|
| |
| |
| |
[Deel V]
[Lantsloot ende die scone Sandrijn
Renout van Motalbaen]
JOHANN FRANZ WILLEMS
GEWIDMET.
| |
| |
| |
I. Lantsloot
Een spel van Lantsloot van Denemerken ende die scone Sandrijn.
Ay god here, hoe mach dat sijn
dat ic die scone Sandrijn
aldus int herte heb beseten,
ende mi so sere wort verweten
5[regelnummer]
van mijnre moeder alle daghe
dat ic mijn minne so neder draghe:
des hoor ic so menich spitich woort.
mer haer minne heeft so seer doorboort
mijn herte, dat icse niet ghelaten en can;
10[regelnummer]
ic moet haer spreken altoos an
als icse met oghen aenscouwe:
des so heeft mijn moeder groten rouwe.
ic wil wachten die joncfrou mijn,
want si es edel ende sijn,
15[regelnummer]
ende si sal hier comen saen
na dat si mi heeft doen verstaen,
daer so sal si comen schier,
dat weet ic wel, in desen boomgaert.
| |
| |
20[regelnummer]
Ay edel ridder van hogher aert,
god die alle dinc vermach
die moet u gheven goeden dach,
edel ridder van herten vri.
O scone maghet, god si u bi
25[regelnummer]
ende moet u ende mi bewaren
ende altoos van quaden sparen
sonderlinghe van niders tonghen,
als dat niet en wort ghesonghen
van ons beiden enich quaet.
30[regelnummer]
o Sandrijn, nu ghevet mi raet,
want mijn hert es mi temael ontstelt
ende van uwer minnen ghequelt,
dattet mi costen sal mijn lijf.
o Sandrijn wel scone wijf,
35[regelnummer]
en mach ic u niet gheweldich sijn,
het sal mi costen dat leven mijn
ende ewelic blijf ic verloren.
O edel ridder hooch gheboren,
dat en mach u nemmermeer gheschien.
40[regelnummer]
heer Lantsloot, al est dat ic u gaerne sie,
ic en ben niet uwes ghelike:
ghi sijt mi te hooch gheboren ende te rike
ende te neder ben ic te sijn uw wijf:
daer om so moetet sijn een blijf,
45[regelnummer]
ende ic en wil sijn gheens mans vriendinne,
al est dat ic u met herten minne.
al waerdi coninc ende crone spient,
so en mochtet so niet wesen verdient
dat ic tot enich man wil staen.
| |
| |
50[regelnummer]
O scone maghet wel ghedaen!
al dedi ooc die wille mijn,
weet uutvercoren Sandrijn,
ten bleef u onvergouwen niet,
want misselike dinghen sijn gheschiet,
55[regelnummer]
ghi moocht noch worden mijn vrouwe;
sijt mijns ghenadich ende ghetrouwe
ende comt met mi in dit casteel,
ic wil u gheven een juweel,
ic waen ghi nie des ghelijc en saecht:
60[regelnummer]
comt met mi, wel scone maecht.
Ay des danc ic god van den troon!
al woudet ghi mi gheven te loon
wel dusent merc van goude root,
hooch gheboren wel edel ghenoot,
65[regelnummer]
nochtans so woudic houden mijn eer.
Lantsloot hooch gheboren heer,
al en ben ic niet rijc van haven,
nochtan ben ic van groten maghen,
nochtan meen ic mi also te houden
70[regelnummer]
dat ic niet en sal worden ghescouden:
ic en wil niet wesen gheens mans vriendinne,
mer ic wil gaerne gherechte minne
draghen sonder dorper minne in dien.
O Sandrijn, bi der maghet Marien!
75[regelnummer]
dorperheit en legghe ic u niet te voren.
want daer en es gheen wijs gheboren
beneden onder des hemels troon
so rijc, so machtich noch so scoon
die mi verhoghen mach dan ghi.
| |
| |
laten in dit verdriet ende kermen
ende en sal u mijns niet ontsermen,
dat ic troost van u mocht ontfaen
ende ghi met mi wout spelen gaen
85[regelnummer]
hier neder in dat groene dal,
daer die voghelkijns maken ghescal
ende die bloemkijns staen int groen,
scone maghet, al sonder misdoen
ende ooc al sonder dorperheit?
90[regelnummer]
Lantsloot heer, tes dic gheseit:
bi licht te gheloven es menich bedroghen,
dats seker waer ende niet gheloghen.
want het es menichwers ghesien
van den menighen ende ooc gheschien,
95[regelnummer]
om dat si die mans te wel betrouwen,
dat hem namaels seer doet rouwen
als die dinghen waren gheschiet.
ic en weten opter eerden niet
die ic so verre betrouwen soude,
100[regelnummer]
ghinc ic met hem spelen in den woude,
hi soude doen met mi sijn gherief.
Daer toe so heb ic u te lief,
dat ic ontreinen soude uw lijf.
105[regelnummer]
wel scone maghet, al haddic die macht,
also en was ic nie bedacht,
dat ic u doen soude enich scande,
al haddic u binnen minen lande,
Sandrijn wel uutvercoren herte fier.
| |
| |
110[regelnummer]
Heer Lantsloot, wi sijn te langhe hier,
ons mochte iemant horen of sien.
die niders sijn altijt uut om te verspien
of si iemant te scande mochten bringhen.
een verrader hadde liever quaet te singhen
115[regelnummer]
dan goet, want het es sijn natuur.
wi willen scheiden tot deser uur,
dat hem niemant an ons en stoot.
hooch gheboren wel edel ghenoot,
god onse here moet u bewaren
120[regelnummer]
ende altoos in doochden sparen
werwaerts dat ghi u henen keert. -
Och lacy nu blijft mijn herte beseert
si en wil niet doen die wille mijn:
125[regelnummer]
des moet ic droeven alle mijn daghe.
want wat ic kerme of wat ic claghe,
si en wil niet met mi gaen int wout:
si mint haer eer voor enich gout,
dat hoor ic wel aen haer ghelaet.
130[regelnummer]
want si leit enen reinen staet
ende haer hert es so reael,
bi mijnre ridderscap ic wilde wael
dat si gheboren waer mijns ghelike,
al en waer si van haven niet so rike,
135[regelnummer]
ic soudese maken mijn wijf.
si heeft een so reinen lijf
ende haer hert es so vol eren,
si en wil haer tot mi niet keren:
des lijt mijn herte rouwe groot.
| |
| |
140[regelnummer]
O van Denemerken Lantsloot,
ic heb u wel horen vrijen.
het ghevet mi wonder boven maten,
dat ghi u aldus qualic gaet saten
ende legghet uw minne op Sandrijn:
145[regelnummer]
des heb ic rouwe int herte mijn,
dat ghi mint so neder een wijf.
Och moeder, si heeft so rein een lijf
ende haer herte es so pinoos
ende si es van live so gracioos,
150[regelnummer]
dat ic haer emmer minnen moet.
mijn hert dat bernt mi ende mijn bloet
als icse met oghen aenscouwe.
lieve moeder, lieve vrouwe,
ic moetse minnen wat mijns gheschiet.
155[regelnummer]
O Lantsloot, ic wil dat ghi u bat besiet
eer ghi u sout verhanghen an Sandrijn;
ic segghe bi der trouwen mijn
dat en sal nemmermeer gheburen,
al soudicse met minen tanden scuren.
160[regelnummer]
en denct ghi niet waen ghi sijt gheboren?
mijn lieve sone, mijn uutvercoren,
wilt doch minnen uwes ghelijc.
Ic en weet gheen wijf in kerstenrijc
die ic woude hebben voor Sandrijn.
165[regelnummer]
ic woude, si mocht mijn eighen sijn,
lieve moeder, met uwen danc.
| |
| |
al waer die werelt aen mi belanc,
so woudic wel dat si waer mijn wijf.
Tfy u der scanden, wel vuul cattijf
ende men so scone joncfrouwen vint
van hogher gheboorten ende ooc gheslachte.
Och lieve moeder, der minnen crachte
aensiet niet hooch gheboren noch rijc van goede,
175[regelnummer]
maer si soect ghelijcheit van moede,
die beide sijn van enen wesen.
ic hebbe dicwijl horen lesen,
dat elc minne soect haer ghelijc.
al es die een arm die ander rijc,
180[regelnummer]
die edel minne die doet haer werc.
gherechte minne en hout gheen merc
van rijcheit noch van hoocheit van maghen:
dat heb ic dicwijl horen saghen.
maer het comt al bi ghelijcheit
185[regelnummer]
dat die edel minne gheeft haesticheit;
si en aensiet gheen hooch gheboren.
Dats waer, soon, nu wilt mi horen.
het es dicwijl wel ghesien
dat men om die minne liet veel gheschien;
190[regelnummer]
maer dat waer al te grote scande,
want ghi die beste sijt van den lande,
dat ghi sout minnen so slechten wijf:
laet dese dinghen sijn een blijf.
maer wilt ghise hebben tot uwen wille,
195[regelnummer]
ic salse u doen hebben heimelic ende stille
| |
| |
op uw camer, heer ridder weert,
ende doeter dan mede dat ghi begheert,
maer een dinc moet ghi mi doen.
Vrou moeder bi sinte Simeoen,
200[regelnummer]
wat ghi begheert wil ic u loven,
op dat ic met der maecht mach hoven
op mijn camer ic ende si.
Heer Lantsloot kint, so loofdi mi
bi uw ridderscap ende op uw trouwe:
205[regelnummer]
als ghi met Sandrijn die joncfrouwe
hebt ghedaen al uw ghevoech,
so suldi segghen: ic heb u ghenoech,
Sandrijn, ic ben uwes sat
210[regelnummer]
als haddic enen baec ghegheten.
dit en suldi emmer niet vergheten,
ghi sult spreken dese woort
ende dan so suldi rechte voort
u omme keren alle den nacht
215[regelnummer]
ende slapen soet ende sacht
op uw camer ende swighen al stille.
Och lieve moeder, es dit uwen wille,
dat ic spreke dit dorper woort?
des ghelijc en heb ic nie ghehoort.
220[regelnummer]
wat mach u hier mede beholpen sijn,
dat ic dat soude tot Sandrijn
ende legghen dan voort als een hont,
al sonder spreken als een cattijf?
| |
| |
225[regelnummer]
wat soude dan peinsen dat reine wijf,
als ic die dorperheit begonste?
want ic draghe haer so vriendelike jonste:
dus soudet mijn herte te sere deren.
Lantsloot, dit es mijn begheren:
230[regelnummer]
suldise hebben in uw ghewelt,
dats dat ghi mi dit gheloven selt.
Vrou moeder, doetse mi comen dan.
ic lovet u bi sinte Johan,
ic sal doen dat ghi begheert,
235[regelnummer]
al esset dattet mijn herte deert. -
Die menich spreect, hi en menes niet:
al dier ghelijc es mi gheschiet,
want al spreke ic metten monde,
ic en sals niet menen metten gronde,
240[regelnummer]
want ic gan haer alle doocht
dus biddic gode den opperste voocht,
dat sijt qualic nemen en moet.
si es so edel ende so goet!
ende est dat sijt qualiken neemt
245[regelnummer]
ende haer herte van mi vervreemt,
so blijft mijn hert in pinen staen. -
Moeder, nu wil ic henen gaen
ende verbeiden op die camer mijn. -
Doe ghinc die moeder toter maghet
250[regelnummer]
ende sprac haer toe al onversaghet.
O Sandrijn, mijn uutvercoren,
ic bid u doch, wilt na mi horen
van dies ic u sal doen vermaen.
| |
| |
O edel vrouwe, dat si ghedaen.
255[regelnummer]
nu secht mi wats uw begheert?
O Sandrijn, dat mijnre herten deert
des moet ic u claghen minen noot.
hier es mijn lieve kint Lantsloot,
die es met groter siecten bevaen.
260[regelnummer]
ic en weet niet wat ic aen sal gaen,
want hi in drien daghen niet en at
noch mi niet een woort toe en sprac:
ic en weet niet wat hem mach sijn.
mer wout ghi tot hem gaen, lieve Sandrijn,
265[regelnummer]
ende besien of ghi hem troosten mocht,
dat ghi hem wat goelics teten brocht:
ic sie wel dat hi heeft int herte verdriet.
O edel vrouwe, wat ghi ghebiet
wort harde gaerne van mi ghedaen
270[regelnummer]
na dat ghi mi doet verstaen,
want mi waer leet mesquaem hem iet. -
Die hem in tiden wel besiet,
die mach in eren staende bliven.
Aldus so sal men een dinc bedriven
275[regelnummer]
om een te brenghen in dat stric.
wie soude dat bet ghedaen hebben dan ic?
en heb ic dat niet wel begaet,
dat icse int stric brenghe met losen raet?
ic meen dat icse wel sal scheiden:
280[regelnummer]
ic wilse gaen sluten onder hem beiden
in die camer alle den nacht;
| |
| |
si sal daer bliven wan si sijn wil heeft volbracht,
al spronghe si op ende neder.
ic wedde dat si dan niet en comt weder:
285[regelnummer]
want als die wille es ghedaen,
so es die vrienscap seer vergaen.
Dit opset heeft die moeder ghesocht
ende Lantsloot heeft sijn wille volbrocht
metter maghet vol suverheden.
290[regelnummer]
daer na sprac hi die dorper reden
ende stelde hem te rusten al den nacht
ghelijc als hi sijn moeder loofde soet ende sacht:
dit was van den ridder een quaet bedrijf.
nu hoort van Sandrijn dat scone wijf
295[regelnummer]
claghelike woorden een cort bediet.
Ay here god die hem crucen liet,
wat sal ic beghinnen tot deser ure?
wat valscher wijf es Lantsloots moeder!
300[regelnummer]
des ben ic nu bet te vroeder
dan ic ghister navent was,
want hi mi seker een lesse las
dat hi met siecten was bevaen
ende brocht mi in den stric ghevaen.
305[regelnummer]
si heeft mi loghenen so veel ghetelt
ende brocht mi in Lantsloots ghewelt,
dat mi ewelic rouwen sal.
nochtan so deert mi boven al
die woorden die sprac die ridder vri
310[regelnummer]
ende keerde sijn aenschijn doe van mi,
als haddic gheweest een stinkende hont:
dat heb ic so vast in minen gront
ende doet mijnre herten also seer,
ic meen wel dat hi nemmermeer
| |
| |
315[regelnummer]
van mi en sal weten clein noch groot.
ic wilt al laten ende gaen rechte voort
dolen in vreemden landen.
ic bidde gode dat hi mijn scanden
decken wil die ic heb ontsaen,
320[regelnummer]
want het es mijns ondancs ghedaen:
des es mi te moede harde we.
Lantsloot, ghi en siet mi nemmerme:
ic wil gaen dolen in dat soreest.
o vader, o sone, o heilighe gheest,
325[regelnummer]
ic bid u dat ghi bewaert mijn lijf,
dat ic nemmermeer mans wijf
worden moet tot minen scanden,
waer ic come in enighe landen,
dat ic moet bliven dat ic si.
330[regelnummer]
dat bid ic Maria der maghet vri,
die fonteine aller suverheit,
dat mi nemmermeer dorperheit
gheen man te voren legghen en moet:
des bid ic Maria door haer ootmoet,
335[regelnummer]
der waerder moeder ende maghet rein.
ic sie ghinder staen een sontein,
daer op wil ic gaen nemen rast.
ic heb so langhe tijt ghevast,
dat ic heb hongher ende dorst
340[regelnummer]
ende te drinken groten lost,
dat ic niet langher en can ghedraghen. -
Een ridder reet jaghen.
Een ridder.
Nu god wouts, ic vaer jaghen.
ic bidde gode van den troon
ende Maria die maghet scoon,
345[regelnummer]
dat si mi heden bewaren moet
ende gheven mi gracie ende spoet,
| |
| |
dat ic moet jaghen ende vanghen,
want ic seker en vinc in langhen:
des ic mi int herte scoffiere.
350[regelnummer]
ic hebbe ghejaghet der daghen viere,
nochtan en vinc ic nie conijn.
ic scaems mi in dat herte mijn,
dat mijn arbeit dus blijft verloren.
ic wil gaen blasen minen horen
355[regelnummer]
ende besien of mi god beraden mechte.
bi den here die mi ghewrochte!
ic sie ghinder porren een wilt opt velt,
daer mijn herte es op ghestelt.
ic waen nie man op enen dach
360[regelnummer]
scoonre wilt met oghen en sach
dan ic sie op ghene sontein:
een scone maghet ende rein,
so dunket mi wesen aen haer ghedaen.
ay god here, mocht icse vaen,
365[regelnummer]
so en waer mijn arbeit niet al verloren.
ic wil noch eens blasen minen horen
ende besien hoe si haer bestellen sal.
ay god, die heer es boven al,
die moet mi gheven goet aventuur,
370[regelnummer]
dat ic dese scone creatuur
ghecrighen mach tot minen wille.
o scone maghet, nu staet al stille:
ghi moet mijn ghevanghen sijn,
ic heb u liever dan een everswijn,
375[regelnummer]
al waert van sinen goude ghewracht.
ic danke gode der scoonre jacht,
dat ic heden so vroech opstoet.
Och edel ridder van prise goet,
en doet mi doch gheen dorperheit.
| |
| |
380[regelnummer]
dat bid ic u door uw edelheit
dat ghi mi gheen dorperheit en bewijst;
want het waer u seer misprijst,
waer ghi quaemt tot enighen hove.
ghi dunct mi sijn een ridder van groten love:
385[regelnummer]
daer om bid ic u edel baroen,
dat ghi mi niet en wilt misdoen
ende laet mi wesen dat ic si.
O scone wijf, nu segghet mi,
waen so quaemdi in dit foreest?
390[regelnummer]
dat wondert mi in minen gheest,
dat ic u vinde dus allein
in dit soreest op dese fontein.
wat es die sake die u let?
heeft u iemant dach gheset,
395[regelnummer]
daer ghi scone wijf na wacht?
hi mochte sijn van sulker macht,
ic soude u te noder spreken an.
Ay edel ridder, om ghenen man
en sta ic hier, wel hooch baroen.
400[regelnummer]
het sijn ander saken diet mi doen:
ic ben verdoolt uut mijnre stat,
daer ic met groter eren sat,
ben ic verdoolt, en weet niet waer:
des es mi te moede swaer.
405[regelnummer]
ic en weet niet waer ic henen sal:
des claghe ic gode mijn ongheval,
dat ic in deser werelt dus moet besuren.
Ic danc gode der aventuren,
dat ic heden so vroech opstoet
| |
| |
vonden heb in mijnre jacht.
god heeft ons tegader ghebracht,
dat weet ic seker wel te voren:
ghi sijt tot mijnre behoef gheboren,
415[regelnummer]
want ghi ghenoecht mi altemael.
o scone wijf, o scone tael,
[dit ghenoecht mi altegader wael.]
wi sullen tegader maken spel:
nu comt met mi in dit castel,
420[regelnummer]
dat sal wesen uw ende mijn.
Heer ridder, nu laet uw tale sijn,
des bid ic u om den riken god,
ende en hout doch niet met mi uw spot,
al ben ic dus verdoolt alhier.
425[regelnummer]
O scone wijf, in der minnen vier
so leit mijn hert temael ende blaect.
ghi sijt hoosse ende welgheraect,
ghi sult bi mijn ridderscap sijn mijn wijf,
ghi hebt so edelen sconen lijf.
430[regelnummer]
op dattet uw wille si ende bequaem,
so bid ic u, segghet mi uw naem:
ghi sult seker wesen mijn vrouwe.
Och edel here, es dat trouwe,
so sal ic u minen naem laten weten:
435[regelnummer]
Sandrijn so ben ic gheheten
ende mijn vader hiete Robbrecht
ende was een wel gheboren cnecht
ende diende metten coninc van Averne.
| |
| |
O scone joncfrouwe, dat hoor ic gherne,
440[regelnummer]
dat ghi van den schilde sijt gheboren,
ic danke god der saligher tijt,
dat ghi nu hier comen sijt
ende dat ic heden so vast niet en sliep.
445[regelnummer]
het was die enghel diet mi riet,
dat ic te woude soude varen jaghen.
mijn oghen nie liever wijf en saghen,
ghi sult seker wesen mijn.
Heer ridder, so wil ic dan sijn
450[regelnummer]
u ghetrouwe ende niet afgaen,
ghehoorsaem ende onderdaen
als een goet wijf es sculdich haren man.
O scone maghet, so gawi dan,
ic sette u hier mijn trouwe te pande.
455[regelnummer]
Nu gawi dan in dese warande,
heer ridder, ende spreken een lettelkijn,
ende verstaet doch die reden mijn:
des so bid ic u hooch baroen.
aensiet desen boom staet scoon ende groen
460[regelnummer]
ende hoe wel dat hi ghebloeit staet.
sijn edel roke die daer uut gaet
hi staet in so soeten dal
dat hi van recht bloeijen moet.
465[regelnummer]
hi es so edel ende so goet
dat hi verciert alle desen boomgaert.
| |
| |
of quame een valke van hogher aert
ghevloghen op desen boom ende daelde
ende hi een bloem daer af haelde
470[regelnummer]
ende daer na nemmermeer gheen
noch nie en haelde meer dan een,
sout ghi den boom daer om haten
of te copen daer om laten?
dat bid ic u dat ghi mi secht
475[regelnummer]
ende die rechtveerdicheit spreect,
edel ridder van hogher tale.
O scone wijf, ic verstaen u wale:
een bloeme dat en es niet;
en es daer niet meer toe gheschiet,
480[regelnummer]
daer om en sal ic den boom niet haten
noch den coop daer om niet laten.
want hi es so scoon ghedaen:
ic sie daer so menich bloem aen staen
met groten hopen sonder ghetal,
485[regelnummer]
daer edel vrucht af comen sal,
of dat god ghestaden wille.
nu doet daer af een stille,
ic heb die sake wel verstaen.
want mijn herte es so seer bevaen
490[regelnummer]
met uwer minnen, wel reine joocht,
ghi sijt die mi mijn hert verhoocht.
nu gawi tsamen tot minen hove,
ic meen dattet scoonste es van love
datter leit in desen lande:
495[regelnummer]
dat set ic u ten onderpande. -
Als ic u seide van te voren
dat laet ic daer. nu suldi horen
van Lantsloots rouwe die hi dreef,
| |
| |
doen hi daer allene bleef
500[regelnummer]
op sijn camer in groter ellende.
Ay nu es mijn vroocht ten ende
die ic op deser aerden ie ghewan.
dat icse nerghens vinden en can,
ondanc heb die moeder mijn
dat ic die woorden ie ghesprac.
mi dochte dat mi mijn herte brac,
510[regelnummer]
doe ic sprac dat selle woort:
daer om es si op mi ghestoort
ende es mi heimelic ontgaen.
dat heeft mijn moeder al ghedaen,
dat si mi die woorden spreken dede.
515[regelnummer]
nemmermeer so en heb ic vrede
voor dat ic aenscouwe dat edel wijf.
och ic minne haer reine lijf
so seer, mi dunct dat ic verswine.
het es een leven bi haer te sine,
520[regelnummer]
want si es al te recht nojael,
si es een vrouwe principael,
een troosterse van minen sinnen:
ic en mach gheen wijf so sere minnen
dan ic haer minne dier ghelike.
525[regelnummer]
ic salse doen soeken door kerstenrike,
of ic sal weten waer datse si.
waer sidi, Reinout? comt hier tot mi,
mijn alreliesste camerlinc.
530[regelnummer]
daer ghi aldus me sijt belast?
| |
| |
Och mi en was nie so lede bedacht
dat ic die scone creature
Sandrijn dus heb verloren.
535[regelnummer]
mi dunct dat mi mijn hert sal scoren
van groten rouwe die ic drive.
dat ic in minen sinne blive,
dat es wonder harde groot.
540[regelnummer]
dan ic haer nemmermeer en soude sien.
Reinout, ghi moeter om gaen spien,
of ghi haer erghent vinden moocht.
nemmermeer en worde ic verhoocht,
voor dat ic haer met minen oghen aenscouwe.
545[regelnummer]
Reinout, nu weest doch mijns ghetrouwe
ende secht dat ic haer sal maken mijn bruit
ondanc alle minen maghen.
Here, ic wilder om gaen waghen
mijn lijf ende ghenen arbeit sparen;
550[regelnummer]
mer het waer beter liet ghijt varen,
tes misselic hoe si haer sal bekeren.
Och haer herte es so vol eren
ende so edel van ghedachte!
gaet ende haest u alle uw machte
555[regelnummer]
ende vaertse soeken west ende noort,
suut ende oost ende daer toe voort
toter tijt dat ghise vint,
want mijn herte haer so sere mint
voor alle die mijn oghen ie ghesaghen. -
| |
| |
560[regelnummer]
Met recht so mach ic mi wel beclaghen,
dat ic hier so menich jaer
hebbe ghewandert veer ende naer
ende heb mijns heren boswaerder gheweest
ende hebbe ghehoet sijn soreest
565[regelnummer]
in dese boscagie op dese sontein
ende dit ghedaen heb groot ende clein
menighen dach ende menich ure;
mer nie en gheviel mi die aventure
dat ic hier ie wijf ghesach,
570[regelnummer]
dat is nu wel beclaghen mach,
noch nie en quam mi in mijn ghemoet.
mer ghister doe mijn heer opstoet
ende soude te woude varen jaghen,
ic waen mijn oghen nie en saghen
575[regelnummer]
scoonre wijf dan hi daer vant:
hi namse vriendelic bi der hant
ende brochtse te hove met bliden sinne.
al hatse gheweest een keiserinne,
so en mocht si niet nojaelder sijn.
580[regelnummer]
gheheten so was si Sandrijn,
ende heefter af ghemaect sijn vrouwe:
met recht so mach ic hebben rouwe,
dat mi dat nie en mocht gheschien.
mer trouwen, ic sal daer om gaen spien
585[regelnummer]
vroe ende spade tot alre stont.
mocht ic so sconen roder mont
vanghen, ic soudes te blider sijn
ende met alder herten mijn
god daer af danken alle mijn daghe.
590[regelnummer]
nu wil ic mi gaen berghen after die haghe
ende wachten mijn gheval ende aventure.
| |
| |
nu bid ic u om een goet ghereit
ende om een goet claer bescheit
595[regelnummer]
te vernemen van Sandrijn.
want Lantsloot die here mijn
die es van herten so ontstelt
ende van hare minnen so ghequelt,
dat hi niewers gheduren en mach,
600[regelnummer]
want al sijns herten beclach
es dat hise heeft verloren.
nu heeft hi bi sijn ridderscap ghesworen:
can icse vinden, hi maecse sijn vrouwe.
vvant hi heeft so groten rouwe
605[regelnummer]
dat hise dus verloren heeft,
dat hi in groter pinen leest
ende al uut gherechter minnen.
o god here, mocht icse vinden,
so waer ic blide in minen moet.
610[regelnummer]
rijc god, wie sal mi maken vroet,
wat die man meent die ghinder staet?
hi dunct mi hebben een fel ghelaet
ende in sijn hant een colve groot ende swaer:
hi es seker een moordenaer,
615[regelnummer]
of mi bedriecht minen waen.
nochtan wil ic hem spreken aen,
want mi dunct daer sijn maer een.
ic en sach nie man alleen
620[regelnummer]
vrient, god gheve u goeden dach,
ende een vriendelic morghenstont
moet u god gheven tot deser stont
ende moet bliven in een goet jolijt.
| |
| |
Vrient, god loons u wie ghi sijt
625[regelnummer]
dat ghi mi so vriendelic spreket an.
Nu berecht mi, heer goet man,
es hier enich joncfrou gheleden
die vris was ende scoon van seden?
berechtes mi, vrient, oft wesen mach.
630[regelnummer]
Ic heb hier ghewandert so menighen dach
dat ic hier nie wijf en sach
jonc noch out, dats emmer waer.
mer het es gheleden bi na een jaer,
dat mijn heer die ridder goet
635[regelnummer]
op enen morghen vroe opstoet
ende voer jaghen. op deser fonteine
daer vant hi van herten reine
een joncfrou verborghen staen,
die brocht hi blidelic ghevaen.
640[regelnummer]
hi riep dat hi hadde wel ghejaecht,
want hi hadde ghevanghen een reine maecht,
die scoon was ende wel gheboren.
Vrient, daer moet ic meer af horen.
ic bid u, secht mi hoe was si gheheten?
645[regelnummer]
Vrient, die waerachticheit suldi weten:
si en mach niet nojaelder sijn
noch bet ghemaect van haren live.
si en ghelijct ghenen wive
| |
| |
650[regelnummer]
die hier in den lande gheseten si,
want si es scone ende goet daer bi;
ende hi heeft daer af ghemaect sijn vrouwe,
want si es hem also ghetrouwe,
so ghehoorsaem ende onderdaen
655[regelnummer]
ende alle die mijn here bestaen,
die minnense om hare doocht.
het es alle gader bi haer verhoocht
dat den hove toe behoort.
Nu wil mi god beraden voort,
660[regelnummer]
dattet es die joncfrou die ic meine.
ic heb ghesocht die vrouwe reine
menich mile in menich lant,
mer nie en quaem ic daer icse vant
noch so scoon bescheit als ghi mi doet.
665[regelnummer]
och lieve vrient, nu maect mi vroet:
hoe sal icse moghen spreken?
Och lieve vrient, dat moet u ghebreken
te spreken teghen die joncfrou mijn,
het moest bi mijnre hulpen sijn,
670[regelnummer]
want ic bens met haer ghelooft.
ic ben ooc van den cnechten dat hooft
die mijn heer onthouden heeft.
est sake dat ghi mi gheeft
een drincpenninc ende salft mi die hant,
675[regelnummer]
so sult ghise spreken iet lanc
also veel als uw herte begheert.
Enen penninc es schier verteert
ende varinc qualiken overghebracht.
| |
| |
loopt ende haest u alle uw macht
680[regelnummer]
ende doet mi spreken Sandrijn.
hout, daer sijn twe penninghen guldijn
ende secht daer met woorden sterc,
dat hier es een bode uut Denemerc,
diese met haesten spreken moet.
685[regelnummer]
Nu wil ic gaen lopen metter spoet
ende salse brenghen ter stont met mi. -
O edel vrouwe van herten vri,
ic bid u vriendelic, comt tot mi hier.
buten staet een bode fier
690[regelnummer]
die u met haesten spreken moet. -
O edel vrouwe ghetrouwe ende goet,
god die alle dinc vermach
die moet u gheven goeden dach,
scone joncfrouwe Sandrijn.
695[regelnummer]
Reinout, welcom moet ghi sijn,
secht mi wat es uw begheert?
Dat sal ic u segghen, vrouwe weert,
dat ghi varen moet met mi,
want Lantsloot die here vri
700[regelnummer]
heeft u doen soeken over al,
ende dat laetste dat hi mi beval
dat was, of ic u vinden mochte,
edel vrouwe, dat ic u voor hem brochte:
hi sal u seker maken sijn bruut.
| |
| |
705[regelnummer]
Reinout vrient, dat spel es uut.
secht dat hi een ander beghinne,
want ic en gave om Lantsloots minne
niet een gras dat uter eerden gaet.
O scone Sandrijn, ghi sult sijn staet
710[regelnummer]
aensien ende sijn swaer misval:
het en was nie sint, hi en qual.
edel wijf, sint dat hi u verloos,
so heeft hi ghequolen altoos
ende gheleest in pinen groot.
715[regelnummer]
het sal hem seker gheven den doot,
est dat hi u niet en ghewint.
want ic weet wel dat hi u mint
boven alle die nu sijn gheboren,
ende hi heeft bi sijn ridderscap ghesworen,
720[regelnummer]
als hi van u verneemt ende weet,
al waert alle sinen maghen leet,
ghi sult seker werden sijn wijf.
Reinout, dat moet sijn een blijf.
want ic ben wel dat mi niet en rouwet;
725[regelnummer]
ic heb nu een man ghetrouwet
die ic minne boven alle die leven
ende hem en wil ic niet begheven.
al waer Lantsloot also rijc
dat hi waer Hectors van Troyen ghelijc,
730[regelnummer]
ende hadde van gode te loon
dat hi droech die selfde croon
die coninc Alexander droech,
so en waer hi mi niet goet ghenoech.
ic heb veel liever minen man
| |
| |
die sal ic ewelic sijn ghetrouwe.
O Sandrijn wel scone vrouwe,
en mach hi u doch ghewinnen niet,
so moet hi ewelic int verdriet
740[regelnummer]
bliven ende in pinen staen.
dat ghi desen huwelic hebt ghedaen
dat mach u rouwen emmermeer,
want Lantsloot die edel heer
had u sekerlic ghetrouwet.
745[regelnummer]
Reinout, dat es dat mi niet en rouwet
noch nemmermeer rouwen en mach,
want ic nie man op eerden en sach
dien ic seker meer doochden en gan
dan ic doe minen lieven man.
750[regelnummer]
tes recht, want hi est wel weert,
want hi es een ridder wide vermeert
ende ooc een man van hoghen moede,
wel gheboren ende rijc van goede,
ende gheradich ende daer toe goet:
755[regelnummer]
daer om est dat ic hem minnen moet
ende van doochden doen bekent,
want mijn hert hem met trouwen mint
boven allen eertschen creaturen.
nu en wil ic hier niet langher duren.
760[regelnummer]
Reinout, nu vaert met haesten seer
ende segghet Lantsloot uwen heer,
dat hi nemmermeer en peinse om mi.
O edel vrouwe van herten vri,
na dien dattet dus wesen moet
| |
| |
765[regelnummer]
so bid ic u, edel vrouwe goet,
om een litteiken dat ic mach
metter waerheit segghen dat ic u sach
ende ghesproken hebbe ende ghesien.
Reinout vrient, dat sal u gheschien:
770[regelnummer]
ic sal u gheven principael
een litteiken verstatet wael.
ghi sult segghen den ridder vri,
In enen sconen boomgaert.
775[regelnummer]
daer quam een valc van hogher aert
ende vlooch neder op ene gaerde.
die edel boom van hogher waerde
die scoon met haren bloemen stoet:
dat suldi segghen den ridder goet,
780[regelnummer]
ende dat die valke die daer quam
een bloem van der gaerden nam
ende alle die ander liet hi staen,
sijn vederkijn ghinc hi neder slaen
ende vlooch heen met haesten groot:
785[regelnummer]
dat suldi segghen den edelen ghenoot;
ende corts so quam die valc weder
ende sochte die gaerde op ende neder,
maer hi en condese ghevinden niet:
des doghede de valke swaer verdriet,
790[regelnummer]
dat hi die gaerde niet en vant:
dit suldi segghen den coenen wigant.
hi sal u gheloven van dien
dat ghi mi ghesproken hebt ende ghesien,
als ghi hem dese tale ontbint.
795[regelnummer]
nu heb ic mine reden volint.
Reinout, god moet u bewaren. -
| |
| |
Ay god heer, nu moet ic varen
ende die scone Sandrijn afterlaten.
nu ben ic belast seer utermaten,
800[regelnummer]
hoe ic mijn bootscap belegghen sal.
segghe ic hem die waerheit al,
dat si leeft ende noch es ghesont:
ic weet wel ende dat es ons allen cont,
dat hi sal hebben willen dat scone wijf,
805[regelnummer]
al sout hem costen ooc sijn lijf
ende alle die ghene die hem bestaen
ende ten vierde lede aengaen:
dat soude hi daer om aventuren;
daer souder menich om besuren
810[regelnummer]
den doot, dat weet ic wel te voren:
nochtan so bleef den arbeit verloren,
want hi en machse ghewinnen niet,
hi soude hem selven int verdriet
brenghen ende ooc grote heren.
815[regelnummer]
ic sal mijn sprake gaen verkeren
ende segghen dat si es doot. -
Waer sijt ghi hooch gheboren ghenoot
van Denemerke heer Lantsloot?
Sijt willecoom, lieve Reinout,
820[regelnummer]
groot willecoom so moet ghi sijn.
hebt ghi ooc van Sandrijn
iet vernomen? dat segghet mi.
O edel heer van herten vri,
ic heb ghesocht in menich lant
825[regelnummer]
so langhe. dat ic die vrouwe vant
| |
| |
in een stat die hiet Rynast,
daer inne es die joncfrouwe ghepast
ende es in Afrike gheleghen.
Lantsloot heer, vri edel deghen,
830[regelnummer]
daer vant ic dat reine wijf,
dat haer coste haer scone lijf,
doe si van u hoorde ghewaghen.
Reinout, dat sijn al saghen:
ic hoor wel dat ghi mi lieghet.
835[regelnummer]
ic wil dat ghi mi niet en bedrieghet,
ghi en segghet mi die waerheit claer.
brocht ghi mi een litteiken van haer,
te bet soude ics gheloven dan.
Och Lantsloot, hooch gheboren heer,
840[regelnummer]
ic sal u segghen principael
een litteiken proper ende reael,
dat mi gaf die vrouwe rein.
si seide mi dat si met u allein
stont in een scoon boomgaert,
845[regelnummer]
daer een valc quam van hogher aert
ende bete neder op ene gaerde,
die edel boom van groter waerde
die scoon met haren bloemen stoet:
dit hiet si mi u segghen ridder goet.
850[regelnummer]
ende die valc die daer quam,
een bloem van dev gaerden nam
ende alle die ander liet hi staen;
sijn vederkijn ghinc hi van hem slaen
ende vlooch heen met haesten groot:
855[regelnummer]
dit seidese mi, hooch gheboren ghenoot,
| |
| |
ende daer na so quam die valc weder
ende socht die gaerde op ende neder,
maer hi en condese ghevinden niet:
des doochde die valke swaer verdriet,
860[regelnummer]
dat hi die gaerde niet en vant.
dit litteiken, coene wigant,
ende doe keerde si haer aenschijn van mi
ende en sprac daer na niet meer.
865[regelnummer]
Ay hemelsche coninc, gheweldich heer,
dat es een litteiken proper ende goet,
daer bi dat ic gheloven moet.
nu secht mi, Reinout, es si dan doot?
Ja si, hooch gheboren ghenoot,
870[regelnummer]
ende begraven in die aerde.
O Sandrijn, ghi waert die gaerde
die scoon met haren bloemen stoet
ende ic die valke, des ben ic vroet,
die een bloem daer af nam.
875[regelnummer]
want mi nie sint vroochde en bequam
dat ic die edel gaerde verloos,
sint heb ic ghequolen altoos.
ay uutvercoren vrouwe mijn,
880[regelnummer]
die ic op eerden ie ghesach.
met recht roep ic o wy! o wach!
over die moeder die mi droech,
want haer herte in vroochde loech,
| |
| |
doen si mi gas den valschen raet.
885[regelnummer]
o we der bitterliker daet
ende der jammerliker moort,
dat si mi spreken dede dat woort,
daer ic bi verloos dat reine wijf,
dat mi ende haer sal costen dat lijf,
890[regelnummer]
want mijn herte es temael doorboort.
ic woude dat mi stake die moort
ende ic des levens hadde een ende,
want werwaert dat ic mi keer of wende,
so blijf ic altoos troosteloos.
895[regelnummer]
die ic met goeder herten koos,
heb ic met valschen rade verloren:
des heeft mijn herte so groten toren,
dattet mi breken sal van rouwen.
ic hoop icse in hemelrijc sal bescouwen:
900[regelnummer]
daer om wil ic sterven ootmoedelijc.
ay ootmoedich god van hemelrijc,
nu wilt haer siel ende mijn ontfaen,
want dat leven es met mi ghedaen.
Ghi maechden, cnapen, wijf ende man,
905[regelnummer]
nu neemt hier een exempel an:
so wie dat met trouwen mint,
als hi sijn lief te wille vint,
hi spreke hoofse daer van.
want van Denemerken die edel man
910[regelnummer]
bi qualic spreken ende valschen rade
es hi ghecomen in groten scade
ende es ghestorven die bitter doot:
god help die siele uut alre noot.
bi dit exempel sulle wi verstaen,
915[regelnummer]
dat die minne der werelt mach vergaen.
| |
| |
mer minnen wi gode van hemelrike
die en sal ons niet beswiken.
dus wille wi die werelt laten gliden
ende minnen gode tot allen tiden,
920[regelnummer]
ende bidden Maria die maghet fijn
dat si in onse hulpe wil sijn,
dat wi die minne so moeten draghen
dat wi gode moghen behaghen:
dat gun ons god die hemelsche vader.
925[regelnummer]
nu segghet amen alle gader.
|
|
Auteursrechtelijk beschermd