Onze sporthelden. Deel 3

[p. 140]

Leonard Eduard Kerk
Ooit prof-voetballer in Venezuela.

Het zal de opmerkzame lezer kennelijk opvallen, dat bij elke topsporter of zo u wilt, sportheld uit ons verleden, sportliefde, wilskracht en volharding - naast een dosis natuurlijke begaafdheid - de onmiskenbare en onontbeerlijke hoedanigheden zijn, die garantie bieden voor het bereiken van grote hoogten, al wordt zulks niet telkenmale opnieuw en uitdrukkelijk beklemtoond. Ook en uiteraard is het bij de getalenteerde sportman Leonard Eduard Kerk niet anders verlopen. Deze Kerk werd te Paramaribo geboren op 15 januari 1915 en groeide op in de typische volksbuurt Frimangron, die overigens vele sporthelden heeft voortgebracht. Het ouderlijk huis - moeder een werkvrouw en vader een handarbeider - stond aan de Grote Dwarsstraat, thans A.L. Waaldijkstraat geheten, tussen de Pontewerfstraat (nu Anton de Komstraat) en de Gemenelandsweg. In deze buurt had de ‘maestro - van - later’ een heel prettige jeugd, waarnaar de jongens van nu slechts reikhalzend kunnen uitzien: hechte vriendschapsbanden, wederzijdse ondersteuning, spontane mededeelzaamheid en vanzelfsprekende empathie; alles wat je steeds naar die buurt deed terug verlangen, omdat je je er volkomen thuis wist. Later verhuisde het gezin naar de min of meer elitebuurt van de Burenstraat en nam zijn intrek in een erfwoning op het perceel tegenover de gerenommeerde apotheek van J. Polanen. Uit beide milieus had Kerk goede en trouwe vrienden.

Gedurende zijn voetbalperiode in Suriname kon men hem 's avonds vaker zien in het gezelschap van Bertje Doesburg, alias Larea naar de bekende ‘voetbalgod’ uit Peru. Overdag was hij bij ‘Call’ Nelom, in zijn leven reeds legendarisch. Trouwens, gedrieen maakten zij deel uit van de V.V. Transvaal. Nelom had namelijk veel foto's uit Nederland, waaronder actiefoto's van Bakhuys, en al die foto's werden serieus bestudeerd, besproken en van commentaar voorzien. Voorzitter van Transvaal was in die periode de alom bekende Wim Bos Verschuur, die een meubelwinkel aan de Klipstenenstraat bezat, welke hij ter beschikking van de jeugd stelde voor samenkomsten.

[p. 141]

De voetbalperiode van Leonard Kerk is niet zo vlot van de grond gekomen. Het begon met het blootsvoets voetballen. Hij heeft drie maanden lang, zich bijna alles opofferend, keihard moeten sparen om een voetbaluitrusting die bij een ‘grote jongen’ past te kunnen kopen. Daarna mocht hij meedoen aan de oefeningen op Lantidjari, een perceel achter de Bonifaciuskerk, maar deze harde tijd blijkt hem later geen windeieren te hebben gelegd.

Wat als een eerste hoogtepunt in zijn Surinaamse voetbal carriere beschouwd had moeten worden, werd een ware ontgoocheling.

Leonard Kerk werd geselecteerd voor het nationaal elftal, maar trainer Landkoer weigerde botweg hem daarin op te nemen. De trainer vond de jongen gewoonweg ‘te brutaal’. In zijn eerste Interland zou hij tegen Trinidad zijn uitgekomen, maar Brakke mocht in zijn plaats optreden, in weerwil van de publieke roep om Kerk.

In het buitenland heeft deze Surinaamse sporter grote opgang gemaakt met zijn staaltjes van spelvaardigheid, waarbij hij bijvoorbeeld als een vliegtuig enige tijd boven het veld zweefde, de bal in de lucht pakte en een draai van 180 graden maakte. Gado gi! Sommigen noemden hem d'Andrade naar een voetbalkunstenaar uit Uruguay. Anderen bezigden gaarne de liefkozende aanspreektitel ‘Maestro’. Op Curaçao hielp hij de V.V. Boys leiden naar het kampioenschap (1945) en vele jaren als lid van Xerxes op Suffissant was hij de gangmaker naar een langdurige eerste plaatsbezetting. In 1947 komt men de toen 32 jarige Kerk als profvoetballer in Venezuela tegen.

Ook als schaker heeft Leonard Eduard Kerk zich laten gelden. Tegen de oud-wereldkampioen Euwe speelde hij remise, evenals tegen de internationale Grootmeester Donnor. De eerste maal in 1947 en de tweede in 1984. In april 1989 verloor hij na een drie en een half durende partij van Timman. Later werd Kerk gediplomeerd schaakleraar en verzorgde hij schaaklessen. Op zijn oude dag kijkt de ‘maestro’ met genoegen en erkentelijkheid terug op hetgeen hij gepresteerd heeft. Hij geeft nog steeds schaakinstructies aan wie erom vraagt en bestudeert gestadig de schaaktheorie. ‘Vroeger’, zegt hij, ‘was ik een bezielde bewonderaar van Walter Amo (de N.G.V.B.

[p. 142]

doelverdediger), Hans Nahar, Nelom, Desi Samson, Kolf, Budel en Foe A Man. In Nederland kijkt hij gaarne naar het spel van Gullit, van Basten, Rijkaard, Vanenburg, Menzo en van Breukelen.

De nu bejaarde sportheld-uit-ons-verleden heeft naar eigen zeggen een plezierige oude dag; hij voelt zich nog vitaal en trimt elke week tenminste zes kilometer. Wat een genade!