Dagverhaal van het verongelukken van het Galjootschip Harlingen, in Straat-Davids

De togt van de Equipagie met sloepen over en langs het ijs, en overwintering van dezelve in het Noordelijk gedeelte van Groenland

[p. I]

Voorberigt.

Het nieuw gebouwde Galjootschip Harlingen Kommandeur Klaas Hoekstra van Texel, dat wij den 14 Maart 1826 onder algemeen gejuich van hier zagen vertrekken naar de Straat-Davids ter visscherij, is aldaar in bezetting van ijs geraakt, en vergaan den 23 Augustus van hetzelfde jaar. – De eindelijke tijding van dit droevig ongeval, na lange onzekerheid tusschen hoop en vrees, heeft niet alleen de belanghebbenden met een smartelijk gevoel getroffen, maar ongetwijfeld allen,

[p. II]

welken de poging tot herstel van eene, weleer hier te lande bloeijende, doch nu vervallene tak van welvaart, eenigzins ter harte gaat. Te meer, daar men vreezen moest, dat mede de equipagie, schoon vooreerst geborgen op een Engelsch schip, – insgelijks in bezetting liggende, – van koude en honger zoude moeten omkomen. Doch tot aller vreugde is dezelve na langdurige en de grootste gevaren te hebben doorgestaan, bijkans wonderdadig, op twee man na, behouden gebleven, en gemelde Kommandeur met een gedeelte van zijn volk den 24 Augustus 1827, – dus na eene omzwerving van ruim 16 maanden, – alhier terug gekomen.

De Kommandeur heeft van het begin tot het einde dier noodlottige reis een naauwkeurig en uitvoerig Journaal of Dagregister gehouden, waaruit ten vollen kan blijken, dat

[p. III]

hij tot behoud van schip, goed en volk, niets onbeproefd gelaten heeft. Zijne aanteekeningen, waarbij gevoegd is eene door hem zelven gemaakte kaart van de plaats des ongeluks, van hunne moeijelijke terugtogt over ijs, enz. in een goeden, hoewel zeemansstijl geschreven, zijn merkwaardig genoeg voorgekomen, om dezelve, immers voor een gedeelte in het licht te doen verschijnen, gelijk hij daartoe van onderscheiden kanten werd aangezocht.

Deze woorden, aan het hoofd der lijsten van inteekening geplaatst, moeten wij hier nog aanvullen met het volgende. – Weinig had de man, enkel voor de zeevaart opgeleid, kunnen denken, dat zijne eenvoudige aanteekeningen, die hij alleen tot verantwoording aan zijne Principalen, en voor eigen liefhebberij, vervaardigde, immer in openbaren druk

[p. IV]

zouden verschijnen. Daarin heeft hij ook niet bewilligd, dan na aandrang van anderen en met voorkennis en goedkeuring der Directeuren van de Nederlandsche Groenlands en Straat-Davids Visscherij Societeit alhier, die ook na het geleden verlies, zich zijner zoo edelmoedig blijven aantrekken.

Veel minder nog had hij kunnen verwachten, dat zijn geschreven boekje voorhands eene zoo groote deelneming zou inboezemen, als het groot getal van Inteekenaren zoo hier, als te Amsterdam en elders, uitwijst, en dit heeft hem doen besluiten om er eene kaart van de geheele Straat-Davids bij te voegen, opgemaakt naar de oude Hollandsche kaart, door eigen waarnemingen verbeterd, en de laatste ontdekkingen van Parry en anderen. Hiermede zal voorzeker den Inteekenaren geen ondienst geschieden.

[p. V]

Openlijk betuigt hij aan zijne begunstigers hier zijnen dank, verzoekende alleen, dat men hem als Zeeman niet als Schrijver beoordeele. Hij moge daarenboven (voegen wij er nevens) vrijelijk als mensch en Christen beoordeeld worden. Velen zelfs, na het lezen van zijne waarnemingen in het laatste gedeelte, zullen hem den naam van een goed opmerker – immers voor eenen man van dien stand, – niet geheel onwaardig achten.

Dit reisverhaal kan zekerlijk niet vergeleken worden bij eene overwintering op Nova Zembla, of soortgelijke groote en gevaarlijke zeetogten. Het begin ook is weinig anders dan een gewoon Scheepsjournaal. Maar vervolgens, bedriegen wij ons niet, zal de leeslust niet zonder toenemende belangstelling bezig gehouden worden. Tusschenbeiden zal men ongetwijfeld zich dikwijls met

[p. VI]

ons moeten verwonderen, hoe de menschelijke natuur, anders broos en zwak, zooveel kan doorstaan, als in dit dagboekje van de ongelukkige schipbreukelingen verhaald wordt. Tevens levert het een nieuw bewijs op, welke groote gevaren en moeijelijkheden men kan te boven komen, wanneer hervatte moed met aanhoudende inspanning van krachten, de gezamenlijke lotgenooten bezielt; en hoe de Almagtige vaak, als het water aan de lippen is, onverwachte redding en uitkomst verleent.

De Redacteur.