsting van den Vesuvius in het jaar 1794. - De omstreken der Vulkanen zijn soms zeer sterk bevolkt. - Over de oorzaak der uitbarstingen.	22.
13e Les. -	Verwoesting van Herculanum, Pompeji en Stabia. - Opgravingen er van.	24.
	HOOFDSTUK IV.
	gletschers en lawinen.
14e Les. -	Wat men verstaat door Sneeuwbanken. - Over het ontstaan der Gletschers.	27.
15e Les. -	Gedaante der Gletschers. - Het reizen op de Gletschers is gevaarlijk. - Merkwaardig voorbeeld van redding.	30.
16e Les. -	Nog iets over de gedaante van het ijs der Gletschers. - Nut van de Gletschers. - Ontstaan van beken en rivieren.	32.
17e Les. -	Wat men door Lawinen verstaat. - Verschillende benamingen aan de Lawinen gegeven.	35.
18e Les. -	Over Stuif-, Wind- en Slaglawinen.	37.
19e Les. -	Over het ontstaan der Lawinen. - Nut van de Lawinen.	39.
20e Les. -	Eenige voorbeelden van rampen door Lawinen veroorzaakt, en voorbeelden van redding.	40.
	Hoofdstuk V.
	holen, grotten of spelonken.
21e Les. -	Wat men door Grotten verstaat. - Verschillende soorten van Grotten.	42.

 

 

[pagina 80]

		bladz
22e Les. -	Wat men door Leksteen verstaat.	44.
23e Les. -	De Baumannsgrot in Hanover.	46.
24e Les. -	Vervolg.	48.
25e Les. -	Over Aardvallen en Bergstortingen.	50.
26e Les. -	Aardverschuivingen.	52.
	HOOFDSTUK VI.
	het vlakke land.
27e Les. -	Over de lage Gronden in het Algemeen.	54.
28e Les. -	Voordeelen eener zachte af helling van den Grond.	56.
29e Les. -	De Llano's in Amerika. - De Pampas.	57.
30e Les. -	De Savannes in Amerika. - De Steppen van Europa en Azië.	59.
31e Les. -	Togt van Alexander den Groote door de Woestijn Gedrosia.	62.
32e Les. -	De Sahara of groote woestijn in Afrika.	64.
33e Les. -	Vervolg.	66.
	HOOFDSTUK VII.
	over den boden der zee.
34e Les. -	Over den Zeebodem in het Algemeen. - Van zijne diepten en hoogten. - De vijf groote Zeeën of Oceanen. - Voorname onderdeelen.	69.
35e Les. -	Middellandsche Zeeën en andere verdiepingen van mindere uitgebreidheid. - Kusten of Zeekusten. - Stranden. - Vastland. - Eilanden.	70.
36e Les. -	Verschillende diepten der Zee. - Het meten der Diepten.	73.
37e Les. -	De verhevenheden van den Zeebodem. - Banken. - Duinen. - Reven. - Klippen.	75.