|
| |
| |
| |
The Wizard
Harry I.A. Nahar
Kent tot op heden zijn gelijke niet
Harry Isedor Adolf Nahar wordt doorgaans aangeduid als de grootste voetballer die Suriname heeft voortgebracht.
Men noemt hem Hans Naar, maar hij staat anders ook bekend als ‘the Wizard’.
Van Nahar wordt gezegd dat zelfs het laadruim van het grootste Alcoaschip niet groot genoeg zou zijn om de goals die hij tijdens zijn voetbalcarriere produceerde te bergen. Dat lijkt wel een eind overdreven maar dat naast de waarheid wel. Hans Nahar was een goalgetter van formaat. Hij had het bijzonder vermogen om in alle standen te scoren. Hij kon oerhard schieten met beide benen; hij had een soepele en volmaakte lichaamsbeheersing en in reacties en schijnbewegingen was hij onnavolgbaar. Geen wonder ook, dat hij reeds op zeer jeugdige leeftijd de sportbijnaam verwierf van ‘gladde aal’.
Harry werd op 6 september 1910 geboren te Paramaribo. Na de gewone lagere school bezocht hij de Hendrikschool (mulo) en doorliep deze school met goed gevolg. Harry komt uit een gezin dat het maatschappelijk niet slecht had: zijn vader was boekhouder en dat betekende toen wel heel wat. Het ging dan ook vrij goed met het opvoeden van de 3 jongens en 4 meisjes.
Harry, voor de voetballiefhebbers ‘Hans’ is voor een groot deel van zijn leven te Albina opgegroeid. Later kwam het gezin in Paramaribo wonen aan de Heerenstraat en daarna aan de Saramac- | |
| |
castraat. Harry's beste jeugdvrienden waren Jacques Terborg, Otto Hupsel, Henny Tjon A Yong, Johan Ferrier, Gerard Brouwers en Oswald Spong.
Reeds als kind kon Hans letterlijk trgen alles wat hem in de weg stond aantrappen. Hij trapte zelfs tegen keistenen aan. De grootste zorg van zijn ouders gold zijn schoenen. Die moesten keer op keer weer gerepareerd worden. Toen Hans er nog als jongen bijliep had men in Suriname bepaald weinig sportvelden voor handen. Jeugdige voetballers hadden dan ook geen andere keus dan het erf of de straat als voetbalveld.
Het lag aanvankelijk in de bedoeling van zijn ouders hem medicijnen te laten studeren aan de Surinaamse Geneeskundige school. Dit bleek echter niet mogelijk, omdat de knaap de voorgeschreven leeftijd van 18 jaar nog niet bereikt had. Hij kreeg toen de gelegenheid op de particuliere cursus van de heer Samson een opleiding te volgen voor het Eerste Natuurkundig gedeelte van de medicijnenstudie. Na zo'n twee jaren moest Hans, die meer ‘bakroe’ voor voetballen dan voor studeren bleek te hebben, de cursus verlaten omdat zijn vader het leertempo ook al te laag vond. Hans kwam toen terecht te Beekhuizen om er een vak in de technische richting te leren. Na zes maanden had hij er genoeg van en nam dienst bij de firma C. Kersten & Co., afdeling ‘motorbootwerkplaats’. Hij bleef er vier jaren werken en ging daarna als motorist op de politiemotorboot werken.
Toen in 1932 de eerste motorfietsbrigade van de Politie door hoofdinspekteur Kleinhout werd opgericht, maakte Hans deel uit van deze brigade. Hij reed toen mee op zo'n zware Harley Davidson met het kentekennummer 123.
Hans trad in dienst als agent 4e klas, maar werd zes maanden later bevorderd tot agent 2e klas. 3 maanden later slaagde hij, samen met de collega's Rademaker en Charles Moll voor het examen voor adjunkt-inspecteur. Hij werd toen bevorderd tot majoor, in afwachting van een plaats als adjunkt-inspecteur, die pas in 1936 vrij kwam. In die tijd waren er nl. heel weinig adjunkt-inspekteurs.
Hij verliet de dienst in 1937 als adjunkt-inspekteur, nadat hij in konflikt gekomen was met de toenmalige Politie-Commissaris
| |
| |
Van Beek en de Prokureur-Generaal De Niet. Het konflikt ontstond door het feit dat Hans voor het nationaal elftal van Suriname tegen Trinidad was uitgekomen zonder dat daarvoor officiele toestemming verkregen werd van de politie-superieuren. De toenmalige voorzitter van de Surinaamse Voetbal Bond, de heer Drielsma, voerde aan dat hij wel degelijk hiervoor verlof had aangevraagd. Hans kwam op het matje bij de heren De Niet en Van Beek. Toen viel de vraag: ‘Wat gaat u doen als u ontslagen wordt?’ ‘Dat gaat u geen steek aan’, viel Hans uit. Daarmee had hij het einde van zijn politieloopbaan verzekerd.
In georganiseerd verband, voetbalde Hans Nahar voor het eerst in de gelederen van ‘Go Ahead’. Deze vereniging bestond voor een groot deel uit scholieren van de Hendrikschool, met uitzondering van Julius Jessurun. Omstreeks 1927 speelde Hans zijn eerste interland wedstrijd tegen het kampioensteam ‘Everthon’ uit Demerara. Toen zat hij niet meer bij ‘Go Ahead’, omdat hij was overgestapt naar de Katholieke Voetbal Bond waar hij lid werd van
Hans Nahar en M. Kersout, het beste voorhoede duo dat Suriname ooit gekend heeft, op de 70ste verjaardag van Hans.
| |
| |
de vereniging M.Y.O.B. In dit interlanddebuut van Hans was het team van M.Y.O.B. als volgt samengesteld:
| |
|
|
Lilienthal (alias Bakra) |
|
|
|
| |
|
Suydon |
|
|
Baal |
|
| |
Goedhoop |
|
|
De Meza |
H. Tjin A Djie (aanv.) |
|
| E. Paula |
|
J. Helling |
|
H. Nahar, |
M. Kershout, |
J. Fernandes |
Het werd een prachtig debuut voor de 17-jarige Hans Nahar. Eigenlijk werd hier, bij deze M.Y.O.B. - Everthon-ontmoeting de basis voor zijn latere voetbal successen gelegd. Het mag dan onmiddellijk erbij gezegd zijn dat M.Y.O.B. de wedstrijd verloor na een bijkans onbetwiste veldmeerderheid. En dat kwam allemaal toen de ruim 3000 toeschouwers even voor het einde van de wedstrijd M.Y.O.B. zagen verliezen door een toegekende strafschop aan Everthon. Dat was een hele ontnuchtering voor de jonge Hans maar hij zou later geleidelijk aan ontdekken dat vaak niet het betere, maar het gelukkiger elftal wint.
Nadat Hans ruim 7 jaren voor M.Y.O.B. had gespeeld vond hij het welletjes en verhuisde in 1934 naar de Surinaamse Voetbal Bond. Hier ging hij de gelederen van Voorwaarts versterken. Daar speelde hij samen met cracks als John Monkou, Harry Nassy (doelverdediger), Edgar Wijngaarde (center-half), Artsie Bruynings (links-half), Bert Adama (rechts-half) en Nol Gomperts. De voorhoede van Voorwaarts bestond uit Charles en Wim van Aalst, Hans Nahar, Gouvernante en Matheas Brakke. Met dit elftal won Voorwaarts in de eerste wedstrijd die Hans meespeelde tegen het sterke Cicerone met niet minder dan 4 - 1. Hans nam twee van de vier goals voor zijn rekening. Een ervan realiseerde hij uit een vrije trap van een afstand van ruim dertig meter!!
In 1935 bracht het vertegenwoordigend voetbalelftal van Curaçao een tegenbezoek aan Suriname. Suriname had het jaar daarvoor op Curaçao, Aruba en Trinidad gevoetbald. Het verloop van deze uitwedstrijden was vrij gunstig voor Suriname. Suriname verloor tweemaal op Curaçao, speelde eenmaal gelijk, won van de kampioen, speelde gelijk op Aruba tegen het nationaal elftal, speelde tweemaal gelijk tegen de nationale selectie van Trinidad en
| |
| |
verloor van San Fernando.
Bij het tegenbezoek aan Suriname won Curaçao de eerste wedstrijd met 1 - 0. Bij de tweede ontmoeting herstelde Suriname zich uitstekend en won met 4 - 1. In dit duel scoorde Hans tweemaal. Charles Naloop, bekend als Swa of Zuurtje, scoorde 1 maal, terwijl Henry Landkoer voor het 4e doelpunt zorgde.
Curaçao had als doelverdediger de beroemde Pinedo, uit Columbia. Pinedo had een internationale reputatie als doelverdediger. Hij was nog nooit in een wedstrijd vier keren verslagen. Hans Nahar had die grote reputatie aan flarden helpen kapot schieten. Na de wedstrijd barstte Pinedo in tranen uit, al jammerend van: ‘Ik Pinedo, nooit vier ballen in mijn goal!’
De eerstvolgende ontmoetingen van het S.V.B.-elftal tegen buitenlandse teams waren ontmoetingen tegen ploegen uit Belem (Brazilie) en wel in uitwedstrijden. Dat was dan ook de eerste keer dat een officieel sportteam uit Suirname de zuiderburen een bezoek bracht. Bij dit toernooi won Suriname met 3 - 1 van Tuna, speelde gelijk tegen Paisandu met 3 - 3 en verloor daarop met 4 - 3 van Do Remo. Het S.V.B.-team verbleef twee weken in Brazilie voor de eerste wedstrijd gespeeld kon worden. Door een verkeerde timing was de Surinaamse ploeg midden in de carnavalsperiode in Belem aangekomen. Suriname zou zijn eerste wedstrijd bij kunstlicht hier spelen. Aanvankelijk stonden de spelers ietwat huiverig hier tegenover, maar de aanpassing kwam snel en de wedstrijd eindigde in het voordeel van Suriname. De derde wedstrijd tegen Do Remo werd gespeeld op het Do Remo-sportterrein.
Ofschoon Suriname met 3 - 1 voorstond, won Do Remo de wedstrijd toch met 4 - 3.
Hoe dacht Hans Nahar over deze wedstrijd?
‘Kijk’, zegt hij, ‘ik mag het misschien niet als excuus aanvoeren, maar het was wel opvallend, hoe chauvinistisch de Braziliaanse arbiter, zekere Ribas, na de Do Remo achterstand van 3 - 1 optrad. Nadat het publiek, luid roepend, hem had duidelijk gemaakt dat de eer van Do Remo en van Brazilie op het spel stond, haalde Ribas kort na elkaar op onbegrijpelijke wijze twee strafschoppen voor Do Remo uit het niets. Een heel bedenkelijke zaak die je misschien niet direkt als oneerlijk aanmerkt, maar meer aanvaardt als een gevolg van sterk nationalistisch opstellen.’
| |
| |
In dit Brazilie-toernooi is Hans de grote gangmaker geweest. Hij briljeerde in individueel en samenspel en zijn enorme schotvaardigheid bewees zijn klasse. Van de negen doelpunten die Suriname in totaal maakte nam Hans meer dan de helft voor zijn rekening.
De Braziliaanse pers besteedde veel aandacht aan de kwaliteiten van Hans. Hij kreeg er de bijnaam van ‘Diabolic’.
Het team dat Suriname bij dit toernooi uitzond bestond uit de navolgende spelers: Cornelis Naloop, Harry Nassy, Eddy Douglas, Artsie Brunings, Leo Rijzenburg, Charles Naloop, Matheas Brakke, Just Gouvernante, Hugo Landkoer, E. Rene, Hans Nahar en John Monkou.
Hans Nahar voetbalde hierna nog ongeveer drie jaar, zeer suksesvol in zijn geboorteland Suriname voor hij naar de Nederlandse Antillen vertrok om er te werken.
Zo maakte hij o.m. deel uit van het S.V.B.-team dat in een drie-
Es en Hans, nog even gelukkig als in het begin van hun huwelijk
| |
| |
landentoernooi tegen Cayenne en Para (Brazilie) speelde. Suriname won van Cayenne met 3 - 1 en verloor van Para met 3 - 0. In hetzelfde jaar 1936 vond er nog een drie-landentoernooi plaats en wel tussen Venezuela, Brazilie en Suriname. Op 29 augustus speelde Suriname gelijk tegen Brazilie met 1 - 1. Op 31 augustus eindigde de wedstrijd Suriname - Venezuela zoals die begonnen was, namelijk met een blanco score 0 - 0. Op 2 september won Brazilie met 2 - 1 van Suriname, terwijl Venezuela de dag daarop tegen Suriname het onderspit heeft moeten delven met 3 - 1.
Voor zijn vertrek naar de Nederlandse Antillen was Hans Nahar nog korte tijd in dienst bij de suikeronderneming Marienburg. Uiteraard kwam hij daar in het toen nogal sterke team van Marienburg. Hij werd daar weer herenigd met zijn oude voetbalmakkers van de Katholieke Voetbal Bond, zoals Michel Kersout, Tjon A Man, bekend als Impo.
Tijdens zijn Marienburg-periode heeft de Marienburg-vereniging zeer goede prestaties geleverd tegen sterke elftallen uit Paramaribo.
Op 1 januari 1939 - Hans was toen 29 jaar oud - vertrok hij naar de Nederlandse Antillen, alwaar hij in dienst trad van de Isla Olie Maatschappij op Curaçao. Hij bleef er tot 1941 in dienst.
Ook op Curaçao heeft Hans Nahar zijn voetballoopbaan op grootse wijze geprolongeerd. Hij mocht er als eerste vreemdeling meespelen in de nationale selektie van dit eiland.
Op 1 februari 1941 werd hij namelijk uitgekozen om deel uit te maken van het Curaçaose elftal, dat in Costa Rica deelnam aan de eerste Centro-Amerikaanse voetbalspelen. Buiten Curaçao namen toen hieraan deel: Guatemala, Nicaragua, Panama en San Salvador. Curaçao eindigde op de 3e plaats. De schotvaardige Hans had ook tijdens dit toernooi zijn sterkste wapen gehanteerd. Zijn populariteit steeg toen ten top. Van de veertien goals die Curaçao maakte, nam hij tien voor zijn rekening. Hij werd toen uitgeroepen tot nationale voetbalheld van Curaçao.
In een gewaagde wedstrijd tussen All Suriname en een Paraguese ploeg op Curaçao, schoot hij alle drie gevallen doelpunten in.
Toen was het ook weer zo ver. Hans vond het welletjes op Curaçao. Hij kreeg een betere baan op Aruba en stapte natuurlijk ook daar
| |
| |
op Aruba met beide benen in de voetballerij.
Op Aruba speelde hij eerst voor de V.V. Aruba Juniores. Mede door zijn spelkennis en produktiviteit behaalde deze club op en buiten het eiland grote suksessen. Geen wonder dan ook dat op Aruba Hans Nahar een vaste plaats in de nationale selektie kreeg.
In 1946 organiseerde Curaçao een vijflanden-toernooi met als deelnemers: Suriname, Aruba, Columbia, Nederland (Feyenoord) en Curaçao. Suriname speelde met doelman Knel, die in topvorm een uitstekende wedstrijd tegen Columbia (1 - 1) speelde. In dit toernooi toonde de Curaçaose doelverdediger Hato zijn werkelijke klasse. Hij werd toch eenmaal gepasseerd en het was Hans Nahar die hem versloeg.
In 1950 maakte Hans Nahar nog steeds deel uit van de Arubaanse selektie en speelde mee in een S.V.B.-toernooi, waarbij Suriname, Aruba Juniores en Demerara tegen elkaar in het veld traden. Hans was toen 40 jaar oud. Trots zijn voor een voetballer vrij hoge leeftijd, bewees hij vooral in de wedstrijd tegen Demerara nog steeds de kunst te beheersen, de opening tussen paal en doelman te vinden. Het Surinaams dagblad De West dacht in die dagen het navolgende over Hans Nahar: ‘Hans Nahar, eens de grote voetballer van Suriname. Het deed ons goed, dat juist hij het was die zorgde voor de Arubaanse gelijkmaker. Hans Nahar, thans de veertig reeds gepasseerd, niet meer de snelle Hans van vroeger, maar nog steeds de beheerser van de fijne puntjes die het voetbalspel zo aantrekkelijk kunnen maken. Voor onze jongeren valt van deze voetbalrot nog zeker iets te leren, ja, zelfs heel veel te leren. Middenvoor, en de 40 reeds gepasseerd! Sportvrienden... Hoeden af!’
Maar het is niet alleen het dagblad De West geweest dat zo lovend en lyrisch dacht en schreef over Hans. Heel voetbalminnend Suriname, Curaçao en Aruba sprak - en dan alleen in superlatieven - over Hans.
Hoe dachten de fans van Hans Nahar over hun idool?
Jacques Stuger, een Surinaamse voetbalkenner en fan van Hans Nahar, dacht het volgende ervan:
‘Hans is de snelste speler die ik ooit met de bal aan de voet heb zien dribbelen. Z'n schijnbewegingen, passeringsvermogen en
| |
| |
schotvaardigheid om haarfijn af te ronden, zijn vermogen om in alle standen, en dan ook met de rug naar het doel gekeerd te scoren, maken deze speler tot een van de meest talentvolle voetballers. Het is van Hans bekend dat hij vrijwel dagelijks trainde om in vorm te blijven en tot grotere ontplooiing te komen.
Als hieraan nog wordt toegevoegd dat Hans Vrouwe Fortuna vaak aan z'n zijde had, dan moet het zelfs degenen die hem niet hebben zien spelen, niet moeilijk vallen een duidelijk beeld van zijn klasse te krijgen. Op wereldniveau is Hans zonder meer te vergelijken met doelpuntfenomenen als Eusebio (Portugal), Seeler (West Duitsland), Vava (Brazilie). In Suriname behoren tot de klase “Hans-schutters” de navolgende spelers: Henny Landkoer, Michel Kersout, Schoonhoven Sr. en Daisy Samson.’
De bewondering van Jacques Stuger voor Hans Nahar bereikt een adembenemende hoogte als hij verder zegt:
‘Als ik moet kiezen tussen Hans en Pele, dan doe ik met gesloten ogen mijn keus; voor mij is het Hans. Het verschil met Hans is, dat Hans erop voorbereid was geslacht te worden wanneer hij in de granieten achterhoeden van toen terecht kwam. Hij ging daarvoor nooit uit de weg, maar zocht integendeel de zware verdedigers op, schakelde ze met een of andere geraffineerde list of schijnbeweging uit en doelpuntte. Daartegenover staat dat Pele - met alle eerbied voor zijn kwaliteiten - nooit die hardheid van Hans heeft gehad. Het is vaak gebleken dat Pele na wat tackles voor geruime tijd uitgeschakeld bleek. Ook al zou Hans in de achterhoede tegenover zijn moeder, vrouw of kind komen te staan, hij zou er geen last van ondervinden om alle opkomende sentimenten uit te schakelen en met de bal er van door te gaan. Kijk, als het op de bal aankwam, ontzag hij niemand. Om zijn doel te bereiken maakte Hans vaak gebruik van trucjes en ongeoorloofd spel. Scheidsrechter De Freitas liet er dan ook geen gras over groeien en strafte Hans genadeloos af, wanneer een tegenstander in de omgeving van de voetbalster kwam te vallen, of om onverklaarbare redenen plotseling een gil liet horen. Hans is eigenlijk nooit een “vieze” speler geweest, omdat hij beschikte over alle kundigheden om een tegenstander van zich af te schudden. Gemakkelijk heeft hij het overigens niet gehad tegen de granieten achterhoeden van toen; dat blijkt anders uit het feit dat hij tweemaal vrij ernstige
| |
| |
beenfracturen heeft opgelopen.’
Jacques Stuger kent en adoreert niet alleen de voetballer Hans Nahar, hij kent ook de mens Hans Nahar. Als kleine jongen heeft hij geruime tijd Hans als ballen-pikker in de middaguren bijgestaan wanneer de voetbalster op zijn eentje op het NGVB- of SVB-veld technische en tactische snufjes beoefende. Stuger vond het vreemd en onverklaarbaar dat Hans het klaarspeelde vrij grote hoeveelheden pinda te verorberen. Hans dacht dat het gebruik van pinda hem maximaal stimuleerde voor een wedstrijd. Wie in die dagen kans zag ruim vijftig gulden per maand aan pinda uit te geven moet er wel sterk en zelfs erg sterk in geloofd hebben.
Het Surinaams voetbalwonder Hans Nahar heeft in en buiten zijn geboorteland in verschillende opzichten zijn klasse bewezen. Van hem mag evenals van Daisy Samson en Rene Nelom gezegd worden dat zij een generatie te vroeg in een verkeerd land werden geboren. Ook voor Hans brak de tijd aan waarop het ouder worden een ernstig woordje ging meespreken. Toen was het tijd om de voetbalschoenen aan de wilgen te hangen.
In 1965 verliet Hans Nahar Aruba om zich met pensioen te vestigen in Nederland waar hij tot maart 1973 verbleef.
In 1973 verliet hij Nederland om zich metterwoon in Suriname te vestigen. Van de voetballerij is hij niet weg te krijgen. Zij lidmaatschap van de Begeleidingscommissie voor de S.V.B.-selektie is daar het bewijs voor.
|
|
Auteursrechtelijk beschermd