Horae Belgicae

¶ Nr. 204.
Das Geuzemädchen.

Wie wil horen een liet eerbaer?
en dat sal ic gaen singhen
-al van een meisje van seventien jaer,
die de waerheit wou volbringhen.
Si wiert tAntwerpen binnen ghebracht,
ghevanghen en cort ghedwonghen,
maer doe si voor de poorte quam,
si heeft vrimoedich ghesonghen:
‘Och broeders, wilt vast op Christum staen
en wilt daervan niet keren!
dat ic so swaer ghebonden moet gaen
is om het woort des Heren.’
In de vierschaer bracht mense ras,
om dat meisken tondervraghen.
om datse so jonc van jaren was,
si meendense te vervaren.
Maer doe si voor de heren quam,
hoort wat si ghinc ghewaghen:
‘och mijn heren, hoe sidi op mi so gram!
heb ic u iet ontdraghen?’
Wat sprac de godlose partij,
om dat meisken te verbloden?
‘neen, ghi moet aflaten uw ketterij,
of wi sullen u doden.’
‘Och mijn heren! dat wil ic gaerne doen,
cont ghi mi anders betoghen:
de woorden die Christus ghesproken heeft cocn
daer nae sal ic mi poghen.’

[p. 360]

8.

De heren antwoorden nae haer verstant,

 

haer sententie si daer hoorde,

 

dat si sou worden aen een stake verbrant,

 

en dat met corte woorden.

9.

‘Och mijn heren! ghi sijt van herten quaet,

 

hoe condi dat ghedoghen,

 

te niet te brenghen dat vroulijc saet

 

claghic met wenende oghen.’

10.

Met dien quam daer een capitein,

 

die de werelt wou becleiden,

 

vijf hondert goutgulden boot hi voor haer,

 

mocht hise met hem leiden.

11.

‘In niemant en hebbic ghene lust,

 

de werelt wil ic verlaten,

 

mijn siel is in den here gherust:

 

gaet wandelen uwer straten!’

12.

Nae de merct wiert si gheleit,

 

te branden aen een stake.

 

si boot den scherprechter haren mont,

 

si custe heni aen sijn caken.

13.

Hi stac het vier int houte coen,

 

si riep so luit: ‘o heer verheven!

 

al die mi dese tormenten aen doen,

 

o heer, wilt hun vergheven!’

14.

Si stont te branden in het vier,

 

si riep al met verlanghen:

 

‘o hemelsche vader! nu scheidic van hier,

 

wilt doch mijn siel ontfangen!’

Nach einem LB.: 't Nieuw Groot Harpje, im Besitz des Hrn. J.J. Nieuwenhuijzen zu Amsterdam, mitgetheilt bei Willems Nr. 230.

¶ 4, 1. vierschaer, das peinliche Gericht, das ursprünglich aus vier Personen, einem Richter und drei Schöffen bestand, hier das Ketzergericht. Die Inquisition nannte sich die heilige vierschaer - 4, 2. ondervraghen, verhören - 4, 4. vervaren, einschüchtern - 5, 2. ghewaghen, sagen, s. Hor. belg. 3, 137. - 5, 4. ontdraghen, entwenden - 6, 2. verbloden, blöde, zaghaft machen - 7, 2. betoghen, betonen, beweisen - 7, 4. poghen, trachten - 8, 3. stake, Pfahl - 9, 2. ghedoghen, zugeben - 9, 3. vroulijc saet, weiblich

[p. 361]

Wesen - 10, 2. der die Welt wollte bekleiden, soll wol heißen: der die Schmach der Welt bedecken wollte - 11, 3. is in den here gherust, ruht im Herrn, verlässt sich auf Gott - 12, 4. caken, Wangen.