Gedichten
(1981)–Willem van Hildegaersberch–
Auteursrechtelijk beschermdGa naar margenoot+LVII. Vanden corencopers.Tdenct my wonder int verstaen,
Dien God heeft soe veel eer ghedaen,
Dat hi kent onderscheet van reden,
Ende denct wat is overleden
5[regelnummer]
Off wat van node mach gheschien,
Want noch sal comen onvoersien
Die bitter doot al onghespaert,
Ende daer nae toordeel ende tzwaert,
Daer nyemant voer en mach verdingen,
10[regelnummer]
Sijn sy keyser off coninghen,
Hertoghen, graven off prelaten:
Nyemant en comt daer schat te baten;
Alsulke mate alsmen hier draecht,
Dat weet die rechter onghevraecht.
15[regelnummer]
Die dat bekent ende oversint,
Hy donct my sotter dan een kint,
Laet hi den bosen hem bedwellen.
Men macht oeck wel voer wonder tellen,
Want nae misdoen in elker zake
20[regelnummer]
Is toegheset een rechte wrake,
Die ymmer moet van node wesen,
Al machmen srechters hier ghenesen.
Hy gheeft den loon ter lester stont,
Dien recht ende onrecht al is cont;
25[regelnummer]
Ende ooc hebdi ter werlt vernomen
Onvoersiende wrake tecomenGa naar margenoot+
Opten ghenen alre meest,
Die in misdoen hebben feest.
Des willie u toghen een ghelijcke,
30[regelnummer]
Hoe die coninc van Vrancrijcke
Wrack een sake van misdoen
Naden rechte an veel persoen,
Die yeghen Gode hadden ghewracht
Ende boven der naturen cracht,
35[regelnummer]
Mit liste, by des vyants raet;
Ende ghiericheit, dat oevel zaet,
Was een wortel oock vanden spele.
God mach wonders ghehenghen vele,
Eer hi wrake laet gheschien,
40[regelnummer]
Oeck comt si dicke onvoersien:
Daer om stae elcman op sijn hoede
Ende neem exempel anden vroeden,
Die gaerne volghen den rechten pat.
Tgheschiede te Parijs inder stadt
45[regelnummer]
Wonder, als ghi horen moecht.
God die hadde die werlt verhoecht
Mit goeden coern, mit goeden zade.
Wat God vervolt mit sijnre ghenade,
Dat en can gheen man destrueren.
50[regelnummer]
Dit namen sy in groten deeren
Die tcoern te voren cochten,
Om dat sy daer cleyn an winnen mochten.
| |
[pagina 110]
| |
Ga naar margenoot+Sulc die poecht om groot ghewin,
Hem waers ghenoech, al had hi min;
55[regelnummer]
Doch wye ter ghiericheden dienen,
Gheluc ende ghewin is al hoer mienen.
Dese, daer ic off hebbe gheseit,
Die waren mitter ghiericheit
So beseten ende vervult;
60[regelnummer]
Dat sijs namen onverdult
Ende in hoer herten groten nijt,
Dattet was soe vollen tijt
Van coorn, van brode, te menighen steden;
Ende overmits hoer ghiericheden
65[regelnummer]
Soe plaghen sijt coern te voeren te copen
Opten velde mit groten hopen,
Ende helden vaste van jare te jare.
Om duren tijt was al hoir gaer;
Mar God en wouts hem niet ghehinghen.
70[regelnummer]
Twort vervolt van allen dinghen;
Hoer cassen bleven vast gheladen,
Al lanc so meer quamen sy in scaden,
Dattie ghierighe node lyden.
Doe ghevelt tot enen tyden,
75[regelnummer]
Dat si onderlinghe spraken
Ende wilden conjuraci maken:
Om dat die vruchten sonden verdwinen,
Diemen mit arbeit ende mit pinen
Totter aerden bringhen moet.
80[regelnummer]
Alsmen die conjuraci doet,
Soe moet die bose die waerheit lyen,
Ende mit nigromancien
Sietmen wercken wonder groot.
Sy claechden datsi hadden doot
85[regelnummer]
Een trouwen vrient alsoe ghehonde,
Diemen noemen niet en woude,
Ende ontboden vrienden ende maghen,
Dat sy hem tlyden holpen draghen
Van horen vrient verduldelijc,
90[regelnummer]
Die daer inden aertschen slijck
Worden sonde een spijs der wormen.
Si lieten zwarte cleder vormen,
Alse volck die rou int herte leyt;
Totter nutvaert was bereyt
95[regelnummer]
Kaersen ende candelaren;
Men sach daer driven groot misbaren,
Doe si tlijc ter kercken droeghen.
Die paep ghinc hem ter missen voeghen,
Die den offer sonde ontfaen.
100[regelnummer]
Soe hoghen untvaert worter ghedaenGa naar margenoot+
Van alle datter was behoeff.
Tlijc, datmen inder aerden groeff,
Dat was een kist vol tarwe ghegoten,
In dier ghelijc dat sonde roten
105[regelnummer]
Tcoern, alst opten velde wies,
Soe mochten si crighen horen kies;
Want alst ghemiene volc dat saghe,
Dat die vrucht verdorret laghe,
Soe sonde elcman copen coern:
110[regelnummer]
Dus hadden sijt versiert te voren.
Nu was hoer boosheit al volcomen,
Ende thelen stont daer an hem somen,
Dies wel en conde helen niet.
Des hadden sy namaels zwaer verdriet,
115[regelnummer]
Wanttet spranc soe wyden mare,
Dat die coninc vereysschede tware
Daer nae van sijn hoghe lieden,
Ende deedse halen ende ontbieden
Tsijnre tafel alte male,
120[regelnummer]
Des den here ghenoechde wale,
Ende dede hem hoochlyken dienen;
Mar niet en wisten sy sconincx mienen,
Want hem en mocht gheen broot ghebueren.
Die coninc sprac ter selver uren:
125[regelnummer]
‘Ghi heren, hoe is u behaghen?
Ghebreect u yet, ghi moecht wel vraghen
Ende eysschen u ghevoech.’
Si spraken: ‘Here, hier is ghenoech;
Mar ons en comt gheen broet te voren.’
130[regelnummer]
Die coninc sprac: ‘U sel oec toorn
Inden brode meest gheschien.
En dede dat ic wil oversien
Van u allen dat respijt,
Ghi hadt ghelevet uwen tijd,
135[regelnummer]
Soe groet overdaet hebdi bedreven.’
Doe begonde hem thert te beven,
Ende riepen: ‘Heer, ons lijfs ghenade!’
Die coninc sprack: ‘Die minste schade
Sel hier gheschien in desen zaken:
140[regelnummer]
Ghi moet alle den hongher smaken,
Daer ghi lanc om hebt ghebeden:
Dat donct mi sijn die beste reden.
Ghi hebt die vruchten doen verderven,
Ende tvolc van hongher grote sterven,
145[regelnummer]
Daer om suldi tot anden doot
Altoes leven sonder broot.
| |
[pagina 111]
| |
Ander spise salmen u gheven,
Moechdi sonder coern leven,
Dat wil ic sien,’ sprac die heer,
150[regelnummer]
‘Op dat mi God soe veel der eer
Doet, dat hi mi leven laet,
Want uwen tijt ten eynde gaet.’
Die coninc deedse sluten vast
Ende setter bi alsulke gast,
155[regelnummer]
Diese wachten op hoer lijff,
Dat hem weder man off wijff
Broot en brochte thoren daghen;
Ende mochten sy tleven lanc ondragen
Sonder broot, dat en wetic niet.
160[regelnummer]
Alsulke wrake is daer gheschiet
Tot sconincx hove van Parijs.
Ic wouds die heren waren wijs,
Dat elck alsulke wrake dede
Ende liets om miede noch om bede,
165[regelnummer]
Soe mocht die goede hem verblyden;
Want elcman sonde die quaetheit myden
Ende ter doecht hem selven keren.Ga naar margenoot+
Peynst hier om, ghi hoghe heren,
Ende hout in goeden recht u lant,
170[regelnummer]
Soe wordi sonder twy bekant
In eren, waermen uwes ghewaecht.
Soe wye dat name van eren draecht,
Die heeft rijcken schat ghewonnen.
Soe menich arbeit wort begonnen
175[regelnummer]
Om der eren name te crighen:
Subtijlheit, grueten ende nyghen
Al ist om der eeren naem;
Maer recht te houden sonder blaem
Dat salmen altoes prisen voren.
180[regelnummer]
Dat doet, het is der eren toern,
Want een ongherechtich heer
Den sietmen leven sonder eer.
Eer dat is een rijcke schat,
Daer omme raet Willem u allen dat
185[regelnummer]
Van Hildegaersberch, dat ghi sult minnen
Duecht, soe moechdi eer ghewinnen.
|
|